oq yoki oqroq kukun

Gipotalamik gormonlar. O‘sishni tormozlovchi gormonlar.

N01SV02.

Sandostatin® LAR ni mushak ichiga bir martalik inyektsiyasidan keyin oktreotidni qon zardobidagi vaqtinchalik birlamchi cho‘qqi kontsentratsiyasiga yuborilgandan keyin 1 soat chegarasida erishiladi, keyinchalik 24 soat chegarasida oktreotidni aniqlanmaydigan kichik darajasigacha kamayadi. Bundan keyin oktreotidni birinchi cho‘qqi kontsentratsiyasidan keyingi birinchi kuni 1, ko‘pchilik patsiyentlarda keyingi 7 kun davomida subterapevtik darajada qoladi. Undan keyin oktreotidni kontsentratsiyasi yana oshadi, 14 kuni yassi holatga erishadi va yana keyingi 3-4 hafta davomida xuddi shu darajada qoladi. Cho‘qqi kontsentratsiyasi birinchi kuni 1 yassi holatdagidan kam va preparatni birinchi kuni 1 umumiy ajralib chiqishidan 0,5% ko‘p emas. Taxminan 42 kuni oktreotidni kontsentratsiyasi sekin kamayadi, dori shaklining polimer matritsasini terminal degradatsiya bosqichi bilan birga kechadi. Akromegaliyali patsiyentlarda Sandostatin® LAR ni 10 mg, 20 mg yoki 30 mg dozalarda bir marta yuborilgandan keyin oktreotidni yassi holatida kontsentratsiyasi 358 ng/l, 926 ng/l, va 1,710 ng/l ga muvofiqni tashkil qilgan. Oktreotidni 4 haftalik interval bilan qilingan 3 inyektsiyasidan keyin erishiladigan statsionar bosqichida koeffitsiyenti 11,6 dan 1,8 va 20 mg va 30 mg Sandostatin®LAR ko‘p marta yuborilgandan keyingi miqdori 1557 ng/l va 2384 ng/l muvofiq bo‘lgan qon zardobidagi kontsentratsiyasi yuqori bo‘lib hisoblanadi. Kartsinoidli o‘smalari bo‘lgan patsiyentlarda Sandostatin® LAR ni 10 mg, 20 mg va 30 mg dozalarda 4 haftalik interval bilan inyektsiya qilingandan keyin oktreotidni statsionar bosqichida qon zardobidagi o‘rtacha arifmetik (va median) qiymati ham shuningdek doza oshishi bilan proportsional oshgan va muvofiq 1231 (894) ng/l, 2620 (2270) ng/l va 3928 (3010) ng/l ga erishgan. Sandostatin®LAR ni 28 oylik inyektsiyasi davomida ajralib chiquvchi oktreotidni kutiladigan kumulyatsiyasi aniqlanmagan. Sandostatin®LAR ni inyektsiyasidan keyin oktreotidni farmakokinetik profili polimer matritsadan va uni degradatsiyadan ajralib chiqishini namoyish qiladi. Tizimli oqimga ajralib chiqqanidan keyin oktreotid o‘zining teri ostiga yuborish uchun ta’riflangan farmakokinetik xususiyatlariga muvofiq darhol taqsimlanadi. Oktreotidni statsionar bosqichida taqsimlanish hajmi 0,27/kg ni, umumiy klirensi minutiga -160 ml tashkil qiladi. Qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanishi 65% tashkil qiladi, shaklli elementlar bilan bog‘lanishi juda ham kam.

Akromegaliyali patsiyentlarni davolash: ularda jarrohlikni davolash yoki nur bilan davolash yetarli emas yoki samarasiz bo‘lganda, yoki nur bilan davolash oraliq davrida, uni samarasi tarqab ketmasdan oldin (“Qo‘llash usuli va dozalari” bo‘limiga qarang). Me’da-ichak yo‘llarining va me’da osti bezining funktsional endokrin o‘smalarini simptomlari bo‘lgan patsiyentlarni davolash: kartsinoid sindromi belgilari bo‘lgan kartsinoid o‘smalar;VIPomalar;glyukagonomlar;gastrinomalar/Zollinger-Ellison sindromi;operatsiyadan oldingi davrda gipoglikemiyani nazorat qilish uchun insulinomalar, shuningdek samarani bir maromda ushlab turuvchi davolash uchun;somatoliberin (o‘smalar, ular o‘sish gormonini rilizing-omilini sintez qiladi); Ingichka va yo‘g‘on ichakning yoki birlamchi o‘smalarini noma’lum lokalizatsiyadan tarqalgan neyroendokrin o‘smalari bo‘lgan patsiyentlarni davolashda qo‘llanadi.

Sandostatin®LAR ni dumba mushagiga mushak ichiga inyektsiya yo‘li bilan chuqur yuborish lozim. Qayta mushak ichiga inyektsiyalarning joyi o‘ng va chap mushagiga galma-gal yuborish yo‘li orqali yuboriladi. Akromegaliya Davolashni 20 mg Sandostatin® LAR ni 4 haftalik interval bilan 3 oy davomida yuborishdan boshlash tavsiya qilinadi. Sandostatin® LAR ni Sandostatin® ni teri ostiga oxirgi dozasini yuborgandan keyin keyingi kunida boshlash mumkin. Dozalashni keyingi tuzatishlarni qon zardobida o‘sish gormonini (O‘G) darajasiga, 1 o‘sish /stomatomedina S (IGF 1) insulinsimon kontsentratsiyalarda, shuningdek kasallikni klinik belgilarini asoslash lozim. Bu 3 oylik davr chegarasida va biokimyoviy ko‘rsatkichlar (O‘G IGF 1) to‘liq darajada bo‘lib qoladi) patsiyentlar uchun dozani har 4 haftada 30 mg gacha oshirish mumkin. 20 mg dan 3 oy qo‘llangan patsiyentlarda qon zardobida O‘G kontsentratsiyasi 1 mkg/l dan sezilarli pasaygan, IGF 1 kontsentratsiyasi normallashdi va akromegaliyani ko‘proq qaytuvchan simptomlari yo‘qolgan, ularga 10 mg Sandostatin® LAR ni 4 haftada yuborish mumkin. Ammo bunday guruhdagi patsiyentlar Sandostatin® LAR ni bunday kichik dozada yuborilganda O‘G va IGF 1 kontsentratsiyasini shuningdek klinik belgilarni adekvat nazoratini kuchaytirish tavsiya qilinadi. Sandostatin® LAR stabil dozasini qabul qilayotgan patsiyentlarda O‘G va IGF 1 ni darajasini baholashni har 6 oyda o‘tkazish lozim. Me’da-ichak yo‘llarini va me’da osti bezini endokrin o‘smalari Davolashni 20 mg Sandostatin® LAR ni 4 haftali interval bilan yuborishdan boshlash tavsiya qilinadi. Sandostatin® LAR ni birinchi inyektsiyasidan keyin 2 hafta davomida Sandostatin® LAR larni avval samarali dozada teri ostiga yuborish tavsiya qilinadi. Patsiyentlar uchun 3 oylik davolashdan keyin simptomlari va biologik markerlarni tegishli tarzda nazorat qilinadi, dozani Sandostatin® LAR ni 10 mg dan har 4 haftada kamaytirish mumkin. 3 oylik davolashdan keyin simptomlari qisman nazorat qilinadigan patsiyentlar uchun dozani Sandostatin® LAR ni 30 mg dan har 4 haftagacha kamaytirish mumkin. Sandostatin® LAR bilan davolashda me’da-ichak yo‘llarini va me’da osti bezining o‘smalari bilan simptomlar kuchaygan kunlarida Sandostatin® LAR ni qo‘shimcha teri ostiga Sandostatin® LAR bilan davolashgacha bo‘lgandagi dozada yuborish tavsiya qilinadi. Bunday holat asosan oktreotidni terapevtik kontsentratsiyasiga erishgunga qadar davolashni birinchi 2 oyida paydo bo‘lishi mumkin. O‘rta (ingichka va yo‘g‘on) ichakni tarqalgan neyroendokrin o‘smalari yoki no’malum joylashgan birlamchi o‘smasi bo‘lgan patsiyentlarni davolash. Sandostatin® LAR ni tavsiya qilinadigan dozasi 30 mg dan har 4 haftani tashkil qiladi. Sandostatin® LAR bilan o‘smani nazorat qilish uchun davolash o‘smalarni kuchayib ketishi bo‘lmaganida davom ettirish kerak. Buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda qo‘llanilishi Sandostatin® LAR dozasiga tuzatish kiritish zarurati yo‘q. Jigar faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda qo‘llanilishi Sandostatin® teri sotiga va vena ichiga qo‘llangandagi tekshirish natijalari bo‘yicha jigar tsirrozi bo‘lgan patsiyentlarda oktreotidni organizmdan chiqarish qobiliyati pasayishi mumkin, bu yog‘li gepatozi bo‘lgan patsiyentlarda yuz bermaydi. Oktreotidni keng terapevtik diapazoni tufayli jigar tsirrozi bo‘lgan patsiyentlarda Sandostatin® LAR ni dozasiga tuzatish kiritishga zarurat yo‘q. Keksa patsiyentlarda qo‘llanilishi Sandostatin® LAR ni ushbu guruhi patsiyentlarda dozasiga tuzatish kiritishga zarurat yo‘q. Bolalarda qo‘llanilishi Sandostatin® LAR preparatini bolalarda qo‘llash tajribasi cheklangan.

Quyidagi keltirilgan nojo‘ya ta’sirlari oktreotidning klinik sinovlari o‘tkazilganida olingan. Preparatga nojo‘ya reaktsiyalar quyidagi tez-tezlik bo‘yicha joylashtirilgan: juda tez-tez (≥1/10); tez-tez (≥1/100,<1/10); tez-tez emas (≥1/1000,<1/100); kam hollarda (≥1/10000, <1/1000); juda kam hollarda (<1/10000), shu jumladan alohida xabarlar. Har bir guruhda nojo‘ya reaktsiyalar jiddiyligining pasayishi tartibida joylashtirilgan. Me’da-ichak tizimi tomonidan buzilishlar. Juda tez-tez – diareya, qorinda og‘riq, ko‘ngil aynishi, qabziyat, meteorizm; tez-tez – dispepsiya, qusish, qorinni dam bo‘lishi, steatoreya, ahlat massalarini rangsizlanishi. Nerv tizimi tomonidan buzilishlar. Juda tez-tez – bosh og‘rig‘i; tez-tez – bosh aylanishi. Endokrin tizimi tomonidan buzilishlar. Tez-tez – gipotireoz, qalqonsimon bezning disfunktsiyasi (masalan, tireostimulyatsiya qiluvchi gormonning past darajasi, umumiy T4 past darajasi, erkin T4 past darajasi). Gepatobiliar tizimi tomonidan buzilishlar. Juda tez-tez – xolelitiaz; tez-tez – xoletsistit, giperbilirubinemiya. Moddalar almashinuvi va oziqlanish buzilishlari. Juda tez-tez – giperglikemiya; tez-tez – gipoglikemiya, glyukozaning o‘zlashtirilishini buzilishi, ishtahani buzilishi; tez-tez emas – degidratatsiya. Umumiy buzilishlar va yuborish joyidagi buzilishlar. Juda tez-tez – inyektsiya joyida og‘riq; tez-tez – asteniya. Laboratoriya ko‘rsatkichlari. Tez-tez – jigar transaminazalar darajasini oshishi. Teri va teri osti to‘qimasi tomonidan buzilishlar. Tez-tez – qichishish, toshmalar, alopetsiya. Nafas tizimi tomonidan buzilishlar. Tez-tez – dispnoe. Yurak-qon tomir tizimi tomonidan buzilishlar. Tez-tez – bradikardiya; tez-tez emas – taxikardiya. Postmarketing tadqiqotlar. Quyida keltirilgan spontan nojo‘ya reaktsiyalari to‘g‘risida o‘z xohishlari bilan xabar berishgan, bunda uning tez-tezligi yoki preparatni qo‘llash bilan bog‘liq bo‘lgan sabab-oqibat har doim ham ishonchli aniqlashni bog‘liqlikni iloji bo‘lavermaydi. Immun tizimi tomonidan buzilishlar – anafilaksiya, allergiya/o‘ta yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari. Teri va teri osti to‘qimasi tomonidan buzilishlar – eshakemi. Gepatobiliar tizimi tomonidan buzilishlar – o‘tkir pankreatit, xolestazsiz o‘tkir gepatit, xolestatik gepatit, xolestaz, sariqlik, xolestatik sariqlik. Yurak-tomir tizimi tomonidan buzilishlar – aritmiya. Laboratoriya ko‘rsatkichlarning o‘zgarishlari – ishqoriy fosfatazaning va gammaglutamiltransferaza darajasini oshishi.

Oktreotidga yoki har qanday yordamchi moddalariga, shu jumladan erituvchini komponentlariga shaxsiy o‘ta yuqori sezuvchanlik.da qo‘llash mumkin emas.

Oktreotidni tsiklosporinning ichakda so‘rilishini kamaytirishi va tsimetidinning so‘rilishini sekinlashtirishi aniqlangan. Oktreotid va bromkriptinni bir vaqtda yuborish bromokriptinning biokiraolishligini oshiradi. Cheklangan chop etilgan ma’lumotlar, somastostatin analoglari tsitoxrom R450 fermenti ishtirokida metabolizmga uchraydigan moddalarning metabolik klirensini pasaytirishi mumkinligidan dalolat beradi, bu o‘sish gormonining susayishi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Oktreotidning bunday ta’siri borligini istisno qilib bo‘lmaganligi, tufayli asosan CYP 3A4 ishtirokida metabolizmga uchraydi va tor terapevtik indeksi bilan ishlatiluvchi boshqa preparatlarni (masalan, xinidin, terfenadin) ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.

Umumiy qoidalar O‘sish gormonini ishlab chiqaruvchi gipofizning o‘smalari ba’zida jiddiy asoratlarni (masalan, ko‘rish maydonini torayishi) chaqirib, kattalashishi mumkinligi tufayli, barcha patsiyentlarning holatini sinchkov monitoringi ahamiyatlidir. O‘smaning kattalashishini belgilari paydo bo‘lgan holda muqobil davolash turlarini qo‘llashning zaruratini ko‘rib chiqish kerak. Akromegaliyasi bo‘lgan ayollarda o‘sish gormonining (O‘G) darajasini pasayishi va insulinga o‘xshash o‘sish omili 1 (IGF-1) ning kontsentratsiyasining normallashishini terapevtik foydasi fertillikni potentsial tiklashi mumkin. Tug‘ruq yoshidagi ayollarga oktreotid bilan davolanish vaqtida kontratseptsiyaning adekvat usullarini qo‘llashni tavsiya etish kerak Oktreotid bilan davomli davolanayotgan patsiyentlarda qalqonsimon bezning faoliyatini nazorat qilish kerak. Yurak-qon tomir tizimi bilan bog‘liq ko‘rinishlar Bradikardiya hollari to‘g‘risida ba’zi xabarlar berilgan. Beta-blokatorlar, kaltsiy kanallarining blokatorlari kabi preparatlar, suyuqlik muvozanati yoki elektrolit muvozanatini nazorat qiluvchi preparatlarning dozasiga tuzatish kiritishning zarurati tug‘ilishi mumkin. O‘t pufagi bilan bog‘liq holatlar Sandostatin® ni teri ostiga uzoq vaqt davomida qabul qilgan 15-30% patsiyentlarni o‘t pufagida toshlarni hosil bo‘lishi (o‘t pufagida toshlarni hosil bo‘lishi kuzatiladi) aniqlangan. Aholining umumiy populyatsiyasida ushbu patologiyaning tarqalganligi (40 dan 60 yoshgacha bo‘lgan yoshda) taxminan 5-20% ni tashkil qiladi. Akromegaliyali yoki gastro-entero-pankreatit o‘smalari bo‘lgan patsiyentlarda Sandostatin® LAR ni uzoq vaqt qo‘llashni, Sandostatin® LAR ni teri ostiga yuborib, davolash bilan solishtirilganda o‘t toshlarini hosil bo‘lish tez-tezligini oshmasligi taxmin qilinadi. Shunga qaramay, Sandostatin® LAR bilan davolashni boshlashdan oldin va davolash vaqtida har 6-12 oyda o‘t pufagini ultratovush tekshiruvini o‘tkazish tavsiya etiladi. O‘t toshlarining hosil bo‘lishi hollarida odatda simptomlar bo‘lmaydi; o‘t-tosh kasalligini klinik belgilari namoyon bo‘lganida toshlarni erituvchi o‘t kislotalarini qo‘llash yo‘li bilan yoki jarrohlik usuli bilan davolash kerak. Glyukozaning metabolizmi O‘sish gormoni ishlab chiqarilishiga, glyukagon va insulinga bo‘lgan tormozlovchi ta’siri oqibatida Sandostatin® LAR glyukozaning darajasini boshqarilishini izdan chiqarish mumkin. Ovqat qabul qilinganidan keyin glyukozaning o‘zlashtirilishini izdan chiqarish mumkin. Ayrim hollarda preparatni doim yuborilishi natijasida doimiy davom etuvchi giperglikemiya paydo bo‘lishi mumkin, bunday holat patsiyentlarda Sandostatin® teri ostiga yuborilganda kuzatilgan. Shuningdek gipoglikemiya holati to‘g‘risida ham xabar qilingan. Yondosh qandli diabetning I tipi bo‘lgan patsiyentlarda Sandostatin® LAR insulinga bo‘lgan ehtiyojni kamaytirib, glyukozani boshqarilishiga ta’sir qilishi mumkin. Sandostatin® preparatini yuborish yo‘li bilan kamaytirilishi mumkin. Diabetsiz va insulinning ishlab chiqarilishini qisman buzilishi qandli diabetning II tipi bo‘lgan patsiyentlarda Sandostatin® ni teri ostiga yuborish ovqatdan keyin glikemiyani oshirishi mumkin. Shu sababli glyukozani o‘zlashtirilishini va diabetga qarshi davolashni nazorat qilish tavsiya qilinadi. Insulinomasi bo‘lgan patsiyentlarda, oktreotidni insulin bilan solishtirilganda o‘sish gormonini va glyukagonni ishlab chiqarilishiga nisbatan kuchliroq susaytiruvchi, shuningdek insulinni ishlab chiqarilishiga kamroq susaytiruvchi ta’siri sababli gipoglikemiyaning og‘irlik darajasini va davomiyligini oshirishi mumkin. Bu patsiyentlar holatini sinchkov nazorat qilish lozim. Oziqlanishi Oktreotid ayrim bemorlarda yog‘larni so‘rilishini izdan chiqarishi mumkin. Oktreotid bilan davolanayotganda ayrim hollarda V12 vitaminining darajasini pasayishi va Shilling testining ko‘rsatkichlarini o‘zgarishi kuzatilgan. Anamnezida V12 vitaminining avitaminozi bo‘lgan patsiyentlarda Sandostatin® LAR bilan davolash vaqtida bu vitaminning darajasini nazorat qilish lozim.

Homilador ayollar ishtirokida adekvat, yaxshi nazoratlangan tadqiqotlar o‘tkazilmagan. Postmarketing tajribalar akromegamiya bilan og‘rigan homilador ayollarning cheklangan sonida preparat yuborilganligi to‘g‘risida xabar qilingan, biroq holatlarning yarmida homiladorlikning yakuni noma’lum bo‘lgan. Ko‘pchilik ayollarga oktreotidni homiladorlikning birinchi uch oyligi vaqtida Sandostatin® ni sutkada 100-300 mkg, yoki Sandostatin® LAP ni oyiga 20 dan 30 mg gacha bo‘lgan dozalari diapozonida teri ostiga yuborilgan. Yakuni ma’lum bo‘lgan taxminan 2/3 hollarda homiladorlik davridagi ayollar oktreotid bilan davolanishni davom ettirganlar. Ko‘pchilik hollarda ma’lum yakun bilan sog‘lom chaqaloqlar tug‘ilgan, lekin homiladorlikning birinchi uch oylik vaqtidagi spontan abortlar va homiladorlikni sun’iy to‘xtatish hollari to‘g‘risida bir necha xabarlar ham bor. Homiladorlikni yakuni ma’lum bo‘lgan hollarda oktreotidni qo‘llanishi bilan bog‘liq tug‘ma nuqson yoki anomaliyalarni rivojlanishi to‘g‘risida xabarlar yo‘q. Hayvonlardagi tadqiqotlarda, fiziologik o‘sishning ayrim vaqtinchalik sekinlashishidan tashqari holatlarda, homiladorlikka embrion/homilani rivojlanishiga, tug‘ruqlarni kechishiga yoki postnatal rivojlanishiga nisbatan bevosita yoki bilvosita zararli ta’siri aniqlanmagan. Sandostatin® LAP ni homiladorlarga faqat qat’iy ko‘rsatmalar bo‘yicha buyurish lozim. Emizish Oktreotidni ko‘krak sutiga kirishi noma’lum. Hayvonlardagi tadqiqotlarda oktreotidni ko‘krak sutiga chiqarilishi ko‘rsatilgan. Sandostatin® LAP bilan davolash vaqtida patsiyentlar emizishdan voz kechishi kerak.

2ºS dan 8ºS bo‘lgan haroratda, yorug‘likdan himoyalash uchun mo‘ljallangan original o‘ramda saqlansin. Suspenziyani mushak ichiga yuborishdan bevosita oldin tayyorlash lozim.

Sandostatin® LAR ni dozasini behosdan oshirib yuborilishini cheklangan miqdori ma’lum. Sandostatin® LAR ning dozalarini diapazoni oyiga 100 mg dan 163 mg gacha quyilishlar yagona nojo‘ya holati bo‘lgan. Sandostatin® LAR ni xatto oyiga 60 mg dan va 2 haftada 90 mg gacha bo‘lgan dozalarini qabul qilgan raki bo‘lgan patsiyentlar to‘g‘risida xabar qilingan. Bu dozalar umuman olganda yaxshi o‘zlashtirilgan; ammo quyidagi nojo‘ya holatlar: tez-tez siyish, toliqish, depressiya, bezovtalanish, diqqatni  jamlashni yo‘qotish to‘g‘risida xabar qilingan. Davolash: simptomatik.

Retsept bo‘yicha

Rezina qopqoq bilan berkitilgan, flip-off qopqoqli, alyumin qalpoq bilan yopilgan ko‘k (10 mg li doza), to‘q sariq (20 mg li doza) yoki qizil (30 mg li doza) rangli kukun shisha flakonda, erituvchi, inyektsiya uchun igna va flakon uchun adapter bilan to‘plamda. 2,0 ml eritmaning erituvchisi oldindan to‘ldirilgan shisha shpritsda. Flakon uchun adapter va inyektsiya uchun igna individual blisterga o‘ramlangan. 1 flakon kukun, erituvchi bilan bo‘lgan 1 shprits, flakon uchun adapter va inyektsiya uchun igna plastikli treyga joylangan. Trey qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnoma bilan birga karton qutiga joylangan.

2 yil.