Xavfsizlik profilining umumiy xavfsizligi Monoterapiya sifatida yoki majmuada qo‘llanilganda pemetreksedni qabul qilish bilan bog‘liq eng ko‘p kuzatilgan noxush samaralar bilan suyak ko‘migi funktsiyasini susayishi hisoblanadi, u anemiya, neytropeniya, leykopeniya, trombotsitopeniya bilan namoyon bo‘ladi; me’da-ichak yo‘llari toksikligi, u anoreksiya, ko‘ngil aynishi, qusish, diareya, qabziyat, faringit, mukozit va stomatit sifatida namoyon bo‘ladi.
Boshqa noxush samaralarga buyrak toksikligi, aminotransferazalar darajasini oshishi, alopetsiya, toliqish, gipogidratatsiya, toshma, infektsiya/sepsis va neyropatiya kiradi.
Kam hollarda uchraydigan hosilalar Stivens-Djonson sindromi va toksik epidermal nekrolizni o‘z ichiga oladi.
Noxush reaktsiyalarning umumiy ro‘yxati Jadvalda tsisplatin va pemetreksed qabul qilishlari uchun randomizatsiya qilingan 168 nafar mezoteliomasi bo‘lgan patsiyentlardan >5% da va tsisplatin bilan monoterapiya uchun randomizatsiya qilingan 163 nafar mezoteliomasi bo‘lgan patsiyentlarda qayd etilgan noxush samaralarning tez-tezligi va yaqqolligi keltirilgan.
Tadqiqotning ikkala guruhlarida ximioterapiya olmagan bu patsiyentlar folat kislotasi va V12 vitamini bilan to‘liq tutib turilgan.
Noxush reaktsiyalar Tez-tezlikni baholash: juda tez-tez (≥ 1/10), tez-tez (≥ 1/100 va < 1/10), tez-tez emas (≥ 1/1,000 va < 1/100), kam hollarda (≥ 1/10,000 va < 1/1,000), juda kam hollarda (< 1/10,000) va noma’lum (mavjud ma’lumotlar – spontan xabarlar asosida baholab bo‘lmaydi).
Har tez-tezlik guruhida noxush samaralar ularning og‘irlik darajasini kamayishi tartibida keltirilgan.
Tizim-a’zo sinfiTez-tezligiHodisa*Pemetreksed/tsisplatin (N = 168)Tsisplatin (N = 163)Toksiklikning barcha darajalari (%)3-4 dara-jadagi toksiklik (%)Toksik-likning barcha darajalari (%)3-4 dara-jadagi toksik-lik (%)Qon va limfatik tizim tomonidanJuda tez-tezNeytrofillar/granulotsitlarni kamayishi56,023,213,53,1Leykotsitlarni kamayishi53,014,916,60,6Gemoglobin darajasini pasayishi26,24,210,40,0Trombotsitlarni kamayishi23,25,48,60,0Moddalar almashinuvi va ovqatlanish tomonidan buzilishlarTez-tezGipogidratatsiya6,54,20,60,6Nerv tizimi tomonidan buzilishlarJuda tez-tezSensor nevropatiya10,10,09,80,6Tez-tezTa’m bilishni buzilishi7,70,0***6,10,0***Ko‘rish a’zosi tomonidan buzilishlarTez-tezKon’yunktivit5,40,00,60,0Me’da-ichak yo‘llari tomonidan buzilishlarJuda tez-tezDiareya16,73,68,00,0Qusish56,510,749,74,3Stomatit/Faringit23,23,06,10,0Ko‘ngil aynishi82,111,976,75,5Anoreksiya20,21,214,10,6Qabziyat11,90,67,40,6Tez-tezDispepsiya5,40,60,60,0Teri va teri osti to‘qimalari tomonidan buzilishlarJuda tez-tezToshma16,10,64,90,0Alopetsiya11,30,0***5,50,0***Buyrak va siydik chiqarish yo‘llari tomonidan buzilishlarJuda tez-tezKreatinin darajasini oshishi10,70,69,81,2Kreatinin klirensini pasayishi**16,10,617,81,8Umumiy Toliqish47,610,142,39,2buzilishlar va yuborish joyidagi buzilishlarJuda tez-tez * Har bir toksiklik sinfi uchun “kreatinin klirensini pasayishi” terminidan tashqari toksiklikni baholash uchun AQSH onkologiyaning Milliy institutining shkalasi, 2 versiyasiga qarang.
** “boshqa buyrak/siydik-tanosil” terminidan kelib chiqqan.
*** AQSH onkologiyaning Milliy institutining toksiklikni baholash uchun shkalasi (CTC v2.0; NCI 1998) ma’lumotlari bo‘yicha ta’m bilishni buzilishi va alopetsiya 1 yoki 2 darajali deb qaralishi kerak.
Ushbu jadvalning maqsadi uchun barcha hodisalar uchun 5% tanlash darajasi tanlangan, unda xabar muallifi hodisani pemetreksed va tsisplatin bilan bog‘liqligi ehtimolini e’tiborga olgan.
Tsisplatin va pemetreksed qabul qilish uchun randomizatsiya qilingan ≥ 1% va ≤ 5% patsiyentlarda qayd etilgan AQSH onkologiyaning Milliy institutining toksiklikni baholash uchun shkalasiga muvofiq klinik ahamiyatli darajadagi hodisalarga quyidagilar kiradi: buyrak yetishmovchiligi, infektsiya, gipertermiya, febril neytropeniya, AST, AlT va GGT darajasini oshishi, eshakemi va ko‘krakda og‘riq.
Tsisplatin va pemetreksed qabul qilish uchun randomizatsiya qilingan < 1% patsiyentlarda qayd etilgan AQSH onkologiyaning Milliy institutining toksiklikni baholash uchun shkalasiga muvofiq klinik ahamiyatli darajadagi hodisalarga aritmiyalar va motor neyropatiya kiradi.
Quyidagi jadvalda folat kislotasi va V12 vitamini bilan tsisplatin bilan monoterapiya uchun randomizatsiya qilingan 265 nafar mezoteliomasi bo‘lgan patsiyentlardan va dotsetaksel bilan monoterapiya uchun randomizatsiya qilingan 276 nafar patsiyentlardan >5% da qayd etilgan noxush samaralarning tez-tezligi va og‘irlik darajasi bo‘yicha ma’lumotlar keltirilgan.
Barcha patsiyentlarda o‘pkaning mahalliy tarqalgan yoki metastatik mayda xujayrali bo‘lmagan raki aniqlangan va barcha patsiyentlarda dastlabki ximioterapiya olgan.
Tizim-a’zo sinfiTez-tezligiHodisaPemetreksed(N = 265)Dotsetaksel(N = 276) Toksiklikning barcha darajalari (%)3-4 darajadagi toksiklik (%)Toksiklikning barcha darajalari (%)3-4 darajadagi toksiklik (%)Qon va limfatik tizim tomonidan buzilishlarJuda tez-tezNeytrofillar/granulo-tsitlarni kamayishi10,95,345,340,2 Leykotsitlarni kamayishi12,14,234,127,2 Gemoglobin darajasini pasayishi19,24,222,14,3Tez-tezTrombotsitlarni kamayishi8,31,91,10,4Me’da-ichak yo‘llari tomonidanJuda tez-tezDiareya12,80,424,32,5Qusish16,21,512,01,1 Stomatit/Faringit14,71,117,41,1 Ko‘ngil aynishi30,92,616,71,8 Anoreksiya21,91,923,92,5 Tez-tezQabziyat5,70,04,00,0 Jigar va o‘t chiqarish yo‘llari tomonidan buzilishlarTez-tezZardobdagi glyutamin piruvat transaminaza (ALT) darajasini oshishi7,91,91,40,0 Zardobda glutamin oksaloatsetin transaminaza (AST) darajasini oshishi6,81,10,70,0 Teri va teri osti to‘qimalari tomonidan buzilishlarJuda tez-tezToshma/teri qoplamlarini kepaklanishi14,00,06,20,0 Tez-tezQichishish6,80,41,80,0 Alopetsiya6,40,4**37,72,2** Umumiy buzilishlar va yuborish joyi-dagi buzilishlarJuda tez-tezToliqish34,05,335,95,4 Tez-tezIsitma8,30,07,60,0 * Har bir toksiklik sinfi uchun toksiklikni baholash uchun AQSH onkologiyaning Milliy institutining shkalasi, 2 versiyasiga qarang.
** AQSH onkologiyaning Milliy institutining toksiklikni baholash uchun shkalasi (CTC v2.0; NCI 1998) ma’lumotlari bo‘yicha alopetsiya 1 yoki 2 darajali deb qaralishi kerak.
Ushbu jadvalning maqsadi uchun barcha hodisalar uchun 5% tanlash darajasi tanlangan, unda xabar muallifi hodisani pemetreksed va tsisplatin bilan bog‘liqligi ehtimolini e’tiborga olgan.
Tsisplatin va pemetreksed qabul qilish uchun randomizatsiya qilingan ≥ 1% va ≤ 5% patsiyentlarda qayd etilgan AQSH onkologiyaning Milliy institutining toksiklikni baholash uchun shkalasiga muvofiq klinik ahamiyatli darajadagi hodisalarga quyidagilar kiradi: buyrak yetishmovchiligi, infektsiya, gipertermiya, febril neytropeniya, AST, AlT va GGT darajasini oshishi, eshakemi va qorinda og‘riq.
Pemetreksed qabul qilish uchun randomizatsiya qilingan < 1% patsiyentlarda qayd etilgan AQSH onkologiyaning Milliy institutining toksiklikni baholash uchun shkalasiga muvofiq klinik ahamiyatli darajadagi hodisalarga supraventrikulyar aritmiyalar kiradi.
Laborator toksiklikning klinik ahamiyatli 3 va 4 darajalari neytropeniya (muvofiq ravishda 5,3% ga qarshi 12,8%) va alaninaminotransferaza darajasini oshishi (muvofiq ravishda 1,9% ga qarshi 15,2%) dan tashqari yuqori ta’riflanganidek pemetreksed bilan monoterapiyadagi uchta tadqiqotning 2 faza (N = 164) va pemetreksed bilan monoterapiyaning 3 faza tadqiqotlaridagi integratsiya qilingan ma’lumotlar o‘xshash bo‘lgan.
Bu farqlar ehtimol avval ximioterapiya olmagan ham, dastlab yuqori dozalar bilan davolangan dastlab metastazlar bilan sut bezining raki va/yoki funktsional jigar sinamasining dastlabki ko‘rsatkichlari anomal bo‘lgan patsiyentlar ishtirok etgan 2 faza tadqiqotdan boshlab patsiyentlar populyatsiyasidagi farqlar tufayli kuzatilgan.
Quyidagi jadvalda tekshirilayotgan dori preparati bilan bog‘liq deb hisoblangan va tsisplatin va pemetreksedni qabul qilish uchun randomizatsiya qilingan 839 nafar o‘pkaning mayda xujayrali bo‘lmagan raki bo‘lgan patsiyentlardan va tsisplatin va gemtsitabin qabul qilish uchun randomizatsiya qilingan 830 nafar o‘pkaning mayda xujayrali bo‘lmagan raki (O‘MXBR) bo‘lgan patsiyentlarning >5% da kuzatilgan noxush samaralar tez-tezligi va yaqqolligi bo‘yicha ma’lumotlar keltirilgan.
Barcha patsiyentlar mahalliy tarqalgan yoki metastatik O‘MXB ning boshlang‘ich davolash sifatida tekshirilayotgan davolash olganlar va ikkala guruhlarda patsiyentlar folat kislotasi va V12 vitaminini qo‘shimcha qabul qilishgan.
Tizim-a’zo sinfiTez-tezligiKo‘rinishlar**Pemetreksed/tsisplatin (N = 839)Gemtsitabin/tsisplatin (N = 830)Toksiklik-ning barcha darajalari (%)3-4 dara-jadagi toksik-lik (%)Toksiklik-ning barcha darajalari (%)3-4 dara-jadagi toksik-lik (%)Qon va limfatik tizim tomonidan buzilishlarJuda tez-tezGemoglobin darajasini pasayishi33,0*5,6*45,7*9,9*Neytrofillar/granulotsitlarni kamayishi29,0*15,1*38,4*26,7*Leykotsitlarni kamayishi17,84,8*20,67,6*Trombotsitlarni kamayishi10,1*4,1*26,6*12,7*Nerv tizimi tomonidan buzilishlarTez-tezSensor nevropatiya8,5*0,0*12,4*0,6*Ta’m bilishni buzilishi8,10,0***8,90,0***Me’da-ichak yo‘llari tomonidan buzilishlarJuda tez-tezKo‘ngil aynishi56,17,2*53,43,9*Qusish39,76,135,56,1Anoreksiya26,62,4*24,20,7Qabziyat21,00,819,50,4Stomatit/Faringit13,50,812,40,1Kolostomiyasiz diareya12,41,312,81,6Tez-tezDispepsiya/jig‘ildon qaynashi5,20,15,90,0Teri va teri osti to‘qimalari tomonidan buzilishlarJuda tez-tezAlopetsiya11,9*0***21,4*0,5***Tez-tezToshma/teri qoplamlarini kepaklanishi6,60,18,00,5Buyrak va siydik chiqarish yo‘llari tomonidan buzilishlarJuda tez-tezKreatinin darajasini oshishi10,1*0,86,9*0,5Umumiy buzilishlar va yuborish joyidagi buzilishlarJuda tez-tezToliqish42,76,744,94,9* p < 0,05 ko‘rsatkichi Fisherning aniq mezonini qo‘llab pemetreksed/tsisplatinni gemtsitabin/tsisplatinga solishtirilgan** Har bir toksiklik sinfi uchun toksiklikni baholash uchun AQSH onkologiyaning Milliy institutining shkalasi, 2 versiyasiga (v2.0; NCI 1998) qarang.*** AQSH onkologiyaning Milliy institutining toksiklikni baholash uchun shkalasi (CTC v2.0; NCI 1998) ma’lumotlari bo‘yicha ta’m bilishni buzilishi va alopetsiya 1 yoki 2 darajali deb qaralishi kerak.
Tsisplatin va pemetreksed qabul qilish uchun randomizatsiya qilingan < 1% patsiyentlarda qayd etilgan toksiklikning klinik ahamiyatli darajadagi hodisalarga quyidagilar kiradi: AST oshishi, ALT oshishi, infektsiya, febril neytropeniya, buyrak yetishmovchiligi, gipertermiya, gipogidratatsiya, kon’yunktivit va kreatinin klirensini pasayishi.
Tsisplatin va pemetreksed qabul qilish uchun randomizatsiya qilingan < 1% patsiyentlarda qayd etilgan klinik ahamiyatli toksiklik quyidagilarni o‘z ichiga oladi: GTT oshishi, ko‘krakda og‘riq, aritmiya va motor neyropatiya.