sariq rangli tiniq eritma.

Glaukomaga qarshi preparatlar va miotik vositalar. β-adrenoretseptorlarning blokatorlari. Timolol, majmuada.

S01ED51

Brimonidin. 0,2% li eritma ko‘z tomchilari shaklida instillyatsiya qilinganida qon plazmasida brimonidinning kontsentratsiyasi juda past. Brimonidin ko‘z to‘qimalarida ahamiyatsiz darajada metabolizmga uchraydi, plazma oqsillari bilan bog‘lanishi taxminan 29% ni tashkil etadi. Mahalliy qo‘llanganidan so‘ng o‘rtacha yarim chiqarilish davri taxminan 3 soatni tashkil etadi. In vitro sharoitlarida hayvonlar va odamning jigar hujayralarida o‘tkazilgan tadqiqotlar, aldegidoksidaza va tsitoxrom R450 brimonidinning metabolizmi jarayoniga ahamiyatli darajada kirishishini ko‘rsatdi. Shunday qilib, preparatning tizimli chiqarilishi birinchi navbatda jigardagi metabolizmi bilan belgilanadi. Timolol. Kataraktani bartaraf qilish bo‘yicha jarrohlik muolajasini o‘tkazgan patsiyentlarga 0,5% li ko‘z tomchilari mahalliy qo‘llangandan so‘ng bir soatdan keyin, ko‘z suyuqligida timololning maksimal kontsentratsiyasi 898 ng/ml ni tashkil etgan. Dozaning bir qismi tizimli qon oqimiga so‘riladi, shundan so‘ng jigarda ekstenziv ravishda metabolizmga uchraydi. Timololni qon plazmasidan yarim chiqarilish davri taxminan 7 soatni tashkil etadi. Timolol jigarda qisman metabolizmga uchraydi va uning metabolitlari buyraklar orqali chiqariladi. Timolol plazma oqsillari bilan ahamiyatsiz darajada bog‘lanadi.

ochiq burchakli glaukoma;ko‘z ichki gipertenziyasi (β-adrenoblokatorlar bilan mahalliy davolash samarasi yetarli bo‘lmaganida) da qo‘llanadi.

Faqat mahalliy qo‘llash uchun mo‘ljallangan. Ko‘zlarni infektsiyalanishidan va ko‘z tomchisini ifloslanishidan oldini olish maqsadida tomchilagich uchligini turli yuzalar bilan kontaktda bo‘lishidan saqlanish kerak. Kattalarda, shu jumladan keksa yoshdagi patsiyentlarda qo‘llanishi Shikastlangan ko‘zning kon’yunktivasiga 1 tomchidan sutkada 2 marta 12 soatlik interval bilan tomiziladi. Ko‘z ichki bosimini pasaytirish maqsadida Rimosopt preparatini boshqa oftalmologik preparatlar bilan qo‘llash mumkin, bunda instillyatsiyalar orasida besh minutlik tanaffus bo‘lishi kerak. Boshqa ko‘z tomchilari qo‘llanganida bo‘lgani kabi, yuz berishi mumkin bo‘lgan tizimli so‘rilishini pasaytirish uchun ko‘zning ichki burchagidagi ko‘z yoshi qopchasini bosish yoki ko‘zlarni 2 minut davomida yopib turish tavsiya etiladi. Tizimli nojo‘ya samaralarning yaqqolligini kamaytirish va mahalliy ta’sirini kuchaytirish maqsadida har bir ko‘z tomchisi instillyatsiya qilingan zahoti yuqoridagini bajarish kerak.

Eng ko‘p kuzatiladigan nojo‘ya samaralar kon’yunktiva giperemiyasi va ko‘zning shilliq qavatini achishish hissi hisoblanadi. Ko‘pchilik hollarda ushbu simptomlar kuchsiz ifodalangan bo‘ladi. Nojo‘ya samaralarning uchrash tezligini ko‘rsatkichlari quyidagi tarzda aniqlanadi: juda tez-tez (≥ 1/10); tez-tez (≥ 1/100, < 1/10); tez-tez emas (≥ 1/1000, < 1/100); kam hollarda (≥ 1/10000, < 1/1000); juda kam hollarda (< 1/10000); uchrash tezligi noma’lum (mavjud bo‘lgan ma’lumotlar asosida baholash mumkin emas). Ko‘rish a’zolari tomonidan: juda tez-tez – ko‘z kon’yunktivasini giperemiyasi, achishish hissi; tez-tez – o‘tkir achitadigan yoki sanchidigan og‘riq, allergik kon’yunktivit, shox parda eroziyasi, yuzaki keratit, qovoqlarning terisini qichishish, kon’yunktiva follikuliti, ko‘rishni buzilishi, blefarit, epifor, ko‘z shilliq pardasini qurishi, ko‘zdan ajralmalarni ajralishi, og‘riq, ko‘z shilliq pardasini ta’sirlanishi, ko‘z yot jism borligi hissi; tez-tez emas – ko‘rish o‘tkirligini pasayishi, follikulyar kon’yunktivit, allergik blefarit, kon’yunktivit, shishasimon tanada suzib yuruvchi pretsipitatlar, astenopiya, fotofobiya, ko‘zning papillyar mushaklari gipertrofiyasi, qovoqlarda og‘riq, kon’yunktivani oqarishi, shox pardani shishi, shox pardani infiltratlari, shishasimon tanani yorilishi; uchrash tezligi noma’lum – ko‘rishni noaniqligi. Ruhiyat tomonidan: tez-tez – depressiya. Nerv tizimi tomonidan: tez-tez – uyquchanlik, bosh og‘rig‘i; tez-tez emas – bosh aylanishi, sinkope. Yurak tomonidan: tez-tez emas – tez-tez – dimlangan yurak yetishmovchiligi, yurakni urib ketishi hissi; uchrash tezligi noma’lum – aritmiya, bradikardiya, taxikardiya. Qon tomirlari tomonidan: tez-tez – gipertenziya; uchrash tezligi – gipotoniya. Nafas tizimi, ko‘krak qafasi va ko‘ks oralig‘i a’zolari tomonidan: tez-tez emas – rinit, burun shilliq qavatini qurishi. Me’da-ichak yo‘llari tomonidan: tez-tez – og‘iz bo‘shlig‘ining shilliq qavatini qurishi; tez-tez emas – ta’m bilishni buzilishi, ko‘ngil aynishi, diareya. Teri va teri osti yog‘ kletchatkasi tomonidan: tez-tez – qovoqlarni shishi, qovoqlar terisini qichishishi, qizarishi; tez-tez emas – allergik kontakt dermatit; uchrash tezligi noma’lum – yuz terisini qizarishi. Immun tizimi tomonidan: tez-tez emas – allergik kontakt dermatit. Umumiy buzilishlar va yuborilgan joydagi buzilishlar: tez-tez – astenik holatlar. Preparatning ta’sir etuvchi moddalaridan biri qo‘llanganida, Rimosopt preparatini qo‘llash vaqtida istisno qilish mumkin bo‘lmagan nojo‘ya samaralarni rivojlanishi kuzatilgan.

preparatning komponentlariga yuqori sezuvchanlik;nafas yo‘llarini reaktiv kasalliklari, jumladan bronxial astma, shu bilan birga anamnezidagi bronxial astma, o‘pkani og‘ir darajadagi surunkali obstruktiv kasalligi;sinusli bradikardiya, sinus tuguni faoliyatini buzilishi sindromi, yurak ritmini suniy boshqaruvchisi implantatsiya qilinmagan II–III darajadagi atrioventrikulyar blokada, yurak yetishmovchiligi, kardiogen shok;monoaminooksidaza (MAO) ingibitorlari, noradrenergik o‘tkazuvchanlikka ta’sir qiluvchi antidepressantlar (masalan, tritsiklik antidepressantlar va mianserin) bilan yondosh davolash;2 yoshgacha bo‘lgan bolalarda qo‘llash mumkin emas.

MNTning faoliyatini susaytiruvchi vositalar (alkogol, barbituratlar, opiatlar, sedativ vositalar, umumiy anestetiklar) Rimosopt bilan bir vaqtda qo‘llanganida ularning ta’sirini kuchaytirishi mumkinligini inobatga olish kerak. Oftalmologik β-adrenoblokatorlar va kaltsiy kanallarining blokatorlari, tizimli ta’sir qiluvchi β-adrenoblokatorlar, antiaritmik preparatlar (jumladan amiodaron), angishvonagul glikozidlari, parasimpatomimetiklar yoki guanetidin bir vaqtda qo‘llanganidagipotenziya va/yoki bradikardiyaga olib keluvchi additiv samara kuzatilishi mumkin. Bundan tashqari, brimonidin qo‘llanganidan so‘ng gipotenziya rivojlanishi mumkin, shuning uchun Rimosopt preparatini tizimli gipotenziv vositalar bilan birga ehtiyotkorlik bilan qo‘llash tavsiya etiladi. Oftalmologik β-adrenoblokatorlar va epinefrin bir vaqtda qo‘llanganida midriaz rivojlanishi mumkin. β-adrenoblokatorlar diabetga qarshi preparatlarning gipoglikemik samarasini kuchaytirishi, shuningdek gipoglikemiyaning belgilari va simptomlarini yashirishi mumkin. Klonidinni to‘satdan bekor qilishga nisbatan kuzatiladigan gipertenziv reaktsiya β-adrenoblokatorlarni qo‘llash fonida kuchayishi mumkin. CYP2D6 ning ingibitorlari (masalan, xinidin, fluoksetin, paroksetin) va timolol bir vaqtda qo‘llanganida β-adrenoblokatorlarning tizimli samarasi (yurak qisqarishlar sonini pasayishi, depressiya) kuchayishi mumkin. β-adrenoblokatorlarni umumiy anesteziya uchun qo‘llanadigan dori vositalari bilan bir vaqtda qo‘llash kompensator taxikardiyani yashirishi va gipotenziyaning rivojlanish havfini oshirishi mumkin, shuning uchun shifokor-anesteziologni, patsiyent Rimosopt preparatini qabul qilayotganligi xaqida ogohlantirish kerak. Tarkibida yod saqlovchi rentgenokontrast preparatlar bilan bir vaqtda, va lidokain vena ichiga yuborilganida Rimosopt preparatini ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Tsimetidin, gidralazin, etil1 spirti qon plazmasida timololning kontsentratsiyasini oshirishi mumkin. Qonda aylanib yuruvchi katexolaminlar, masalan xlorpromazin, metilfenidat, rezerpinning metabolizmi va o‘zlashtirilishiga ta’sir qiluvchi dori preparatlarini ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. α-adrenergik agonistlar bilan o‘zaro ta’sir qiluvchi yoki ularning faolligini izdan chiqaruvchi tizimli ta’sirga ega (dori shaklidan qat’iy nazar) yondosh preparatlar (masalan, izoprenalin yoki prazozin) ning dozasini o‘zgartirish yoki ehtiyotkorlik bilan buyurish kerak. Prostamidlar, prostaglandinlar, karboangidraza ingibitorlari va pilokarpin bilan qo‘llanganida ko‘z ichki bosimini pasayishining additiv samarasini nazariy jihatdan kuchayishi mumkinligini inobatga olish kerak. Brimonidin va MAO ingibitorlari yoki noradrenergik o‘tkazuvchanlikka ta’sir qiluvchi antidepressantlar (masalan, tritsiklik antidepressantlar va mianserin) ni birga qo‘llash mumkin emas. MAO ingibitorlarini qabul qilgan patsiyentlarni, Rimosopt preparati bilan davolashni MAO ingibitorlari bekor qilingandan so‘ng 14 kundan keyin boshlash mumkin.

Mahalliy qo‘llanadigan barcha oftalmologik preparatlar kabi, Rimosopt ham tizimli so‘rilishi mumkin. Allergik reaktsiyalar paydo bo‘lganida Rimosopt preparati bilan davolashni to‘xtatish kerak. 2 yosh va undan oshgan bolalarda, ayniqsa 2-7 yoshdagi, va/yoki tana vazni ≤ 20 kg bo‘lgan bolalarda uyquchanlikni rivojlanish tezligi va og‘irlik darajasi yuqori bo‘lganligi sababli, preparatni ehtiyotkorlik bilan qo‘llash yoki doimiy kuzatuvda bo‘lishi kerak. Bolalar va o‘smirlarda (2-17 yosh) Rimosopt preparatini qo‘llash havfsizligi va samaradorligi aniqlanmagan. Yurak-qon tomir kasalliklari (masalan, yurak ishemik kasalligi, Printsmetall stenokardiyasi va yurak yetishmovchiligi) bo‘lgan patsiyentlarni va β-adrenoblokatorlarni qo‘llash bilan o‘tkaziladigan gipotenziv davolash vaqtida sinchkovlik bilan tekshirish va boshqa ta’sir etuvchi moddalari bo‘lgan dori vositalari bilan davolash mumkinligini ko‘rib chiqish kerak. Bundan patsiyentlarda yurak-qon tomir kasalliklarini og‘irlashish belgilari va nojo‘ya reaktsiyalarni borligini aniqlash maqsadida ularni kuzatish kerak. Qo‘zg‘aluvchanlikni o‘tish vaqtiga salbiy ta’sir qilishi mumkinligi tufayli, birinchi darajadagi yurak blokadasi bo‘lgan patsiyentlarga β-adrenoblokatorlarni ehtiyotkorlik bilan buyurish kerak. Tizimli ta’sir qiluvchi β-adrenoblokatorlar qo‘llanganda bo‘lgani kabi, YUIK bo‘lgan patsiyentlarni Rimosopt preparati bilan davolashni to‘xtatish zarurati bo‘lganida, yurak ritmini buzilishi, miokard infarkti yoki to‘satdan o‘lim holati yuz berishidan saqlanish maqsadida davolash asta-sekin bekor qilinadi. Periferik qon aylanishini og‘ir darajadagi buzilishlari/o‘zgarishlari (masalan, Reyno kasalligini og‘ir shakllari yoki Reyno sindromi) bo‘lgan patsiyentlarga davolashni ehtiyotkorlik bilan buyurish kerak. Bronxial astma bo‘lgan patsiyentlarga ayrim oftalmologik β-adrenoblokatorlar qo‘llanganidan keyin nafas faoliyatini buzilishlari, shu jumladan bronxospazm tufayli o‘lim holati qayd etilgan. Yengil/o‘rtacha darajadagi O‘SOB (o‘pkani surunkali obstruktiv kasalligi) bo‘lgan patsiyentlarga Rimosopt preparatini ehtiyotkorlik bilan, va davolashdan kutiladigan foyda potentsial havfdan ustun bo‘lgan hollardagina qo‘llash kerak. Labil diabet yoki spontan gipoglikemiyaga moyilligi bo‘lgan patsiyentlarga β-adrenoblokatorlarni ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak, chunki β-adrenoblokatorlar o‘tkir gipoglikemiyaning belgilari va simptomlarini yashirishi mumkin. β-adrenoblokatorlar shuningdek gipertireozning belgilari va simptomlarini ham yashirishi mumkin. Metabolik atsidoz va feoxromotsitomasi (oldindan davolamasdan turib) bo‘lgan patsiyentlarga Rimosopt preparatini ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Ko‘zning shox pardasi kasalliklari bo‘lgan patsiyentlarga preparatni ehtiyotkorlik bilan buyurish kerak, chunki oftalmologik β-adrenoblokatorlar ko‘zni quritishi mumkin. Tizimli β-adrenoblokatorni allaqachon qabul qilayotgan patsiyentlarda, timolol qo‘llanganida, ko‘z ichki bosimiga ta’siri va tizimli β-adrenoblokatorlarning ma’lum samaralari kuchayishi mumkin. Bunday patsiyentlarda davolashga nisbatan reaktsiyasini sinchiklab nazorat qilish kerak. Ikkita mahalliy β-adrenoblokatorlarni qo‘llash tavsiya etilmaydi. β-adrenoblokatorlar bilan davolashda anamnezida atopiyasi yoki turli allergenlarga og‘ir darajadagi anafilaktik reaktsiyalari bo‘lgan patsiyentlarga shunday allergenlar takroran yuborilganida reaktsiyaning yaqqolligi oshishi va epinefrinning odatdagi dozasi yuborilganida samara bo‘lmasligi mumkin. Operatsiyadan oldin shifokor-anesteziologni Rimosopt preparatini qo‘llayotganingiz xaqida ogohlantirish kerak, chunki u β-agonistlar, masalan epinefrinning samarasini bloklashi mumkin. Jigar/buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarga Rimosopt preparati ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi, chunki ushbu patsiyentlar guruhida preparatni qo‘llash yetarli darajada o‘rganilmagan. Buyrak faoliyatini og‘ir darajadagi buzilishlari bo‘lgan, gemodializdagi patsiyentlarni timolol bilan davolash arterial bosimni yaqqol pasayishi bilan kechgan. Rimosopt preparatining tarkibidagi benzalkoniy xloridi ko‘zning shilliq pardasini ta’sirlanishini chaqirishi mumkin. Rimosopt preparatini instillyatsiya qilishdan oldin kontakt linzalarni yechish, va 15 minutdan keyin yana taqish mumkin. Yumshoq kontakt linzalar bilan kontaktda bo‘lishdan saqlanish kerak, chunki benzalkoniy xloridi ularni rangsizlantiradi. Preparat yopiq burchakli glaukoma bo‘lgan patsiyentlarda o‘rganilmagan. Flakon birinchi marta ochilganidan so‘ng Rimosopt preparatining yaroqlilik muddati 28 sutkani tashkil etadi. Ko‘rsatilgan vaqt tugaganidan so‘ng, hatto unda oz miqdorda preparat qolgan bo‘lsa ham, uni tashlab yuborish tavsiya etiladi. Bu infektsiyalanish havfini oldini olish uchun kerak. Homiladorlikda va laktatsiya davrida qo‘llanishi Homilador ayollarda brimonidin va timololni majmuada qo‘llash yuzasidan ma’lumotlar yo‘q. Preparatni qo‘llash juda zarur bo‘lgan holatlardan tashqari, homiladorlik vaqtida Rimosopt preparatini qo‘llash mumkin emas. Agar preparat homiladorlik vaqtida qo‘llanilsa, yangi tug‘ilgan chaqaloqning ahvolini hayotining birinchi kunlari davomida (β-adrenoblokatorlarning ta’siri, ya’ni bradikardiya, gipotoniya, nafas yetishmovchiligi va gipoglikemiya namoyon bo‘lishi mumkinligi tufayli) yaxshilab nazorat qilish kerak. Rimosopt preparatini emizikli ayollarga qo‘llash mumkin emas, chunki timolol ko‘krak sutiga o‘tadi. Shunday bo‘lsa ham, timolol ko‘z tomchilari shaklida terapevtik dozalarda qo‘llanganida, bolada beta-blokadaning klinik simptomlari namoyon bo‘lishi uchun, ko‘krak sutida preparatning yetarli miqdorda bo‘lishi ehtimoli kam. Pediatriyada qo‘llanishi Rimosopt preparatini yangi tug‘ilgan chaqaloqlar va go‘daklar (2 yoshdan kichik) da qo‘llash mumkin emas. Bolalar va o‘smirlarda (2-17 yosh) Rimosopt preparatini qo‘llash havfsizligi va samaradorligi aniqlanmagan, shuning uchun uni ushbu yoshdagi patsiyentlarda qo‘llash tavsiya etilmagan, va uni qo‘llash zarurati bo‘lganida, ehtiyotkorlik bilan va doimiy kuzatuv ostida o‘tkazilishi kerak. Avtotransportni haydash va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’siri Rimosopt avtotransportni haydash va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ahamiyatsiz darajada ta’sir ko‘rsatadi. Preparat qisqa muddatga ko‘rishni noaniqligi, ko‘rish faoliyatini buzilishi, holsizlik va uyquchanlikni chaqirishi mumkin. Ko‘rsatilgan simptomlar rivojlanganida avtomobilni boshqarish va psixomotor reaktsiyalarning yuqori tezligini talab etuvchi ishlarni bajarishdan saqlanish kerak. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati tugaganidan so‘ng ishlatilmasin.

Yorug‘likdan himoyalangan joyda 25°C dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin. Flakon ochilganidan so‘ng preparat 28 kun davomida ishlatilsin.

Rimosoptning dozasini oshirib yuborilishi, odatda nojo‘ya reaktsiyalarni rivojlanishiga olib kelmaydi. Dozasi oshirib yuborilganida davolash tutib turuvchi vv simptomatik davolashdan iborat. Patsiyentning nafas faoliyatini tutib turish kerak. Ta’sir etuvchi moddalaridan birining dozasi oshirib yuborilganida Rimosopt preparatining dozasi oshirib yuborilganida istisno qilish mumkin bo‘lmagan simptomlarni rivojlanishi kuzatilgan. Brimonidin Mahalliy qo‘llanganida dozani oshirib yuborilishi: xushni yo‘qolishi, arterial bosimni pasayishi, bradikardiya, gipotermiya, tsianoz va apnoe. Bexosdan ichga qabul qilinganida dozani oshirib yuborilishi: kattalarda brimonidinning dozasini bexosdan oshirib yuborilishi yuzasidan ma’lumotlar cheklangan. Rikoshet gipertenziya qayd etilgan huruj tugaganidan keyin faqat bitta nojo‘ya ko‘rinish – arterial gipotenziyani rivojlanganligi ma’lum. Brimonidin saqlovchi ko‘z tomchilari bexosdan yutib yuborilganida bolalarda jiddiy nojo‘ya samaralar rivojlanganligi yuzasidan xabar berilgan. MNT ning faoliyatini susayishi, vaqtinchalik koma yoki xushning darajasini pasayishi, holsizlik, uyquchanlik, gipotenziya, bradikardiya, gipotermiya, terini oqarishi nafas faoliyatini susayishi va apnoe kuzatilgan, bu jadal davolash bo‘limiga gospitalizatsiya qilish zaruriyatiga olib kelgan. Barcha holatlarda faoliyatlarni 6-24 soat davomida butunlay tiklanganligi xaqida xabar berilgan. α2-adrenomimetiklar guruhiga mansub preparatlarning dozasi oshirib yuborilganida quyidagi simptomlar: gipotenziya, asteniya, qusish, uyquchanlik, sedativ samara, bardikardiya, aritmiya, mioz, apnoe, gipotermiya, nafas faoliyatini susayishi, tirishishlar xaqida xabar berilgan. Timolol Timololning dozasini oshirib yuborilishini umumiy simptomlari: bradikardiya, gipotenziya, bronxospazm, bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, yurak urishini to‘xtashi bo‘lishi mumkin. Timolol gemodializ yordamida organizmdan butunlay chiqarilmaydi.

Retsept bo‘yicha

Ko‘z tomchilari. Preparat 5 ml dan himoya xalqasi bilan ta’minlangan buraladigan himoya qopqoqli, tiqin tomchilagich bilan berkitilgan polietilen flakonda. Flakon qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan karton qutiga joylangan.

2 yil.