tiniq, rangsiz yoki sarg‘ish suyuqlik.

Analgetiklar. Opioidlar. Opiyning tabiiy alkaloidlari. N02AA51.

Analgetiklar. Opioidlar. Opiyning tabiiy alkaloidlari. N02AA51.

Teri ostiga yuborilganida qonga tez so‘riladi. Gistogematik  to‘siqlar, shu jumladan gematoentsefalik  va yo‘ldosh to‘siqlari orqali o‘tadi (homilaning nafas markazini susayishini chaqirishi mumkin), ko‘krak sutiga tushadi. Yarim chiqarilish davri 2-3 soatni tashkil qiladi. Metabolitlari ko‘rinishida asosan buyraklar orqali – 90%, qolgani – safro bilan chiqariladi, ozgina miqdori ichki sekretsiya bezlari tomonidan chiqariladi. Jigar va buyraklar faoliyati buzilganda, shuningdek keksa yoshli bemorlarda yarim chiqarilish davri uzayishi mumkin.

Kuchli og‘riqlar, shu jumladan xavfli o‘smalarda, miokard infarktida, og‘ir jarohatlarda, operatsiyaga tayyorlashda va operatsiyadan keyingi davrda.

Preparat teri ostiga yuboriladi. Dozalash tartibi shaxsiy belgilanadi. Odatda, kattalarga 1 ml dan yuboriladi. Keksa yoshli patsiyentlarda, ruxiy holatini buzilishlari bo‘lgan shaxslarda, jigar va buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarda dozani pasaytirish talab etiladi. Omnopon-ZN onkologik kasalliklarda tanlov opioidi hisoblanadi. Og‘riqning kuchiga qarab muvofiq doza har 12-24 soatda yuboriladi. Kattalar uchun maksimal doza: bir martalik – 1,5 ml, sutkalik – 5 ml. 2 yoshdan to 7 yoshgacha bo‘lgan bolalarga teri ostiga 0,05 ml har bir yoshiga, 8-10 yoshdagi bolalarga – 0,3 ml, 10 yoshdan oshgan bolalarga – 0,4 ml yuboriladi.

Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: davomli qo‘llanganida – bradikardiya yoki taxikardiya, yurak ritmini buzilishi, ortostatik gipotenziya. Nafas tizimi tomonidan: nafasni susayishi, bronxospazm. Nerv tizimi tomonidan: sedativ yoki qo‘zg‘atuvchi ta’siri (ayniqsa keksa bemorlarda), deliriy, gallyutsinatsiyalar, keyinchalik miya qon aylanishini buzilishlarini ehtimoli bilan, bosh miya suyagi ichki bosimi oshishi, bosh og‘rig‘i, gipotermiya, kayfiyatni o‘zgarishi, qorachiqni torayishi. Yuqori dozalarda qo‘llanganida eyforiya va mushaklar regidligi rivojlanishi mumkin. Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: og‘izni qurishi, ko‘ngil aynishi, qusish, qabziyat, safro yo‘llarining, safro enzimlarining darajasini keyingi oshishi bilan spazmi. Siydik chiqarish tizimi tomonidan: siydik oqib chiqishini buzilishi yoki prostata bezining adenomasida va uretra stenozida bu holatni yanada og‘irlashishi. Boshqalar: allergik reaktsiyalar, shu jumladan qichishish, eshakemi, anafilaktik shok, libidoni pasayishi.

Nafas markazini susayishi tufayli nafasni buzilishi, og‘ir jigar yetishmovchiligi, bosh miyaning jarohati, bosh miya suyagi ichki gipertenziyasi, insult, kaxeksiya, epileptik status, kuchli umumiy darmonsizlik, noma’lum etiologiyali qorin og‘riqlari, alkogol bilan o‘tkir zaharlanish, deliriy, monoaminoksidaza ingibitorlari bilan bir vaqtda davolanish, isitma, preparatning komponentlariga shaxsiy yuqori suzuvchanlik.

Bir vaqtda qo‘llanganida: markaziy nerv tizimiga depressiv ta’sir ko‘rsatuvchi boshqa preparatlar bilan – markaziy nerv tizimining susayishi kuchayishi mumkin; beta-adrenoblokatorlar bilan – markaziy nerv tizimiga susaytiruvchi ta’sirni kuchayishi; butadion bilan – morfinning kumulyatsiyasi bo‘lishi mumkin; dopamin bilan – Omnopon-ZN ning analgetik ta’sirini kamayishi; tsimetidin bilan –nafasni susayishini kuchayishi;  fenotiazin hosilalari va barbituratlar bilan – gipotenziv ta’sirni  kuchayishiva nafasni susayishini kuchayishi ro‘y berishi mumkin. Barbituratlarni (ayniqsa fenobarbital) yoki narkotik analgetiklarni uzoq vaqt qo‘llash qarama-qarshi tolerantlikning rivojlanishini chaqirishi mumkin. Xlorpromazin Omnopon-ZN ning analgetik,  shuningdek miotik va sedativ samaralarini kuchaytiradi. Nalokson narkotik analgetiklar tomonidan chaqirilgan nafasning susayishini va analgeziyani bartaraf qiladi. Nalorfin, narkotik analgetiklarning og‘riqni qoldiruvchi ta’sirini saqlab qolgan holda, ular chaqirgan nafas depressiyasini bartaraf qiladi.

Tug‘ruqni og‘riqsizlantirish uchun qo‘llanmaydi, chunki morfin  yo‘ldosh to‘sig‘i orqali o‘tadi va yangi tug‘ilgan chaqaloqda nafasni susayishini chaqirishi mumkin. Jigar va buyraklar faoliyatini buzilishlarida, gipotireozda, buyrak usti bezilarining yetishmovchiligida, prostata bezining gipertrofiyasida, shokda, miasteniyada, me’da-ichak yo‘llarining yallig‘lanish kasalliklarida, shuningdek 60 yoshdan oshgan patsiyentlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi. Yaqqol eyforiya chaqiradi. Qayta qo‘llanganida doriga qaramlik rivojlanishi mumkin. Bekor qilish sindromi uzoq davolash kursi to‘xtatilgandan keyin bir necha soatdan keyin paydo bo‘lishi va 36-72 soatdan keyin maksimumiga yetishi mumkin. Davolanish davrida alkogolni iste’mol qilishga yo‘l qo‘yilmasin. Doza oshirib yuborilgan holda bemor xushida bo‘lganida og‘iz orqali faollashtirilgan ko‘mir qo‘llash mumkin. Nafasni yetishmovchiligi respirator tutib turishni o‘tkazilishi va stimulyatsion opioid antagonisti – Naloksonni yuborilishiga muxtoj. Opioid antagonist Naloksinni yuborilishi narkotiklarga qaram shaxslarga bekor qilish sindromiga olib kelishi mumkin. Tutib turuvchi davolash respirator tutib turish va Naloksonni yuborish yo‘li bilan bemorni shok holatidan chiqarishga qaratilgan. Yuboriladigan preparatning miqdori nafas yetishmovchiligining darajasi va komatoz holatning darajasiga bog‘liq. Preparatning yuqori dozalari qo‘llanganida, ayniqsa keksa yoshli bemorlarda nafas depressiyasini va tsirkulyator yetishmovchiligik va komatoz holatning rivojlanishi bilan gipotenziyaga olib kelishi mumkin. Nojo‘ya reaktsiyalarini rivojlanishi opioid retseptorlarga bemorlarni shaxsiy sezuvchanlikka bog‘liq. 2 yoshdan oshgan bolalarda tirishishlar paydo bo‘lishi mumkin, katta dozalar qo‘llanganida buyrak yetishmovchiligini zo‘rayishi mumkin. Konvulsiyalar ko‘proq bolalarda kuzatiladi. Preparatning toksikligi morfinga shaxsiy sezuvchanlik va yuborilgan preparatning miqdoriga bog‘liq. Komatoz holat qorachiqlarni torayishi, nafas depressiyasi bilan namoyon bo‘ladi, u doza oshirib yuborilganidan dalolat berishi mumkin. Qorachiqlarning dilatatsiyasi gipotoksiya rivojlanishidan guvohlik beradi.

Homiladorlik va emizish davrida preparatni qo‘llash mumkin emas.

Original o‘ramida, 250S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Eng erta va xavfli ko‘rinishi – nafas markazini susayishidir. Davolash: umumiy reanimatsion chora-tadbirlar, opiat retseptorlarining antagonistlari va agonist-antagonistlarini (nalokson, nalorfin) buyurish. Omnopon-ZN bilan zaharlanishda spetsifik antidot naloksondir (0,01 mg/kg dan vena ichiga, zarurati bo‘lganida – har 20-30 minutda, so‘ngra 2 soatli tanaffus bilan mushak ichiga nafas tiklanguncha). Transfuzion davolash, oksigenoterapiya, peritoneal dializ o‘tkaziladi. Analeptiklarni qo‘llash mumkin emas.

Retsept bo‘yicha

1 ml dan ampulalarda; 5 ampuladan blisterlarda; 20 blisterdan karton qutida.

3 yil.