Bronxial astmani davolashni bosqichma-bosqich dasturga muvofiq o‘tkazish lozim, patsiyentning holatini ham klinik jihatdan, ham tashqi nafas faoliyati ko‘rsatkichlarini aniqlash yo‘li bilan muntazam nazorat qilish zarur.
Astma ustidan nazoratning tasodifan va taraqqiy etib boruvchi yomonlashishi hayot uchun potentsial xavfli holat bo‘lib hisoblanadi va kortikosteroidlar dozasini oshirish haqidagi masalani hal etish lozim.
Bunday xavf yuzaga kelganida patsiyentga har kuni pikfluometriyani o‘tkazish lozim.
Nebuflyuzon® astmaning o‘tkir xurujlarini yengillashtirishga mo‘ljallanmagan bo‘lib, ushbu xurujlarda tez va qisqa ta’sir qiluvchi ingalyatsion bronxodilatatorlarni qo‘llash zarur.
Patsiyentlarni ular o‘zi bilan bunday dori vositalarini olib yurishi zarurligi haqida ogohlantirish lozim.
Nebuflyuzon®ni uzoq vaqt profilaktik davolash uchun buyurish lozim.
Nebuflyuzon® kechiktirib bo‘lmaydigan holatlarda (masalan, hayot uchun xavfli bo‘lgan astmaning og‘ir zo‘rayishida) kortikosteroidlarni inyektsion yoki peroral qo‘llanilishi bilan almashtirish mumkin bo‘lgan preparat bo‘lib hisoblanmaydi.
Og‘ir astma doimiy ravishda tibbiy nazoratni, shu jumladan tashqi nafas faoliyati ko‘rsatkichlarini aniqlashni talab qiladi, chunki bunday patsiyentlarda astmaning o‘tkir xurujlari xavfi va hatto o‘lim bilan yakun topishi xavfi mavjud bo‘ladi.
Ingalyatsion beta-2-agonistlarini qo‘llash tez-tezligi va dozasini oshishi astma ustidan nazoratni asta-sekin yo‘qotilishi haqida darak beradi.
Qisqa bronxodilatatorlar samaradorligi kamayganida yoki ularni yanada tez-tez qo‘llanilishi zarurati bo‘lganida, patsiyent shifokorga murojaat qilishi lozim.
Bunday vaziyatlarda patsiyentlar yallig‘lanishga qarshi davolashni kuchaytirish (masalan, ingalyatsion kortikosteroidlar dozalarini oshirish yoki kortikosteroidlarni peroral qabul qilish kursini buyurish) zaruratini aniqlash uchun qo‘shimcha tekshiruvdan o‘tishi zarur.
Astma og‘ir darajada zo‘rayganida bunday holat uchun odatdagi davolashni buyurish lozim.
Qandli diabet tashhisi qo‘yilgan patsiyentlarda ham, qandli diabet bilan kasallanmagan patsiyentlarda ham qonda glyukoza darajasi oshishi haqidagi yakka xabarlar mavjud bo‘lib (“Nojo‘ya ta’sirlari” bo‘limiga qarang), buni qandli diabeti bo‘lgan patsiyentlarga Nebuflyuzon®ni buyurishda inobatga olish kerak.
Boshqa ingalyatsion preparatlar bilan davolashdagi kabi ingalyatsiyadan keyin hansirash tezda oshib borgan holda parodoksal bronxospazm rivojlanishi mumkin.
Ushbu holda Nebuflyuzon® ingalyatsiyasi darhol to‘xtatiladi, patsiyentni tekshirish amalga oshiriladi va zarurat bo‘lganida muqobil davolash buyuriladi.
Yuqori dozalarda va uzoq vaqt davomida ingalyatsion kortikosteroidlar qo‘llanilganida tizimli ta’sir yuzaga kelishi mumkin, ammo buning ehtimoli peroral steroidlar qo‘llanilishiga qaraganda sezilarli ravishda kam bo‘ladi.
Tizimli ta’siri Kushing sindromi, kushingsimon belgilar, buyrak usti bezlari funktsiyasini susaytirilishi, bolalar va o‘smirlarda o‘sishni to‘xtab qolishi, suyaklar mineralizatsiyasini kamayishi, katarakta va glaukoma va kam hollarda ruhiy buzilishlar, xulqning o‘zgarishi, shu jumladan psixomotor yuqori faollik, uyquning buzilishi, xavotirlik hissi, depressiv va tajavuzkor holatlar (eng avvalo bolalarda) bilan namoyon bo‘lishi mumkin.
Shu sababli ingalyatsion kortikosteroidlarning dozasini muntazam ravishda tekshirish lozim va u astma simptomlarini samarali nazorat qilishni qo‘llab-quvvatlaydigan eng kam bo‘lishi mumkin bo‘lgan dozagacha kamaytirilishi kerak.
Ingalyatsion kortikosteroidlarning yuqori dozalarini uzoq vaqt qo‘llanilishi buyrak usti bezlari funktsiyasini susaytirilishi va o‘tkir adrenal krizini keltirib chiqarishi mumkin.
Flyutikazonning tasdiqlangan dozasidan (odatda ≥ 1000 mkg/sutka) ortiq bo‘lgan dozalari qo‘llanilganida 16 yoshga to‘lmagan bolalar o‘ta xavfli zonada bo‘ladi.
O‘tkir adrenal krizini rivojlanishi shikastlanishlar, jarrohlik aralashuvlari, infektsiyalar yoki dori vositasining dozasi keskin pasayishi bilan kuchayishi mumkin.
Simptomlar odatda aniq bo‘lmaydi va anoreksiya, qorinda og‘riq, vazn kamayishi, charchash, bosh og‘rig‘i, ko‘ngil aynishi, qusish, ong darajasini pasayishi, gipoglikemiya va tirishilar xuruji bilan namoyon bo‘lishi mumkin.
Stress yoki jarrohlik aralashuvi hollarida tizimli kortikosteroidlar qo‘shimcha qo‘llanilishi mumkin.
Ingalyatsion kortikosteroidlar bilan uzoq vaqt davolanishda bo‘lgan bolalar o‘sishini muntazam ravishda tekshirish tavsiya etiladi.
Agar o‘sish sekinlashsa, davolashni ingalyatsion kortikosteroidlar dozasini kamaytirish maqsadida, agar mumkin bo‘lsa astma simptomlarini samarali nazorat qilishni qo‘llab-quvvatlovchi eng kam dozaga qadar qayta ko‘rib chiqish lozim.
Bolani qo‘shimcha ravishda bolalar pulmonologiga ko‘rsatgan holda maslahat olish lozim.
Ayrim patsiyentlar ko‘pchilik patsiyentlardan ingalyatsion kortikosteroidlarga nisbatan yuqori sezuvchanlik bilan farqlanishi mumkin.
Ingalyatsion flyutikazon propionatini qo‘llashdan samara peroral steroidlar qo‘llanilishi zaruratini kamaytirishi kerak.
Ammo oral steroidlardan ingalyatsion propionatiga o‘tishda patsiyentlarda buyrak usti bezlari funktsiyasini so‘ndirilishi xavfi qoladi.
Nojo‘ya reaktsiyalar yuzaga kelishi ehtimoli biror vaqt davomida saqlanadi.
Bunday patsiyentlar ayrim muolajalarni o‘tkazishdan oldin buyrak usti bezlariga salbiy ta’sir darajasini aniqlash uchun ixtisoslashtirilgan maslahatxonalarda bo‘lishga ehtiyoj sezishlari mumkin.
Kechiktirib bo‘lmaydigan vaziyatlarda, shu jumladan jarrohlik aralashuvlarida va boshqa stress vaziyatlarida bo‘yrak usti bezlari funktsiyasining qoldiq buzilishi ehtimolini nazarda tutish va kortikosteroidlar bilan tegishli davolashni buyurish zaruratini inobatga olish lozim.
Patsiyentlar ularning kasalliklari og‘irligi darajasiga mos keladigan ingalyatsion flyutikazon propionati dozalarini qabul qilishlari zarur.
Dozani kasallik ustidan samarali nazoratni o‘rnatishga imkon beradigan samarali eng kam dozaga qadar kamaytirish lozim.
Agar kasallik ustidan samarali nazorat o‘rnatilmagan bo‘lsa, tizimli steroidlar va/yoki antibiotiklarni qo‘llash zarur bo‘lishi mumkin.
Tizimli steroid davolashni ingalyatsion davolashga almashtirish gohida ilgari steroidlarni tizimli qabul qilish bilan nazorat qilingan allergik rinit yoki ekzema kabi allergik kasalliklarni yashirishi mumkin.
Ushbu allergik holatlar antigistamin vositalar va/yoki mahalliy qo‘llaniladigan preparatlar, shu jumladan mahalliy ta’sir qiluvchi kortikosteroidlar bilan simptomatik davolashni talab qiladi.
Barcha ingalyatsion kortikosteroidlarni qo‘llashdagi kabi o‘pka tuberkulyozining faol yoki latent shakli bo‘lgan patsiyentlar alohida e’tiborni talab qiladi.
Nebuflyuzon® bilan davolanishni keskin to‘xtatish mumkin emas.
Kortikosteroidlarni oral qo‘llashdan ingalyatsion qo‘llashga patsiyentlarni o‘tkazish Peroral steroidlar bilan davolanayotgan patsiyentlarni Nebuflyuzon®ni ingalyatsion qo‘llashga o‘tkazish va ularni keyingi davolash alohida e’tiborni talab qiladi, chunki uzoq vaqt tizimli steroid davolash oqibatida kuchsizlangan buyrak usti bezlari funktsiyasini tiklash uzoq vaqtni talab qilishi mumkin.
Ingalyatsion kortikosteroidlarning yuqori dozalarini uzoq vaqt qo‘llash buyrak usti bezlari funktsiyasini susaytirilishini keltirib chiqarishi mumkin.
Bunday patsiyentlarning buyrak usti bezlari funktsiyasini muntazam ravishda nazorat qilish lozim.
Tizimli steroidlarning dozalarini ehtiyotkorlik bilan kamaytirish lozim (“Qo‘llash usuli va dozalari” bo‘limiga qarang).
Ayrim patsiyentlar respirator faoliyat qo‘llab-quvvatlanishiga yoki hatto yaxshilanishiga qaramay, o‘tish davri davomida holatni xos bo‘lmagan yomonlashishini boshdan kechiradilar.
Ular tizimli steroidlardan ingalyatsion flyutikazon propionati bilan davolashga o‘tishni davom ettirishi kerak, buyrak usti bezlari yetishmovchiligining obyektiv simptomlarining paydo bo‘lishi bundan mustasno.
Oral steroidlar bilan davolashni to‘xtatgan, ammo ularda buyrak usti bezlari funktsiyasi past bo‘lib qolayotgan patsiyentlar o‘zi bilan astmaning o‘tkir xuruji, nafas yo‘llarining infektsiyalari, ahamiyatli interkurrent kasalliklari, jarrohlik aralashuvlari, shikastlanishlar kabi stress vaziyatlarida tizimli steroidni qo‘shimcha ravishda yuborish zarurati to‘g‘risidagi ogohlantirish bo‘lgan maxsus kartochkani olib yurishlari kerak.
Ritonavir plazmada flyutikazon propionati kontsentratsiyasini sezilarli ravishda oshirishi mumkin.
Shu sababli flyutikazon propionati va ritonavirni bir vaqtda qo‘llanilishidan saqlanish lozim, bunday qo‘llashdan foyda kortikosteroidlarning tizimli ta’siri xavfidan yuqori bo‘ladigan hollar bundan mustasno.
Shuningdek CYP3A4 ingibitorlari bilan bir vaqtda qo‘llanilganida flyutikazon propionatining tizimli ta’siri yuzaga kelishining yuqori xavfi ham mavjud bo‘ladi (“Dorilarning o‘zaro ta’siri” bo‘limiga qarang).