Nishonlangan leytsinni bir marta oqim bilan vena ichiga yuborilgandan 10 minut o‘tgandan keyin, uning qondagi miqdori vena ichiga yuborishdan oldingi miqdoriga nisbatan ishonarli darajada farq qilmaydi.
Leytsinning T1/2 (sog‘ odamlarda) 5-15 minutni tashkil etadi.
Vena ichiga yuborilgandan 30 minutdan keyin, taxminan 50% leytsin a’zolarda to‘planadi, asosan skelet mushaklarida va jigarda.
Vena ichiga yuborilgandan 4 soatdan keyin esa, hamma leytsin a’zolarda taqsimlanadi, bunda 60% leytsin to‘liq metabolizmga uchraydi, metabolizm mahsulotlari esa nafas orqali chiqib ketayotgan SO2 da aniqlanadi.
Nishonlangan valin va leytsinni vena ichiga yuborilganda, ularning farmakokinetikasi amalda sog‘ odamlar va tsirrozi bo‘lgan patsiyentlarnikidan farq qilmaydi.
Odamlarda nishonlangan valin, leytsin va izoleytsin bilan o‘tkazilgan tadqiqotlar, ularning katta qismi, ya’ni 70%, birinchi navbatda skelet mushaklariga o‘tadi, lekin paydo bo‘lgan keto-hosilalar miqdori yuqori emas.
Alohida L-valin (600 mmol/min), L-izoleytsin (150 mmol/min), L-leytsin (300 mmol/min) aminokislotalarni va shu aminokislotalar aralashmasini (270 mmol/min), vena orqali infuziyasida quyidagilar aniqlangan: valin va izoleytsinni alohida infuziyasi qon plazmasida shu aminokislotalarning miqdorini 6-22 marta oshishiga olib keladi.
Bunda, faqat valinni alohida infuziyasi qonda tirozin miqdori kamayishi bilan kechadi.izoleytsinni vena orqali infuziyasi qonda uning miqdori 6 baravarga oshishiga va tirozin (35% boshlanish darajasidan) fenilalanin (35% ga), metionin (50% ga), valin (40% ga) va izoleytsin (55% ga) miqdorining kamayishiga olib keladi.valin, leytsin va izoleytsin aralashmasi infuziyasi bu aminokislotalarning qondagi miqdorini oshishiga va shu bilan bir qatorda tirozin (dastlabki darajadan 50% ga), fenilalanin (50% ga) va metionin (35% ga) kamayishiga olib keladi va bu kamayishi infuziya tamom bo‘lgandan keyin 2 soat davomida saqlanib turadi.
Yon zanjirli tarmoqlangan aminokislotalar bosh miya to‘qimasidan glyutamin va ammiakli chiqarilishida ishtirok etadi, shu orqali glyutamin va ammiakning neyrotoksik ta’sirini yo‘qotadi.
Yon zanjirli tarmoqlangan aminokislotalar farmakokinetikasini nishonlangan fenilalanin oksidlanishi darajasi bo‘yicha baholash, uchta aminokislotalar valin, leytsin va izoleytsinni birga yuborish eng optimal hisoblanadi.
Bunda kontsentratsinni qonda leytsin kontsentratsiyasining yuqoriligi valin va izoleytsin kamayishi va tegishli degidrogenazalar faolligi oshishi bilan namoyon bo‘lishi aniqlangan.
Bu ma’lumotlar Gepavil preparatida ham mavjud bo‘lgan yon zanjirli uchta aminokislotalarni tegishli nisbatda birga yuborilishi kerakligini ko‘rsatadi.
Yon zanjirli tarmoqlari aminokislotalar o‘rtacha sutkalik dozasini hisoblash ularni vena ichiga yuborishdagi 10 tadqiqotlarda keltirilgan ma’lumotlarga ko‘ra ma’lumki davolovchi ta’sirni olishga erishish uchun quyidagi o‘rtacha sutkalik doza qo‘llaniladi: sutkada 1 kg tana vazniga – 0,43 g, minimal 1 kg tana vaznga – 0,15 g, maksimal – 0,8 g o‘zgarishlar bilan.
Biotransformatsiyasi Yon zanjirli tarmoqlangan aminokislotalar katabolizmning birinchi bosqichlari uchta aminokislotalar uchun umumiy, ya’ni tegishli aminotransferazalar va degidrogenazalar orqali tegishli keto hosilalar paydo bo‘lishi (VSKD) bilan amalga oshadi.
Bunda aminotransferazalarning ham tsitozol, ham mitoxoidrial izofermentlari identifikatsiya qilingan.
Ularning keyingi metabolizmi farq qiladi va birinchi navbatda oxirgi mahsulotlar (glyukoza va/yoki keton tanachalari) paydo bo‘lish darajasi bilan xarakterlanadi.
Yon zanjirli tarmoqlangan aminokislotalar katabolizmi allosterik va kovalent mexanizmlar bilan maxsus ravishda boshqarib turadi.
VSKD membrana strukturalariga ta’sir etish asosini tashkil etuvchi fosforlanishi ingibitsiya qiladi va defosforlanishni faollashtiradi.
VSKD o‘zi metabolik faolligi darajasi bo‘yicha quyidagi taqsimlanishga ega: uning eng ko‘p qismi skelet mushaklariga (60-70%) to‘g‘ri keladi, yog‘ to‘qimasiga (15-20%) va kam miqdori jigarda to‘plangan (10%).
Taqsimlanishi Valin, leytsin va izoleytsin aralashmasini vena ichiga yuborilganda bu aminokislotalar va asosan leytsin skelet mushaklari va jigarda to‘planadi.
Lekin vena ichiga yuborilgandan 4 soatdan keyin 60% leytsin to‘liq metabolizmga uchraydi va metabolizm mahsulotlari chiqarilayotgan SO2 da aniqlanadi.
Chiqarilishi Yon zanjiri tarmoqlangan aminokislotalarni yuborilganda aminokislotalarning mutloq chiqarilishi aminokislotalar katta ko‘rsatkichlardan kichigiga qarab quyidagicha o‘zgarib boradi: glyutamin, serin, glitsin, treonin, gistidin, alanin, arginin, tirozin, valin, litionin, izoleytsin, fenilalanin va lizin.