tiniq, ko‘rinarli zarrachalarsiz eritma.

Jinsiy gormonlar va jinsiy tizimning modulyatorlari. Androgenlar.

G03BA03

So‘rilishi Nebido® testosteron undekanoatini saqlovchi mushak ichiga yuboriladigan lepo-preparatdir. Shu sababga ko‘ra, birinchi passaj samarasi yo‘q. Testosteronning moyli eritmasi mushak ichiga inyektsiya qilinganidan keyin u depodan asta-sekin ajralib chiqadi va zardob esterazalari tomonidan testosteron va undekan kislotasiga to‘liq parchalanadi. Testosteronning zardobdagi kontsentratsiyasini dastlabki ko‘rsatgichlariga nisbatan oshishi inyektsiyadan keyingi kuniyoq aniqlanishi mumkin. Taqsimlanishi Ikki alohida tadqiqotlar davomida, testosteronning 24 va 45 nmol/l ni tashkil qiluvchi maksimal kontsentratsiyasi, gipogonadizmi bo‘lgan erkaklarga bir marta mushak ichiga 1000 mg testosteron undekanoati yuborilganidan keyin muvofiq 14 va 7 kun o‘tgach aniqlangan. Testosteronning past maksimal darajalari pasaygan, bunda yarim chiqarilish davri taxminan 53 kunni tashkil qilgan. Qonda aylanib yurgan testosteronning taxminan 98% qon zardobida jinsiy steroidlarni bog‘lovchi globulin va albumin bilan bog‘lanadi. Faqat testosteronning erkin fraktsiyasi biologik faol hisoblanadi. Testosteron keksa erkaklarga yuborilganidan keyin taxminiy taqsimlanish hajmi taxminan 1,0 l/kg darajasida aniqlangan. Metabolizmi Efir bog‘ini parchalanishi natijasida testosteron undekanoatidan hosil bo‘luvchi testosteron, endogen testosteron kabi metabolizmga uchraydi va organizmdan o‘sha yo‘llar bilan chiqariladi. Undekan kislotasi boshqa alifatik karbon kislotalari kabi, β-oksidlanish yo‘li bilan metabolizmga uchraydi. Chiqarilishi Testosteron jigarda va undan tashqarida ahamiyatli metabolizmga uchraydi. Nishonlangan testosteron yuborilganidan keyin radiofaol moddaning taxminan 90% siydikda glyukuronidli va sulfat kislotali kon’yugatlari ko‘rinishida aniqlanadi, 6% esa ichak-jigar tsirkulyatsiyadan o‘tganidan keyin ahlatda aniqlanadi. Siydikda aniqlanadigan mahsulotlar androsteron va etioxolanolonni o‘z ichiga oladi. Muvozanat kontsentratsiyasi Gipogonadizmi bo‘lgan erkaklarga 1000 mg testosteron undekanoatini mushak ichiga takroran yuborilganidan keyin, inyektsiyalar orasidagi 10 hafta intervalda, muvozanat kontsentratsiyasiga 3-nchi va 5-nchi inyektsiyalar orasida erishilgan. Muvozanat xolatida testosteronning o‘rtacha maksimal va o‘rtacha minimal kontsentratsiyaliri muvofiq 42 va 17 nmol/l ni tashkil qilgan. Zardobdagi testosteronning maksimaldan keyingi darajalari taxsinan 90 kunga teng yarimchiqarilish davri bilan pasaygan, bu moddani depodan ajralib chiqish tezligiga muvofiq keladi.

Erkaklardagi birlamchi va ikkilamchi gipogonadizmdagi testosteron yetishmovchiligi (testosteron o‘rnini bosuvchi davolash).

Nebido® inyektsiyasi (1 ampulada yoki flakonda 1000 mg testosteron undekanoati saqlanadi) 10-14 haftada bir marta qilinadi. Inyektsiyaning bunday tez-tezligida testosteronning yetarli darajasini tutib turish ta’minlanadi va moddaning kumulyatsiyasi yuz bermaydi. Ampula (flakon) ichidagisini, u ochilganidan keyin darhol mushak ichiga yuborish kerak. Inyektsiyani juda sekin qilish kerak. Nebido®ni faqat qat’iy mushak ichiga yuborish mumkin. Yuborilayotgan modda qon tomirga tushmasligini sinchiklab kuzatish kerak. Davolashni boshlanishi Davolashni boshlashdan oldin qon zardobida testosteronning miqdorini kattaligini aniqlash kerak. Inyektsiyalar orasidagi birinchi intervalni qisqartirish kerak, lekin u 6 haftadan kam bo‘lmasligi kerak. Bunday dozada muvozanat kontsentratsiyasiga tezroq erishiladi. Dozani shaxsiy ravishda tuzatish Inyektsiyalar orasidagi intervalni oxirida qon zardobida testosteronning kontsentratsiyasini o‘lchash tavsiya etiladi. Agarda uning kontsentratsiyasi normal ko‘rsatkichlardan past bo‘lsa, bu inyektsiyalar orasidagi intervalni qisqartirishdan dalolat berishi mumkin. Yuqori kontsentratsiyalarda ushbu intervalni oshirishni maqsadga muvofiqligi masalasini ko‘rib chiqish kerak. Inyektsiyalar orasidagi interval tavsiya qilingan 10-14 xafta diapazon atrofida qolishi kerak.

Nebido® bilan davolashda eng ko‘p akne va inyektsiya joyida og‘riq kabi noxush samaralar aniqlangan. Quyida berilgan jadvalda Nebido®ni qo‘llashda uchragan, MedDRA atamalariga muvofiq a’zolar tizimi sinfi bo‘yicha guruhlangan nojo‘ya reaktsiyalari (NR) keltirilgan. NR uchrashi tez-tezligi klinik tadqiqotlarning ma’lumotlari bo‘yicha aniqlangan va quyidagi tarzda tasniflangan: tez-tez (≥1/100 dan <1/10) va tez-tez emas (≥1/1000 dan <1/100). Noxush reaktsiyalar 6 klinik tadqiqotlar davomida qayd qilingan (ja’mi 422 patsiyent). Nebido® bilan ularning aloqasi, extimol mumkin xisoblanadi. Jadval. Olti klinik tadqiqotlarning umumiy ma’lumotlari asosida aniqlangan, MedDRA tasnifi bo‘yicha NR bo‘lgan patsiyentlarni uchrashining nisbiy tez-tezligi, N=422 (100%).

Nebido®ni erkaklarda prostata yoki ko‘krak bezlarining androgenga bog‘liq kartsinomasi bo‘lganida; xavfli o‘smalarga yo‘ldosh giperkaltsiyemiyada; hozirgi vaqtdagi yoki anamnezdagi jigar o‘smalarida; faol substantsiya yoki preparatning yordamchi komponentlaridan birontasiga yuqori sezuvchanlikda qo‘llash mumkin emas. Nebido®ni ayollarda qo‘llash mumkin emas. Ehtiyotkorlik bilan Apnoe sindromi bo‘lgan patsiyentlarda preparatni ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.

Barbituratlar va fermentlarning boshqa induktorlari Mikrosomal fermentlarni induktsiyalovchi preparatlar (masalan, barbituratlar) bilan o‘zaro ta’siri bo‘lishi mumkin, bu testosteronning klirensini oshishiga olib kelishi mumkin.

Nebido®ni faqat gipogonadizm ko‘rinishlarida (giper- vagipogonadotrop) va faqat agar davolash boshlanganicha bu simptomlarni chaqirishi mumkin bo‘lgan barcha boshqa sabablar insisno qilingan xolda qo‘llash kerak. Testosteron yetishmovchiligining aniq klinik belgilari (ikkilamchi jinsiy belgilarning regressiyasi, tana tuzilishini o‘zgarishi, asteniya, libidoni pasayishi, erektil disfunktsiya va boshq.) mavjud bo‘lishi kerak, ular qondagi testosteron darajasini ikki alohida o‘lchashlar davomida tasdiqlangan bo‘lishi kerak. 65 yoshdan oshgan keksa yoshdagi patsiyentlarda Nebido®ni qo‘llash tajribasi cheklangan. Hozirgi paytda testosteron darajasining yoshga ko‘ra nazoratli ko‘rsatkichlari yuzasidan yakdil fikr mavjud emas. Biroq yosh o‘tishi bilan qon zardobidagi testosteronning darajasini fiziologik pasayishi yuz beradi. Tibbiy tekshirish Keksa patsiyentlarni davolash uchun androgenlar ishlatilganida prostata bezi giperplaziyasining xavfi oshishi mumkin. Androgenlar prostata bezi kartsinomasini chaqirishi mumkinligi xaqida ma’lumotlar yo‘qligiga qaramasdan, ular mavjud bo‘lgan kartsinomani o‘sishiga yordam berishi mumkin. Shuning uchun testosteron bilan davolashni boshlashdan oldin barcha patsiyentlar prostata bezining raki borligi xavfini istisno qilish uchun, sinchkov nazoratdan o‘tishlari kerak. Prostata va ko‘krak bezlarini sinchiklab va muntazam nazorati, testosteron bilan davolash olayotgan patsiyentlarda tavsiya etilgan usullarga (barmoq bilan rektal tekshirish, PSA (prostata spetsifik antigenni aniqlash) muvofiq kamida yiliga bir marta, va keksa yoshli patsiyentlarda va xavf guruhiga kiruvchi patsiyentlarda (klinik yoki oilaviy omillar bo‘lganida) yiliga ikki marta o‘tkazilishi kerak. Testosteron bilan o‘rinbosar davolashda xavfsizlikni nazorati bo‘yicha regional tavsiyalarni e’tiborga olish kerak. Androgenlar bilan uzoq muddatli davolash olayotgan patsiyentlarda, testosteronning kontsentratsiyasini laborator tahlillaridan tashqari, vaqti-vaqti bilan quyidagi laborator parametrlar: gemoglobin, gematokrit va jigarning funktsional sinamalari tekshirilishi kerak. Laborator natijalarning o‘zgaruvchanligi tufayli, testosteron darajasini barcha o‘lchashlar bir laboratoriyada o‘tkazilishi kerak. O‘smalar Nebido®ni giperkaltsiyemiyani paydo bo‘lish xavfi (va u bilan bog‘liq giperkaltsiuriya) bo‘lgan raki bo‘lgan bemor patsiyentlarda, suyakka metastazlar tufayli, ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Bu patsiyentlar zardobida kaltsiyning kontsentratsiyasini muntazam nazoratini o‘tkazish tavsiya etiladi. Gormonal moddalarni, masalan, androgen hosilalarini olgan patsiyentlarda xavfsiz va xavfli o‘sma hollari haqida xabar berilgan. Nebido®ni qabul qilayotgan erkaklarda, qorinning yuqori qismida kuchli og‘riq va shikoyat, jigarni kattalashishi yoki qorinda ichki qon ketishining belgilari paydo bo‘lgan hollarda, differentsial diagnostikani o‘tkazishda, mumkin bo‘lgan variantlar qatoriga jigar o‘smasini kiritish kerak. Boshqa kasalliklar Og‘ir yurak, jigar yoki buyrak yetishmovchiligi yoki yurak ishemik kasalligi bo‘lgan patsiyentlarda testosteronni qo‘llash bilan davolash, dimlangan yurak yetishmovchiligi bilan yoki usiz xarakterlanuvchi shish bilan og‘ir asoratlar chaqirishi mumkin. Bunday hollarda davolashni darhol to‘xtatish kerak. Buyrak yoki jigar yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda bu dori maxsulotining samaradorligi va xavfsizligini tasdiqlash uchun tadqiqotlar o‘tkazilmagan. Demak, bu patsiyentlarda testosteron bilan o‘rinbosar davolashni o‘tkazishda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak. Shishlarga moyilligi bo‘lgan patsiyentlarda ehtiyotkorlik choralariga rioya qilish kerak, chunki androgenlarni qo‘llash bilan davolash natriyni yuqori tutilishiga olib kelishi mumkin. Odatda, qon ivishini orttirilgan yoki nasliy buzilishlari bo‘lgan patsiyentlarda mushak ichiga inyektsiyalarni qo‘llash bo‘yicha cheklashlarga doimo rioya qilish kerak. Nebido®ni tutqanog‘i va migreni bo‘lgan patsiyentlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak, chunki bu kasalliklarni zo‘rayishi yuz berishi mumkin. Androgenlarni olayotgan patsiyentlarda insulinga sezuvchanlikni yaxshilanishi kuzatilishi mumkin, ularda o‘rinbosar davolash natijasida plazmada testosteronning kontsentratsiyasini normallashishiga erishiladi. Ta’sirchanlik, asabiylik, tana vaznini oshishi, uzaygan yoki tez-tez erektsiyala kabi ma’lum klinik belgilar, androgenlarni haddan ziyod ta’sirini ko‘rsatadi, bu dozani to‘g‘rilashni talab qiladi. Mavjud bo‘lgan uyqudagi apnoe sindromi kuchayishi mumkin. Androgenlar sog‘lom subyektlarda mushaklarni rivojlanishini kuchaytirish uchun va jismoniy qobiliyatni oshirish uchun ishlatilmaydi. Birlamchi yoki ikkilamchi erkak gipogonadizmida testosteron bilan o‘rinbosar davolash olayotgan sportchilar, bu dori mahsuloti dopingga qarshi sinamalarni o‘tkazishda ijobiy reaktsiya berishi mumkin bo‘lgan ta’sir qiluvchi modda saqlashidan xabardor qilingan bo‘lishlari kerak. Bolalar va 18 yoshdan kichik o‘smirlar ishtirokida Nebido®ning klinik tadqiqotlari hozirgi vaqtgacha o‘tkazilmagan. Bolalarni davolash uchun testosteronni ishlatish maskulinizatsiya bilan birga, suyak to‘qimasini o‘sishi va yetilishini tezlashishini, shuningdek epifizning o‘sish sohasini muddatidan oldin bekilishini chaqirishi mumkin, natijada bu yakuniy o‘sishni pasayishiga olib keladi. Oddiy xusnbuzarlar paydo bo‘lishi mumkin. Barcha moyli eritmalar kabi Nebido®ni mushak ichiga, preparatning moyli eritmasi bilan o‘pka arteriyasini mikroemboliyasidan saqlanish uchun, u yo‘tal, xansirash, lanjlik, gipergidroz, to‘sh orqasida og‘riq, bosh aylanishi, parasteziyalar yoki xushdan ketish kabi simptomlar bilan nomoyon bo‘lishi mumkin, sekin yuborish kerak. Bu reaktsiyalar inyektsiya vaqtida yoki bevosita undan keyin rivojlanishi mumkin va qaytuvchi xarakterga ega. Davolash, odatda, tutib turuvchi, masalan, qo‘shimcha kislorod yuborish. Nebido®ni inyektsiyasidan keyin anafilaktik reaktsiyalar haqida xabarlar bor. Agar dozalashning tavsiya etilgan tartibi bo‘yicha davolash vaqtida androgenlarni xaddan tashqari ta’sirining simptomlari saqlansa yoki qayta paydo bo‘lsa, Nebidoni to‘liq bekor qilish kerak. Fertillik Testosteron bilan o‘rinbosar davolash spermatogenezni qaytuvchan pasaytirishi mumkin (“Nojo‘ya ta’sirlari “ bo‘limiga qarang). Klinikagacha bo‘lgan tekshirishlarda olingan xavfsizlik bo‘yicha ma’lumotlar Nebido®ni ishlatish rivojlanishning ayrim bosqichlarida ayol jinsidagi homilada o‘zgarishlarga olib kelishi mumkin. Lekin embriotoksiklikka tekshirishlar va, xususan teratogen samaralarining natijalari, a’zolarning rivojlanishini qo‘shimcha yomonlashishi ehtimoli borligini ko‘rsatmaydi.

25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda.

Doza oshirib yuborilganida davolashni vaqtincha to‘xtatish yoki preparatning dozasini pasaytirishdan tashqari, xech qanday maxsus terapevtik choralar talab qilinmaydi.

Retsept bo‘yicha

4 ml dan preparat qahrabo rangli 1 tur gidrolitik shisha ampulada. 4 ml dan preparat kulrang brombutil tiqin bilan berkitilgan politetraftoretilen bilan o‘ralib folga bilan qoplangan, alyumin siquvchi halqali va plastik qopqopli jigar rangli 1 tur gidrolitik shisha flakonda. 1 ampula yoki flakondan qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan yopishtirilgan karton tutgichi bilan karton qutida.

5 yil.