oq yoki biroz sarg‘ish rangli liofilizatsiya qilingan massa.

Suyak kasalliklarini davolash uchun preparatlar. Suyaklar tuzilmasi va minerallashishiga ta’sir ko‘rsatuvchi preparatlar. Bisfosfonatlar.

M05BA08

Infuziya boshlanganidan keyin zardobda zoledron kislotasining kontsentratsiyasi infuziya oxiriga borib eng yuqori miqdoriga erishgan holda tezda oshadi, keyin esa kontsentratsiya 4 soat o‘tgach 10% ga tezda pasayadi va 24 soat o‘tgach 28-kunga takroriy infuziyaga qadar bo‘lgan maksimal kontsentratsiyadan 0,1% dan oshmaydigan past kontsentratsiyalarning ketma-ket uzaytirilgan davri bilan 1% dan kam miqdorga pasayadi. Zoledron kislotasini qon komponentlariga o‘xshashligi past darajada ekanligi ko‘rsatilgan. Plazma oqsillari bilan bog‘lanishi past (taxminan 50%) bo‘ladi va zoledron kislotasining kontsentratsiyasiga bog‘liq emas. Vena ichiga yuborilgan zoledron kislotasi buyraklar orqali 3 bosqichda chiqariladi: preparatni tizimli tsirkulyatsiyadan T1/2 0,24 soatni va 1,87 soatni tashkil etadigan ikki fazali tezda chiqarilishi hamda yakuniy T1/2 146 soatni tashkil etadigan uzoq davom etuvchi faza bilan chiqarilishi. Har 28 kunda takroriy yuborilishlarda kumulyatsiya qayd etilmagan. Zoledron kislotasi tizimli metabolizmga uchramaydi va buyraklar orqali o‘zgarmas ko‘rinishda chiqariladi. Dastlabki 24 soat davomida yuborilgan dozaning 39±16% siydikda aniqlanadi. Qolgan miqdori asosan suyak to‘qimasi bilan bog‘lanadi. So‘ngra sekin-asta zoledron kislotasini suyak to‘qimasidan tizimli qon oqimiga qayta ajratilishi va uni buyraklar orqali chiqarilishi yuz beradi. Plazmadagi umumiy klirensi 5,04±2,5 l/soatni tashkil etadi. Infuziya vaqtini 5 minutdan 15 minutga oshirilishi infuziya yakunida zoledron kislotasi kontsentratsiyasini 30% ga kamayishiga olib keladi, ammo AUC ga ta’sir ko‘rsatmaydi. Ahlat bilan 3% dan kam chiqariladi. Zoledron kislotasining buyrak klirensi kreatinin klirensi (KK) bilan musbat korrelyatsiyalanadi.

suyak shikastlanishlari bilan kechadigan xavfli o‘smalari bo‘lgan patsiyentlarda suyak to‘qimasi bilan bog‘liq bo‘lgan simptomlarni (patologik suyak sinishlari; umurtqa ustunining kompressiyasi, jarrohlik aralashuvlaridan va nur terapiyasidan keyingi asoratlar yoki giperkaltsiyemiya) oldini olishda;xavfli o‘sma keltirib chiqaradigan giperkaltsiyemiyada qo‘llaniladi.

Inyektsiyalar uchun zoledron kislotasi vena ichiga yuboriladigan bisfosfonatlarni qo‘llash tajribasiga ega bo‘lgan shifokorlar tomonidan qo‘llanilishi kerak. Nyuzolen 15 minut davomida vena ichiga tomchilatib yuboriladi. Xavfli o‘smalarda suyak to‘qimasi, suyaklarni shikastlanishi bilan bog‘liq simptomlarni oldini olish uchun kattalarga, shu jumladan keksa yoshdagi patsiyentlarga preparatning tavsiya etiladigan dozasi 4 mg ni tashkil etadi. Buyurilish karraligi – har 3-4 haftada. Patsiyentlar shuningdek har kuni 500 mg hajmda qo‘shimcha kaltsiy preparatlarini va 400 XB D vitaminini olishlari kerak. Xavfli o‘sma keltirib chiqargan giperkaltsiyemiyada (kaltsiy kontsentratsiyasi albumin darajasi bo‘yicha tuzatish kiritilgan holda ≥12,0 mg/dl yoki 3,0 mmol/l) kattalar, shu jumladan keksa yoshdagi patsiyentlar uchun preparatning tavsiya etiladigan dozasi 4 mg ni tashkil etadi. Patsiyentning faol gidratatsiyasini ta’minlash uchun infuziyadan oldin, u bilan parallel ravishda yoki undan keyin fiziologik eritmani yuborish tavsiya etiladi. Nyuzolenni takroriy yuborish yaqqol ifodalangan klinik ta’sirdan keyin yomonlashish yuz berganida (ya’ni zardobda kaltsiy darajasi 2,7 mmol/l ga erishilganida yoki undan past bo‘lganida) yoki birinchi yuborilishga refrakter sodir bo‘lganida o‘tkaziladi. Nyuzolenni birinchi va takroriy yuborilishi o‘rtasidagi interval kamida bir hafta bo‘lishi kerak, chunki ushbu davr to‘liq klinik ta’sir rivojlanishi uchun zarur. Nyuzolen takroran 8 mg dozada 15 minut davomida yuboriladi. Odatda qonda kaltsiy darajasini pasayishiga erishilgan ta’sir 4 mg Nyuzolen yuborilganidan keyin 30 kun ichida va 8 mg Nyuzolen yuborilganidan keyin 40 kun ichida davom etadi. Preparatni o‘sma va buyrak faoliyatining buzilishi keltirib chiqargan giperkaltsiyemiyali patsiyentlarda qo‘llanilganida buyrak faoliyatining kuchsiz yoki o‘rtacha ifodalangan buzilishlari (zardobdagi kreatinin darajasi 400 mkmol/l dan kam yoki 4,5 mg/dl dan kam yoki KK >30 ml/min) bo‘lgan patsiyentlarda dozalash rejimiga tuzatish kiritish zarurati yo‘q. Nyuzolenni buyrak faoliyati og‘ir buzilishlari (KK <30 ml/min) bo‘lgan patsiyentlarda preparatni yetarlicha klinik qo‘llash tajribasi yo‘qligi munosabati bilan ushbu toifadagi patsiyentlarda qo‘llash tavsiya etilmaydi. Suyaklarda metastazalari bo‘lgan patsiyentlar sezilarli bo‘lmagan yoki o‘rtacha darajadagi buyrak yetishmovchiligi mavjud bo‘lganida davolashni boshlashdan oldin (KK darajasi minutiga 30 dan 60 ml gacha) inyektsiyalar uchun zoledron kislotasining quyidagi dozalarini buyurish tavsiya etiladi: Kreatinin klirensining asosiy darajasi (ml/min)Zoledron kislotasining inyektsiyalar uchun tavsiya etiladigan dozalari*> 604,0 mg50-603,5 mg40-493,3 mg30-393,0 mg * Dozalar siydikda 0,66 mg/soat/l, (KK = 75 ml/min) bo‘lgan o‘rtacha kontsentratsiyasining kutilgan darajasidan kelib chiqib hisoblangan. Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlar uchun dozalar pasaytirilganida kreatinin klirensi minutiga 75 ml bo‘lgan patsiyentlardagi kabi siydikda o‘rtacha kontsentratsiya darajasiga erishilishi kutiladi. Davolash boshlanganidan keyin inyektsiyalar uchun zoledron kislotasi har bir qabul qilinishidan oldin zardobda kreatinin darajasini aniqlash lozim. Buyrak faoliyati yomonlashganida davolashni to‘xtatish lozim. Buyrak faoliyati yomonlashishini quyidagi tarzda aniqlangan: Zardobda kreatininni boshlang‘ich darajasi normal bo‘lgan (<1,4 mg/dl yoki <124 µmol/l) patsiyentlar uchun o‘sish 0,5 mg/dl yoki 44 µmol/l. Zardobda kreatininni boshlang‘ich darajasi normal bo‘lmagan (>1,4 mg/dl yoki >124 µmol/l) patsiyentlar uchun o‘sish 1,0 mg/dl yoki 88 µmol/l. Inyektsiyalar uchun zoledron kislotasi qo‘llanilishini faqat kreatinin darajasi boshlang‘ich qiymatidan 10% doirasiga qaytganidan keyin qayta boshlash mumkin. Preparat aynan davolanish to‘xtatilgan vaqtdagi dozalarda qo‘llaniladi. Zoledron kislotasining pasaytirilgan dozasini tayyorlash bo‘yicha yo‘riqnoma Kontsentratning zarur bo‘lgan hajmi quyida keltirilganlarga muvofiq bo‘ladi: 3,5 mg doza uchun 4,4 ml 3,3 mg doza uchun 4,1 ml 3,0 mg doza uchun 3,8 ml. Kontsentratning olingan hajmini 0,9% natriy xloridi steril eritmasining 100 ml da og‘irlikni hajmga nisbatida yoki 5% glyukoza eritmasining 100 ml da og‘irlikni hajmga nisbatida eritish lozim. Hosil qilingan dozani kamida 15 minut davomida vena ichiga yuboriladi. Zoledron kislotasini pediatriyada qo‘llanilishi o‘rganilmagan. Inyektsiyalar uchun zoledron kislotasini ko‘proq to‘liq ma’lumotlardan erkin foydalanish mumkin bo‘lishiga qadar mazkur patsiyentlar toifasini davolashda qo‘llash kerak emas. Nyuzolenni takroran qo‘llash zarurati bo‘lganida har bir infuziya oldidan zardobdagi kreatinin kontsentratsiyasini aniqlash zarur. Eritmani tayyorlash va qo‘llash qoidalari Eritmani aseptik sharoitlarda tayyorlash zarur. Nyuzolenning har bir 4 mg ni 5 ml inyektsiya uchun suvda eritiladi. Kukun to‘liq erishi uchun flakonni ehtiyotkorlik bilan silkitish lozim. Agar 8 mg Nyuzolenni saqlaydigan infuziya eritmasini tayyorlash zarur bo‘lsa, yuqorida bayon qilingan usul bilan 2 ta flakon ichidagi moddani 10 ml inyektsiya uchun suvdan foydalangan holda eritish lozim. Zarur bo‘lgan dozali (4 mg yoki 8 mg) hosil qilingan eritmani 100 ml 0,9% li natriy xloridi eritmasida yoki 5% li glyukoza eritmasida suyultiriladi. Kaltsiy ionlarini saqlaydigan eritmalardan foydalanish mumkin emas! Tayyorlangan Nyuzolen eritmasidan u tayyorlanganidan bevosita keyin foydalanish maqsadga muvofiq. Darhol foydalanilmagan eritmani + 2°C dan 8°C gacha haroratda 24 soatdan ko‘p bo‘lmagan muddatda muzlatkichda saqlash mumkin. Yuborilishidan oldin eritmani xona haroratiga erishilishiga qadar ushlab turish zarur. Nyuzolen eritmasini har qanday boshqa dori preparatlari bilan aralashtirmaslik kerak. Nyuzolen eritmasini yuborish uchun faqat alohida infuziyalar uchun tizimdan foydalanish zarur.

Yakka kuzatuvlarga nisbatan ko‘proq ro‘yxatdan o‘tkazilgan nojo‘ya holatlar ularning yuzaga kelishi tez-tezligi ko‘rsatilgan holda quyida sanab o‘tilgan. Nomaqbul holatlarning uchrashi tez-tezligini baholashning “juda tez-tez” (≥10%); “tez-tez” (≥1% dan <10% gacha); “gohida” (≥0,1% dan <1% gacha); «kam hollarda» (≥0,01% dan <0,1% gacha); «juda kam hollarda» (0,01% dan kam) kabi mezonlaridan foydalanilgan. Juda tez-tez gipofosfatemiya. Tez-tez anemiya;bosh og‘rig‘i;kon’yunktivit;anoreksiya, ko‘ngil aynishi, qusish;suyaklarda, mushaklarda, bo‘g‘imlarda og‘riqlar, turli lokalizatsiyadagi og‘riqlar;buyrak faoliyatini buzilishi, buyrak yetishmovchiligi;preparatga yuqori sezuvchanlik;tana haroratini ko‘tarilishi;grippga o‘xshash sindrom (yuqori darajada charchash, lohaslik, isitmali qaltiroq, et uvushishi, suyaklar va/yoki mushaklarda og‘riqlar);qon zardobida kreatinin, mochevina darajasini oshishi, gipokaltsiyemiya. Tez-tez emas trombotsitopeniya, leykopeniya;bosh aylanishi, paresteziya, gipesteziya, giperesteziya, ta’m sezishni buzilishi, titroq;tashvishlanish, uyquni buzilishi;ko‘rishni xiralashishi;og‘izni qurishi, stomatit, qorin sohasida og‘riqlar, ovqat hazm qilishni buzilishlari, diareya, qabziyat;nafas olishni qiyinlashishi, yo‘tal;teri qichishishi, toshma (shu jumladan eritematoz, xol-xol toshma), yuqori darajada terlash;tirishishlar;gipertenziya, gipotenziya;o‘tkir buyrak yetishmovchiligi, gematuriya, proteinuriya;angionevrotik shish;umumiy madorsizlik, periferik shishganlik;preparat yuborilgan joyda reaktsiyalar: og‘riq, terini qizarishi, zichlanishi, qavarishi va infiltratni rivojlanishi;ko‘krakda og‘riq;tana vaznini oshishi;gipokaliyemiya, gipomagniyemiya. Gohida tremor;asteniya. Kam hollarda pantsitopeniya;ongni xiralashishi;bradikardiya;angionevrotik shish;giperkaliyemiya, gipokaliyemiya, gipernatriyemiya. Juda kam hollarda uveit, episklerit. Preparatni marketingdan keyingi qo‘llash tajribasi Bisfosfonatlarni qabul qilgan xavfli o‘smalari bo‘lgan patsiyentlarda osteonekroz (ko‘proq jag‘da) rivojlanishi hollari kuzatilgan. Ushbu patsiyentlarning ko‘pchiligida mahalliy infektsiya belgilari, shu jumladan osteomiyelit kuzatilgan. Kuzatuvlarning ko‘pchiligi tishlarini oldirgan yoki boshqa stomatologik operatsiyalarini boshdan o‘tkazgan patsiyentlarga taalluqdlidir. Juda kam hollarda komatoz holatga va qon tomir/yurak yetishmovchiligiga olib kelgan gipotenziya, yurak oldi bo‘lmalarining fibrillyatsiyasi, yarim hushsiz holat, bronxostenoz, anafilaktik reaktsiya/anafilaktik shok, allergik toshma kuzatilgan. Nyuzolen qo‘llanilganida nojo‘ya ta’sirlar odatda kuchsiz ifodalangan va o‘tib ketuvchi bo‘ladi; ular boshqa bisfosfonatlar qo‘llanilganida kuzatiladigan ta’sirlarga o‘xshash bo‘ladi. Shuni ham e’tiborga olish lozimki, atsetilsalitsil kislotasiga sezuvchan bo‘lgan bronxial astmali patsiyentlarga boshqa bisfosfonatlar buyurilganida bronxospazm hollari qayd etilgan, biroq Nyuzolen qo‘llanilganida bunday hollar qayd etilmagan.

zoledron kislotasiga, boshqa bisfosfonatlarga yuqori sezuvchanlikda;gipokaliyemiyada;homiladorlik va laktatsiya davrida;18 yoshgacha bo‘lgan bolalarda va o‘smirlik davrida qo‘llash mumkin emas.

Nyuzolen bilan birga boshqa tez-tez qo‘llaniladigan dori vositalari (o‘smalarga qarshi vositalar, diuretiklar, antibiotiklar, analgetiklar) bir vaqtda buyurilganida har qanday klinik ahamiyatga ega o‘zaro ta’sirlar qayd etilmagan. Іn vіtro tadqiqotlarida olingan ma’lumotlarga ko‘ra zoledron kislotasi plazma oqsillari va P450 tsitoxromi tizimi fermentlari bilan sezilarli bo‘lmagan darajada bog‘lanadi. Biroq dorilarning o‘zaro ta’sirlarini o‘rganishga doir maxsus klinik tadqiqotlar o‘tkazilmagan. Bisfosfonatlar va aminoglikozidlar bir vaqtda qo‘llanilganida zardobda kaltsiy darajasi talab qilinganidan ko‘ra uzoqroq muddat davomida pasaygan holda bo‘lishi mumkin, chunki qon zrdobida kaltsiy kontsentratsiyasiga har ikkala preparatning additiv ta’siri bo‘lishi mumkin. Potentsial ravishda nefrotoksik ta’sirga ega bo‘lgan preparatlar bilan bir vaqtda qo‘llanilganida buyrak faoliyatining yomonlashishi xavfi oshadi. Gipomagniyemiya rivojlanishi ehtimolini nazarda tutish lozim. Farmatsevtik o‘zaro ta’siri Nyuzolenning suyultirilgan eritmasini kaltsiy ionlarini saqlaydigan infuziya eritmalari (masalan, Ringer eritmasi) bilan aralashtirish mumkin emas. Nyuzolenni yuborish uchun shisha flakonlar, polivinilxlorid, polietilen va polipropilendan tayyorlangan infuziya tizimlari va turli xil qopchalardan (0,9% li natriy xloridi yoki 5% li glyukoza eritmasi bilan dastlab to‘ldirilgan) foydalanilganida preparat bilan mos kelmaslikning har qanday belgilari aniqlanmagan.

Nyuzolen takroran buyurilgan barcha patsiyentlarda preparatni har bir yuborilishidan oldin qon zardobida kreatinin kontsentratsiyasini aniqlash zarur. Agar olingan ma’lumotlar buyrak faoliyati yomonlashganidan dalolat bersa, bemorning holati baholanishi va preparatni yuborishdan keladigan potentsial foyda kutilishi mumkin bo‘lgan xavfdan ustun ekanligi haqida xulosa qilinishi zarur. Nyuzolen qo‘llanilganida qon zardobida kreatinin kontsentratsiyasi oshishi mumkinligini, shuningdek buyrak faoliyati og‘ir buzilishlari (qon zardobida kreatinin kontsentratsiyasi ≥400 mkmol/l yoki ≥4,5 mg/dl, KK<35 ml/min) bo‘lgan bemorlarda qo‘llanilishiga oid ma’lumotlar yo‘qligini inobatga olgan holda preparatni ushbu bemorlar kontingentiga buyurish tavsiya etilmaydi. Infuziyadan oldin patsiyentda degidratatsiya mavjudligini istisno etish zarur. Patsiyentning adekvat gidratatsiyasini ta’minlash uchun Nyuzolen infuziyasidan oldin, u bilan parallel yoki undan keyin fiziologik eritmani yuborish tavsiya etiladi. Yurak-qon tomir tizimi tomonidan asoratlar yuzaga kelishi xavfi tufayli patsiyentning yuqori darajada gidratatsiyasidan tiyilish lozim. Nyuzolen yuborilganidan keyin qon zardobida kaltsiy, fosfor, magniy va kreatinin kontsentratsiyasi ustidan doimiy nazorat zarur. Agar gipokaltsiyemiya, gipofosfatemiya yoki gipomagniyemiya rivojlansa, qisqa muddatli qo‘llab-quvvatlovchi davolash o‘tkazilishi zarur. Bisfosfonatlar qo‘llanilishi fonida buyrak faoliyatini buzilishi haqidagi ayrim xabarlar mavjud. Bunday asoratlar yuzaga kelishi xavfi omillariga anamnezda buyrak yetishmovchiligi, preparatni yuqori dozalarda (8 mg) uzoq vaqt davomida qo‘llanilishi, infuziya vaqtini qisqarishi taalluqli bo‘ladi. Jag‘ osteonekrozida Jag‘ osteonekrozi zoledron kislotasini inyektsiyalarda qabul qilgan xavfli o‘smalari bo‘lgan bemorlarda ko‘proq kuzatilgan. Ushbu patsiyentlarning ko‘pchiligi shuningdek kimyo terpiyasi va kortikosteroidlarni qabul qilgan. Ko‘pchilik hollar tishlarni sug‘urib tashlash kabi stomatologik protseduralar bilan bog‘liq bo‘lgan. Ko‘pchilik patsiyentlarda mahalliy infektsiyalar belgilari, jumladan osteomiyelit kuzatilgan. Birgalikda kechadigan xavf omillari (kimyo terapiyasi, kortikosteroidlar, og‘iz bo‘shlig‘i gigiyenasining yomon holatda ekanligi) ta’siriga uchraydigan patsiyentlar bisfosfonatlar bilan davolash boshlanishiga qadar tegishli stomatologik protseduralar bilan birga stomalogiya ko‘rigidan o‘tishi zarur. Patsiyentlarning mazkur toifasini davolash vaqtida, agar bu mumkin bo‘lsa, agressiv stomatologiya protseduralaridan tiyilish lozim. Bisfosfonatlarni qo‘llash vaqtida rivojlangan jag‘ osteonekrozi bo‘lgan patsiyentlarda stomatologik operatsiya kasallikni og‘irlashtirishi mumkin. Davolovchi shifokor stomatologiya protseduralarini o‘tkazish haqida qaror qabul qilayotganida har bir patsiyent uchun alohida ravishda foyda/xavfni baholashga asoslangan holda o‘z klinik tajribasiga suyanishi kerak. Jigar faoliyatining yetishmovchiligida Jigar faoliyatining yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarga tegishli bo‘lgan klinik tadqiqotlarning ma’lumotlari cheklangan, shu sababli patsiyentlarning mazkur toifasi bo‘yicha biror-bir maxsus tavsiyalar berilishi imkoni mavjud emas. Transport vositasini boshqarish yoki potentsial xavfli mexanizmlar bilan ishlash qobiliyatiga dori vositasi ta’sirining o‘ziga xos xususiyatlari Davolash vaqtida avtotransportni boshqarishdan va yuqori diqqat-e’tiborni va psixomotor reaktsiyalari tezligini talab qiladigan boshqa faoliyat turlaridan tiyilish lozim. Preparatni bolalar ololmaydigan joyda saqlash va uni yaroqlilik muddati o‘tganidan keyin ishlatilmasin.

Yorug‘likdan himoya qilingan joyda, 25°S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin. Tayyorlangan eritmani 2°C dan 8°C gacha haroratda 24 soat davomida saqlanadi.

Nyuzolen dozasini o‘tkir oshirib yuborilishi hollari kuzatilmagan. Preparatni tavsiya etilgan dozadan ortiq bo‘lgan dozalarda qabul qilayotgan patsiyentlar doimiy kuzatuv ostida bo‘lishi kerak. Davolash: klinik ahamiyatli belgilari namoyon bo‘lgan holda gipokaltsiyemiya yuzaga kelganida kaltsiy glyukonatini infuziyali yuborish buyurilgan.

Preparat rezina tiqin va alyumin qopqoq bilan yopilgan 5 ml hajmdagi flakonlarga joylanadi. Karton qutiga tibbiyotda qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnoma bilan birga 1 ta flakon joylangan.