oqdan sarg‘ish ranggacha bo‘lgan kukun.

Karbapenemlar (Beta-laktam)

J01DH02.

Meropenem penitsillinlarni bog‘lovchi oqsillar (RVR) bilan bog‘lanish yo‘li orqali grammusbat va grammanfiy bakteriya xujayralarining devori sintezini ingibitsiya qilish yo‘li orqali bakteritsid ta’sir ko‘rsatadi. Boshqa beta-laktam antibakterial vositalari kabi meropenemning kontentratsiyasi minimal ingibitsiya qiluvchi kontentratsiyalar (MIK) dan yuqori bo‘lgandagi vaqt ko‘rsatkichi (T>MIK), samaradorlik bilan yuqori korrelyatsiyani namoyish qilgan. Klinika oldi modellarida meropenem qon plazmasidagi infektion mikroorganizmlar uchun MIK dan taxminan 40% yuqori dozalar intervalidagi kontentratsiyalarda faollikni namoyish qilgan. Bu maqsadli ko‘rsatkich klinik jihatdan aniqlanmagan. Meropenemga bakterial rezistentlik quyidagilar oqibatida yuzaga kelishi mumkin: grammanfiy bakteriyaning tashqi membranasining o‘tkazuvchanligi pasayishi (porinlarni ishlab chiqarishni pasayishi oqibatida); maqsadli RVR bilan yaqinligi tufayli; efflyuks nasos komponentlarining ekspressiyasini oshishi; karbapenemlarni gidrolizga uchratuvchi beta-laktamazalarni ishlab chiqarilishi. Yevropa Ittifoqida karbapenemlarga chidamli bakteriyalar chaqirgan infektion kasalliklar qayd etilgan. Meropenem va xinolonlar, aminoglikozidlar, makrolidlar va tetratsiklinlar sinfiga mansub dori vositalari bilan maqsadli mikroorganizmlarni hisobi bilan kesishgan rezistentlik mavjud emas. Shunga qaramasdan, agar rezistentlik mexanizmi xujayra membranasini o‘tkazmasligi va/yoki efflyuks nasos(lar) ni o‘zi ichiga oladigan bo‘lsa, bakteriyalar antibakterial vositalarning bittadan ortiq sinfiga rezistentlik namoyish qilishi mumkin. Mikroblarga qarshi sezgirlikni aniqlash yuzasidan Yevropa qo‘mitasi (EUCAST) tomonidan o‘tkazilgan klinik tadqiqotlarda aniqlangan MIK ning chegaraviy ko‘rsatkichlari quyidagi jadvalda keltirilgan: Mikroorganizm Sezgir (S), (mg/l) Rezistent (R), (mg/l) Enterobacteriaceae ≤ 2 > 8 Pseudomonas ≤ 2 > 8 Acinetobacter ≤ 2 > 8 Streptococcus A, B, C, G guruhi ≤ 2 > 2 Streptococcus pneumoniaye1 ≤ 2 > 2 Boshqa streptokokklar 2 2 Enterococcus – – Staphylococcus2 3 ga qarang 3 ga qarang Haemophilus influenzae1, Moraxella catarrhalis ≤ 2 > 2 Neisseria meningitidis2,4 ≤ 0,25 > 0,25 Grammusbat anaeroblar ≤ 2 > 8 Grammanfiy anaeroblar ≤ 2 > 8 Mikroorganizmlarning turi bilan bog‘liq bo‘lmagan chegaraviy ko‘rsatkichlar5 ≤ 2 > 8 1 meningitda Streptococcus pneumoniae va Haemophilus influenzae uchun meropenemning chegarviy ko‘rsatkichlari 0,25/l mg/l ni tashkil etadi. 2 MIK ko‘rsatkichi sezgirlik bo‘sag‘asidan yuqori bo‘lgan mikroorganizmlar shtammlari kam hollarda kuzatiladi va hozirgi vaqtda aniqlanmaydi. Har qanday shunday izolyatni identifikatsiya qilish va unga nisbatan mikroblarga qarshi sezgirlik yuzasidan tahlillarni takrorlash kerak va agar natija tasdiqlansa, izolyat tekshiruv laboratoriyasiga yuboriladi. MIK ko‘rsatkichlari rezistentlikning tegishli chegaraviy ko‘rsatkichlaridan (kursiv bilan ajratilgan) yuqori bo‘lgan verifikatsiya qilingan izolyatlar uchun klinik javob haqidagi ma’lumotlar bo‘lganda, izolyatlar chidamli sifatida qayd etilishi kerak. 3 Stafilokokklarning meropenemga sezgirligi metitsillinga sezgirgik yuzasidan ma’lumotlar asosida prognoz qilinadi. 4 Neisseria meningitidis uchun meropenemning chegarviy ko‘rsatkichi faqat meningitga tegishli. 5 mikroorganizmlarning turlari bilan bog‘liq bo‘lmagan chegaraviy ko‘rsatkichlar FK/FD ma’lumotlari asosida aniqlangan va alohida turlarning MIK taqsimlanishiga bog‘liq emas. Ular jadvalda va ilovalarda ko‘rsatilmagan turlar yuzasidan qo‘llash uchun mo‘ljallangan. “–” sezgirlikni aniqlash yuzasidan tekshiruv o‘tkazish tavsiya etilmaydi, chunki ushbu tur meropenem uchun optimal nishon bo‘lib hisoblanmaydi. Orttirilgan rezistentlikni tarqalishi ayrim turlar uchun geografik va vaqt jig‘atidan o‘zgarishi mumkin, shuning uchun ayniqsa og‘ir infektiyalarni davolaganda mikroorganizmlarning rezistentligi haqidagi mahalliy ma’lumotga tayanish kerak. Mahalliy darajada mikroorganizmlarning rezistentligini tarqalganlik darajasi dori vositasini qo‘llashdan foyda kamida infektiyalarning ayrim turlariga nisbatan shubhali darajada bo‘lgan hollarda, mutaxassisga murojaat etish kerak. Navbatdagi jadvalda patogen mikroorganizmlar klinik tajriba va kasalliklarni davolashning klinik protokollaridan kelib chiqqan holda sanab o‘tilgan. Odatdagi sezgir turlari: Grammusbat aeroblar: Enterococcus faecalis6, Staphylococcus aureus (metitsillinga sezgir)7, Staphylococcus species (metitsillinga sezgir), shu jumladan Staphylococcus epidermidis, Streptococcus agalactiae (B guruhi), Streptococcus milleri (S. anginosus, S. constellatus, S. intermedius), Streptococcus pneumoniaye, Streptococcus pyogenes (A guruhi). Grammanfiy aeroblar: Citrobacter freundii, Citrobacter koseri, Enterobacter aerogenes, Enterobacter cloacae, Escherichia coli, Haemophilus influenzaye, Klebsiella oxytoca, Klebsiella pneumoniaye, Morganella morganii, Neisseria meningitidis, Proteus mirabilis, Proteus vulgaris, Serratia marcescens. Grammusbat anaeroblar: Clostridium perfringens, Peptoniphilus asaccharolyticus, Peptostreptococcus species (shu jumladan P. micros, P. anaerobius, P. magnus). Grammanfiy anaeroblar: Bacteroides caccae, Bacteroides fragilis guruhi, Prevotella bivia, Prevotella disiens. Orttirilgan rezistentlik muammoli bo‘lishi mumkin bo‘lgan turlar: Grammusbat aeroblar: Enterococcus faecium6,8. Grammanfiy aeroblar: Acinetobacter species, Burkholderia cepacia, Pseudomonas aeruginosa. Tabiiy rezistent mikroorganizmlar: Grammanfiy aeroblar: Stenotrophomonas maltophilia, Legionella species. Boshqa mikroorganizmlar: Chlamydophila pneumoniaye, Chlamydophila psittaci, Coxiella burnetii, Mycoplasma pneumoniaye. 6 tabiiy oralik sezgirlik aniqlangan turlar. 7 Barcha metitsillinga rezistent stafilokokklar meropenemga chidamli. 8 YEI ning bir yoki bir necha mamlakatlarida rezistentlik ko‘rsatkichi >50%.

Sog‘lom odamlarda T1/2 taxminan 1 soatni tashkil qiladi. Maksimal kontentratsiyasi (Cmax) va “kontentratsiya-vaqt” egri chizig‘i ostidagi maydon (AUC) yuzasidan yuborilgan dozaga mutloq farmakokinetik proportional bog‘liqlik mavjud emas. Doza 0,25 g dan 2 g gacha oshirilganda klirensi minutiga 287 ml dan 205 ml gacha kamayadi. 500, 1000 va 2000 mg doza vena ichiga yuborilgandan keyin 30 minut davomida Cmax taxminan 23, 49 va 115 mkg/ml ni tashkil qiladi, bu AUC 39,3 62,3 va 153 mg.soat/ml ga mos keladi. Vena ichiga 500 mg 5 minut davomida oqim bilan yuborilganda Cmax – 52 mkg/ml, 1000 mg – 112 mkg/ml ni tashkil qiladi. Doza buyrak funktiyasi normal bo‘lgan odamlarga 8 soat davomida yuborilganda meropenemni to‘planishi kuzatilmaydi. Tadqiqotda 12 nafar patsiyentlarga intraabdominal infektiyada jarrohlik aralashuvidan keyin 1000 mg meropenem har 8 soatda yuborilgan, bunda Cmax va T1/2 bilan bir xil ko‘rsatkich namoyish etilgan, lekin taqsimlanish hajmi katta – 27 l bo‘lgan. Taqsimlanishi Plazma oqsillari bilan bog‘lanishi taxminan 2% ni tashkil qiladi va kontentratsiyaga bog‘liq emas. Tez (5 minut yoki undan kam) yuborilganda farmakokinetikasi bioeksponential hisoblanadi. Meropenem organizmning ko‘pgina to‘qimalari va suyuqliklari, shu jumladan o‘pka, bronxial sekretsiya, safro, orqa miya suyuqligi, ginekologik to‘qimalar, teri, fastiyalar, mushaklar va peritoneal ekssudatga yaxshi kiradi. Metabolizmi Meropenem mikrobiologik jihatdan faol bo‘lmagan metabolit hosil qilib beta-laktam halqani gidrolizi yo‘li bilan metabolizmga uchraydi. Meropenem in vitro sharoitda imipenemga nisbatan odamning degidropeptida-I gidroliziga nisbatan past sezgirlikni namoyish qilgan. Organizmdan chiqarilishi Meropenem organizmdan o‘zgarmagan ko‘rinishda buyraklar orqali chiqariladi; dozaning taxminan 70% (50-75%) o‘zgarmagan ko‘rinishda 12 soat davomida chiqariladi. Yana 28% mikrobiologik faol bo‘lmagan metaboliti ko‘rinishida qaytariladi. Axlat bilan chiqarilishi dozaning taxminan 2% ni tashkil qiladi. O‘zgargan buyrak klirensi va probenetsid samarasi meropenem filtratsiya va sekretsiyaga uchrashini ko‘rsatadi. Buyrak yetishmovchiligi Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda o‘tkazilgan farmakokinetik tadqiqotlarda organizmdan yarim chiqarilish davrini uzayishi aniqlangan. Sog‘lom odamlarga (CrCL > 80 ml/min) nisbatan o‘rtacha darajada buzilishlari (CrCL 33-74 ml/min) bo‘lgan patsiyentlarda AUC 2,4 marta, jiddiy buzilishlari (CrCL < 2 ml/min) bo‘lgan patsiyentlarda 5 marta va gemodializda (CrCL < 2 ml/min) bo‘lgan bemorlarda 10 marta oshadi. O‘rtacha va og‘ir darajadagi buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlar uchun dozaga tuzatish kiritish tavsiya etiladi. Meropenem gemodializ yordamida chiqariladi, gemodializ vaqti anuriyasi bo‘lgan patsiyentlarga nisbatan taxminan 4 marta ko‘proqni tashkil qiladi. Jigar yetishmovchiligi Jigar kasalliklari bo‘lgan patsiyentlarda o‘tkazilgan farmakokinetik tadqiqotlar, ushbu patologik o‘zgarishlar meropenemning farmakokinetikasiga ta’sir ko‘rsatmasligini namoyish qilgan. Katta patsiyentlar Katta patsiyentlarda o‘tkazilgan 32 tadqiqotlar buyrak funktiyasi ekvivalent bo‘lgan sog‘lom odamlarga nisbatan ahamiyatli farmakokinetik farqlarni namoyish qilmagan. Intraabdominal infektiya yoki pnevmoniyasi bo‘lgan 79 nafar patsiyentlar asosida ishlab chiqilgan populyatsion model markaziy xajmni patsiyentning tana vazniga va kreatinin klirensi va yoshiga bog‘liqligini namoyish qilgan. Bolalar Infektiyasi bo‘lgan chaqaloqlar va bolalarda 10, 20 va 40 mg/kg doza qabul qilingandagi farmakokinetika kattalarda muvofiq ravishda 500, 1000 va 2000 mg doza qabul qilgandagiga o‘xshash Cmax ni namoyish etgan. Taqqoslash kattalardagiga o‘xshash farmakokinetikani namoyish qilgan, <6 oylik bolalardan tashqari – T1/2-1,6 soat. Meropenem klirensining o‘rtacha ko‘rsatkichi – minutiga 5,8 ml/kg (6-12 yoshdagi bolalar uchun), minutiga 6,2 ml/kg (2-5 yoshdagi bolalar uchun), minutiga 5,3 ml/kg (6-23 oylik bolalar uchun) va minutiga 4,3 ml/kg (2-5 oylik bolalar uchun) tashkil qiladi. Dozaning taxminan 60% siydik bilan 12 soat davomida meropenem ko‘rinishida, 12% – metaboliti ko‘rinishida chiqariladi. Meningiti bo‘lgan bolalarda meropenemning orqa miya suyuqligidagi kontentratsiyasi taxminan 20% ni tashkil qiladi, ammo ahamiyatli individual o‘zgaruvchanlik mavjud. Antibiotiklar bilan davolash zarur bo‘lgan yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda klirensi oshishi kuzatilgan, T1/2 – 2,9 soat. Keksa patsiyentlar Keksa (65-80 yosh) patsiyentlarda o‘tkazilgan farmakokinetik tadqiqotlar plazma klirensini pasayishini namoyish qilgan, bu kreatinin klirensini yoshga doir pasayishi va buyrakdan tashqari klrensini pasayishi bilan korrelyatsiya qilgan. Og‘ir va o‘rtacha darajadagi buyrak yetishmovchiligi holatlaridan tashqari, keksa patsiyentlarda dozaga tuzatish kiritish talab etilmaydi.

Kattalarda va bolalarda (3 oylikdan oshgan) meropenemga sezgir bir yoki bir nechta qo‘zg‘atuvchilar chaqirgan quyidagi infektion-yallig‘lanish kasalliklarini davolash uchun ko‘rsatilgan: pnevmoniya, shu jumladan kasalxonadan tashqari pnevmoniya; mukovistedozda bronx-o‘pka infektiyalari; siydik chiqarish yo‘llarining asoratlangan infektiyalari; qorin bo‘shlig‘ining asoratlangan infektiyalari; tug‘ruq va tug‘ruqdan keyingi infektiyalar; teri va yumshoq to‘qimalarning asoratlangan infektiyalari; o‘tkir bakterial meningit. Meropenem neytropeniyasi bo‘lgan patsiyentlarda bakterial infektiya chaqirgan isitmani davolash uchun ishlatilishi mumkin.

Dozalash tartibi kasallikning kechishini og‘irlik darajasi, qo‘zg‘atuvchining turi va klinik ko‘rinishlariga qarab individual ravishda belgilanadi. Kattalar uchun kuniga 3 marta 2 g gacha va o‘smirlar uchun kuniga 3 marta 40 mg/kg gacha dozalari bolalar uchun Pseudomonas aeruginosa yoki Acinetobacter species chaqirgan kasalxona ichki infektiyalarini davolash uchun maqsadga muvofiq ravishda qo‘llanishi mumkin. Jigar yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda dozaga tuzatish kiritish kerak. Kattalar va o‘smirlar: Infektiya Har 8 soatda yuborish uchun dozalar Pnevmoniya, shu jumladan kasalxonadan tashqari pnevmoniya 500 mg yoki 1 g Mukovistidozda bronx-o‘pka infektilari 2 g Siydik chiqarish yo‘llarining asoratlangan infektiyalari 500 mg yoki 1 g Qorin bo‘shlig‘ining asoratlangan infektiyalari 500 mg yoki 1 g Tug‘ruq va tug‘ruqdan keyingi infektiyalar 500 mg yoki 1 g Teri va yumshoq to‘qimalarning asoratlangan infektiyalari 500 mg yoki 1 g O‘tkir bakterial meningit 2 g Febril neytropeniya 1 g Jigar yetishmovchiligi: Jigar yetishmovchiligida dozaga tuzatish kiritish talab etilmaydi. Keksa patsiyentlarda dozalash: Buyrak funktiyasi normal yoki kreatinin klirensi minutiga 50 ml dan yuqori bo‘lgan keksa bemorlarda dozaga tuzatish kiritish talab etilmaydi. Bolalar 3 oylikdan kichik bolalar: 3 oylikdan kichik bolalarda qo‘llashning samaradorligi va xavfsizligi, shuningdek optimal dozalash tartibi tekshirilmagan. Lekin farmakokinetika yuzasidan cheklangan ma’lumotlar har 8 soatda 20 mg/kg doza optimal dozalash tartibi ekanligini taxmin qilish imkonini beradi. 3 oylikdan – tana vazni 50 kg dan past bo‘lgan 11 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun: Infektiya Har 8 soatda yuborish uchun dozalar Pnevmoniya, shu jumladan kasalxonadan tashqari pnevmoniya 10 – 20 mg/kg Mukovistidozda bronx-o‘pka infektilari 40 mg/kg Siydik chiqarish yo‘llarining asoratlangan infektiyalari 10 – 20 mg/kg Qorin bo‘shlig‘ining asoratlangan infektiyalari 10 – 20 mg/kg Teri va yumshoq to‘qimalarning asoratlangan infektiyalari 10 – 20 mg/kg O‘tkir bakterial meningit 40 mg/kg Febril neytropeniya 20 mg/kg Meropenem kattalar va bolalarga odatda 15-30 minut davomida tomchili infuziya ko‘rinishida yuboriladi. Flakon (butilka) ichidagisi 1 dan 20 mg/ml yakuniy kontentratsiyagacha 0,9% li natriy xloridi eritmasida yoki 5% li glyukoza (dekstroza) eritmasida eritiladi. Qo‘llashdan oldin eritmani chayqatish kerak. Meropenemni 5 minut davomida oqim bilan vena ichiga yuborishga yo‘l qo‘yiladi: kattalarga – 1 g gacha, bolalarga (3 oylikdan tana vazni 50 kg dan past bo‘lgan 11 yoshgacha bo‘lgan bolalar) – tana vazniga 20 mg/kg gacha dozada. Kattalarga 2 gacha, bolalarga – tana vazniga 40 mg/kg gacha dozada vena ichiga oqim bilan yuborish mumkinligi haqida cheklangan ma’lumotlar bor. Vena ichiga oqim bilan yuborilganda dori vositasining dozasi 50 mg/ml yakuniy kontentratsiyagacha inyektiya uchun steril suvda eritiladi.

Nojo‘ya reaktiyalarning tez-tezligi quyidagi gradatsiya bo‘yicha keltirilgan: juda tez-tez (≥1/10), tez-tez (≥1/100, <1/10), tez-tez emas (≥1/1000, <1/100), kam hollarda (≥1/10000, <1/1000), juda kam hollarda (<1/10000). Me’da-ichak yo‘llari tomonidan: tez-tez: epigastral sohada og‘riq, ko‘ngil aynishi, qusish, diareya, giperbilirubinemiya, “jigar” transaminazalari va ishqoriy fosfotaza, LDG faolligini oshishi; tez-tez emas: qabziyat, xolestatik gepatit; juda kam hollarda: soxtamembranoz enterokolit. Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: yurak yetishmovchiligini rivojolanishi yoki chuqurlashishi, yurakni to‘xtashi, taxi- yoki bradikardiya, arterial bosimni pasayishi yoki oshishi, hushdan ketish holatlari, miokard infarkti, o‘pka arteriyalari tarmoqlari tromboemboliyasi. Siydik chiqarish tizimi tomonidan: tez-tez emas: dizuriya, shishlar, buyrak funktiyasini buzilishi (giperkreatininemiya, plazmada mochevina kontentratsiyasini oshishi), gematuriya. Allergik reaktiyalar: teri qichishishi, teri toshmasi, eshakemi, ko‘p shaklli ekssudativ eritema, xavfli ekssudativ eritema (Stivens-Djonson sindromi), angionevrotik shish, anafilaktik shok, toksik epidermal nekroliz. Nerv tizimi tomonidan: tez-tez emas: bosh og‘rig‘i, paresteziya, uyqusizlik, uyquchanlik, yuqori qo‘zg‘aluvchanlik, xavotirlik, ongni buzilishi, gallyutsinatsiyalar; kam hollarda: tirishishlar. Immun tizimi tomonidan: juda kam hollarda: Kvinke shishi, anafilaktik shok. Laborator ko‘rsatkichlarni o‘zgarishlari: eozinofiliya, trombotsitopeniya, neytropeniya, leykopeniya; kam hollarda: agranulotsitoz, gipokaliyemiya, leykotsitoz, giperkreatininemiya, gemolitik anemiya, qaytuvchan trombotsitopeniya, qisman chastichnogo tromboplastin vaqtini kamayishi, qonda transaminazalar darajasini oshishi, laktatdegidrogenaza darajasini oshishi, bilirubin darajasini oshishi. Infektiyalar va invaziyalar: tez-tez emas: oral va vaginal kandidoz. Mahalliy reaktiyalar: yallig‘lanish, flebit, tromboflebit, yuborish joyida og‘riq; KFK darajasini oshishi bilan kechuvchi to‘qimalarni shikastlanishi. Boshqalar: musbat bevosita yoki bilvosita Kumbs sinamasi, anemiya, gipervolemiya, dispnoe, vaginal kandidoz va og‘iz bo‘shlig‘i shilliq qavati kandidozi.

Anamnezida meropenemga yoki karbapenemlar guruhiga mansub boshqa preparatlarga o‘ta yuqori sezuvchanlik. Homiladorlik, laktatsiya davri, 3 oylikdan kichik bolalar.

Probenetsid buyrak ekskretsiyasini ingibitsiya qilib va meropenemning yarim chiqarilish davrini va kontentratsiyasini oshishini chaqirib faol kanalchalar sekretsiyasi uchun raqobatlashadi. Meropenemni probenetsid bilan bir vaqtda buyurganda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak. Karbapenemlar bilan birga qo‘llanilganda bir necha kundan keyin valproat kislotasining darajasini 60-100% ga pasayishi kuzatiladi. Shunday qilib, valproat kislotasi va karbapenemlarni birga qo‘llashdan saqlanish kerak. Peroral antikoagulyantlar: antibiotiklarni varfarin bilan qo‘llanilganda antikoagulyant samaralar kuchayadi. Antikoagulyant preparatlarni antibakterial preparatlar bilan peroral qabul qilingan vaqtda antikoagulyant samaralarni oshishi haqida xabar berilgan. Xavf infektiya qo‘zg‘atuvchisi, patsiyentning yoshi va umumiy holatiga qarab o‘zgarishi mumkin, shuning uchun antibiotiklarni xalqaro normallashgan nisbat (XNN) ga ta’sirini baholash qiyin. Davolash jarayonida va antibiotiklar va peroral antikoagulyantlar bilan birga davolagandan keyin ayrim vaqt davomida XNN ni tez-tez aniqlash tavsiya etiladi.

Har bir konkret patsiyentni davolash uchun meropenem buyurilganda infektiyaning og‘irlik darajasi, boshqa antibakterial preparatlarga rezistentlikni mavjudligiga qarab karbapenemlarni qo‘llashni maqsadga muvofiqligini e’tiborga olish kerak. Deyarli barcha antibiotiklarni qo‘llagandagi kabi meropenemni qo‘llaganda soxtamembranoz kolit rivojlanishi kuzatiladi, u og‘irlik darajasi yengildan to hayotga xavf soluvchi shaklgacha o‘zgarishi mumkin. Meropenemni qo‘llash fonida diareya yuzaga kelganda soxtamembranoz kolit rivojlanganligi ehtimolini yodda tutish kerak. Meropenem bilan davolashni to‘xtatishni ko‘rib chiqish kerak. Ichak peristaltikasini ingibitsiya qiluvchi preparatlarni qabul qilmaslik kerak. Karbapenemlar, shu jumladan meropenem bilan davolash vaqtida tirishishlar rivojlanishi haqida tez-tez xabar berilmagan. Boshqa karbapenemlar va beta-laktam antibiotiklari, penitsillinlar va tefalosporinlar orasida kesishgan allergik reaktiyalarning klinik va laborator belgilari mavjud. Meropenemni qo‘llaganda ham, boshqa beta-antibiotiklarni qo‘llaganda ham o‘ta yuqori sezuvchanlik reaktiyalarining (shu jumladan o‘lim bilan yakunlanuvchi) kam holatlari haqida xabarlar mavjud. Peropenem bilan davolashni boshlashdan oldin anamnezida beta-laktam antibiotiklariga o‘ta yuqori sezuvchanlik reaktiyalariga alohida e’tibor berib, patsiyentni sinchkovlik bilan so‘roq qilish kerak. Anamnezida shunga o‘xshash ko‘rinishlari bo‘lgan patsiyentlarda meropenem ehtiyotkorlik bilan qo‘llanishi kerak. Agar meropenemga allergik reaktiya yuzaga kelsa, preparatni yuborishni to‘xtatish va tegishli choralarni ko‘rish kerak. Jigar kasalliklari bo‘lgan bemorlarni davolash “jigar” transaminazalarining faolligi va bilirubinning kontentratsiyasini sinchkovlik bilan nazorati ostida olib borilishi kerak. Davolash jarayonida chidamli qo‘zg‘atuvchilar rivojlanishi mumkin, shuning uchun uzoq muddatli davolash rezistent shtammlarni tarqalganligini doimiy nazorati ostida olib boriladi. Metitsillinga rezistent stafilokklar chaqirgan infektiyalarda preparatni qo‘llash tavsiya etilmaydi. Meropenem bilan davolash vaqtida bevosita va bilvosita Kumbs sinamasi musbat bo‘lishi mumkin. 500 mg li meropenemning bir flakoni 2,0 mmol natriy saqlaydi. 1000 mg li meropenemning bir flakoni 4,0 mmol natriy saqlaydi. Buni natriyni iste’mol qilinishini nazorat qiluvchi (natriyning miqdori past parhezga rioya qiluvchi) odamlarda e’tiborga olish kerak. Mikrobiologik nuqtai nazardan preparatni darhol ishlatish kerak. Agar dori vositalari darhol ishlatilmasa, saqlash muddati va sharoitiga shifokor javob beradi. Meropenemning 5% li glyukoza (dekstroza) eritmasi bilan tayyorlangan eritmasini darhol, ya’ni tayyorlangandan keyin 1 soat davomida qo‘llash kerak. Meropenemning eritmasini muzlatish mumkin emas. Homiladorlik va laktatsiya davrida qo‘llanishi: homiladorlik vaqtida meropenemning klinik xavfsizligi aniqlanmagan. Hayvonlarda o‘tkazilgan eksperimental tadqiqotlar rivojlanayotgan homilaga biron-bir nozush samaralarni namoyish etmagan. Homiladorlik vaqtida va laktatsiya davrida homila, chaqaloq va ona uchun preparatni qo‘llashdan potential foydasi va bo‘lishi mumkin bo‘lgan xavfni baholash kerak. Har bir holatda preparatni bevosita shifokor kuzatuvi ostida qo‘llash kerak. Meropenem hayvonlarning ko‘krak sutida juda past kontentratsiyalarda aniqlanadi. Davolash davrida emizishni to‘xtatish kerak. Avtotransportni va boshqa potential xavfli mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’siri: meropenemni avtotransportni boshqarish va mexanizmlar bilan ishlash qobiliyatiga ta’siri haqida ishonchli ma’lumotlar yo‘q. Shunga qaramasdan, meropenemni qabul qilganda bosh og‘rig‘i, paresteziya va tirishishlar kuzatilishi mumkinligini e’tiborga olish kerak. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.

Yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25°S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Davolash vaqtida, ayniqsa buyrak funktiyasini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda to‘satdan dozani oshirib yuborilishi kuzatilishi mumkin. Simptomlari: spetsifik simptomlari yo‘q. Davolash: simptomatik davolash o‘tkaziladi. Normada preparatni buyrak orqali chiqarilishi tez amalga oshadi. Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda gemodializ meropenem va uning metabolitlarini samarali chiqaradi.

Retsept bo‘yicha.

500 mg dan flakonlarda, 1000 mg dan flakonlarda va butilkalarda. Flakon yoki butilka qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan karton qutida. Statsionarlar uchun o‘rami: 500 mg yoki 1000 mg dozali 40 flakonlar yoki 12 butilkalar yoki 1000 mg dozali flakonlar tegishli miqdordagi qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan guruh qutisida.

2 yil.