oq yoki deyarli oq rangli, tarkibidagi o‘ziga xos aromatizator hidli kristall kukun.

Vitamin.

A11GA01

Askorbin kislotasi me’da-ichak yo‘lining barcha masofasida so‘riladi, asosan ingichka ichakda: 30-60 minutdan so‘ng. Yarim chiqarilish davri uni qabul qilgandan so‘ng 4-7 soatdan keyin. Keragidan ortiqchasi siydik bilan askorbin kislotasi va uning metabolitlari: treon, ksilon, likson va shovul kislotasi ko‘rinishida chiqariladi. Dozaning 200 mg va undan ortiq oshirilishi askorbin kislotasi so‘rilishini kamaytiradi. Shuningdek so‘rilishi ichak diskineziyalari, enterit va axiliyalarda buzilishi mumkin.

Ichga, ovqatdan keyin buyuriladi. Kukun ichimliklar tayyorlash uchun foydalaniladi  – 1000 mg  1 l suvga (sharbatga). Vitamin S ATM 100 mg dozasi 100 ml suvda eritiladi, 300 mg dozasi 300 ml suvda eritiladi, 500 mg – 500 ml suvda eritiladi. Gipovitaminozni oldini olish uchun: kattalarga – 50-100 mg/kuniga,  6 – 14 yoshli bolalarga – 50 mg /kuniga; 14-18 yosh – 75 mg /kuniga; Davolash maqsadida: bolalarga – 50-100 mg dan kuniga 2-3 marta, kattalarga – 50-100 mg dan kuniga 3-5 marta 2 hafta davomida. Vitamini S gipo- va avitaminozni davolash: kattalar va 12 yoshdan katta bolalar uchun 500 mg (1 paketcha) 100 ml suvda eritiladi. Kattalarga tsinga davosida – sutkada 1000 mg gacha, bolalarga sutkada – 500 mg gacha. Temir preparatlari bilan surunkali zaharlanishida (deferoksamin bilan majmuaviy davolash tarkibida): kattalarga – sutkada 200 mg, 10 yoshgacha bo‘lgan bolalarga  – sutkada 50 mg, 10 yoshdan katta bolalarga – sutkada 100 mg dan. Idiopatik metgemoglobinemiyada – sutkada 150 mg dan kam emas. Kattalar uchun maksimal sutkalik doza  – 1000 mg; bolalarga – 500 mg.

Markaziy nerv tizimi tomonidan (MNS): bosh og‘riq, charchoqlik hissi, yuqori dozalar uzoq muddat qo‘llaganda – MNS qo‘zg‘aluvchanligining oshishi, uyquning buzilishi. Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: me’da-ichak yo‘llarining shilliq qavatini ta’sirlanishi, ko‘ngil aynishi, qusish, diareya, me’da spazmlari. Endokrin tizimi tomonidan: me’da osti bezining insulyar apparatini funktsiyasining susaishi (giperglikemiya, glyukozuriya). Siydik chiqarish tizimi tomonidan: yuqori dozalar qo‘llanganda – giperoksaluriya va kaltsiy oksalatidan siydik toshlarining hosil bo‘lishi. Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: tromboz, yuqori dozalar qo‘llanganda – arterial bosimning ko‘tarilishi, mikroangiopatiya, miokardiodistrofiya rivojlanishi. Allergik reaktsiyalar: teri toshmasi, kam hollarda – anafilaktik shok. Laboratoriya ko‘rsatkichlari: trombotsitoz, giperprotrombinemiya, eritropeniya, neytrofil leykotsitoz, gipokaliyemiya. Boshqalari: gipervitaminoz, issiqni sezish, yuqori dozalar uzoq muddat qo‘llanganda –natriy va suyuqlikning ushlab qolishi, ruh, mis almashinuvning buzilishi. Har qanday nojo‘ya holatlar yuzaga kelganda preparat qabul qilishni to‘xtatish va shifokorga murojaat qilish kerak.

preparat komponentlariga yuqori sezuvchanlik;tromboflebitlar, trombozlarga moyillik;qandli diabet va qondagi qand miqdorining oshishi bilan bog‘liq holatlar.

Qonda benzilpenitsillin va tetratsiklin kontsentratsiyasini ko‘taradi; kunlik 1 g dozasi etinilestradiol biokiraoluvchanlikni oshiradi. Temir preparatlarining ichakda so‘rilishini yaxshilaydi (uch valentli temirni ikki valentliga o‘tkazadi); deferoksamin bilan bir vaqtda qo‘llanganda temir ekskretsiyasi oshishi mumkin. Atsetilsalitsil kislotasi (ASK), peroral kontratseptivlar, yangi tayyorlangan sharbatlar va ishqoriy suvni so‘rilishi va hazm qilishni pasaytiradi. ASK bilan bir vaqtda qo‘llanganda siydik bilan askorbin kislota chiqishi oshadi va ASK ekskretsiyasi kamayadi. ASK askorbin kislotaning so‘rilishini taxminan 30% ga kamaytiradi. Qisqa muddat ta’sir qiluvchi salitsilat va sulfanilamidlar bilan davolanganda kristalluriya rivojlanishi xavfini ko‘paytiradi, buyraklar orqali kislota chiqishini sekinlashti-radi, ishqor reaktsiyasi mavjud (shu jumladan alkoloidlar) preparatlarning chiqishini ko‘paytiradi, peroral kontratseptivlar qon tarkibidagi kontsentratsiyasini kamaytiradi.  Etanolning umumiy klirensini oshiradi, bu o‘z navbatida, organizmda askorbin kislotasining kontsentratsiyasini kamaytiradi. Xinolin qatori preparatlari (ftorxinolon va boshqalar), kaltsiy xloridi, salitsilatlar, glyukokortikosteroidlar uzoq muddat qo‘llanganda askorbin kislotaning zahirasini tamom qiladi. Bir vaqtda qo‘llanganda izoprenalinning xronotrop ta’sirini kamaytiradi. Bir vaqtda yoki yuqori dozalarda qo‘llanganda disulfiram-etanol bilan o‘zaro ta’sirini buzishi mumkin. Yuqori dozalarda meksiletin buyrak orqali ekskretsiyasini oshiradi. Barbituratlar va primidon askorbin kislotaning siydik orqali chiqishini oshiradi. Antipsixotik vositalar  (fenotiazin hosilasi), amfetaminning kanalli reabsorbtsiyasi va tritsiklik antidepressantlarning terapevtik ta’sirini kamaytiradi. Geparin va notekis antikoagulyantlar ta’sirini kamaytiradi. S vitamini V1 va V2 vitaminlarning past dozalari bilan bir vaqtda qo‘llanganda ularning o‘zaro terapevtik ta’sir kuchi aniqlanadi.  R vitamini (rutin) S vitamini hazm qilinishini ma’lum darajada yaxshilaydi. Askorbin kislotasini V12, RR, V6 vitaminlari, eufillin, temir va mis preparatlarining terapevtik dozalari bilan bir vaqtda qo‘llashdan o‘zini chetga olish kerak.

Organizmida temir moddasi yuqori bo‘lgan bemorlarda askorbin kislota eng kam dozalarda qo‘llanilishi lozim.  Shish, o‘smalar tez rivojlanayotgan va jadal metastaz beruvchi bemorlarga askorbin kislota buyurish jarayon borishini og‘irlashtiradi. Preparatni ishqorli suv (mineral suvlar)  bilan birga qo‘llash S vitamini so‘rilishini kamaytiradi. Askorbin kislotasi turli laboratoriya tekshiruvlari natijalariga, masalan, qon tarkibidagi glyukoza, bilirubin, transaminaz aktivligi, laktatdigidro-genazlarga ta’sir ko‘rsatadi. Uzoq muddatli davolash vaqtida buyraklar funktsiyasii, AB va glyukoza darajasini (ayniqsa yuqori doza buyurilganda) nazorat qilish kerak. Homiladorlik va laktatsiya davrida. Homiladorlikning II – III uch oylarida askorbin kislotasiga eng kam kunlik ehtiyoj –  60 mg atrofida. Ko‘krak suti bilan boqish davrida eng kam kunlik ehtiyoj – 80 mg. Tarkibida askorbin kislotasining adekvat – aynan bir xil miqdori mavjud bo‘lgan ona diyetasi ko‘krak yoshidagi bolada S vitamini tanqisligida profilaktika uchun yetarlidir. Homiladorlik va laktatsiya davrida S vitaminining kunlik normasi – kuniga 300 mg, 10-15 kun davomida; keyinchalik kuniga 100 mg. Homiladorlik va laktatsiya davrida askorbin kislotasi dozasini tavsiya etilgan dozasidan oshirmaslik lozim.

Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25°S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin. Tayyor eritma yopiq holda saqlansin.

Kuniga 1g dan oshiq qabul qilganda jig‘ildon qaynashi, diareya, qiynalib bovul qilish va/yoki siydik rangining qizarishi, gemoliz (glyukoza-6-fosfatdegidrogenaz tanqisligi bemorlarida) holatlari yuz berishi mumkin.

Retseptsiz

2 g (100 mg dozali) yoki 3 g (300 mg va 500 mg dozali) dan dorilarni qadoqlash uchun qog‘oz paketchalarda. 10 yoki 20 paketcha, qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutida.

2 yil