gipolipidemik vosita (GMG-KoA-reduktaza ingibitori).

C10A

So‘rilishi: mutloq biokiraolishligi – 20% ni tashkil qiladi. Ichga qabul qilinganidan keyin maksimal kontsentratsiyaga erishish vaqti (TSmax) – 3-5 soatni tashkil etadi. Yo‘ldosh to‘sig‘i orqali o‘tadi. Taqsimlanishi: rozuvastatin asosan jigar tomonidan o‘zlashtiriladi. Qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanishi – 90% ni tashkil qiladi. Metabolizmi: qabul qilingan dozaning 10% jigarda metabolizmga uchraydi. Aylanib yuradigan GMG-KoA-reduktazani susaytirish bo‘yicha 90% dan yuqori farmakologik faollik rozuvastatin tomonidan, qolgan qismi – uning metabolitlari tomonidan ta’minlanadi. Rozuvastatinning aniqlangan asosiy metabolitlari bo‘lib N-dismetil va lakton metabolitlari hisoblanadi. Chiqarilishi: asosan o‘zgarmagan shaklda (90%) ichak orqali  chiqariladi; qolgan qismi – buyraklar orqali chiqariladi. Yarim chiqarilish davri (T1/2) taxminan 19 soatni tashkil etadi. Preparatning dozasi oshirilganida yarim chiqarilish davri o‘zgarmaydi. Buyrak yetishmovchiligi Yengil va o‘rtacha yaqqollikdagi buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda rozuvastatin yoki N-dismetilning plazmadagi kontsentratsiyasi sezilarli darajada o‘zgarmaydi. Og‘ir buyrak yetishmovchiligi (kreatinin klirensi (KK) minutiga <30 ml) bo‘lgan patsiyentlarda sog‘lom ko‘ngillilarga nisbatan rozuvastatinning qon plazmasidagi kontsentratsiyasi 3 marta, N-dismetilning kontsentratsiyasi esa – 9 marta yuqori. Gemodializda bo‘lgan patsiyentlarda rozuvastatinning plazmadagi kontsentratsiyasi sog‘lom ko‘ngillilarga nisbatan taxminan 50% ga yuqori. Jigar yetishmovchiligi Chayld-Pyu shkalasi bo‘yicha 7 ball va undan past turli bosqichdagi jigar yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda rozuvastatinning T1/2 oshishi aniqlanmagan; Chayld-Pyu shkalasi bo‘yicha 8 va 9 ball bo‘lgan 2 nafar bemorda Chayld-Pyu shkalasi bo‘yicha pastroq ko‘rsatkichlarga ega bo‘lgan patsiyentlarga nisbatan T1/2 2 marta oshishi aniqlangan.

Fredriksen bo‘yicha birlamchi giperxolesterinemiya (IIa turi, shu jumladan oilaviy geterozigot giperxolesterinemiya) yoki aralash giperxolesterinemiyada (IIb turi) parhez yoki davolashning medikamentoz bo‘lmagan usullari (masalan, jismoniy mashqlar, tana vaznini kamaytirish) yetarli bo‘lmaganida parhezga qo‘shimcha sifatida qo‘llanadi. Oilaviy gomozigot giperxolesterinemiya – parhezga yoki boshqa lipidlar miqdorini kamaytiruvchi davolashga (masalan, PZLP-aferez) qo‘shimcha sifatida yoki bunday davolash samarali bo‘magan hollarda. Gipertriglitseridemiya (Fredriksen bo‘yicha IV tur) parhezga qo‘shimcha sifatida. Umumiy XS va XS-PZLP kontsentratsiyasini kamaytirish uchun davolash buyurilgan patsiyentlarda parhezga qo‘shimcha sifatida aterosklerozni avj olishini sekinlashtirish uchun qo‘llanadi. Yurak ishemik kasalligini (YUIK) klinik belgilarisiz, ammo uni rivojlanishini yuqori xavfi (erkaklar uchun 50 yoshdan va ayollar uchun 60 yoshdan yuqoridagilar, S reaktiv oqsil kontsentratsiyasini oshishi (≥2 mg/l), arterial gipertenziya, XS-YUZLP kontsentratsiyasini pastligi, oilaviy anamnezda YUIK ni erta boshlanishi kabi xavf omillaridan kamida bittasini bo‘lishi) bo‘lgan patsiyentlarda asosiy yurak-qon tomir asoratlarini (insult, infarkt, arterial revaskulyarizatsiya) birlamchi oldini olishda qo‘llanadi.

Preparat bilan davolashni boshlashdan oldin patsiyent standart gipolipidemik parhezga rioya qilishni boshlashi va davolash vaqtida unga rioya qilishni davom ettirishi kerak. Rolip preparatini sutkaning istalgan vaqtida, ovqat qabul qilishdan qat’iy nazar, chaynamasdan va tabletkani maydalamasdan, butunligicha, suv bilan ichga qabul qilinadi. Rozuvastatinning tavsiya etilgan boshlang‘ich dozasi (agar boshqacha buyurilmagan bo‘lsa) – avval GMG-KoA-reduktaza ingibitorlarini qabul qilgan patsiyentlar uchun ham, boshqa GMG-KoA-reduktaza ingibitorlari bilan davolashdan keyin ushbu dori vositasini qabul qilishga o‘tkazilgan patsiyentlar uchun ham sutkada 1 marta 10 mg ni tashkil etadi. Zarurati bo‘lganida dozasi 4 xaftadan keyin 20 mg gacha oshirilishi mumkin. Preparatning pastroq dozalariga nisbatan 40 mg dozasi qabul qilinganida nojo‘ya samaralar rivojlanishi mumkinligi tufayli, dozani 40 mg gacha oshirish faqat 20 mg doza qabul qilinganida kutilgan natijaga erishilmagan va shifokor kuzatuvi ostida bo‘ladigan og‘ir giperxolesterinemiyasi va yurak-qon tomir asoratlarining yuqori xavfi (ayniqsa oilaviy giperxolesterinemiyasi bo‘lgan patsiyentlarda) bo‘lgan patsiyentlarda amalga oshirilishi mumkin. Preparatni 40 mg dozada qabul qilayotgan patsiyentlarni sinchkovlik bilan kuzatish tavsiya etiladi. Avval shifokorga murojaat etmagan patsiyentlarga 40 mg dozani buyurish tavsiya etilmaydi. 2-4 xafta davolangandan keyin va/yoki preparatning dozasi oshirilganida lipidlar almashinuvining ko‘rsatkichlarini nazorat qilish (zarurati bo‘lganida dozaga tuzatish kiritish) kerak. Preparatni 40 mg dozada qabul qilayotgan patsiyentlarda buyrak faoliyatining ko‘rsatkichlarini nazorat qilish tavsiya etiladi. Keksa yoshdagi patsiyentlarda dozaga tuzatish kiritish talab etilmaydi. Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlar Yengil yoki o‘rtacha og‘irlik darajasidagi buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda dozaga tuzatish kiritish talab etilmaydi. Og‘ir buyrak yetishmovchiligi (kreatinin klirensi minutiga 30 ml dan kam) bo‘lgan patsiyentlarda Rolip preparatining barcha dozalari qo‘llash mumkin emas. Buyrak faoliyatini o‘rtacha darajada buzilishi (kreatinin klirensi minutiga 60 ml dan kam) bo‘lgan patsiyentlarda preparatni 40 mg dozada qo‘llash mumkin emas. Jigar yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlar Chayld-Pyu shkalasi bo‘yicha 9 balldan yuqori bo‘lgan patsiyentlarda preparatni qo‘llash tajribasi yo‘q. Faol bosqichdagi jigar kasalliklari bo‘lgan patsiyentlarda Rolip preparatini qo‘llash mumkin emas. Miopatiyaga moyilligi bo‘lgan patsiyentlar Miopatiyani rivojlanishiga moyilligini ko‘rsatuvchi omillari bo‘lgan patsiyentlarga preparatni 40 mg dozada buyurish mumkin emas.

Nojo‘ya samaralarni paydo bo‘lishi tez-tezligi dozaga bog‘liq xarakterga ega. Nojo‘ya samaralarni paydo bo‘lishi tez-tezligi: tez-tez (>1/100, <1/10); tez-tez emas (>1/1000, <1/100); kam hollarda (>1/10000, <1/1000); juda kam hollarda (<1/10000); tez-tezligi aniqlanmagan (mavjud ma’lumotlar asosida hisoblab bo‘lmaydi). Markaziy va periferik nerv tizimi tomonidan: tez-tez – bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, astenik sindrom; tez-tez emas – xavotirlik, nevralgiya, paresteziya, juda kam hollarda – polineyropatiya, amneziya. Ovqat-hazm qilish tizimi tomonidan: tez-tez – qabziyat, ko‘ngil aynishi, qorinda og‘riq; kam hollarda – “jigar” transaminazalari faolligini qaytuvchan o‘tib ketuvchan dozaga bog‘liq ravishda oshishi, pankreatit; juda kam hollarda – dispepsiya (shu jumladan, diareya, meteorizm, qusish), gastroenterit, sariqlik, gepatit. Nafas tizimi tomonidan: tez-tez – faringit; tez-tez emas – rinit, sinusit, bronxil astma, bronxit, pnevmoniya; tez-tezligi aniqlanmagan – yo‘tal, dispnoe. Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: tez-tez emas – stenokardiya, arterial bosimni oshishi, yurak urishini his qilish, vazodilatatsiya simptomlari (shu jumladan teri giperemiyasi). Tayanch-harakat apparati tizimi tomonidan: tez-tez – mialgiya; tez-tez emas – artrit, mushak gipertonusi, belda og‘riq, qo‘l va oyoq suyaklarini patologik sinishi (shikastlanishsiz); kam hollarda – miopatiya, rabdomioliz (buyrak faoliyatini buzilishi bilan bir vaqtda, preparatni 40 mg dozada qabul qilish fonida); juda kam hollarda – artralgiya; tez-tezligi aniqlanmagan – immunitetga bog‘liq nekrotik miopatiya; ba’zida uzilishlar bilan asoratlangan tendopatiyalar. Siydik chiqarish tizimi tomonidan: proteinuriya (1% dan kam hollarda – 10 mg va 20 mg doza uchun, 3% hollarda – 40 mg doza uchun); juda kam hollarda – gematuriya. Allergik reaktsiyalar: tez-tez emas – teri toshmasi, teri qichishishi, eshakemi; kam hollarda – angionevrotik shish; tez-tezligi aniqlanmagan – Stivens-Djonson sindromi. Laborator ko‘rsatkichlar tomonidan: qon plazmasida glyukoza, bilirubin kontsentratsiyasini oshishi, gamma-glutamiltransferaza, ishqoriy fosfotaza faolligini oshishi. Boshqalar: tez-tez – 2-tip qandli diabet; tez-tez emas – anemiya, ko‘krak qafasida og‘riq, ekximozlar, grippsimon sindrom, periodontal abstsess; kam hollarda – trombotsitopeniya; tez-tezligi aniqlanmagan – periferik shishlar, ginekomastiya. Ba’zi statinlar qo‘llanilganida quyidagi nojo‘ya samaralar haqida xabar berilgan: deressiya, uyquni buzilishi, shu jumladan uyqusizlik va dahshatli tush ko‘rishlar, jinsiy disfunktsiya. O‘pkaning interstitsial kasalligining ayrim hollari haqida xabar berilgan, ayniqsa preparatlarni uzoq muddat qo‘llaganda (Maxsus ko‘rsatmalarga qarang).

10 va 20 mg sutkalik dozadagi preparat uchun: rozuvastatinga yoki preparatning har qanday komponentiga yuqori sezuvchanlik, faol bosqichdagi jigar kasalligi (shu jumladan “jigar” transaminazalari faolligini turg‘un oshishi, shuningdek qon zardobida “jigar” transaminazalari faolligini normaning yuqori chegarasidan 3 martadan ko‘proq oshishining har qanday holatlari), buyrak faoliyatini og‘ir darajali buzilishlari (KK minutiga 30 ml dan kam), laktozani o‘zlashtiraolmaslik, laktaza tanqisligi yoki glyukozo-galaktoz malabsorbtsiya sindromi (preparat laktoza saqlaydi), miopatiya, tsiklosporinni bir vaqtda qabul qilish, miotoksik asoratlarni rivojlanishiga moyillik, homiladorlik, laktatsiya davri; kontratseptsiyaning ishonchli usullarini qo‘llamagan reproduktiv yoshdagi ayollarda qo‘llash; 18 yoshgacha bo‘lgan bolalarda (samaradorligi va xavfsizligi aniqlanmagan) qo‘llash mumkin emas. 40 mg sutkalik dozada: yuqorida sanab o‘tilgan qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlarga qo‘shimcha sifatida preparatni gipotireoz, shaxsiy yoki oilaviy anamnezidagi mushak kasalliklari, anamnezida boshqa GMG-KoA-reduktaza ingibitorlarini yoki fibratlarni qabul qilish fonida miotoksiklik, alkogolni haddan ziyod qabul qilish, qon plazmasida rozuvastatinning kontsentratsiyasini oshishiga olib keluvchi holatlar, mongoloid irqdagi patsiyentlar, fibratlarni bir vaqtda qabul qilish, o‘rtacha og‘irlik darajasidagi buyrak yetishmovchiligida (KK minutiga 60 ml dan kam) qo‘llash mumkin emas.

Transport oqsillarining ingibitorlari: rozuvastatin ba’zi transport oqsillari, xususan, OATR1V1 va BCRP bilan bog‘lanadi. Ushbu transport oqsillarining ingibitori bo‘lgan preparatlarni yondosh qo‘llash qon plazmasida rozuvastatinning kontsentratsiyasini oshishi va miopatiya rivojlanishining yuqori xavfi bilan kechishi mumkin. Rozuvastatin tsiklosporinning plazmadagi kontsentratsiyasiga ta’sir qilmaydi. Tsiklosporin rozuvastatinning samarasini kuchaytiradi (uni chiqarilishini sekinlashtiradi, AUC ni 7 marta, Smax ni 11 marta oshiradi). Gemfibrozil rozuvastatinning samarasini kuchaytiradi (uning Smax va AUC ni 2 marta oshiradi). Gemfibrozil,fenofibrat va boshqa fibratlar va lipidlar miqdorini pasaytiruvchi dozada nikotin kislotasi (sutkada 1 g dan yuqori) GMG-KoA-reduktaza ingibitorlari bilan bir vaqtda qo‘llanilganida ehtimol, monoterapiya sifatida qo‘llanilganida ularning o‘zi miopatiya chaqirishi mumkinligi sababli miopatiya paydo bo‘lishi xavfini oshiradi. Fibratlar bilan birga buyurilganida preparatni 40 mg dozada qabul qilish mumkin emas. Gemfibrozil bilan buyurilganida rozuvastatinning dozasi sutkada 10 mg dan oshmasligi kerak. O‘zaro ta’sirining aniq mexanizmi aniq emasligiga qaramasdan, OITV protezasi ingibitorlari bilan birga qabul qilish rozuvastatinning ekspozitsiyasini ahamiyatli darajada oshishiga olib kelishi mumkin. Alyuminiy va magniy saqlovchi antatsidlar rozuvastatinning plazmadagi kontsentratsiyasini taxminan 50% ga pasayishiga olib keladi. Eritromitsin me’da-ichak yo‘llari motorikasini kuchaytiradi, bu rozuvastatinning samarasini pasayishiga olib keladi. In vivo va in vitro sharoitlarda o‘tkazilgan tadqiqotlar rozuvastatin tsitoxrom R450 izofermentlar tizimining ingibitori ham, induktori ham emasligini ko‘rsatdi. Bundan tashqari, rozuvastatin ushbu fermentlar uchun maxsus bo‘lmagan substrat hisoblanadi. Rozuvastatinni 10 mg dozada va ezetimibni 10 mg dozada bir vaqtda qo‘llash giperxolesterinemiyasi bo‘lgan patsiyentlarda rozuvastatinning AUC ni oshishi bilan kechgan.

Rozuvastatinning yuqori dozalari, ayniqsa 40 mg qabul qilinganida patsiyentlarda proteinuriya, asosan kanalchalar tufayli kelib chiqqan proteinuriya kuzatilgan, lekin ko‘pchilik hollarda vaqti-vaqti yoki qisqa muddatli bo‘lgan. Jadal jismoniy yuklamalardan keyin yoki KFK faolligini oshirishi mumkin bo‘lgan sabablar bo‘lganida KFK faolligini aniqlash mumkin emas, bu olingan natijalarni noto‘g‘ri interpretatsiyasiga olib kelishi mumkin.

Rolip preparatini homiladorlik va emizish davrida qo‘llash mumkin emas. Reproduktiv yoshdagi ayollar kontratseptsiyaning ishonchli va adekvat usullaridan foydalanishlari lozim. Preparat bolalar olaolmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatilmasin.

Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 30oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Simptomlari: nojo‘ya samaralarni kuchayishi. Bir necha sutkalik dozalarni bir vaqtda qabul qilinganida rozuvastatinning farmakokinetik ko‘rsatkichlari o‘zgarmaydi. Davolash: spetsifik antidoti yo‘q. Simptomatik davolash va hayot uchun muhim a’zolar va tizimlar faoliyatini tutib turishga qaratilgan choralarni amalga oshirish tavsiya etiladi. Jigar faoliyatini va kreatinfosfokinaza faolligini nazorat qilish kerak. Gemodializ samarasiz.

Plyonka qobiq bilan qoplangan 10 tabletkalar Al/Al blisterda. 1 blister qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan karton qutiga joylanadi.

2 yil.