oq yoki krem tusli oq rangli, yassi tsilindrik, faskali tabletkalar. Tabletkalar riskaga ega.

mikroblarga qarshi majmuaviy vosita

J01ЕYe01

Peroral qabul qilinganida so‘rilishi – 90%. Qonda maksimal kontsentratsiyasiga 1-4 soatdan keyin erishadi. Preparat organizmda yaxshi taqsimlanadi. Gematoentsefalik to‘siqdan, yo‘ldosh to‘sig‘idan o‘tadi va ko‘krak sutiga o‘tadi. O‘pka va siydikda plazmadagi miqdoridan yuqori bo‘lgan kontsentratsiyalarni hosil qiladi. Kamroq darajasida bronxial sekretda, qin ajralmalarida, prostata bezini sekreti va to‘qimasida, o‘rta quloq suyuqligida, orqa miya suyuqligida, safroda, suyaklarda, so‘lakda, ko‘zni suvsimon namligida, ko‘krak sutida, interstitsial suyuqligida to‘planadi. Oqsillar bilan bog‘lanishi sulfametoksazolda – 66%, trimetoprimda – 45% ni tashkil qiladi. Sulfametoksazol va trimetoprim jigarda metabolizmga uchraydi. Sulfametoksazol atsetillangan hosilalarini hosil qilib ko‘proq darajada metabolizmga uchraydi. Metabolitlari mikroblarga qarshi faollikka ega emas. Buyraklar orqali metabolitlar ko‘rinishida (80% 72 soat davomida) va o‘zgarmagan shaklda (20% sulfametoksazol, 50% trimetoprim); ozgina miqdori – ichak orqali chiqariladi. Sulfametoksazolning yarim chiqarilish davri (T1/2) – 9-11 soat, trimetoprimniki – 10-12 soatni tashkil qiladi, bolalarda – ancha kam va yoshiga bog‘liq: bir yoshgacha – 7-8 soat. 1-10 yoshda – 5-6 soatni tashkil qiladi. Buyrak faoliyati buzilgan keksa patsiyentlarda T1/2 oshadi.

Preparatga sezgir mikroorganizmlar chaqirgan quyidagi infektsion-yallig‘lanish kasalliklarida qo‘llanadi: – nafas yo‘llarining infektsiyalari: bronxit (o‘tkir va surunkali), bronxoektatik kasalligi, krupoz pnevmoniya, bronxopnevmoniya, pnevmotsit pnevmoniya, plevra empiyemasi, o‘pka abstsessi; – LOR-a’zolarining kasalliklari: o‘rta otit, sinusit, laringit, angina, faringit, tonzillit, skarlatina; – siydik jinsiy a’zolarining infektsiyalari: piyelonefrit, piyelit, epididimit, tsistit, uretrit, salpingit, prostatit, gonoreya, yumshoq shankr, chov granulemasi; – me’da-ichak yo‘llarining infektsiyalari: dizenteriya, vabo, qorin tifi, paratif, salmonella tashuvchanlik, xoletsistit, xolangit, E.coli ni enterotoksik shtammlari chaqirgan gastroenteritlar; – teri va yumshoq to‘qimalarning infektsiyalari: akne, furunkulyoz, piodermiya, abstsess va jarohat infektsiyalari; – osteomiyelit (o‘tkir va surunkali) va boshqa osteoartrikulyar infektsiyalar; – brutsellyoz (o‘tkir), janubiy amerika blastomikozi, bezgak (Plasmodium faleiparum), toksiplazmoz (majmuaviy davolash tarkibida).

Ichga, yetarli miqdordagi suyuqlik bilan qabul qilinadi. Doza infektsiyaning kechishini og‘irligi va qo‘zg‘atuvchining sezgirligiga qarab shaxsiy ravishda belgilanadi. Kattalar va 12 yoshdan oshgan bolalarga 2 tabletkadan sutkada ikki marta (har 12 soatda) buyuriladi. Og‘ir hollarda – 3 tabletkadan sutkada 2 marta. Surunkali infektsiyalarda tutib turuvchi doza – 1 tabletkadan sutkada 2 marta. 12 yoshgacha bo‘lgan bolalarga o‘rtacha sutkalik doza 1 kg tana vazniga 0,03 g sulfametoksazol va 0,006 g trimetoprim hisobida belgilanadi. 3 yoshdan 6 yoshgacha bo‘lgan bolalarga odatda ½ tabletkadan sutkada ikki marta (har 12 soatda), 6 yoshdan 12 yoshgacha 1 tabletkadan sutkada ikki marta (har 12 soatda) buyuriladi. Davolash kursi 7 kundan 14 kungacha. Surunkali infektsiyalarda – kasallikni kechishiga qarab – uzoqroq muddat davom etadi. Buyrak faoliyati buzilgan bemorlarga (KK minutiga 15-30 ml) odatdagi dozaning ½ qabul qilish tavsiya etiladi.

Nerv tizimi tomonidan: bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi; alohida hollarda – aseptik meningit, depressiya, apatiya, tremor, periferik nefritlar. Nafas tizimi tomonidan: bronxospazm, o‘pka infiltratlari. Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: ko‘ngil aynishi, qusish, anoreksiya, diareya, gastrit, qorinda og‘riq, glossit, stomatit, xolestaz, “jigar” transaminazalarini faolligini oshishi, gepatonekroz, soxtamembranoz enterokolit. Qon yaratish tizimi tomonidan: leykopeniya, neytropeniya, trombotsitopeniya, agranulotsitoz, megaloblastik anemiya, pantsitopeniya, politsitemiya. Siydik chiqarish tizimi tomonidan: poliuriya, interstitsial nefrit, buyrak faoliyatini buzilishi, kristalluriya, gematuriya, mochevina kontsentratsiyasini oshishi, giperkreatininemiya, oliguriya va anuriyali toksik nefropatiya. Tayanch-harakat apparati tomonidan: artralgiya, mialgiya. Allergik reaktsiyalar: qichishish,toshma, ko‘p shaklli eritema (shu jumladan, Stivens-Djonson sindromi), toksik epidermal nekroliz (Layell sindromi), eksfoliativ dermatit, allergik miokardit, tana haroratini oshishi, angionevrotik shish, sklerani giperemiyasi. Boshqalar: gipoglikemiya, giperkaliyemiya (yuqori dozalar buyurilganida), fotosensibilizatsiya, quloqlarda shovqin (kam).

Sulfanilamidlarga, trimetoprimga va/yoki preparatning boshqa komponentlariga yuqori sezuvchanlik, homiladorlik, emizish davri, 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar, glyukozo-6-fosfatdegidrogenaza yetishmovchiligi, jigar va/yoki buyrak yetishmovchiligi (kreatinin klirensi minutiga 15 ml dan kam), aplastik anemiya, V12 – yetishmovchiligi anemiyasi, agranulotsitoz, leykopeniya, bolalardagi giperbilirubinemiyada qo‘llash mumkin emas. Ehtiyotkorlik bilan Folat kislotasining yetishmovchiligida, bronxial astmada, qalqonsimon bezi kasalliklarida, buyrak yetishmovchiligida (kreatinin klirensi minutiga 15-30 ml), keksa yoshli patsiyentlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi.

Preparatni trombtsitopeniya (qon ketishi) rivojlanishi xavfi bo‘lganligi sababli tiazid diuretiklari bilan bir vaqtda qabul qilish tavsiya qilinmaydi. Preparat bilvosita antikoagulyantlarning antikoagulyant faolligini, gipoglikemik vositalar va metotreksantning ta’sirini oshiradi. Ko-trimoksazol fenitoinni (uni T1/2 39% ga uzaytiradi), varfarinni jigar metabolizmi jadalligini pasaytirib, ularni samaradorligini kuchaytiradi. Ko-trimoksazol peroral kontratseptsiyaning ishonchliligini pasaytiradi (ichak mikroflorasini susaytiradi va gormonal birikmalarni ichak-jigar tsirkulyatsiyasini kamaytiradi). Rifampitsin trimetoprimni yarim chiqarilish davrini qisqartiradi. Preparatni bir haftada 25 mg yuqori dozalarda pirimetamin bilan bir vaqtda qo‘llanganda megaloblastik anemiya rivojlanishi xavfini oshiradi. Ko-trimoksazolni indometatsin bilan birga qo‘llash sulfametoksazolning qondagi darajasini oshiradi. Ko-trimoksazolni prokainamid, amantadin bilan bir vaqtda qabul qilish qon plazmasida ko‘rsatilgan vositalar va trimetoprimning kontsentratsiyasini oshirishga yordam beradi. Benzokain, prokain va gidrolizi natijasida paraaminobenzoy kislotasi hosil bo‘ladigan boshqa dori vositalari preparatning samarasini pasaytiradi. Diuretiklar (tiazidlar, furosemid va boshq.) va peroral gipoglikemik preparatlar (sulfonil mochevina hosilalari) orasida bir tomonda va mikroblarga qarshi sulfanilamidlar – boshqa tomondan kesishgan allergik reaktsiyalar rivojlanishi mumkin. Fenitoin, barbituratlar, paraminosalitsil kislotasi (PASK) folat kislotasi yetishmovchiligini ko‘rinishlarini kuchaytiradi. Salitsil kislotasini hosilalari ko-trimoksazolning ta’sirini kuchaytiradi. Trimetoprim va digoksinni majmuada qabul qilish keksa odamlarda digoksinning qon plazmasidagi kontsentratsiyasini oshirishi mumkin. Ko-trimoksazol va zidovudin bir vaqtda qabul qilinganida gematologik buzilishlarning rivojlanishini xavfi oshishi mumkin. Tritsiklik antidepressantlar ko-trimoksazol bilan majmuada qabul qilinganida samaradorligi pasayishi mumkin. Kolestiramin so‘rilishini pasaytiradi, shuning uchun uni ko-trimoksazol qabul qilinganidan keyin 1 soat o‘tgach yoki 4-6 soat oldin qabul qilish kerak. Suyak ko‘migida qon yaratilishini susaytiruvchi dori vositalari miyelosupressiya xavfini oshiradi. Ko-trimoksazol va tsiklosporinni birga qabul qilish buyrak transplantatsiyasini o‘tkazgan patsiyentlarning qon plazmasida kreatininning darajasini oshiradi.

Uzoq muddat (bir oydan ortiq) davolash kurslarida muntazam qonni taxlil qilish kerak, chunki gematologik o‘zgarishlar paydo bo‘lishi xavfi mavjud (ko‘proq asimptomatik). Bu o‘zgarishlar folat kislotasi (sutkada 3-6 mg) buyurilganida qaytuvchan bo‘lishi mumkin, bu preparatning mikroblarga qarshi faolligini deyarli buzmaydi. Dastlabki folatlar yetishmovchiligiga gumon bo‘lgan bemorlarni davolashda maxsus ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak. Shuningdek yuqori dozalarda uzoq muddat davolashda folat kislotasini buyurilishi maqsadga muvofiq. Teri toshmalari yoki og‘ir kechuvchi diareyani paydo bo‘lishi, preparatni bekor qilish uchun ko‘rsatmadir. Kristalluriyani oldini olish uchun chiqarilayotgan siydik hajmini yetarli hajmda tutib turish tavsiya qilinadi. Buyraklarni filtratsion faoliyati pasayganida, sulfanilamidlarni toksik va allergik asoratlarini ehtimoli ahamiyatli darajada oshadi. Shuningdek davolash fonida katta moqdorda paraaminobenzoy kislotasini saqlovchi – o‘simliklarni ko‘k qismini (gul karam, shpinat, dukkaklilar), sabzi, pomidor saqlovchi ovqat mahsulotlarini iste’mol qilish maqsadga muvofiq emas. Haddan tashqari quyosh va ultrabinafsha nurlanishidan saqlanish lozim. Ko-trimoksazol Yaffe ishqoriy pikrinatini ishlatib kreatinin aniqlash reaktsiyasini buzishi mumkin (kreatinin darajasini taxminan 10% ga oshiradi). Nojo‘ya samaralar xavfi OITS li bemorlarda ancha yuqori. Rezistent shtammlari keng tarqalganligi munosabati bilan, A-guruhi beta-gemolitik streptokokklar chaqirgan tonzillitlar va faringitlarda qo‘llash tavsiya qilinmaydi. Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda kaliy metabolizmini buzilishi va/yoki giperkaliyemiyaning rivojlanishiga olib keluvchi dori preparatini majmuada qabul qilishda, qon plazmasida kaliy darajasining monitoringini o‘tkazish zarur. Preparat bolalar olaolmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.

Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda.

Simptomlari: ko‘ngil aynashi, qusish, ichak sanchig‘i, bosh aylanishi, bosh og‘rig‘i, uyquchanlik, depressiya, xushdan ketish, ongni chalkashishi, ko‘rishni buzilishi, isitma, gematuriya, kristalluriya; davomli doza oshirib yuborilishida – trombotsitopeniya, leykopeniya, megaloblast anemiya, sariqlik. Davolash: preparatni bekor qilish, me’dani yuvish (haddan tashqari dozani qabul qilgandan ikki soatdan kechikmasdan), siydikni nordonlashtirish trimetoprim chiqarilishini oshiradi, ko‘p miqdorda suyuqlik ichish, mushak ichiga 5-15 mg/sut kaltsiy folinatini yuborish (trimetoprimning suyak ko‘migiga ta’sirini bartaraf qiladi), zarurati bo‘lganida – gemodializ amalga oshiriladi.

Retsept bo‘yicha

Tabletkalar 480 mg. 10 tabletkadan polivinilxlorid plyonka yoki laklangan bosma alyumin folgali kontur uyali o‘ramdi. 2 kontur uyali o‘ram qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutiga joylanadi.

4 yil.