tiniq rangsiz yoki biroz bo‘yalgan suyuqlik

boshqa psixostimulyatorlar va nootroplar.

N06BX03

Piratsetam dementsiya tashxisi bo‘lmaganida (surunkali psixoorganik sindromni simptomatik davolash) xotira buzilishlarini yoki intellektual buzilishlarni simptomatik davolashda qo‘llanadi. Piratsetam po‘stloq miokloniyasi belgilarini kamaytirishi mumkin. Po‘stloq miokloniyasi bo‘lgan patsiyentlarda piratsetamni samaradorligini aniqlash uchun davolashni sinov kursini o‘tkazish zarur.

Preparat vena ichiga (v/i) yoki mushak ichiga (m/i) 30-160 mg/kg sutkalik dozada (sutkada 3-12 g) buyuriladi, yuborish soni – sutkada 2-4 marta. Psixoorganik sindromini simptomatik davolashda simptomlarning yaqqolligiga qarab, preparat sutkada 1,2-2,4 g; birinchi hafta davomida esa – sutkada – 4,8 g buyuriladi. Psixoorganik sindrom va kortikal miokloniyada davolash sutkada 7,2 g dozadan boshlanadi, har 3-4 kunda dozani maksimal sutkada 24 g dozagacha erishilguncha sutkada 4,8 g ga oshiriladi. Davolash kasallikning butun davri davomida davom ettiriladi. Har 6 oyda hurujni oldini olish maqsadida, har 2 kunda dozani 1,2 ga asta-sekin kamaytirib dozani kamaytirish yoki preparatni bekor qilishga urinib ko‘rish kerak. Samara bo‘lmaganida yoki ahamiyatsiz terapevtik samarada davolash to‘xtatiladi. Buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda dozalash tartibiga KK qarab tuzatish kiritish talab qilinadi. Buyrak yetishmovchi-ligining darajasiKreatinin klirensi (ml/min)DozalashNorma>80Odatdagi dozaЕngil50-49Odatdagi dozaning 2/3 qismi 2-3 qabuldaO‘rtacha30-49Odatdagi dozaning 1/3 qismi 2 qabuldaOg‘ir<30Odatdagi dozaning 1/6 qismi, bir martaYakuniy bosqichi–Qo‘llash mumkin emas Keksa bemorlarda buyrak yetishmovchiligi bo‘lganida dozaga tuzatish kiritiladi va uzoq muddatli davolashda buyraklar faoliyatining funktsional holatini nazorat qilish kerak. Jigar faoliyatini buzilishlari bo‘lgan bemorlarda dozalash tartibiga tuzatish kiritish talab qilinmaydi. Buyrak va jigar faoliyatini buzilishlari bo‘lgan bemorlarda dozaga yuqorida ko‘rsatilganidek, KK ga qarab tuzatish kiritiladi. Piratsetamni inyektsion shakllari dori vositasini peroral qabul qilish imkoni bo‘lmaganda buyuriladi.

Nerv tizimi tomonidan: ruhiy qo‘zg‘alish, harakatni to‘xtab qolishi, ta’sirchanlik, o‘zini tutib turaolmaslik, diqqatni jamlay olmaslik, xavotirlik, uyqusizlik yoki uyquchanlik, depressiya, ataksiya, bosh aylanishi, bosh og‘rig‘i, ekstrapiramid buzilishlar (shu jumladan giperkinez), tirishishlar, tremor. Ovqat-hazm qilish tizimi tomonidan: abdominal og‘riqlar, qorinning yuqori qismida og‘riq, ko‘ngil aynishi, qusish, ishtahani pasayishi. Immun tizimi tomonidan: o‘ta yuqori sezuchanlik, shu jumladan anafilaksiya. Teri va teri osti to‘qimalari tomonidan: dermatit, qichishish, toshmalar, shish. Qon tizimi tomonidan: qon ivishini buzilishi. Qon tomir buzilishlari: kam hollarda tromboflebit (inyektsion shakli uchun), arterial gipotenziya (inyektsion shakli uchun). Boshqalar: jinsiy faollikni oshishi, stenokardiyani kechishini yomonlashishi, tana vaznini oshishi, asteniya. Nojo‘ya samaralar ko‘pincha, sutkada 2,4 g dan yuqori dozani qabul qilayotgan keksa yoshdagi bemorlarda aniqlanadi.

Piratsetamga yoki pirrolidon hosilalariga, shuningdek preparatning boshqa komponentlariga shaxsiy yuqori sezuvchanlik. Preparatni buyurish vaqtida psixomotor qo‘zg‘alish. Gentington xoreyasi. Bosh miyada qon aylanishini o‘tkir buzilishlari (gemorragik insult). Buyrak yetishmovchiligining yakuniy bosqichi (kreatinin klirensi minutiga 20 ml dan kam). Homiladorlik va laktatsiya davri. 18 yoshgacha bo‘lgan bolalarda qo‘llash mumkin emas.

Qalqonsimon bezi gormonlari bilan bir vaqtda buyurilganda ongni chalkashishi, ta’sirchanlik, dezoriyentatsiya va uyquni buzilishi bo‘lishi mumkin. Markaziy nerv tizimini (MNT) rag‘batlantiradigan dori vositalari bilan bir vaqtda qo‘llanganda MNT haddan ziyod rag‘batlantiradigan bo‘lishi mumkin. Neyroleptiklar bilan buyurilganda ekstrapiramid buzilishlarini paydo bo‘lish xavfini kamaytiradi. Klonazepam, fenitoin, fenobarbital, natriy valproati bilan o‘zaro ta’sirlari aniqlanmagan. Piratsetam yuqori dozalarda (sutkada 9,6 g) venoz trombozi bo‘lgan bemorlarda atsenokumarolning samaradorligini oshiradi (trombotsitlar agregatsiyasining darajasini, fibrinogenning darajasini, Villebrand omillarini, qon va plazmaning qovushqoqligini faqat atsenokumarolning o‘zini qo‘llash bilan solishtirganda, yaqqolroq pasaytirishi aniqlangan). Piratsetamning farmakodinamikasini boshqa dori preparatlarning ta’sirida o‘zgarishini ehtimoli kam, chunki preparatning 90% siydik bilan o‘zgarmagan holda chiqariladi. In vitro sharoitda Piratsetam 142, 426 va 1422 mkg /ml kontsentratsiyalarda CYP1A2, 2B6, 2C8, 2C9, 2C19, 2D6, 2E1 va 4A9/11 izofermentlarini susaytirmaydi. Piratsetamning 1422 mkg/ml kontsentratsiyasida CYP2A6 (21%) va 3A4/5 (11%) biroz susayishi aniqlangan. Ammo ushbu ikki izofermentni Ki darajasi 1422 mkg/ml dan oshganda ham yetarli. Shuning uchun boshqa preparatlar bilan metabolik o‘zaro ta’sirlari ehtimoli kam. Tutqanoqqa qarshi preparatlarni (karbamazepin, fenobarbital, valproat) muntazam qabul qiladigan tutqanog‘i bo‘lgan bemorlarda piratsetamni sutkada 20 mg dozada qabul qilinganda ushbu preparatlarni qon zardobidagi cho‘qqi kontsentratsiyasini va egri chizig‘i darajasini o‘zgartirmagan.

Surunkali buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarda buyrak faoliyatining ko‘rsatkichlarini – qoldiq azot va kreatinin, jigar kasalliklari bo‘lgan bemorlarda – jigarning funktsional holatini muntazam nazorat qilish tavsiya qilinadi. Piratsetam bilan davolashni zarur bo‘lganda psixofaol, yurak-qon tomir va boshqa dori vositalari bilan birga qo‘llash mumkin. Kortikal miokloniyani davolashda, preparatni keskin bekor qilishdan (xurujlarni qayta boshlanish xavfi) saqlanish lozim. Uyquni buzilishi paydo bo‘lgan hollarda  kechqurungi qabulni bekor qilish, bu dozani kunduzgi dozaga qo‘shish kerak. Gemodializ uchun apparatlarning filtrlovchi membranalari orqali o‘tadi. Piratsetamni trombotsitlarni agregatsiyasiga ta’siri tufayli qon ketishini rivojlanish xavfi omillari: me’da va o‘n ikki barmoq ichak yara kasalligi, ilgari o‘tkazilgan bosh miya ichiga qon quyilishlari, yaqinda o‘tkazilgan jarrohlik aralashuvlari (shu jumladan stomatologik) bo‘lgan patsiyentlarga antikoagulyantlarni yoki antiagregantlarni, shu jumladan aspirinni kichik dozalarda qabul qilishda ehtiyotkorlikka rioya qilish lozim. Homiladorlik va laktatsiya Homiladorlik va emizish davrida buyurilmaydi. Avtotransportni haydash va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’siri Avtomobilni haydashda va boshqa diqqatni yuqori jamlashni va psixomotor reaktsiyalarini tezligini talab qiladigan potentsial xavfli faoliyat turlari bilan shug‘ullanishda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati tugaganidan keyin ishlatilmasin.

Yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Dori vositasi deyarli toksik emas. Dozani oshirib yuborilish ehtimoli kam. Ammo u paydo bo‘lgan hollarda ta’riflangan nojo‘ya samaralarni, ayniqsa markaziy nerv tizimi tomonidan–bezovtalanish, uyqusizlik yoki uyquchanlikni kuchayishi mumkin. Giperkinezalar, ataksiya. Davolash: ko‘rsatilgan simptomlar dori vositasi bekor qilinganda tezda o‘tib ketadi. Dori vositasini klirensini oshirish uchun ko‘p suyuqlik va saluretiklarni buyurish mumkin. Gemodializni (piratsetamin 50-60% chiqarilishi) buyurish mumkin.

Retsept bo‘yicha

5 yil.