Varfarinretsept bilan rasmini ko'rish

Ta'sir etuvchi modda(XPN):

varfarin

Preparatning savdo nomi:

Varfarin

Farmakalogik guruhi:

bilvosita ta’sirga ega antikoagulyant.

Dori shakli:

tabletkalar

1 tabletka quyidagilarni saqlaydi: faol modda: varfarin natriy (varfarin natriy klarati holida) – 2,5 mg; yordamchi moddalar: laktoza monogidrati, kaltsiy gidrofosfati digidrati, povidon K-25, magniy stearati, kartoshka kraxmali.

bilvosita ta’sirga ega antikoagulyant.

B01AA03.

Chuqur venalar tromboflebiti va tromboembolik asoratlarni oldini olish va davolashda qo‘llanadi.

Varfarin sutkada bir marta buyuriladi, sutkaning aynan bir vaqtida qabul qilgan afzal. Davolash davomiyligi qo‘llashga ko‘rsatmalarga muvofiq shifokor tomonidan belgilanadi.

Juda tez-tez: 1/10 dan ortiq – qon ketishi. Tez-tez: 1/100 dan ortiq, 1/10 dan kam – uzoq muddat qo‘llanganidan keyin varfaringa sezuvchanlikni oshishi. Tez-tez emas: 1/1000 dan ortiq, 1/100 dan kam  – anemiya, qusish, qorin og‘rig‘i, ko‘ngil aynishi, diareya. Kam hollarda: 1/10000 dan ortiq, 1/1000 dan kam – eozinofiliya, jigar fermentlarining faolligini oshishi, sariqlik, toshma, eshakemi, qichishish, ekzema, terining nekrozi, vaskulitlar, sochlarni to‘kilishi, nefrit, urolitiaz, tubulyar nekroz. Qon ketishlar. 1 yil ichida qon ketishlari varfarin qabul qilayotgan patsiyentlar orasida taxminan 8% da kuzatiladi. Ulardan 1% gospitalizatsiyaga yoki qon quyishga olib keluvchi og‘ir (bosh miyaga, retroperitoneal qon quyilishlari) sifatida va 0,25% fatal sifatida tasniflangan. Bosh miyada qon quyilishini paydo bo‘lishi uchun eng ko‘p uchraydigan xavf omili – davolanmagan yoki nazorat qilib bo‘lmaydigan gipertenziyadir. Agar XNN ko‘rsatkichi maqsadli darajadan ancha yuqori bo‘lsa, qon ketishlarining ehtimoli oshadi. Agarda qon ketishi XNN maqsadli daraja atrofida bo‘lganida boshlangan bo‘lsa, demak tekshirilishi lozim bo‘lgan boshqa yo‘ldosh sharoitlar mavjud. Varfarin bilan davolashda jiddiy qon ketishlarning rivojlanish xavfini mustaqil omillari: keksalar, antikoagulyant va antiagregant muvofiq davolashni yuqori jadalligi, anamnezida insultlar va me’da-ichakdan qon ketishi hisoblanadi. CYP2C9 genlarining polimorfizmi bo‘lgan patsiyentlarda qon ketishlar xavfi yuqori bo‘ladi. Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: qusish, ko‘ngil aynishi, diareya. Dermatologik reaktsiyalar: Kumarinli nekroz – varfarin bilan davolashda kam hollarda uchraydigan asorat. Nekroz odatda oyoqlar va dumbaning terisini yoki (kamroq hollarda) boshqa joylarda shish va to‘qlashishdan boshlanadi. Kechki shikastlanishlar nekrotik bo‘ladi. 90% hollarda nekroz ayollarda rivojlanadi. Terini shikastlanishlari preparatni qabul qilishni 3-chi kunidan 10-chi kunigacha kuzatiladi va etiologiyasi antitrombolitik protein S va S ni yetishmovchiligi deb taxmin qilinadi. Bu proteinlarning tug‘ma yetishmovchiligi asoratlarga sabab bo‘lishi mumkin, shuning uchun varfarinni qabul qilish, geparinni bir vaqtda yuborilishi va preparatning kichik boshlang‘ich dozalaridan boshlanishi kerak. Agar asorat paydo bo‘lsa, unda varfarinni qabul qilish to‘xtatiladi va geparinni yuborish, shikastlanishni bitishi yoki chandiqlanishigacha davom ettiriladi. Kaft-tovon sindromi. Varfarin bilan davolashda eng kam uchraydigan asorat bo‘lib, uni rivojlanishi aterosklerotik kasalliklari bo‘lgan erkaklar ichida xarakterlidir. Taxmin qilinishicha varfarin mikroemboliyalarga olib keluvchi ateromatoz blyashkalarning gemorragiyasini chaqiradi. Barmoqlar va tovonning achishib og‘riqlar bilan kechuvchi simmetrik qirmizi shikastlanishlari uchraydi. Varfarinni qabul qilish to‘xtatilganidan keyin ko‘rsatilgan simptomlar asta-sekin yo‘qotiladi. Boshqa nojo‘ya samaralar. Teri toshmasi ko‘rinishida namoyon bo‘luvchi va jigar enzimlarining kontsentratsiyasini qaytuvchi oshishi; xolestatik gepatit, vaskulit, priapizm, qaytuvchan alopetsiya va traxeyani kaltsifikatsiyasi bilan ifodalanuvchi o‘ta yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari.

Preparatning komponentlariga aniqlangan yoki gumon qilingan yuqori sezuvchanlik, o‘tkir qon ketishi, jigar va yoki buyrak funktsiyani yaqqol buzilishlari, og‘ir arterial gipertenziya, homiladorlik, jigar yoki buyrakning og‘ir kasalliklari, o‘tkir DQTI qi-sindromi, C va S oqsillarining tanqisligi, trombotsitopeniya, qon ketishlarini yuqori xavfi bo‘lgan patsiyentlar, shu jumladan gemorragik buzilishlar, qizilo‘ngach venalarining varikoz kengayishi, arteriya anevrizmasi bo‘lgan, lyumbal punktsiya o‘tkazilgan, me’da va 12 barmoq ichakning yara kasalligi, og‘ir jarohatlari (shu jumladan operatsion), bakterial endokarditi, xavfli gipertenziyasi, gemorragik insulti, bosh miyaga qon quyilishi bo‘lgan patsiyentlarda qo‘llash mumkin emas.

Davolovchi shifokor maslahatisiz boshqa dori vositalarini qabul qilishni boshlash yoki to‘xtatish, shuningdek qabul qilinayotgan preparatlarning dozasini o‘zgartirish tavsiya etilmaydi. Bir vaqtda buyurilganida boshqa dori vositalari tomonidan Varfarinning ta’sirini induktsiya va/yoki ingibitsiya, to‘xtashi mumkinligini ham hisobga olish lozim. Og‘ir qon ketishlarining xavfi Varfarinni trombotsitlar darajasi va birlamchi gemostazga ta’sir qiluvchi preparatlar: atsetilsalitsil kislotasi, klopidogrel, tiklopidin, dipiridamol, nosteroid yallig‘lanishga qarshi vositalarning aksariyati (tsiklooksigenaza-2 ingibitorlaridan tashqari), yuqori dozalarda penitsillin guruhi antibiotiklari bilan bir vaqtda qabul qilinganida oshadi. Varfarinni shuningdek tsitoxrom R450 tizimiga yaqqol ingibitsiya qilinuvchi ta’sirga ega preparatlar bilan, masalan, tsimetidin va xloramfenikol bilan birga qo‘llashdan saqlanish kerak, ular bir necha kun davomida qabul qilinganida qon ketishining xavfi oshadi. Bunday hollarda tsimetidinni, masalan ranitidin yoki famotidin bilan almashtirish mumkin. Varfarinning samarasi quyidagi dori preparatlari bilan bir vaqtda qabul qilinganida oshishi mumkin: atsetilsalitsil kislotasi, rozuvastatin, leflunomid, allopurinol, amiodaron, azapropazon, azitromitsin, alfa- va beta-interferon, amitriptilin, bezafibrat, A vitamini, Ye vitamini, glibenklamid, glyukagon, gemfibrozil, geparin, grepafloksatsin, danazol, dekstropropoksifen, diazoksid, digoksin, dizopiramid, disulfiram, zafirlukast, indometatsin, ifosfamid, itrakonazol, ketokonazol, klaritromitsin, klofibrat, kodein, levomizol, lovastatin, metolazon, metotreksat, metronidazol, mikonazol (shu jumladan og‘iz bo‘shlig‘i uchun gel shaklida), nalidiks kislotasi, norfloksatsin, ofloksatsin, omeprazol, oksifenbutazon, paratsetamol (ayniqsa 1-2 hafta doimiy qabul qilgandan keyin), paroksetin, piroksikam, proguanil, propafenon, propranolol, grippga qarshi vaktsina, roksitromitsin, sertralin, simvastatin, sulfafurazol, sulfametizol, sulfametoksazol-trimetoprim, sulfafenazol, sulfinpirazon, sulindak, steroid gormonlar (anabolik va/yoki androgen), tamoksifen, tegafur, testosteron, tetratsiklinlar, tiyenil kislotasi, tolmetin, trastuzumab, troglitazon, fenitoin, fenilbutazon, fenofibrat, feprazon, flukonazol, fluoksetin, ftoruratsil, fluvastatin, fluvoksamin, flutamid, xinin, xinidin, xloralgidrat, xloramfenikol, tselekoksib, tsefamandol, tsefaleksin, tsefmenoksim, tsefmetazol, tsefoperazon, tsefuroksim, tsimetidin, tsiprofloksatsin, tsiklofosfamid, eritromitsin, etipozid, etanol. Ayrim dorivor o‘simliklarning (rasmiy yoki rasmiy bo‘lmagan) preparatlari ham varfarinning samarasini kuchaytirishi ham: masalan, ginkgo (Ginkgo biloba), sarimsoq piyoz (Allium sativum), dorivor dyagil (Angelica sinensis), papayya (Carica papaya), shalfey (Salvia miltiorrhiza); susaytirishi ham mumkin: masalan, jen-shen (Panax ginseng), dalachoy (Hyperium perforatum). Varfarin va dalachoyning har qanday preparatlarini bir vaqtda qabul qilish mumkin emas, bunda varfarinni induktsiya qilish samarasi dalachoy preparatlarini qabul qilish to‘xtatilganidan keyin yana 2 hafta davomida saqlanib turadi. Bunday hollarda, agar patsiyent dalachoy preparatlarini qabul qilayotgan bo‘lsa, XNN ni o‘lchash va qabul qilishni to‘xtatish kerak. XNN ni monitorlash sinchkov o‘tkazilishi lozim, chunki uning darajasi dalachoy bekor qilingandan keyin oshishi mumkin. Shundan keyin varfarinni buyurish mumkin. Varfarin peroral gipoglikemik vositalar – sulfonilmochevina hosilalarining ta’sirini kuchaytirishi mumkin. Varfarinning samarasi quyidagi preparatlar bilan bir vaqtda qabul qilinganda susayishi mumkin: azatioprin, bozentan, aprepitant, nevirapin, aminoglutetimid barbituratlar, valproat kislotasi, S vitamini, K vitamini, glutetimid, grizeofulvin, dikloksatsillin, dizopiramid, karbamazepin, kolestiramin, koenzim Q10, merkaptopurin, mesalazin, mianserin, mitotan, naftsillin, primidon, retinoid, ritonavir, rifampitsin, rofekoksib, spironolakton, sukralfat, trazodon, fenazon, xlordiazepioksid, xlortalidon, tsiklosporin. Yaqqol gipovolemik ta’siri sharoitida diuretiklarni qabul qilish qon ivishi omillarining kontsentratsiyasini oshishiga olib kelishi mumkin, bu antikoagulyantlarning ta’sirini kamaytiradi. Varfarin quyida keltirilgan ro‘yxatda ko‘rsatilgan boshqa preparatlar bilan birga qo‘llangan hollarda, davolashni boshida va oxirida va iloji boricha davolash boshlanganidan keyin 2-3 hafta o‘tgach XNN nazoratini o‘tkazish kerak. K vitaminiga boy ovqat varfarinning ta’sirini susaytiradi; diareya yoki surgi vositalarini qabul qilish oqibatida chaqirilgan K vitaminining so‘rilishini kamayishi, varfarinning ta’sirini kuchaytiradi. K vitamini eng ko‘p ko‘k sabzavotlarda saqlanadi, shuning uchun varfarin bilan davolanishda ovqat bilan quyidagi mahsulotlarni ehtiyotkorlik bilan iste’mol qilish lozim: amaranta ko‘kati, avokado, brokolli karami, bryussel karami, karam, kanol moyi, shayo bargi, piyoz, koriandr (kashnich), bodring po‘sti, tsikoriy, kivi mevalari, salat-latuk, yalpiz, yashil gorchitsa, zaytun moyi, petrushka, no‘xat, pista, qizil dengiz suv o‘tlari, ismaloq ko‘kati, bahorgi piyoz, soya dukkaklari, choy barglari (lekin ichimlik choy emas), turp, kress-salati.

Varfarin bilan davolashning majburiy sharti bemor tomonidan preparatning buyurilgan dozasini qabul qilishga qat’iy rioya qilinishidir. Alkogolni iste’mol qilish gipoprotrombinemiya va qon ketishlar xavfini oshiradi. Alkogolizmi bo‘lgan patsiyentlar, shuningdek dementsiyasi bo‘lgan patsiyentlar varfarinni buyurilgan qabul qilish tartibiga rioya qilish qobiliyatiga ega bo‘lmasliklari mumkin. Isitma, gipertireoz, dekompensatsiyalangan yurak yetishmovchiligi, jigarni yondosh shikastlanishi bilan kechuvchi alkogolizm kabi holatlar, varfarinning ta’sirini kuchaytirishi mumkin. Gipotireozda varfarinning samarasi susaygan bo‘lishi mumkin. Buyrak yetishmovchiligi yoki nefrotik sindromda qon plazmasida varfarinning erkin fraktsiyasining darajasi oshadi, u yondosh kasalliklarga qarab, samarani kuchayishiga ham, susayishiga ham olib kelishi mumkin. O‘rtacha jigar yetishmovchiligi hollarida varfarinning ta’siri kuchayadi. Barcha sanab o‘tilgan holatlarda XNN darajasi sinchkov monitoringi o‘tkazilishi lozim. Varfarin olayotgan patsiyentlarga og‘riqni qoldiruvchi preparatlar sifatida paratsetamol, tramadol yoki opiatlarni buyurish tavsiya qilinadi. CYP2C9 fermentini kodlovchi genning mutatsiyasi bo‘lgan patsiyentlarda varfarinning yarim chiqarilish davri uzoqroq. Bu patsiyentlarga preparatning kichikroq dozalari talab qilinadi, chunki odatdagi terapevtik dozalar qabul qilinganda qon ketishlarining xavfi oshadi. Galaktozani nasliy o‘zlashtiraolmasligi, laktaza fermentining tanqisligi, glyukoza va galaktozaning so‘rilishini buzilishi bo‘lgan patsiyentlar varfarinni qabul qilmasliklari lozim. Tez antitrombotik samaraga erishishning zarurati tug‘ilganida davolashni geparinni yuborishdan boshlash tavsiya qilinadi, so‘ngra XNN maqsadli darajasi 2 kun davomida saqlanib qolmagunicha 5-7 kun davomida geparin va varfarin bilan majmuaviy davolashni o‘tkazish kerak (“Qo‘llash usuli va dozalari” bo‘limiga qarang). Antitrombotik protein C yoki S ni nasliy yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarga kumarin nekrozidan saqlanish uchun avval geparin yuborilishi kerak. Yondosh boshlang‘ich yuklama doza 5 mg dan oshmasligi lozim. Geparinni yuborish 5-7 kun davom etishi lozim. Varfaringa shaxsiy rezistentlik (juda kam uchraydi) bo‘lgan hollarda terapevtik samaraga erishish uchun, varfarinning 5 dan 20 gacha zarb dozasi kerak. Agar varfarinni qabul qilish bunday patsiyentlarda samarasiz bo‘lsa, bo‘lishi mumkin bo‘lgan boshqa sabablarni ham aniqlash kerak, masalan, Varfarinni boshqa dori vositalar bilan bir vaqtda qabul qilish (ushbu yo‘riqnomaning tegishli bo‘limiga qarang), noadekvat ovqat ratsioni, laborator xatolar. Keksa yoshli patsiyentlarni davolash o‘ziga xos ehtiyotkorliklar bilan o‘tkazilishi lozim, chunki bunday bemorlarda qon ivishi omillarining sintezi va jigar metabolizmi pasayadi, va buning oqibatida Varfarinning haddan ziyod ta’siri yuz berishi mumkin. Har qanday operatsiyalargacha bir necha kun oldin preparatni qabul qilishni to‘xtatish zarur. Operatsiyagacha (shu jumladan stomatologik operatsiyalarda) XNN ni nazorat qilish va boshqarish zarur. Ko‘pgina omillar Varfarinni antikoagulyant samarasiga ta’sir qilishi mumkin: o‘tkir interkurrent kasallik, giper/gipotireoz, qusish, yurak yetishmovchiligi, boshqa preparatlar bilan o‘zaro ta’siri. Ovqatlanish ratsionini o‘zgarishi K vitaminini so‘rilishiga ta’sir qilishi mumkin, bu Varfarinni ta’sirini o‘zgartirishi mumkin. Bolalarda qo‘llanilishi. Pediatriya populyatsiyasida Varfarin bilan adekvat va yaxshi tekshirilgan tadqiqotlar o‘tkazilmagan; bolalarda optimal dozalash, xavfsizligi va samarasi noma’lum. Varfarinni bolalarda qo‘llanilishi kattalar uchun ma’lumotlar va tavsiyalarga, shuningdek pediatriya patsiyentlarida kuzatilgan tadqiqotlar va qaydnomalarga asoslangan. Varfarin yuborilgan bolalar jarohatli shikastlanishlarga olib keladigan turli faoliyatlardan yoki sport mashg‘ulotlaridan saqlanishlari lozim. Yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda va bolalarda gemostazning rivojlangan tizimi trombozlar fiziologiyasi va antikoagulyantlarga javobni o‘zgarishiga olib keladi. Varfarinni pediatriyadagi dozalari patsiyentning yoshiga bog‘liq bo‘ladi: emizikli bolalarda odatda eng yuqori, o‘smirlarda – XNN ni tutib turish uchun milligramdan kilogrammlarda eng kam dozalari tavsiya etiladi, bu XNN ni tez-tez aniqlab turishni talab etadi. K vitaminini saqlovchi ozuqalar, shu jumladan bolalar ozuqasini qabul qilayotgan yangi tug‘ilgan chaqaloqlar va bolalar Varfarin bilan davolanishga chidamlilikni namoyon qilishi mumkin, shu vaqtda emizikli davrda bo‘lgan yangi tug‘ilgan chaqaloqlar ham Varfarin bilan davolanishga sezgirlikni saqlab qoladilar. Homiladorlik va laktatsiya davrida qo‘llanishi. Varfarin yo‘ldosh orqali o‘tadi. Varfarinni homiladorlik vaqtida qo‘llash mumkin emas. Varfarin tug‘ma nuqsonlarni va homilada qon ketishini, shuningdek homilani nobud bo‘lishini chaqirishi mumkin. Preparatni homiladorlik vaqtida qo‘llanilishi homilada burun gipoplaziyasi, epifizlarni nuqtali xondrodisplaziyasi, qo‘l va barmoqlarni rivojlanmasligi, ko‘ruv nervining atrofiyasi, mikrotsefaliya, aqliy zaiflik va o‘sishni orqada qolishi, to‘liq yoki qisman ko‘rlikka olib keluvchi katarakta bilan xarakterlanadigan sindromlarni rivojlanishiga olib kelishi mumkin. Varfarin laktatsiya davrida qo‘llanilishi mumkin. Preparat o‘lchovli kontsentratsiyalarda ko‘krak sutiga chiqarilmaydi va bolada qonni ivishiga ta’sir ko‘rsatmaydi. Avtotransportni va boshqa xavfli mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’siri.  Varfarin avtomobilni va mashinalarni ishlatish qobiliyatiga ta’sir ko‘rsatmaydi yoki qisman ta’sir qo‘rsatadi. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.

Namlikdan va yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Varfarin bilan dozani oshirib yuborilishining asosiy samarasi – bu XNN oshishi va buning natijasida gemorragik asoratlarning xavfi oshishi hisoblanadi. XNNni oshishi VII faktorning yarim parchalanishi davrini korrrelyatsiya qiladi. XNN ni oshishi ko‘pincha 24 soat davomida namoyon bo‘ladi, preparatni qabul qilgandan keyin 36 soatdan 72 soatgacha oralig‘ida maksimum darajaga erishiladi. Klinik ko‘rinishlar preparatni qabul qilgandan keyin bir necha kun yoki haftalar o‘tib, kelib chiqadi va qon ketishlarning turli ko‘rinishlari (burundan qon ketishi, milklarni qonashi), oqarish, bo‘g‘imlar atrofida va dumba sohasida gematomalar, siydik va ahlatda qonlarni paydo bo‘lishi bilan xarakterlanadi. Boshqa simptomlari: bel sohasida og‘riqlar, lablarni qonashi va shilliq qavatlardan qon oqishi, qorinda og‘riq, qusish va peteyexiyali toshmalar bo‘lishi mumkin. Dozani oshirib yuborilishining kam hollardagi ko‘rinishlari: bosh miyada qon aylanishini gemorragik buzilishlari, gemorragik shok, o‘lim holatlari bo‘lishi mumkin. Davolashning samaradorligini ko‘rsatkichi qon ketishlari rivojlanishining chegarasida bo‘ladi, shuning uchun patsiyentda biroz qon ketishlari, masalan, mikrogematuriya, milklarni qonashi va shunga o‘xshashlar bo‘lishi mumkin. Yengil hollarda preparatning dozasini pasaytirish yoki davolashni qisqa muddatga to‘xtatish yetarlidir. Biroz qon ketishlarida preparatni qabul qilishni XNN maqsadli darajaga yetgunicha to‘xtatib turish kifoya qiladi. Og‘ir qon ketishi rivojlangan hollarda – K vitaminini (vena ichiga) va faollashtirilgan ko‘mirni, ivish omillarining kontsentrati yoki yangi muzlatilgan plazmani yuborish kerak. Agarda peroral antikoagulyantlarni keyinchalik qo‘llash buyurilgan bo‘lsa, K vitaminining katta dozalaridan saqlanish lozim, chunki varfaringa rezistentlik 2 hafta davomida rivojlanadi.

Retsept bo‘yicha

20 tabletkadan kontur uyali o‘ramda. Ikki yoki beshta kontur uyali o‘ramlar qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutida.

3 yil.