dumaloq, ikki tomoni qavariq, oq rangli tabletkalar.

viruslarga qarshi vosita

J05AB01

Atsiklovir – viruslarga qarshi preparatdir, gerpes viruslariga yuqori tanlab ta’sir qilish qobiliyatiga ega atsiklik purin nukleozidining sintetik analogidir. Virus bilan infektsiyalangan xujayralar ichida virus timidinkinazasi ta’siri ostida atsiklovirni atsiklovir mono-, di- va trifosfatiga ketma-ket transformatsiyasi reaktsiyasi amalga oshadi. Atsiklovir trifosfati virus DNK zanjiriga kiradi va virus DNK-polimerazani raqobatli ingibitsiya qilish yo‘li bilan uning sintezini bloklaydi. Atsiklovir in vitro sharoitda oddiy gerpes virusi – I va II tip Herpes simplex, Varicella zoster virusiga nisbatan samarali; Epshteyn-Barr virusini ingibitsiya qilish uchun yuqoriroq kontsentratsiyasi talab etiladi. Atsiklovir in vivo sharoitda eng avvalo Herpes simplex chaqirgan virusli infektsiyalarda terapevtik va profilaktik samarali.

Ichga qabul qilinganida biologik kiraolishligi 15-30% ni tashkil qiladi. Atsiklovir organizmning barcha a’zolari va to‘qimalariga, shu jumladan bosh miya va teriga yaxshi kiradi. Plazma oqsillari bilan bog‘lanishi 9-33% ni tashkil qiladi va uning plazmadagi kontsentratsiyasiga bog‘liq emas. Orqa miya suyuqligidagi kontsentratsiyasi uning plazmadagi kontsentratsiyasining taxminan 50% ni tashkil qiladi. Atsiklovir yo‘ldosh to‘sig‘i orqali o‘tadi va ko‘krak sutida to‘planadi. 200 mg sutkada 5 marta ichga buyurilgandan keyin maksimal kontsentratsiyasi – 0,7 mkg/ml, maksimal kontsentratsiyaga erishish vaqti – 1,5-2 soatni tashkil qiladi. Farmakologik faol bo‘lmagan birikma 9-karboksimetoksimetilguanin hosil qilib jigarda metabolizmga uchraydi. Buyrak faoliyati normal bo‘lgan kattalarda yarim chiqarilish davri 2-3 soatni tashkil qiladi. Og‘ir darajadagi buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarda yarim chiqarilish davri – 20 soat, gemodializda 5,7 soatni (bunda plazmada atsiklovirning kontsentratsiyasi dastlabki ko‘rsatkichdan 60% ga pasayadi) tashkil qiladi. Taxminan 84% o‘zgarmagan ko‘rinishda va 14% – metabolitlari ko‘rinishida buyraklar orqali chiqariladi. Atsiklovirning buyrak klirensi umumiy plazmadagi klirensning 75-80% ni tashkil qiladi. Atsiklovirning 2% dan kamrog‘i organizmdan ichak orqali chiqariladi.

I va II tip Herpes simplex virusi chaqirgan teri va shilliq qavatlar infektsiyalari, birlamchi ham, ikkilamchi ham, shuningdek genital gerpesni davolash. Immun statusi normal bo‘lgan patsiyentlarda I va II tip Herpes simplex virusi chaqirgan qaytalanuvchi infektsiyalarni zo‘rayishini oldini olish. Immun tanqisligi bo‘lgan bemorlarda I va II tip Herpes simplex virusi chaqirgan birlamchi va qaytalanuvchi infektsiyalarni oldini olish. Yaqqol immun tanqisligi bo‘lgan patsiyentlarni majmuaviy davolash tarkibida: OITV-infektsiyasi (OITS bosqichi, erta klinik ko‘rinishlar va to‘liq klinik manzara) va suyak ko‘migi transplantatsiyasini o‘tkazgan patsiyentlarda. Varicella zoster virusi (suvchechak, shuningdek o‘rab oluvchi temiratki – Herpes zoster) chaqirgan birlamchi va qaytalanuvchi infektsiyalarni davolashda qo‘llanadi.

Ichga buyuriladi. Preparat ovqatlanish vaqtida yoki bevosita ovqatdan keyin qabul qilinadi va yetarli miqdordagi suv bilan ichiladi. Davolashni iloji boricha tezroq, kasallikning birinchi simptomlari paydo bo‘lishi bilanoq boshlash kerak. Dozalash tartibi kasallikning og‘irlik darajasiga qarab shaxsiy ravishda belgilanadi. I va II tip Herpes simplex virusi chaqirgan teri va shilliq qavatlar infektsiyalarini davolash: Kattalar: preparat 200 mg dan sutkada 5 marta 5 kun kun davomida kunduzi 4 soatlik interval bilan va tunda 8 soatlik interval bilan buyuriladi. Og‘irroq holatlarda davolash kursi davomiyligi shifokor ko‘rsatmasi bo‘yicha 10 kungacha uzaytirilishi mumkin. Yaqqol immun tanqislik holatida, shu jumladan OITV-infektsiyaning to‘liq klinik manzarasida (shu jumladan OITV-infektsiyaning va OITS bosqichining erta klinik ko‘rinishlari), suyak ko‘migi implantatsiyasidan keyin majmuaviy davolash tarkibida 400 mg dan sutkada 5 marta buyuriladi. I va II tip Herpes simplex virusi chaqirgan infektsiyalarni qaytalanishlarini oldini olish uchun normal immun statusli patsiyentlarda va kasallikni qaytalanishida 200 mg dan sutkada 4 marta har 6 soatda buyuriladi, davolash kursi davomiyligi 6 oydan 12 oygacha. Immun tanqisligi bo‘lgan kattalarda I va II tip Herpes simplex virusi chaqirgan infektsiyalarni qaytalanishlarini oldini olish uchun preparatni 200 mg dan sutkada 4 marta har 6 soatda buyurish tavsiya etiladi, maksimal doza – infektsiyaning og‘irlik darajasiga qarab 400 mg sutkada 5 martagacha. Bolalar: immun himoyasi susaygan patsiyentlarda Herpes simplex chaqirgan infektsiyani davolash va shu infektsiyani oldini olish uchun 3 yoshdan oshgan bolalar kattalar qabul qiladigan dozani qabul qiladilar. Varicella zoster chaqirgan infektsiyalarni davolaganda: Kattalar: 800 mg dan sutkada 5 marta kunduzi har 4 soatda va tunda 8 soatlik interval bilan buyuriladi. Davolash kursi davomiyligi 7-10 kun. Bolalar: suvchechakda 20 mg/kg dan sutkada 4 marta 5 kun davomida buyuriladi (maksimal bir martalik doza 800 mg), 3 yoshdan 6 yoshgacha: 400 mg dan sutkada 4 marta, 6 yoshdan oshgan bolalarga: 800 mg sutkada 4 marta 5 kun davomida. Herpes zoster chaqirgan infektsiyalarni davolaganda kattalarga 800 mg dan sutkada 4 marta har 6 soatda 5 kun davomida buyuriladi. Buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda: Kreatinin klirensi minutiga 10 ml dan past bo‘lgan bemorlarda Herpes simplex chaqirgan infektsiyani davolash va oldini olish uchun preparatning dozasini sutkada 2 marta 12 soatlik interval bilan 200 mg gacha kamaytirish kerak. Kreatinin klirensi minutiga 10 ml dan past bo‘lgan bemorlarda Varicella zoster chaqirgan infektsiyalarni davolash uchun preparatning dozasini sutkada 2 marta 12 soatlik interval bilan 800 mg gacha kamaytirish kerak; kreatinin klirensi minutiga 25 ml gacha bo‘lganida 800 mg dan sutkada 3 marta 8 soatlik interval bilan buyuriladi.

Me’da-ichak yo‘llari tomonidan: ayrim hollarda – qorinda og‘riq, ko‘ngil aynishi, qusish, diareya. Laborator ko‘rsatkichlar: jigar fermentlarining faolligini o‘tib ketuvchan biroz oshishi, kam hollarda – mochevina va kreatinin darajasini biroz oshishi, giperbilirubinemiya, leykopeniya, eritropeniya, trombotsitopeniya. Markaziy nerv tizimi tomonidan: kam hollarda – bosh og‘rig‘i, holsizlik; ayrim hollarda tremor, bosh aylanishi, yuqori toliqish, holsizlanish, uyquchanlik, uyqusizlik, ongni chalkashishi, gallyutsinatsiyalar, ajitatsiya, paresteziya, diqqatni jamlashni pasayishi, ruhiy buzilishlar, tirishishlar, entsefalopatiya, koma. Allergik reaktsiyalar: teri toshmasi, qichishish, Layell sindromi, isitma, anafilaktik reaktsiyalar. Boshqalar: mialgiya, kam hollarda – alopetsiya, periferik shishlar, ko‘rishni buzilishi, limfoadenopatiya, gepatit, o‘tkir buyrak yetishmovchiligi, buyrakda og‘riq.

Atsiklovir, gantsiklovir, famtsiklovir, valatsiklovir yoki preparatning biron-bir yordamchi moddasiga yuqori sezuvchanlik. Preparatni laktatsiya davrida qo‘llash mumkin emas. 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarda (ushbu dori shakli uchun) qo‘llash mumkin emas. Ehtiyotorlik bilan: homiladorlik, keksa yoshdagi shaxslar va preparatning yuqori dozalarni, ayniqsa degidratatsiya fonida qabul qilayotgan patsiyentlar, buyrak faoliyatini buzilishi, nevrologik buzilishlar yoki tsitotoksik preparatlarni qabul qilishga nevrologik reaktsiyalarda (shu jumladan, anamnezida) ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi.

Kanalchalar sekretsiyasini bloklovchi preparatlar bilan bir vaqtda qo‘llash atsiklovirning o‘rtacha yarim chiqarilish davrini oshishi va klirensini pasayishiga olib keladi. Nefrotoksik preparatlar bilan bir vaqtda qabul qilinganda buyrak faoliyatini buzilishi xavfi oshadi. Immunitetni rag‘batlantiruvchi vositalar bilan bir vaqtda buyurilganda samarasi kuchayadi.

Immuniteti susaygan bemorlarni atsiklovir bilan uzoq muddat yoki takroran davolash uning ta’siriga sezgir bo‘lmagan virus shtammlarini paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin. Asoratlardan saqlanish uchun qat’iy shifokor ko‘rsatmasi bo‘yicha qo‘llanilsin. Buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlar, keksa yoshdagi bemorlarda atsiklovirning yarim chiqarilish davri uzayishi tufayli ehtiyotkorlik bilan buyuriladi. Preparat qo‘llanilganda yetarli miqdorda suyuqlik tushishini ta’minlash kerak. Preparat qabul qilinganda buyrak faoliyatini (qon plazmasida mochevina va kreatinin darajasi) nazorat qilish kerak. Atsiklovir gerpesni jinsiy yo‘l orqali yuqishini oldini olmaydi, shuning uchun davolash davrida, hatto klinik ko‘rinishlar bo‘lmaganida ham jinsiy aloqadan saqlanish kerak.

Homiladorlikda faqat ona uchun kutilgan foyda homila uchun potentsial xavfdan ustun bo‘lgan hollardagina qo‘llash mumkin. Atsiklovir yo‘ldosh to‘sig‘i orqali o‘tadi va ko‘krak sutida to‘planishi mumkin. Atsiklovirni laktatsiya davrida qabul qilish zarurati bo‘lganida emizishni to‘xtatish kerak. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.

25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

20 g atsiklovirni peroral qabul qilish spetsifik simptomlarni rivojlanishiga olib kelmagan. Markaziy nerv tizimi tomonidan nojo‘ya ko‘rinishlar – tirishishlar, tremor, letargiya paydo bo‘lishi mumkin. Doza oshirib yuborilganda preparat qabul qilingandan keyin qusishni chaqirish (preparat qabul qilingandan keyin 30 minut davomida afzalroq) va absorbentlarni qabul qilish zarur. O‘tkir buyrak yetishmovchiligi va anuriya hollarida: hayotiy muhim faoliyatlarni saqlab turish, gemodializ. Peritoneal dializ samarasi kamroq.

Shifokor retsepti bo‘yicha.

Tabletkalar 200 mg. 10 tabletkadan blisterda. 2 blisterdan qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan karton qutida.

5 yil.