tiniq, rangsiz yoki biroz sarg‘ish rangli suyuqlik.

Mahalliy og‘riqsizlantiruvchi vositalar.

S01VV01 Farmakologik xususiyatlari Mahalliy og‘riqsizlantiruvchi vosita. Mahalliy anesteziyaning barcha turlarini chaqiradi: terminal, infiltratsion, o‘tkazuvchan. Mahalliy og‘riqsizlantiruvchi ta’siri natriy kanallarining blokadasi hisobiga nerv tolalarining nerv oxirlarida nerv o‘tkazuvchanligini susayishi bilan bog‘liq. Mahalliy qo‘llanganida tomirlarni kengaytiradi, mahalliy ta’sirlovchi ta’sir ko‘rsatmaydi. Shuningdek, yaqqol antiaritmik ta’sirga ega. Asosiy natriy oqimining kamayishi va kaliy oqimini ko‘payishi natijasida spontan diastolik depolyarizatsiya tezligining kamayishi, preparatning antiaritmik ta’siri mexanizmida muhim rol o‘ynaydi. Purkinye tolalari va yurak qorinchalari mushaklarida (antiaritmik vositalar IB sinfi) preparat samarali refrakter davrini va ta’sir potentsiali davomiyligini qisqartiradi. Shuningdek, preparat qorinchalar fibrilyatsiyasi pog‘onasini oshiradi. EKG da Q-T intervalini qisqarishi aniqlanadi.

Preparatning 70% jigar orqali birinchi o‘tishidayoq faolsizlanadi. Organizmda katta hajmdagi suyuqlikda taqsimlanadi. Plazmadagi terapevtik kontsentratsiyalari 1,5-6 mkg/ml ni tashkil qiladi, bundan yuqori kontsentratsiyasi toksik hisoblanadi. Plazma oqsillari bilan bog‘lanish darajasi 60-80% tashkil qiladi. Yo‘ldosh orqali, bosh va orqa miya suyuqligiga oson o‘tadi. Qisqa vaqt ta’sir qiladi. Uzoq muddatli infuziyadan keyin yarim chiqarilish davri 90 minutni tashkil qiladi. Jigar kasalliklarida yarimchiqarilish davri 2-3 marta oshishi mumkin. Jigarda gidroliz yo‘li bilan parchalanadi. Metabolitlari ko‘rinishida siydik, safro va ko‘krak suti bilan (ona plazmasidagi kontsentratsiyasining 40% gachasi) chiqariladi.

Mahalliy og‘riqsizlantiruvchi vosita sifatida lidokainning 1% eritmasi quyidagi maqsadlar uchun ishlatiladi: appendektomiyada, churrani yo‘qotish va boshqa jarrohlik operatsiyalarda infiltratsion anesteziya uchun; qo‘l-oyoqlar xirurgiyasi va boshqalarda o‘tkazuvchan anesteziya uchun; nerv chigallarining blokadasi uchun; kichik chanoq a’zolari va oyoqlardagi va boshqa operatsiyalarda shilliq qavatlarning terminal anesteziyasi uchun, hamda antibiotiklarni erituvchisi sifatida ishlatiladi.

Infiltratsion anesteziya uchun 0,5% eritmalari ishlatiladi, ular 1% eritmani kerakli miqdordagi natriy xloridining fiziologik eritmasi bilan suyultirilib olinadi. Umumiy doza 300 mg dan oshmasligi kerak (600 ml 0,5% eritma). Periferik nervlarning anesteziyasi uchun 1% eritmalari ishlatiladi; maksimal umumiy doza 400 mg (40 ml 1% eritma); nerv chigallarining blokadasi uchun-10-20 ml 1% eritma, epidural anesteziya uchun-1% eritmalari (300 mg dan ko‘p bo‘lmagan lidokain) ishlatiladi. Preparatning ta’sirini uzaytirish uchun adrenalin gidroxloridning 0,1% eritmasini qo‘shish mumkin (5-10 ml preparat eritmasiga 1 tomchidan, ammo eritmaning umumiy miqdoriga 5 tomchidan ko‘p emas.)

Preparat odatda yaxshi o‘zlashtiriladi, lekin tez vena ichiga yuborilganida arterial bosimni keskin pasayib ketishi va kollaps rivojlanishi mumkin. Tizimli qo‘llanganida, shuningdek bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, uyquchanlik, bezovtalik, quloqlarda shovqin, til va og‘iz shilliq pardasining uvishishi, ko‘rishning buzilishi, arterial qon bosimini pasayishi, bradikardiya, tirishishli tortilishlar, qaltirash, arterial bosimni pasayishi, bradikardiya kuzatilishi mumkin.

Volf-Parkinson va Stoks-Adams sindromlarida, keksa yoshdagi bemorlardagi sinus tugunining kuchsizligi sindromida, II-III darajali atrioventrikulyar va intraventrikulyar blokadada, supraventrikulyar aritmiyalarda, yaqqol bradikardiyada, kardiogen shokda, jigar faoliyatining yaqqol buzilishlarida, preparatga yuqori sezuvchanlikda tizimli qo‘llash mumkin emas.

Preparatning organizmdagi metabolizmida paraaminobenzoy kislotasi hosil bo‘lmasligi tufayli, u antisulfanilamid ta’sir ko‘rsatmaydi va sulfanilamid preparatlari bilan davolanayotgan bemorlarda qo‘llanishi mumkin. Tsimetidin, beta-adrenoblokatorlar va MAO ingibitorlari bilan birga qo‘llanganida, preparatning zaharliligi oshadi, bunday qo‘shishning zarurati bo‘lganida uning dozasini kamaytirish kerak.

Jigar faoliyati zaiflashgan (masalan, jigar tsirrozi) yoki jigarda qon aylanishi susaygan bemorlarda (masalan, yurak yetishmovchiligi va o‘tkir miokard infarktida), gipovolemiyada, shokda, buyrak yetishmovchiligida, shuningdek yoshi 65 dan yuqori bo‘lgan bemorlarda preparatning dozasini 2 marta kamaytirish kerak, qo‘llashning davomiyligini ham iloji boricha qisqartirish kerak. Agarda preparatni yuborish bir sutkadan ortiq davom etsa, uning chiqarilishi sekinlashadi, shuning uchun uning dozasini kamaytirish kerak. Preparatning inyektsiyalarida EKG ni to‘xtovsiz yozib turish kerak. Kuzatilishi mumkin bo‘lgan nojo‘ya ta’sirlarini oldini olish maqsadida, parenteral yuborishga mo‘ljallangan qisqa ta’sir qiluvchi barbituratlar, qaltirash, kloniko-tonik tirishishlarni oldini olish uchun benzodiazepin qatori trankvilizatorlari; gipotoniya rivojlangan holda tomir ichiga yuborish uchun simpatomimetik vositalar; bradikardiyada tomir ichiga yuborish uchun atropin (0,5-1,0 mg) tayyor holda bor bo‘lishi kerak. Doza oshirib yuborilgan hollarda yuqorida qayd etilgan simptomlardan tashqari kollaps va MNS ning susayishi rivojlanishi mumkin. Bunday holda yuqorida sanab o‘tilgan preparatlardan tashqari o‘pkaning sun’iy ventilyatsiyasi yoki boshqa jonlantirish tadbirlarini o‘tkazish kerak bo‘ladi. Sinusli bradikardiyasi va to‘liq bo‘lmagan yurak blokadasi bo‘lgan bemorlarda preparatni qo‘llashdan oldin atropin, izoproterenol yoki ritmni elektr yurituvchisi yordamida yurak ritmini tezlashtirish kerak. Aks holda og‘ir aritmiya va to‘liq blokada paydo bo‘lishi mumkin. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va uni yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatilmasin.

Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25°S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin. Yaroqlilik muddati 3 yil.

Lidokain gidroxloridining nojo‘ya samaralarida va dozasini oshirib yuborilishdagi davolash tadbirlari. Mahalliy anestetikka bosh aylanishi, ko‘ngil aynishi, qusish, eyforiya ko‘rinishidagi toksik reaktsiyalar ko‘rinishidagi kichik belgilari paydo bo‘lganida preparatni keyingi yuborishlari to‘xtatiladi. Patsiyent gorizontal holatda bo‘ladi; kislorodning ingalyatsiyasi tatbiq qilinadi va vena ichiga 10 mg seduksen (relanium) yuboriladi. Eritmalarni vena ichiga infuziya qilish uchun tizimi tayyorlanadi. Hamma tadbirlar bir vaqtda arterial bosim va pulsning nazorati ostida bajariladi. Tashqi nafasning buzilishni darajasiga qarab o‘pkani havo-kislorod aralashmasi bilan nafas apparati niqobi yordamida yordamchi yoki su’niy ventilyatsiya o‘tkaziladi. Mimik va skelet mushaklarining tirishishlari paydo bo‘lgan hollarda, ular 1% geksenal va tiopental natriyni vena ichiga sekin yuborish orqali yo‘qotiladi. Yengil gipotenziya operatsion stolning bosh qismini tushirish va elektrolit eritmalarni infuziya qilish yordamida bartaraf qilinadi. Arterial bosimning yaqqol pasayishini, bradikardiyani quyidagi tadbirlar orqali yo‘qotish mumkin: operatsion stolning bosh qismi tushiriladi va nafas yo‘llarining o‘tkazuvchanligini kuzatiladi; vena ichiga elektrolit eritmalari yoki kolloid plazma o‘rnini bosuvchilar yuboriladi; glyukokortikoidlar (125-250 mg gidrokortizon, 30-60 mg prednizolon); shuningdek vena ichiga 0,1% adrenalin eritmasi 0,025-0,1 mg dozada (1 ml ofitsinal 0,1% adrenalin eritmasi 10 ml natriy xloridining 0,9% izotonik inyektsiya uchun eritmasida suyultiriladi va 1 ml dan kutilgan samaraga erishilgunicha yuboriladi). Keyinchalik adrenalin gidroxloridini arterial bosim va pulsning nazorati ostida infuzion yuborishga o‘tiladi. Yaqqol bradikardiyada – atropin yuboriladi.

Retsept bo‘yicha. Ulashish: 3 253 Views

5 ml dan neytral shisha ampulalarda. 10 ampuladan polivinilxlorid plenkali kontur uyali o‘ramlarda.