oq rangli tabletkalar

D vitamini va uning hosilalari

A11SS03

So‘rilishi Alfakaltsidol ichga qabul qilingandan keyin me’da-ichak yo‘llaridan tez so‘riladi. Qon plazmasidagi maksimal kontsentratsiyasiga alfakaltsidol bir marta qabul qilingandan 8-12 soatdan keyin erishiladi. Metabolizmi Alfakaltsidolni kaltsitriol (1,25-digidroksikolekaltsiferol – 1α, 25-(OH)2D3) ga aylanishi uglerodning 25 atomi bo‘yicha gidroksilizatsiya yo‘li bilan jigarda amalga oshadi, bunda gidrosilizatsiya jarayoni juda tez amalga oshadi (substratga bog‘liq xarakterga ega). Nativ D vitamidan farq qilib, alfakaltsidol buyraklarda gidrosilizatsiyaga muhtoj emas, shuning uchun hatto buyrak 1-alfa-gidroksilazasi faolligi pasayishi bo‘lgan patsiyentlarda (buyrak patologiyasi, keksalar) ham samarali. Chiqarilishi Buyraklar va safro bilan ichak orqali deyarli teng miqdorda chiqariladi.

osteoporoz (shu jumladan postmenopauza, senil, steroid);surunkali buyrak yetishmovchiligidagi osteodistrofiya;gipoparatireoz va soxtagipoparatireoz;oziqlanish yoki so‘rilishni yetishmovchiligi bilan bog‘liq raxit va osteomalyatsiya;gipofosfatemik D vitaminiga rezistent raxit va osteomalyatsiyada qo‘llanadi.

Alfakaltsidol tabletkasining dozasi patsiyentning qon zardobidagi kaltsiyning darajasini sinchkovlik bilan nazorati asosida muvofiqlashtirilishi kerak. Kattalar uchun dozalash: Surunkali buyrak yetishmovchiligi va osteoporoz: Alfakaltsidolning peroral qabul qilinadigan kattalar uchun odatdagi dozasi kuniga bir marta 0,5-1,0 mkg alfakaltsidolni tashkil etadi. Patsiyentning yoshi va simptomlarga qarab dozaga tuzatish kiritish kerak. Davolash kursi 2-3 oy, bu davolash davridir, davolash davriyligi – yiliga 2-3 marta. Gipoparatireoz va D vitaminining metabolizmini buzilishlari bilan bog‘liq boshqa kasalliklar. Alfakaltsidolning peroral qabul qilinadigan kattalar uchun odatdagi dozasi kuniga bir marta 1,0-4,0 mkg alfakaltsidolni tashkil etadi. Kasallik, patsiyentning yoshi, simptomlari va kasallikning tipiga qarab dozaga tuzatish kiritish kerak. Davolash kursi 2-3 oy, bu davolash davridir, davolash davriyligi – yiliga 2-3 marta. Bolalar uchun dozalash: Bolalardagi osteoporozda alfakaltsidol tabletkalarining odatdagi peroral dozasi kuniga bir marta 0,01-0,03 mkg/kg alfakaltsidolni, boshqa kasalliklarda kuniga bir marta 0,05-0,1 mkg/kg alfakaltsidolni tashkil etadi. Kasallik va simptomlarga qarab dozaga tuzatish kiritish kerak. Davolash kursi 2-3 oy, bu davolash davridir, davolash davriyligi – yiliga 2-3 marta.

Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: anoreksiya, qusish, jig‘ildon qaynashi, qorinda og‘riq, ko‘ngil aynishi, og‘iz bo‘shlig‘i shilliq qavatini qurishi, epigastriy sohasida diskomfort hissi, qabziyat, diareya; kam hollarda – jigar fermentlari faolligi biroz oshishi. Nerv tizimi tomonidan: umumiy holsizlik, toliqish, bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, uyquchanlik. Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: taxikardiya. Allergik reaktsiyalar: teri toshmasi, qichishish. Suyak-mushak tizimi tomonidan: mushaklarda, suyaklarda, bo‘g‘imlarda o‘rtacha og‘riq. Moddalar almashinuvi tomonidan: giperkaltsiyemiya, YUZLP kontsentratsiyasini biroz oshishi, buyrak faoliyatini yaqqol buzilishlari bo‘lgan patsiyentlarda giperfosfatemiya rivojlanishi mumkin.

giperkaltsiyemiya;giperfosfatemiya (giperparatireozdagi giperfosfatemiyadan tashqari);gipermagniyemiya;D gipervitaminozihomiladorlik;laktatsiya (emizish) davri;3 yoshgacha bo‘lgan bolalar;alfakaltsidol va preparatning boshqa komponentlariga yuqori sezuvchanlikda qo‘llash mumkin emas. Preparatni nefrolitiaz, ateroskleroz, surunkali yurak yetishmovchigi, surunkali buyrak yetishmovchiligi, sarkoidoz yoki boshqa granulematozlarda, o‘pka tuberkulyozidi (faol shakli), giperkaltsiyemiya rivojlanishini yuqori xavfi bo‘lgan patsiyentlarda, ayniqsa siydik-tosh kasalligi bo‘lganida, 3 yoshdan oshgan bolalarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi.

Osteoporozni davolaganda alfakaltsidolni estrogenlar va suyak rezorbtsiyasini pasaytiruvchi dori vositalari bilan majmuada buyurish mumkin. Alfakaltsidolni yurak glikozidlari bilan bir vaqtda qo‘llanilganda yurak ritmini buzilishi rivojlanishi xavfi oshadi. Jigar mikrosomal fermentlarining induktorlari (shu jumladan fenitoin va fenobarbital) qon plazmasida alfakaltsidolning kontsentratsiyasini pasaytiradi, ingibitorlar esa – oshiradi (uning samaradorligi o‘zgarishi mumkin). Alfakaltsidolni mineral moylar (uzoq vaqt davomida), kolestiramin, kolestipol, sukralfat, antatsidlar, albumin asosidagi preparatlar bilan bir vaqtda qo‘llanilganda uning so‘rilishi kamayadi. O‘zaro ta’sir ehtimolini kamaytirish uchun alfakaltsidolni yuqorida ko‘rsatilgan preparatlarni qabul qilishdan 1 soat oldin yoki 4-6 soatdan keyin qabul qilish kerak. Magniy saqlovchi antatsidlarni va alfakaltsidolni bir vaqtda qo‘llash qon plazmasida magniyning darajasini oshishini, alyuminiy saqlovchi antatsidlarni esa – qon plazmasida alyuminiy darajasini, ayniqsa surunkali buyrak yetishmovchiligida oshishiga olib kelishi mumkin. Alfakaltsidol fosfor saqlovchi preparatlarning so‘rilishini va giperfosfatemiya paydo bo‘lishi xavfini oshiradi. Alfakaltsidolni kaltsiy preparatlari, tiazid diuretiklar bilan bir vaqtda qo‘llash giperkaltsiyemiya rivojlanishi xavfini oshirishi mumkin. Alfakaltsidol bilan davolash fonida, additiv o‘zaro ta’sir va giperkaltsiyemiya rivojlanishi xavfini oshishi tufayli, D vitamini va uning hosilalarini saqlovchi boshqa dori preparatlarini qo‘llash mumkin emas.

Alfakaltsidolni bolalar va surunkali buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda qo‘llanilganida qon plazmasida kaltsiy va fosfatlar darajasini (davolashni boshida – xaftada 1 marta, qon plazmasida Smax ga erishilganda va barcha davolash davrida – har 3-5 xaftada), shuningdek IF faolligini (surunkali buyrak yetishmovchiligida – har xaftada nazorat) nazorat qilish kerak. Surunkali buyrak yetishmovchiligida dastlab giperfosfatemiyani muvofiqlashtirish talab etiladi. Qon plazmasida IF ning normal faolligiga erishilganda alfakaltsidolning dozasini kamaytirish kerak, bu giperkaltsiyemiya rivojlanishidan saqlanish imkonini beradi. Alfakaltsidol bilan davolashni boshida, ayniqsa suyaklarni ahamiyatli shikastlanishlari bo‘lmagan hollarda, masalan gipoparatireozda va agar qon plazmasida kaltsiyning darajasi oshgan bo‘lsa, shuningdek davolashning kechroq davrlarida – suyak to‘qimasi strukturasini tiklanish belgilari bo‘lganida kaltsiyning darajasini o‘lchash tavsiya etiladi. Giperkaltsiyemiya rivojlanishi xavfi suyak demineralizatsiya darajasi, buyrakning funktsional qobiliyati va preparatning dozasi kabi omillar bilan belgilanadi. Giperkaltsiyemiya yoki giperkaltsiuriya qon plazmasida kaltsiyning darajasi normallashguncha preparatning dozasini kamaytirish va kaltsiyni iste’mol qilishni kamaytirish orqali muvofiqlashtiriladi. Odatda bu davr 1 xaftani tashkil etadi. Normallashgandan keyin oxirgi qabul qilingandan dozaning yarmini qo‘llab, davolash davom ettiriladi. Giperkaltsiyemiya yoki klinik normaning chegarasidan chiquvchi kaltsiy-fosfat birikmalarning darajasini turg‘un oshishi rivojlanganda preparatni kamida ushbu ko‘rsatkichlar normallashmaguncha (odatda bir xafta davomida) darhol bekor qilish kerak, so‘ngra preparatni qo‘llashni avvalgi dozaning yarmini tashkil etuvchi dozada takroran boshlash mumkin. Suyak to‘qimasini yaqqol shikastlanishlari bo‘lgan patsiyentlar (buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlardan farq qilib) preparatning yuqoriroq dozalarini giperkaltsiyemiya belgilarisiz o‘zlashtiraolishlari mumkin. Osteomalyatsiyasi bo‘lgan patsiyentlarda qon plazmasida kaltsiyning darajasini tez oshmasligi har doim ham preparatning dozasini oshirish kerakligidan dalolat bermaydi, chunki kaltsiy ichakda so‘rilishini oshishi hisobiga demineralizatsiyaga uchragan suyakka kirishi mumkin. Qon va siydikda kaltsiyning darajasi, IF faolligi, paratgormon kontsentratsiyasi, rentgenologik va gistologik ma’lumotlar kabi ko‘rsatkichlarga asoslanib, ayniqsa surunkali buyrak yetishmovchiligida davomli giperkaltsiyemiyani oldini olish kerak. Buyrak genezli suyaklarni shikastlanishi bo‘lgan patsiyentlarda giperfosfatemiyani rivojlanishini oldini olish uchun alfakaltsidolni fosfat-bog‘lovchi preparatlar bilan birga qo‘llash mumkin. Turli patsiyentlarda D vitaminiga sezgirlik individual ekanligini e’tiborga olish kerak va ayrim hollarda hatto terapevtik dozalarni qo‘llash gipervitaminoz simptomlari bilan kechishi mumkin. D vitaminini qabul qilayotgan bolalarda muvofiqlashtirilgan oziqlantirgan afzal. Keksalik yoshida D vitaminining so‘rilishini kamayishi, terini D3 provitaminini sintez qilish qobiliyatini pasayishi, insolyatsiya vaqtini qisqarishi, buyrak yetishmovchiligi paydo bo‘lishi tez-tezligini oshishi oqibatida D vitaminiga ehtiyoj oshishi mumkin. Homiladorlik va laktatsiya davri Preparat homiladorlik va emizish davrida faqat, agar kutilayotgan foyda potentsial xavfdan yuqori bo‘lgan hollardagina qo‘llanishi mumkin. Homiladorlik vaqtidagi D vitaminining dozasini oshirib yuborilishi bilan bog‘liq onadagi giperkaltsiyemiya homilada D vitaminiga sezuvchanlikni oshishi, qalqonsimon oldi bezi funktsiyasini susayishi, spetsifik elfasimon ko‘rinish, aqliy rivojlanishni sekinlashishi, aortal stenozni chaqirishi mumkin. Emizikli ayollar preparatni qo‘llashdan saqlanishlari yoki preparatni qabul qilish davrida emizishni to‘xtatishlari kerak. Pediatriya Dozani oshirib yubormaslik uchun preparat bolalarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llanishi kerak: masalan qabul qilish past dozadan boshlanishi va qon zardobida kaltsiyning darajasi va siylikda kaltsiy/kreatinin darajasini nazorati ostida asta-sekin oshirilishi kerak. Dori vositasini avtotransport va potentsial xavfli mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’sirining o‘ziga xosligi Transport vositalarini va diqqatni yuqori jamlash va psixomotor reaktsiyalarning tezligini talab etuvchi mexanizmlarni boshqarganda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak, chunki alfakaltsidolni qo‘llaganda bosh aylanishi va uyquchanlik rivojlanishi mumkin. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va o‘ramida ko‘rsatilgan yaroqlilik muddati tugaganidan so‘ng ishlatilmasin.

25°S dan yuqori bo‘lmagan haroratda, quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda saqlansin.

D gipervitaminozining erta simptomlari (giperkaltsiyemiya bilan bog‘liq): diareya, qabziyat, ko‘ngil aynishi, og‘iz bo‘shlig‘i shilliq qavatini qurishi, anoreksiya, og‘izda metall ta’mi, giperkaltsiuriya, poliuriya, polidipsiya, pollakiuriya/nikturiya, bosh og‘rig‘i, toliqish, umumiy holsizlik, mialgiya, suyaklarda og‘riq. D gipervitaminozining kechki simpmtolari: bosh aylanishi, ongni chalkashishi, uyquchanlik, siydikni to‘qlashishi, yurak ritmini buzilishi, teri qichishishi, arterial bosimni oshishi, kon’yunktiva giperemiyasi, nefrolitiaz, tana vaznini kamayishi, yorug‘likdan qo‘rqish, pankreatit, gastralgiya, psixotik buzilishlar. Surunkali D gipervitaminozining simptomlari: yumshoq to‘qimalar, qon tomirlar va ichki a’zolar (buyrak, o‘pka) ning kaltsinozi, buyrak va yurak-qon tomir yetishmovchiligi hatto o‘limgacha, bolalarda o‘sishni buzilishi. Davolash: preparatni bekor qilish kerak. O‘tkir dozani oshirib yuborilishining erta muddatlarida – so‘rilishni kamayishi va ichak orqali chiqarilishini oshirishga yordam beruvchi me’dani yuvish, mineral moylarni (vazelin) qo‘llash. Og‘ir hollarda tutib turuvchi davolash muolajalarini qo‘llash talab etilishi mumkin – infuzion tuzli eritmalarni yuborish bilan gidratatsiya o‘tkaziladi (jadallashgan diurez), ayrim hollarda – GKS, “halqali” diuretiklar, bifosfonatlar, kaltsitonin qo‘llanadi, kaltsiyni kam miqdorda saqlovchi eritmalarni qo‘llab gemodializ o‘tkaziladi. Ayniqsa digoksin yoki boshqa yurak glikozidlarini qabul qilayotgan patsiyentlarda qonda elektrolitlar darajasini, buyrak faoliyatini va yurakning holatini (EKG ma’lumotlari asosida) nazorat qilish tavsiya etiladi.

Retsept bo‘yicha

10 tabletkadan alyuminli kontur uyali o‘ramda. 1 kontur uyali o‘ramdan davlat va rus tillaridagi tibbiyotda qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan karton qutida.

2 yil.