Oq yoki oq kremsimon tusli rangdagi kristallik kukun.

Antibiotik (tsefalosporinlar guruhi).

J01DA11

Parenteral qo‘llash uchun III-avlod tsefalosporin antibiotigi. Bakteritsid ta’sirga ega. Ta’sir mexanizmi tseftazidimni mikroorganizmlar hujayra devorining sintezini buzish qobiliyatiga bog‘liq. Keng ta’sir doirasiga ega. Ko‘pchilik beta-laktamazalar ta’siriga chidamlidir. Tseftazidim grammanfiy bakteriyalar: Pseudomonas aeruginosa, Pseudomonas spp., (shu jumladan, Pseudomonas pseudomallei), Klebsiella spp, (shu jumladan, Klebsiella pneumoniae), Proteus mirabilis, Proteus vulgaris, Morganella morganii, Providencia rettgeri, Providencia spp., Escherichia coli, Enterobacter spp., Citrobacter spp., Serratia spp., Salmonella spp., Shigella spp., Yersinia enterocolitica, Pasteurella multocida, Acinetobacter spp., Neisseria gonorrhoeae, Neisseria meningitides, Haemophilus influenzae (shu jumladan, ampitsillinga rezistent shtammlari), Haemophilus parainfluenzae (shu jumladan, ampitsillinga rezistent shtammlari); grammusbat bakteriyalar: Staphylococcus aureus (metitsillinga sezgir shtammlari), Staphylococcus epidermidis (metitsilinga sezgir shtammlari), Micrococcus spp., Streptococcus pyogenes, (A guruhiga mansub β-gemolitik streptokokk), Streptococcus ning V guruhi (Streptococcus agalactiae), Streptococcus pneumoniae, Streptococcus mitis, Streptococcus spp. (Streptococcus faecalis dan tashqari); anaerob bakteriyalar: Peptococcus spp., Peptostreptococcus spp., Streptococcus spp., Propionibacterium spp., Clostridium perfringens, Fusobacterium spp., Bacteroides spp. (Bacteroides fragilis ning ko‘pchilik shtammlari rezistent hisoblanadi) ga nisbatan faol. Tseftazidim metitsillinga rezistent stafilokokklar, Streptococcus faecalis va boshqa Yenterococci, Listeria monocytogenes, Campylobacter spp. va Clostridium difficile ko‘pchilik shtammlariga nisbatan faol emas.

Preparat yuborilganidan keyin tseftazidim organizmda tez taqsimlanadi va ko‘pchilik to‘qimalarda va organizmning suyuqliklarida, shu jumladan sinovial, perikardial va peritoneal suyuqliklarda, safroda, balg‘amda, siydikda terapevtik kontsentratsiyalariga erishiladi. Tseftazidim, shuningdek, suyaklar, miokard, o‘t pufagi devori, teri va yumshoq to‘qimalarda taqsimlanib, asosan preparatning diffuziyasini kuchaytiruvchi yallig‘lanish jarayonlarida, infektsion kasalliklarni davolash uchun yetarli bo‘lgan kontsentratsiyani hosil qiladi. Yo‘ldosh orqali o‘tadi, ko‘krak suti bilan ajralib chiqadi. Tseftazidim shikastlanmagan gematoentsefalik to‘siq orqali yomon o‘tadi. Meningitda orqa miya suyuqligida terapevtik kontsentratsiyalarda aniqlanadi. Plazma oqsillari bilan (qaytuvchan) – 15% bog‘lanadi, bunda plazma oqsillari bilan bog‘lanish darajasi kontsentratsiyasiga bog‘liq emas. Preparat mushak ichiga (m/i) 0,5 g va 1,0 g dozada yuborilganida maksimal kontsentratsiyaga (Cmax) 1 soatdan keyin erishiladi va u muvofiq ravishda 17 mkg/ml va 39 mkg/ml ni tashkil qiladi; shu dozalarda vena ichiga (v/i) yuborilganida – 42 mkg/ml va 69 mkg/ml ni tashkil qiladi. Tseftazidimning qon plazmasidagi terapevtik kontsentratsiyasi 8-12 soat davomida saqlanib turadi, bunda kontsentratsiya kattaligi 6-8 soat davomida 4 mkg/ml ga teng bo‘ladi. Taqsimlanish xajmi (Vd) 0,21–0,28 l/kg ni tashkil qiladi. Tseftazidim yumshoq to‘qimalarda, buyrakda, o‘pkada, suyaklarda, bo‘g‘imlarda, seroz bo‘shliqlarda to‘planadi. Preparat jigarda metabolizmga uchramaydi, jigar faoliyatini buzilishi preparatning farmakokinetikasi va farmakodinamikasida aks etmaydi. Bunday bemorlarda preparatning dozasi odatdagiday saqlanib qoladi. Buyrak orqali o‘zgarmagan holda 80–90% gacha qismi bir sutka davomida teng darajada buyrak kalavalari filtratsiyasi va naychalar sekretsiyasi yo‘llari bilan chiqariladi (yuborilgan dozaning 70% birinchi 4 soatda chiqariladi). Buyrak faoliyati normal bo‘lgan patsiyentlarda yarim chiqarilish davri (T1/2) – 1,8 soatni tashkil qiladi. Buyrak faoliyatini buzilishlari bo‘lgan patsiyentlarda – 2,2 soatni tashkil qiladi. Buyrak faoliyatini buzilishida dozani kamaytirish tavsiya etiladi.

Preparatga sezgir mikroorganizmlar tomonidan chaqirilgan infektsion-yallig‘lanish kasalliklarini (mono- yoki aralash infektsiyalarni) davolash: – og‘ir infektsiyalar (sepsis, septitsemiya, bakteriyemiya, peritonit, meningit, immuniteti pasaygan patsiyentlardagi infektsiyalar; jadal davolash bo‘limlarining patsiyentlaridagi infektsiyalar, masalan infektsiyalangan kuyishlar); – suyaklar va bo‘g‘imlarning infektsiyalari (septik artrit, osteomiyelit, bakterial bursit); – nafas yo‘llarining infektsiyalari (o‘tkir va surunkali bronxit, infektsiyalangan bronxoektazlar, grammusbat mikroorganizmlar chaqirgan pnevmoniya, o‘pka abtsessi, plevra empiyemasi); – siydik-chiqarish yo‘llarining infektsiyalari (o‘tkir va surunkali piyelonefrit, piyelit, prostatit, tsistit, uretrit /bakterial/, buyrak abtsessi); – teri va yumshoq to‘qimalarning infektsiyalari (mastit, jarohat infektsiyalari, terining yaralari, tsellyulit, saramas, infektsiyalangan kuyishlar); – me’da-ichak yo‘llari, o‘t chiqarish yo‘llari va qorin bo‘shlig‘i infektsiyalari (peritonit, enterokolit, qorin orti abtsesslari, divertikulit, kichik chanoq a’zolarining yallig‘lanishi, xoletsistit, xolangit, o‘t pufagi empiyemasi); – ginekologik infektsiyalar; – quloq, tomoq va burun infektsiyalari (o‘rta otit, sinusit, mastoidit); – gonoreya (ayniqsa, penitsillinlarga yuqori sezuvchanligi bo‘lgan patsiyentlarda); – gemodializ va peritoneal dializ, shuningdek uzluksiz ambulator peritoneal dializ bilan bog‘liq bo‘lgan infektsiyalarda qo‘llanadi.

Tseftazidim faqat parenteral qo‘llash uchun mo‘ljallangan. Doza kasallikning og‘irligi, qo‘zg‘atuvchining turi, bemorning yoshi, vazni, buyrak faoliyatiga qarab, shaxsiy ravishda belgilanadi. Preparat vena ichiga yoki katta dumba mushagining yuqori tashqi kvadrantiga yoki sonning lateral sohasiga chuqur yuboriladi. Tsetazidim eritmasini bevosita vena yoki infuzion tizim naychasiga yuborish mumkin. Kattalarga sutkada 1-6 g dan vena ichiga (v/i) yoki mushak ichiga (m/i) buyuriladi; yuborishlar soni – sutkada 2-3 martani tashkil etadi. Siydik-chiqarish yo‘llarining infektsiyalarida 0,5–1 g dan har 12 soatda buyuriladi. Ko‘pchilik infektsiyalarda 1 g doza har 8 soatda yoki 2 g dan har 12 soatda qo‘llash samaralidir. Kasallikning og‘ir kechishida, ayniqsa immuniteti pasaygan patsiyentlarda, shu jumladan neytropeniyali patsiyentlarda, 2 g dan 8 yoki 12 soatda yoki 3 g dan har 12 soatda buyurish lozim. Psevdomonadalar chaqirgan o‘pka infektsiyalarida va mukovistsidozli patsiyentlarga sutkada 100-150 mg/kg dozada buyuriladi; yuborishlar soni – sutkada 3 marta. Og‘ir yoki hayotga havf soluvchi infektsiyalarda preparat v/i 2 g dan har 8 soatda buyuriladi. Suyaklar va bo‘g‘imlarning infektsiyalarida preparat v/i 2 g dan har 12 soatda buyuriladi. Kattalar uchun maksimal sutkalik doza – 6 g. Keksa yoshdagi patsiyentlarga o‘tkir kasalliklarda, tseftazidimning klirensini pastligini hisobga olib, sutkada 3 g dan ortiq bo‘lmagan dozada buyurish tavsiya etiladi. 2 oylikdan oshgan bolalarga preparat sutkada 30-50 mg/kg dozada buyuriladi; yuborishlar soni – sutkada 2-3 marta; immuniteti pasaygan, mukovistsidoz yoki meningit bilan kasallangan bolalarga sutkada 150 mg/kg (maksimal sutkada 6 g) dozada buyuriladi; inyektsiyalar soni – sutkada 3 marta. Yangi tug‘ilgan va 2 oylikkacha bo‘lgan chaqaloqlarga preparat sutkada 30 mg/kg dozada buyuriladi; inyektsiyalar soni – sutkada 2 marta. Davolashni infektsiya belgilari tugagandan keyin yana 2 kun davomida davom ettirish mumkin. Asoratlangan infektsiyalarda davolash kursi zarurat bo‘lganida uzaytirilishi mumkin. Buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan kattalarga (shu jumladan gemodializda bo‘lgan bemorlarda) 1 g boshlang‘ich yuklama dozadan keyin, kreatinin klirensiga qarab dozani kamaytirish lozim. Kreatinin klirensi Doza 50 ml/min dan ortiq (0,83 ml/sek) O‘rtacha tavsiya qilingan doza 35-50 ml/min (0,52-0,83 ml/sek) Har 12 soatda 1 g dan yuboriladi 16-30 ml/min (0,27-0,5 ml/sek) Har 24 soatda 1 g dan yuboriladi 6-15 ml/min (0,1-0,25 ml/sek) Har 24 soatda 0,5 g dan yuboriladi 5 ml/min dan kam (0,08 ml/sek) Har 48 soatda 0,5 g dan yuboriladi Gemodializdagi patsiyentlar Har bir seansdan keyin 1 g dan Peritoneal dializdagi patsiyentlar Har 24 soatda 0,5 g dan Jadvalda ko‘rsatilgan dozalar taxminiydir. Bu toifa patsiyentlarning qon zardobida tseftazidimning miqdorini nazorat qilish tavsiya etiladi, u 40 mg/ml dan oshmasligi kerak. Gemodializ vaqtida tseftazidimning T1/2 3-5 soatni tashkil qiladi. Har bir dializ muolajasi oxirida preparatning muvofiq dozasini takror yuborish kerak. Peritoneal dializda preparatni 2 l dializ suyuqligiga 125 mg dan 250 mg gacha qo‘shish mumkin. ERITMALARNI TAYYORLASH: Kukunni eritish jarayonida uglerod ikki oksidi ajralib chiqadi. Tiniq eritma hosil bo‘lishi uchun, erituvchi qo‘shilganidan so‘ng flakonni chayqatish kerak. Tayyor bo‘lgan eritmada uglerod ikki oksidining mayda pufakchalari bo‘lishi mumkin. Hosil bo‘lgan eritmaning rangi och-sariqdan to to‘q-sariqqacha bo‘lishi mumkin. Agarda preparatni eritishni tavsiya etilgan barcha qoidalariga rioya qilingan bo‘lsa, uning samaradorligi olingan eritmaning rangiga bog‘liq bo‘lmaydi. .1“BIRLAMCHI SUYULTIRISH” 250 mg m/i yuborishda 1 ml inyektsiya uchun suv v/i yuborishda 2,5 ml inyektsiya uchun suv 500 mg m/i yuborishda 1,5 ml inyektsiya uchun suv v/i yuborishda 5 ml inyektsiya uchun suv 1,0 g m/i yuborishda 3 ml inyektsiya uchun suv v/i yuborishda 10 ml inyektsiya uchun suv 2,0 g – v/i yuborishda 10 ml inyektsiya uchun suv .1“IKKILAMCHI SUYULTIRISH” V/i TOMCHILAB yuborish uchun yuqorida ta’riflangan usul bilan tayyorlangan Tseftazidim preparatining eritmasi 50–100 ml vena ichiga yuborish uchun mo‘ljallangan quyidagi erituvchilardan birida qo‘shimcha ravishda suyultiriladi: 0,9% natriy xloridning eritmasi, Ringer eritmasi, 5% va 10% glyukoza (dekstroza) eritmasi, 5% glyukoza (dekstroza) eritmasi 0,9% natriy xlorid eritmasi bilan, 5% natriy gidrokarbonat eritmasi. Faqat yangi tayyorlangan eritma ishlatilsin!

Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: diareya, ko‘ngil aynishi, qusish, ich qotishi, qorin og‘rig‘i, jigar transaminazlari LDG, GGT va IF; faolligini tranzitor oshishi; kam – stomatit, kolit (shu jumladan psevdomembranoz). Qon yaratish tizimi tomonidan: eozinofiliya, juda kam – leykopeniya, neytropeniya, agranulotsitoz, trombotsitopeniya, limfotsitoz. Markaziy va periferik nerv tizimi tomonidan: bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, paresteziyalar, ta’m sezishni buzilishi, buyrak faoliyatining yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarga doza noto‘g‘ri tanlanganida – tremor, tirishishlar, entsefalopatiya kuzatiladi. Allergik reaktsiyalar: toshma, eshakemi, isitma, qichishish, eozinofiliya; juda kam – bronxospazm, arterial bosimni pasayishi, angionevrotik shish; ayrim hollarda – ko‘p shaklli eritema, Stivens-Djonson sindromi va toksik epidermal nekroliz. Mahalliy reaktsiyalar: v/i yuborilganida – flebit, tromboflebit; m/i yuborilganida – inyektsiya o‘rnida og‘riq bo‘lishi mumkin. Boshqalar: gemolizsiz Kumbsning musbat reaktsiyasi, qon zardobida kreatinin darajasining tranzitor oshishi. Biologik ta’siri bilan bog‘liq samaralari: superinfektsiya (kandidoz, shu jumladan qin shilliq qavatining kandidozi).

Tsefalosporinlar va penitsillinlar sinfiga taaluqli antibiotiklarga, shuningdek lidokainga (m/iga yuborish) yuqori sezuvchanlik; jigar-buyrak yetishmovchiiligi, me’da-ichak yo‘o‘larini kasalliklari, ayniqsa nospetsifik yarali kolit yoki enterit (anamnezida), homiladorlik va laktatsiya davrida qo‘llash mumkin emas.

Tsefalosporin antibiotiklari nefrotoksik samaraga ega bo‘lgan preparatlar bilan bir vaqtda buyurilganida, buyraklar tomonidan, ayniqsa ilgari buyrak kasalliklari bo‘lgan yoki buyrak faoliyatini buzilishlari bo‘lgan bemorlarda nojo‘ya ta’sirlarni rivojlanish ehtimoli oshadi. Tseftazidimni aminoglikozidlar guruhi antibiotiklari bilan bir idishda aralashtirish mumkin emas, chunki bu ularni o‘zaro faolsizlanishiga olib keladi. Vankomitsin tseftazidim bilan cho‘kma hosil qilganligi tufayli nomutanosibdir. Bu preparatlarni bir naycha orqali yuborish zarurati bo‘lganida, sistemani yoki v/i yuborish uchun moslamani yaxshilab yuvish kerak. Preparatni halqali diuretiklar bilan bir vaqtda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Qo‘yidagi eritmalar bilan farmatsevtik jihatdan mutanosibdir: 0,9% natriy xloridi, 5% li dekstroza, 0,45% natriy xloridi va 5% dekstroza. Tseftazidim (500 mg 1,5 ml inyektsiya uchun suvda) va metronidazol (500 mg/100 ml) eritmalari aralashtirilganida ikkala komponenti ham o‘z faolligini saqlab qoladi.

Tseftazidim bilan davolanishdan boshlash oldin, patsiyentda tseftazidim, tsefalosporin va penitsillin guruhi antibiotiklariga yoki boshqa preparatlarga nisbatan yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari bo‘lmaganligini aniqlash kerak. Anamnezida penitsillin guruhi antibiotiklariga yoki beta-laktamazalar ta’siriga chidamli bo‘lgan boshqa antibiotiklarga allergik reaktsiyalari bo‘lgan patsiyentlarga, tseftazidimni alohida ehtiyotkorlik bilan buyurish kerak. Tseftazidimga nisbatan allergik reaktsiyalar rivojlanganida, preparatni darhol bekor qilish lozim. O‘ta yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari rivojlanganida adrenalin, gidrokortizon, antigistamin preparatlarini qo‘llash va boshqa shoshilinch choralarni o‘tkazish mumkin. Keng ta’sir doirasiga ega antibiotiklarni, shu jumladan tseftazidimni uzoq vaqt qo‘llanilishi, ularga sezgir bo‘lmagan mikroorganizmlarni (masalan, Candida, Enterococcus) ko‘payishiga olib kelishi mumkin, bunday hollarda davolashni to‘xtatish yoki muvofiq davolash o‘tkazish talab qilinadi. Davolash davomida bemorning holatini doimo baholash kerak. Penitsillinlar va tsefalosporinlar guruhiga kiruvchi keng ta’sir doirasiga ega antibiotiklar kabi tseftazidim bilan davolashda, Enterobacter ning ba’zi sezgir shtammlarida rezistentlik rivojlanishi mumkin. Shuning uchun, agar zarurati bo‘lsa, Enterobacter chaqirgan infektsiyalarni davolashda mikroorganizmlarning sezgirligini vaqti-vaqti bilan tekshirib turish kerak. Buyrak yetishmovchiligida tseftazidimning dozasi buyrak faoliyatini buzilish darajasiga qarab kamaytiriladi. Doza noto‘g‘ri tanlansa, nevrologik buzilishlar bo‘lishi mumkin. Tseftazidim siydikda glyukozani aniqlashning fermentativ usullarining natijalariga ta’sir ko‘rsatmaydi, lekin misni qaytarilish testi natijalariga uncha katta bo‘lmagan darajada ta’sir qilishi mumkin (Benidikt, Feling, Klinitest). Tseftazidim anamnezida qon ketishi va me’da-ichak yo‘llarining kasalliklari (ayniqsa nospetsifik yarali kolit) bo‘lgan patsiyentlarga, kutilayotgan foyda va potentsial xavfni baholab ko‘rib, ehtiyotkorlik bilan buyuriladi. Tsefalosporinlar qo‘llanganda ichak mikroflorasini susaytirilishi tufayli, K vitaminining sintezi pasayadi. Bu esa K vitaminiga bog‘liq bo‘lgan qon ivishi omillari darajasini kamayishiga va kam hollarda – gipoprotrombinemiyaga va qon ketishiga olib kelishi mumkin. Keksa yoshdagi, umuman og‘ir holatdagi yoki holsizlangan jigar faoliyati buzilgan va sifatsiz ovqatlanadigan patsiyentlarda qon ketishi havfi oshadi. Tseftazidimni homiladorlik va laktatsiya davrida, faqat ona uchun kutiladigan foyda, homila uchun bo‘lgan potentsial havfdan ustun bo‘lgan xoldagina qo‘llash mumkin. Yangi tug‘ilgan va 1 oygacha bo‘lgan chaqaloqlarga preparatni buyurish zarurati tug‘ilganda, tseftazidimni qo‘llashdan kutilayotgan foyda va potentsial havfni sinchiklab baholash lozim. Preparat bolalar olaolmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tganidan keyin ishlatilmasin.

Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 250S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Simptomlari: bosh aylanishi, paresteziyalar, bosh og‘rig‘i, tirishishlar, laboratoriya tekshirishlari natijalarining o‘zgarishi. Davolash: zarurati bo‘lganida simptomatik davolash o‘tkaziladi, og‘ir hollarda gemodializ samarali. Maxsus antidoti yo‘q.

Retsept bo‘yicha

Inyektsiya uchun tayyorlash uchun kukun ,1.0g flakonlarda.

2 yil.