Lipril 5 mg dozali 1 tabletka – oq rangli, dumaloq shaklli, yassi yuzali, chetlari qiya, riskali tabletkalar. Lipril 10 mg dozali 1 tabletka – och-sariq rangli, yassitsilindrik shaklli, chetlari qiya, riskali tabletkalar. Tabletkalarning yuzasida marmarlik va dog‘larga yo‘l qo‘yiladi. Lipril 20 mg dozali 1 tabletka – pushti rangli, yassitsilindrik shaklli, chetlari qiya, riskali tabletkalar. Tabletkalarning yuzasida marmarlik va dog‘larga yo‘l qo‘yiladi.

Angiotenzinga aylantiruvchi ferment (AAF) ingibitorlari. Lizinopril.

S09A A03.

Lizinopril – bu sulfgidril saqlamaydigan AAF ning peroral faol ingibitoridir. So‘rilishi. Lizinopril peroral qabul qilinganidan keyin qon zardobidagi uning maksimal kontsentratsiyasiga 7 soat davomida erishiladi. O‘tkir miokard infarkti bo‘lgan patsiyentlarda qon zardobida maksimal kontsentratsiyaga erishish uchun kerak bo‘lgan vaqtni biroz oshishiga tendentsiyasi kuzatiladi. Lizinoprilni so‘rilishini o‘rtacha qiymati taxminan 25% ni tashkil qiladi va alohida patsiyentlarda qabul qilingan dozaning (5- 80 mg) kattaligiga qarab 6 dan 60% gacha diapazonda o‘zgaradi. Bu ma’lumotlar siydikda aniqlangan preparatning miqdoriga asoslangan. Yurak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda mutlaq biokiraolishi taxminan 16% ga pasayadi. Me’da-ichak yo‘llarida ovqatni bo‘lishi lizinoprilning so‘rilishiga ta’sir qilmaydi. Biokiraolishligi – 29%. Taqsimlanishi Lizinopril qonda aylanib yuruvchi AAF dan tashqari boshqa qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanmaydi. Kalamushlardagi tekshirishlar, lizinoprilni gematoentsefalik to‘siq orqali yomon o‘tishini ko‘rsatadi. Organizmda biotransformatsiyaga uchramaydi. Chiqarilishi Lizinopril metabolizmga uchramaydi va o‘zgarmagan holda to‘liq siydik bilan chiqariladi. Ko‘p marta qabul qilinganida lizinoprilning samarali kumulyativ  yarim davri taxminan 12,5 soatni tashkil qiladi. Sog‘lom ko‘ngillilarda lizinoprilning klirensi taxminan 50 ml/min ni tashkil qiladi. Qon zardobidagi kontsentratsiyasini pasayishi uzaygan terminal fazaga ega, u preparatning akkumulyatsiyasiga ta’sir qilmaydi. Bu yakuniy faza, ehtimol, AAF bilan jadal bog‘lanishidan dalolat beradi va dozaga praportsional emas. Alohida guruh patsiyentlaridagi farmakokinetikasi Jigar faoliyatini buzilishi Jigar tsirrozi bo‘lgan patsiyentlarda jigar faoliyatini buzilishi klirensini pasayishi natijasida sog‘lom ko‘ngillilar bilan solishtirganda, lizinoprilning so‘rilishini pasayishiga (taxminan 30% ga), shuningdek ekspozitsiyasini oshishiga (taxminan 50% ga) olib keladi. Buyrak faoliyatini buzilishi Buyrak faoliyatini buzilishi lizinoprilning eliminatsiyasini pasaytiradi, u buyrak orqali chiqariladi, lekin bunday pasayish faqat kalava filtratsiyasining tezligi 30 ml/min dan kam bo‘lganida klinik ahamiyatli hisoblanadi. Buyrak faoliyatini yengil va o‘rtacha buzilishida (kreatinin klirensi 30-80 ml/min) ning o‘rtacha qiymati faqat 13% ga oshgan, buyrakni og‘ir darajali buzilishida (kreatinin klirensi 5-30 ml/min) esa AUC ning o‘rtacha qiymatini 4,5 marta oshishi kuzatilgan. Lizinopril dializ yordamida chiqarilishi mumkin. 4 soat davomidagi gemodializda plazmadagi lizinoprilning kontsentratsiyasi, 40-55 ml/min dializ klirensi bilan o‘rtacha 60% ga pasaygan. Yurak yetishmovchiligi Yurak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlar sog‘lom ko‘ngillilar bilan solishtirganda lizinoprilning katta ekspozitsiyasiga ega (AUC qiymatini oshishi o‘rtacha 125% ni tashkil qiladi), lekin siydikda aniqlangan lizinoprilning miqdoriga asoslanib, so‘rilishining mavjud kamayishi sog‘lom ko‘ngillilar bilan solishtirganda taxminan 16% ni tashkil qiladi. Keksa yoshli patsiyentlar Keksa yoshli patsiyentlarda qon plazmasidagi lizinoprilning kontsentratsiyasi va “kontsentratsiya-vaqt” egri chiziq ostidagi maydon qiymati  yoshroq patsiyentlardagi bilan solishtirganda yuqori (oshishi taxminan 60% ni tashkil qiladi).

Essentsial gipertenziya;yurak yetishmovchiligi (simptomatik davolash);o‘tkir miokard infarktini (gemodinamikaning barqaror ko‘rsatkichlari bo‘lgan patsiyentlarda o‘tkir miokard infarktidan keyin birinchi 24 soatda qisqa muddatli davolash (6 hafta));II tur qandli diabeti bo‘lgan arterial gipertenziyali patsiyentlarda boshlang‘ich nefropatiyani davolash.

Preparatni sutkada 1 marta ertalab, yaxshisi bir vaqtda, yetarli miqdordagi suv bilan birga qabul qilish kerak. Lizinoprilni ovqat qabul qilishdan qat’iy nazar qabul qilish mumkin. Doza va davolash kursini shifokor kasallikni og‘irlik darajasi, buyraklar faoliyatini holati va muvofiq davolashga qarab shifokor shaxsiy ravishda belgilaydi. 2,5 mg doza qo‘llashni zarurati bo‘lganida lizinoprilni muvofiq dozasi va dori shaklini buyurish kerak. Essentsial gipertenziya. Lizinoprilni monoterpiya sifatida ham, boshqa antigipertenziv preparatlar bilan majmuada ham qo‘llash mumkin. Boshlang‘ich doza. Tavsiya qilinadigan boshlang‘ich doza sutkada 10 mg ni tashkil qiladi. Renin-angiotenzin-aldosteron tizimini faolligi yuqori bo‘lgan patsiyentlarda (xususan organizmdan elektrolitlarni yuqori chiqarilishi va/yoki degidratatsiyali renovaskulyar gipertenziyada, yurak dekompensatsiyasida yoki og‘ir darajali arterial gipertenziyada), boshlang‘ich doza qabul qilinganidan keyin arterial bosim haddan ziyod pasayishi mumkin. Shuning uchun davolashni boshida bunday patsiyentlar shifokor nazorati ostida bo‘lishlari kerak, tavsiya qilinadigan boshlang‘ich doza 2,5-5 mg ni tashkil qiladi. Tutib turuvchi davolash. Odatdagi samarali tutib turuvchi doza sutkada 1 marta 20 mg ni tashkil qiladi. Agar buyurilgan doza qo‘llanganida 2-4 hafta davomida kutilgan terapevtik samaraga erishilmasa, keyinchalik dozani oshirish mumkin. Maksimal sutkalik doza 80 mg dan oshmasligi kerak. Diuretiklarni qabul qilayotgan patsiyentlar. Diuretiklar bilan davolanayotgan patsiyentlarda preparatning birinchi dozasi qabul qilinganidan keyin simptomatik arterial gipotenziya paydo bo‘lishi mumkin. Lizinoprilni qo‘llashni boshlashdan 2-3 kun oldin diuretiklar bilan davolashni to‘xtatish kerak. Diuretiklarni bekor qilishning iloji bo‘lmasa, unda lizinoprilning boshlang‘ich dozasi sutkada 5 mg dan oshmasligi kerak. Buyraklar faoliyati va qon zardobida kaliyning darajasini nazorat qilish kerak. Dozalashning keyingi tartibini arterial bosimning ko‘rsatgichlariga muvofiq ravishda belgilash kerak. Zarurati bo‘lgan xolda diuretiklar bilan davolashni qayta tiklash mumkin. Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlar. Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlar uchun boshlang‘ich doza kreatinin klirensining qiymatiga qarab belgilanadi (1-jadvalga qarang).

Qon va limfatik tizimi tomonidan: gemoglobinning darajasini va gemotokritni pasayishi, suyak ko‘migini susayishi, anemiya, trombotsitopeniya, leykopeniya, neytropeniya, agranulotsitoz, gemolitik anemiya, limfadenopatiya, autoimmun kasalliklar. Nerv tizimi tomonidan: bosh aylanishi, bosh og‘rig‘i, kayfiyatni o‘zgarishi, vertigo, ta’m tuyg‘ularini buzilishi, uyquni buzilishi, ongni chalkashishi, hid sezishni buzilishi, muvozanatni buzilishi, dezoriyentatsiya, quloqlarda shovqin, ko‘rish o‘tkirligini pasayishi, depressiya simptomlari, sinkope. Yurak-tomir tizimi tomonidan: ortostatik samara (shu jumladan gipotoniya), miokard infarkti yoki tserebrovaskulyar insult, ehtimol, yuqori xavf guruhi patsiyentlarida  haddan ziyod arterial gipotenziya oqibatida; palpitatsiya, taxikardiya, Reyno fenomeni. Suyak-mushak tizimi tomonidan: mushak spazmlari qayd qilingan. Nafas tizimi, ko‘krak qafasi va ko‘ks oralig‘i a’zolari tomonidan: yo‘tal, bronxit, rinit, dispnoe, bronxospazm, glossit, sinusit, allergik alveolit/eozinofil pnevmoniya. Yuqori nafas yo‘llarining infektsiyalari qayd qilingan. Ovqat hazm qilish yo‘llari tomonidan: diareya, qusish, ko‘ngil aynishi, qorin og‘rig‘i, dispepsiya, og‘izni qurishi, ishtahani pasayishi, ta’mni o‘zgarishi, pankreatit, intestinal angionevrotik shish, qabziyat, gepatotsellyulyar yoki xolestatik gepatit, sariqlik, jigar yetishmovchiligi. Teri va teri osti to‘qimalari tomonidan: o‘ta yuqori sezuvchanlik/angionevrotik shish: yuz, qo‘l-oyoqlar, lablar, til, tovush boylamlari va/yoki xalqumning angionevrotik shishi, toshmalar, qichishish, eshakemi, alopetsiya, gipergidroz, pemfigus, toksik epidermal nekroliz, Stivens-Djonson sindromi, ko‘p shaklli eritema, terining soxta limfomasi. Bir yoki bir necha simptomlarni o‘z ichiga oluvchi majmuaviy reaktsiya haqida xabar berilgan: isitma, vaskulit, mialgiya, artralgiya/artrit, antinuklear antitelolarga ijobiy sinama, eritrotsitlarni cho‘kish tezligini (ECHT) oshishi, eozinofiliya va leykotsitoz, toshma, fotosezuvchanlik va boshqa dermatologik ko‘rinishlar. Siydik chiqarish tizimi tomonidan: buyrak disfunktsiyasi, uremiya, o‘tkir buyrak yetishmovchiligi, oliguriya/anuriya. Endokrin tizimi tomonidan: antidiuretik gormonini noadekvat sekretsiyasi. Reproduktiv tizimi va sut bezlari tomonidan: impotentsiya, ginekomastiya. Metabolik buzilishlar: gipoglikemiya. Umumiy buzilishlar va yuborish sharoitlarini buzilishlari: charchoqlik, asteniya. Laboratoriya sinamalarining natijalari: qonda mochevina, qon zardobida kreatinin va jigar fermentlarining darajasini oshishi, giperkaliyemiya, qon zardobida bilirubin darajasini oshishi, giponatriyemiya, proteinuriya.

lizinoprilga, preparatning boshqa komponentlariga yoki AAF ning boshqa ingibitorlariga yuqori sezuvchanlik;anamnezdagi AAF ingibitorlarini qo‘llashdan keyin angionevrotik shish;idiopatik yoki nasliy angionevrotik shish;buyrak arteriyalarini ikki tomonlama stenozi yoki rivojlanib boruvchi azotemiya bilan yakka buyrak arteriyasining stenozi;mitral yoki aortal stenoz, yaqqol gemodinamik buzilishlar bilan gipertrofik kardiomiopatiya;buyrak ko‘chirib o‘tkazilganidan keyingi holat;beqaror gemodinamika bilan o‘tkir miokard infarkti;kardiogen shok;dializda poliakrilnitrilnatriy-2 metilalilsulfonatidan (masalan, AN 69) bo‘lgan yuqori o‘tkazuvchi membranalarni ishlatish;homiladorlik va laktatsiya davri;bolalar.

Lipril bir vaqtda qo‘llanganida: diuretiklar bilan antigipertenziv ta’sirining qo‘shilishi aniqlanadi. Diuretiklarni qabul qilayotgan patsiyentlarda, ayniqsa yaqinda buyurilgan patsiyentlarda lizinoprilni qo‘llash ba’zida arterial bosimni haddan ziyod pasayishini chaqirishi mumkin. Agar lizinoprilni buyurish oldidan diuretik bekor qilinsa, simptomatik gipertenziya xavfini pasaytirish mumkin.kaliy tejovchi diuretiklar (spirinolakton, triamteren, amilorid), kaliy preparatlari, kaliy saqlovchi osh tuzining o‘rnini bosuvchilari bilan giperkaliyemiyani rivojlanish xavfi oshadi. Giperkaliyemiya xavfini buyrak yetishmovchiligi, qandli diabet, kaliy tejovchi diuretiklar va kaliy saqlovchi ovqat qo‘shimchalari yoki tuz o‘rnini bosuvchilarni bir vaqtda qabul qilish omillari bilan bog‘laydilar. Kaliy saqlovchi qo‘shimchalar, kaliy tejovchi diuretiklar va kaliy saqlovchi tuz o‘rnini bosuvchilarni qo‘llash, qon zardobida kaliyning darajasini, ayniqsa buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda ahamiyatli darajali oshishiga olib keladi. Kaliyni chiqaruvchi diuretiklar fonida lizinoprilni qo‘llash fonida, ularni qabul qilish chaqirgan gipokaliyemiya, susaytirilishi mumkin;litiy preparatlari bilan qon zardobida litiyning kontsentratsiyasi qaytruvchan oshadi va toksik samaralari rivojlanadi. Tiazid diuretiklarni qo‘llash litiyli intoksikatsiya xavfini oshirishi va uni kuchaytirishi mumkin, agar u AAF ingibitorlarini bir vaqtda qabul qilish bilan chaqirilgan bo‘lsa. Lizinoprilni litiy bilan bir vaqtda qo‘llash tavsiya qilinmaydi, lekin agar birga qo‘llashning zarurati bo‘lsa qon zardobida litiyning darajasini sinchiklab nazorat qilish kerak;nosteroid yallig‘lanishga qarshi preparatlar shu jumladan atsetilsalitsil kislotasini (NYAQP) bilan, sutkada ≥3 g dozada, AAF ingibitorlarining gipotenziv samarasi pasayadi. NYAQP va AAF ingibitorlarini yo‘ldosh qo‘llash qon zardobida kaliyning darajasini oshishiga additiv samara chaqiradi, bu buyrak faoliyatini buzilishiga olib kelishi mumkin. Odatda bu samaralar qaytuvchan bo‘ladi. Alohida hollarda o‘tkir buyrak yetishmovchiligi kuzatilishi mumkin, ayniqsa buyrak faoliyati buzilganida, masalan keksa yoshli patsiyentlarda yoki organizmni suvsizlanishi bo‘lgan patsiyentlarda;boshqa antigipertenziv preparatlar bilan gipotenziv ta’sirini kuchayishi kuzatilishi mumkin. Nitroglitserin va boshqa organik nitratlarni yoki vazodilatatorlarni bir vaqtda qo‘llash, lizinoprilning gipotenziv ta’sirini kuchaytirishi mumkin;tritsiklik antidepressantlar, anestetiklar va antipsixotik vositalar bilan arterial gipotenziyani kuchaytirishi mumkin;simpatomimetiklar bilan AAF ingibitorlarining gipotenziv samarasi pasayishi mumkin;gipoglikemik preparatlar (insulin, peroral gipoglikemik vositalar) bilan gipoglikemiya rivojlanishini xavfi bilan qonda glyukozani pasayishi samarasini kuchayishi mumkin. Bunday ko‘rinishlarning paydo bo‘lishining extimoli ayniqsa bir vaqtda davolashni birinchi haftasi davomida, shuningdek buyrak faoliyatini buzilishida yuqori bo‘ladi;oltin preparatlari bilan: oltin inyektsiyasidan keyin nitritoid reaktsiyalar (vazodilatatsiya simptomlari, shu jumladan oqib kelishlar, ko‘ngil aynishi, bosh aylanishi, arterial gipotenziya, u juda og‘ir darajali bo‘lishi mumkin), AAF ingibitorlari bilan davolangan patsiyentlarda ko‘proq aniqlangan;allopurinol bilan leykopeniya va o‘ta yuqori sezuvchanlik reaktsiyalar paydo bo‘lishini xavfi, ayniqsa buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda oshadi;antatsid vositalar bilan lizinoprilning biokiraolishligi pasayishi mumkin, shuning uchun Liprilni antatsid preparatni qabul qilishdan 1-2 soat oldin yoki 1-2 soat keyin qabul qilish kerak;tsiklosporin, geparin, trimetoprim bilan giperkaliyemiyani rivojlanish xavfi oshadi;estrogenlar, kortikosteroidlar bilan Liprilning antigipertenziv ta’siri pasayishi mumkin;aldesleykin bilan Liprilning gipotenziv samarasini kuchayishi;tsitostatiklar, immunodepressantlar, prokainamid bilan leykopeniyani rivojlanish xavfi oshadi. Lizinoprilni atsetilsalitsil kislotasi (kardiologiyada qo‘llanadigan dozalarda), trombolitiklar, ß-adrenoblokatorlar va/yoki nitratlar bilan bir vaqtda buyurish mumkin. Alkogol AAF ingibitorlarining gipotenziv samarasini kuchaytiradi.

Simptomatik arterial  gipotenziya. Simptomatik arterial giportenziya kam aniqlanadi. Lizinopril qabul qilayotgan arterial gipertenziyali patsiyentlarda gipotenziya ko‘proq, diuretiklar bilan davolash, ovqatda tuzning miqdorini kamayishi, dializ, ich ketishi yoki qusish oqibatidagi gipovolemiyada, yoki reninga bog‘liq gipertenziyaning og‘ir shakllarida rivojlanadi. Yurak yetishmovchiligi bo‘lgan va yo‘ldosh buyrak yetishmovchiligi yoki usiz patsiyentlarda simptomatik gipotenziya xollari kuzatilgan. U ko‘proq yurak yetishmovchilinining og‘ir shakli bo‘lgan patsiyentlarda aniqlangan, ular diuretiklarning katta dozalarini qabul qilishga majburlar, va ularda giponatriyemiya yoki buyrak faoliyatining yetishmovchiligi kuzatiladi. Simptomatik gipotenziyaning yuqori xavfi bo‘lgan patsiyentlarda lizinopril bilan davolashni shifokorning qat’iy kuzatuvi ostida boshlash, preparatning dozasi o‘zgarganida kuzatuv ayniqsa sinchkov bo‘lishi kerak. Yurak ishemik kasalligi yoki miya tomirlarining kasalligi bo‘lgan patsiyentlar uchun xam bunday nazorat kerak, ularda bosimni ahamiyatli darajada pasayishi miokard infarktiga yoki insultga olib kelishi mumkin. Arterial gipertenziya rivojlangan holda patsiyentni chalqancha yotqizish va zarurati bo‘lganida natriy xloridi eritmasini vena ichiga yuborish kerak. Preparat qabul qilinganidagi tranzitor arterial gipotenziya davolash uchun qarshi ko‘rsatma xisoblanmaydi, u arterial bosim normallashganidan va suyuqlik xajmi tiklanganidan keyin davom ettirilishi mumkin. Yurak yetishmovchili bo‘lgan va arterial bosim normal yoki pasaygan patsiyentlarda  preparat arterial bosimni qo‘shimcha pasayishini chaqirishi mumkin. Bu kutiladigan samara odatda davolashni to‘xtatish uchun sabab bo‘lmaydi. Simptomatik gipotenziya paydo bo‘lganida, ehtimol, dozani kamaytirish yoki lizinoprilni qo‘llashni to‘xtatish kerak. O‘tkir miokard infarktidagi arterial gipotenziya. O‘tkir miokard infarkti bo‘lgan patsiyentlarda, agar vazodilatatorlar bilan davolashdan keyin yanada jiddiy gemodinamik buzilishlarning xavfi bo‘lsa, lizinopril bilan davolashni boshlamaslik kerak. Bu sistolik bosim 100 mm sim. ust. dan past bo‘lgan patsiyentlarda, yoki kardiogen shok holatida bo‘lgan patsiyentlarga taalluqli. Agar sistolik bosim 120 mm sim. ust. yoki undan past bo‘lsa, unda miokard infarktidan keyin uch kun davomida preparatning dozasini kamaytirish kerak. Agar sistolik bosim 100 mm sim. ust. yoki past bo‘lsa, unda tutib turuvchi dozani 5 mg gacha yoki vaqtincha 2,5 mg gacha pasaytirish kerak. Davomli arterial gipotenziya (1 soatdan ko‘proq sistolik bosim 90 mm sim. ust. past) holida lizinoprilni qo‘llashni to‘xtatish kerak. Aortal yoki mitral klapan stenozi/gipertrofik kardiomiopatiya. Boshqa AAF ingibitorlari kabi, mitral klapanning stenozi va chap qorinchadan oqib chiqishni obstruktsiyasi (masalan aortal stenoz yoki gipertrofik kardiomiopatiya) bo‘lgan patsiyentlarda lizinoprilni ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Buyrak faoliyatini buzilishi Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda (kreatinin klirensi ≤80 ml/min) lizinoprilning boshlang‘ich dozasini kreatinin klirensining darajasiga muvofiq (1-jadvalga qarang), so‘ngra esa – arterial bosimning darajasiga muvofiq tanlash kerak. Bunday patsiyentlarda vaqti-vaqti bilan kaliy va kreatininning darajasini nazorat qilish kerak. Yurak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda AAF ingibitorlarini qo‘llash bilan bog‘liq bo‘lgan arterial gipotenziya, keyingi qaytuvchan (preparat bekor qilinganidan keyin) o‘tkir buyrak yetishmovchiligi bilan buyrak faoliyatini pasayishiga olib kelishi mumkin. Qonda mochevina va qon zardobida kreatininning darajasini qaytuvchan oshishi buyrak arteriyalarining ikki tomonlama stenozi yoki yakka buyrak arteriyasini stenozi bo‘lgan patsiyentlarda kuzatilishi mumkin. Bu ko‘proq buyraklar faoliyatini ahamiyatli darajada buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda kuzatiladi. Renovaskulyar gipertenziya bo‘lganida og‘ir darajali  gipotenziya va buyrak yetishmovchiligining rivojlanishini yuqori xavfi bor. Bunday patsiyentlarda davolashni sinchkov tibbiy nazorat ostida, past dozalarda va dozalarni ehtiyotkorlik bilan to‘g‘rilashdan bilan boshlash kerak. Diuretiklar yuqorida keltirilganlarga yordam beruvchi omil bo‘lganligi tufayli, ularni qo‘llashni to‘xtatish va lizinopril bilan davolashni birinchi haftasi davomida buyrak faoliyatini nazorat qilish kerak. Buyrak qon tomirlarini shikastlanishini aniq belgilarisiz arterial gipertenziyasi bo‘lgan ayrim patsiyentlarda, qonda mochevina va qon zardobida kreatinin darajasini, ayniqsa lizinapril diuretiklar bilan bir vaqtda qo‘llanganida, ahamiyatsiz darajada vaqtincha oshishi kuzatilishi mumkin. Bu ko‘proq buyrak faoliyatini ahamiyatli darajada buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda bo‘ladi. Bunday holat dozani pasaytirishni va/yoki diuretikni va/yoki lizinoprilni qo‘llashni to‘xtatishni talab qiladi. Buyrak disfunktsiyasini belgilari (kreatininning kontsentratsiyasi (KK) 177 mkmol/l dan yuqori va/yoki proteinuriya sutkada 500 mg dan yuqori) bo‘lgan patsiyentlarni o‘tkir miokard infarktini lizinopril bilan davolash ko‘rsatilmagan. Agar lizinopril bilan davolash vaqtida buyrak faoliyatini buzilishi rivojlansa (KK 265 mkmol/l dan yuqori yoki bu ko‘rsatgich davolashgacha bo‘lganidan ikki marta ortiq), preparatni bekor qilish kerak. Yuqori sezuvchanlik/angionevrotik shish. AAF ingibitorlari, shu jumladan lizinopril bilan davolangan patsiyentlarda, yuz, qo‘l-oyoqlar, lablar, til, tovush boylamlari va yoki halqumning angionevrotik shishi kuzatilgan. Davolash davrida angionevrotik shish har qanday vaqtda rivojlanishi mumkin. Bunday holda lizinoprilni qo‘llashni darhol to‘xtatish, muvofiq davolashni o‘tkazish va simptomlar butunlay yo‘qolgunigacha patsiyentni kuzatish kerak. Shish faqat til bilan cheklanganida va nafasni buzilishini belgilari bo‘lmagan hollarda ham, patsiyentlar davomli kuzatishga muhtoj bo‘lishlari mumkin, chunki antigistamin preparatlar va kortikosteroidlar bilan davolash yetarli bo‘lmasligi mumkin. Halqum yoki tilning angionevrotik shishi tufayli, juda kam o‘lim hollari qayd qilingan. Agar shish til, tovush boylamlari yoki halqumga tarqalsa, unda nafas yo‘llarining obstruktsiyasi paydo bo‘lishi mumkin, ayniqsa ilgari nafas yo‘llarida xirurgik aralashuvlar o‘tkazgan patsiyentlarda. Bunday hollarda shoshilinch davolash choralarini ko‘rish kerak (adrenalinni (epinefrinni) yuborish va/yoki nafas yo‘llarining o‘tkazuvchanligini tutib turish). Simptomlar to‘liq va turg‘un yo‘qolgunicha patsiyent sinchkov tibbiy kuzatuv ostida bo‘lishi kerak. Anamnezida AAF ingibitorlari bilan davolash bilan bog‘liq bo‘lmagan angionevrotik shish bo‘lgan patsiyentlarda, AAF ingibitorlari qo‘llanganida uning rivojlanishini xavfi oshishi mumkin. Gemodializdagi anafilaktoid reaktsiyalar. Yuqori o‘tkazuvchan membranalarni (masalan AN 69) ishlatish bilan dializda va yo‘ldosh AAF ingibitorlari bilan davolashda bo‘lgan patsiyentlarda, anafilaktoid reaktsiyalar rivojlanishini xavfi bor. Bunday guruh patsiyentlarni davolash uchun, dializ uchun boshqa tur membranani va boshqa antigipertenziv preparatni qo‘llash tavsiya qilinadi. Past zichlikdagi lipoproteinlarni (PZLP) aferezidagi anafilaktoid reaktsiyalar. AAF ingibitorlarini qabul qilayotgan patsiyentlarda dekstransulfat bilan PZLP aferezida kam hayot uchun xavfli anafilaktoid reaktsiyalar paydo bo‘lishi mumkin. Har bir aferez oldidan AAF ingibitorlari bilan davolashni vaqtincha bekor qilish yordamida bunday reaktsiyalardan saqlanish mumkin. Desensibilizatsiyalovchi davolashdagi anafilaktoid reaktsiyalar. AAF ingibitorlarini qo‘llagan patsiyentlarda, parda qanotlilar (masalan asalari zahari) zaharidan bo‘lgan allergen bilan desensibilizatsiya o‘tkazish vaqtida, anafilaktoid reaktsiyalar rivojlangan. Agar bunday patsiyentlar desensibilizatsiya vaqtida AAF ingibitorlarini qabul qilishdan saqlansalar, reaktsiyalar kuzatilmagan, lekin AAF ingibitorlarini tasodifan yuborish anafilaktoid reaktsiyani qo‘zg‘atgan. Jigar faoliyatini buzilishi. Juda kam AAF ingibitorlarini qo‘llash bilan, xolestatik sariqlik yoki gepatit bilan boshlanuvchi va ba’zida o‘lim bilan yakunlanuvchi jigar nekrozigacha rivojlanuvchi sindromni bog‘laydilar. Bu sindromning mexanizmi noma’lum. Agar AAF ingibitorlarini qabul qilayotgan patsiyentlarda sariqlik rivojlansa yoki jigar fermentlarining faolligi ahamiyatli darajada oshsa, preparatni bekor qilish va patsiyentni simptomlari  yo‘qolgunicha shifokorning kuzatuvi ostida qoldirish kerak Neytropeniya/agranulotsitoz. AAF ingibitorlarini qabul qilayotgan patsiyentlarda, neytropeniya/agranulotsitoz, trombotsitopeniya va anemiya rivojlanishi mumkin. Buyrak faoliyati normalligida va asoratlar bo‘lmaganida neytropeniya kam rivojlanadi. Neytropeniya va agranulotsitoz qaytuvchan va AAF ingibitorlarini qabul qilish to‘xtatilganidan keyin o‘tib ketadi. Lizinopril bilan davolashni tomirli ko‘rinishlari bilan bo‘lgan biriktiruvchi to‘qimaning kasalliklari bo‘lgan patsiyentlarda, immunodepressantlar, allopurinol yoki prokainamid bilan davolashda, shuningdek bu omillarning majmuasida, ayniqsa buyraklar faoliyatining mavjud bo‘lgan buzilishlarida ayniqsa ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Ayrim bunday patsiyentlarda og‘ir darajali infektsiyalar rivojlanadi, ular ba’zida antibiotiklar bilan jadal davolashga reaktsiya qilmaydi. Bu guruh patsiyentlarida lizinopril qo‘llanganida leykotsitlarni vaqti-vaqti bilan monitoringini o‘tkazish tavsiya etiladi, shuningdek patsiyentlarni infektsiyaning har qanday belgilarida shifokorga xabar berish kerakligi haqida ogohlantirish kerak.

Preparatni homiladorlik davrida qo‘llash mumkin emas. Homiladorlik aniqlanganida preparatni qo‘llashni darhol to‘xtatish kerak. Onalari AAF ingibitorlarini qabul qilgan yangi tug‘ilgan chaqaloqlarni, ularda arterial gipotenziya, oliguriya va giperkaliyemiya rivojlanishi mumkinligi tufayli, sinchiklab nazorat qilish kerak. Emizish davrida lizinoprilni qo‘llash mumkinligi xaqida ma’lumotlarning yo‘qligi tufayli, emizayotgan ayollar preparatni qabul qilishlari mumkin emas.

Original o‘ramida, 25ºS dan yuqori bo‘lmagan haroratda.

Simptomlari: arterial gipotenziya, shok, suv-elektrolit muvozanatini buzilishi, buyrak yetishmovchiligi, giperventilyatsiya, taxikardiya, palpitatsiya, bradikardiya, bosh aylanishi, bezovtalik va yo‘tal. Davolash: simptomatik davolash, fiziologik eritmani vena ichiga yuborish tavsiya etiladi. Arterial gipotenziyada patsiyentni krovatga yotqizish kerak (oyoqlarini ko‘tarish kerak). Angiotenzin II va/yoki katexolaminlarni vena ichiga infuziya qilish mumkin. Agar preparat yaqinda qabul qilingan bo‘lsa, unda uni chiqarish uchun me’dani yuvish, enterosorbentlarni va ngatriy sulfatni qabul qilish tavsiya etiladi. Lizinopril organizmdan gemodializ yordamida chiqarilishi mumkin. Turg‘un bradikardiyani davolash uchun kardiostimulyatorni qo‘llash ko‘rsatilgan. Hayotiy zarur faoliyatlarning ko‘rsatkichlarini, zardobdagi elektrolitlar va kreatinin kontsentratsiyasini doimo nazorat qilish kerak. Angionevrotik shish rivojlanganida adekvat shoshilinch davolash kerak (adrenalin, glyukokortikosteroidlar, antigistamin preparatlarni yuborish).

Retsept bo‘yicha

10 tabletkadan blisterda, 3 blisterdan qutida.

3 yil.