tiniq, yoki deyarli tiniq, rangsiz yoki och-jigarrang tusli eritma.

gemostatik vosita.

V02A A02.

To‘qimalarda nisbatan bir tekis taqsimlanadi (orqa miya suyuqligidan tashqari, u yerdagi kontsentratsiyasi plazmadagidan 1/10 ni tashkil qiladi); gematoentsefalik va yo‘ldosh to‘siqlari orqali o‘tadi, ko‘krak suti bilan ajraladi (ona plazmasidagi kontsentratsiyadan taxminan 1%). Urug‘ suyuqligida aniqlanadi, u yerda fibrinolitik faollikni pasaytiradi, lekin spermatozoidlar migratsiyasiga ta’sir ko‘rsatmaydi. Boshlang‘ich taqsimlanish xajmi – 9-12 l. Plazma oqsillari (profibrinolizin bilan) 3% dan kamroq bog‘lanadi. Turli to‘qimalarda antifibrinolitik kontsentratsiyasi 17 soat, plazmada – 7-8 soatgacha saqlanadi. Ahamiyatsiz qismi metabolizmga uchraydi. “Kontsentratsiya-vaqt” egri chizig‘i terminal fazada – 2 soatlik yarim chiqarish davri bilan uch fazali shaklga ega. Umumiy buyrak klirensi plazmadagiga teng (soatiga 7 l). Buyrak orqali chiqariladi (asosiy yo‘li – glomerulyar filtratsiya): birinchi 12 soat davomida taxminan 95% o‘zgarmagan ko‘rinishda. Traneksam kislotasining 2 metaboliti (N-atsetilizatsiya va dezaminizatsiyaga uchragan) aniqlangan. Buyrak funktsiyasini buzilishida traneksam kislotasini to‘planishi xavfi mavjud.

Ham tarqalgan (operatsiya vaqtida va operatsiyadan keyingi davrda qon ketishi, tug‘ruqdan keyingi qon ketishi, yo‘ldoshni qo‘lda ajratish, xorionni ko‘chishi, homiladorlikda qon ketishi, me’da osti bezi va prostata bezining xavfli o‘smasi, gemofiliya, fibrinolitik davolashdagi gemorragik asoratlar, trombotsitopenik purpura, leykozlar, jigar kasalliklari, streptokinaza bilan avvalgi davolash), ham mahalliy (bachadondan, burundan, o‘pkadan, me’da-ichak yo‘llaridan qon ketishi, gematuriya, prostatektomiyadan, kartsinoma tufayli bachadon bo‘yini konizatsiyasidan, gemorragik diatezi bo‘lgan bemorlarda tish ekstraktsiyasidan keyin qon ketishi) fibrinoliz kuchayganda qon ketishi yoki qon ketishi xavfi. Qovuqdagi jarroxlik aralashuvlari. Tizimli yallig‘lanish reaktsiyalari (sepsis, peritonit, pankreonekroz, og‘ir yoki o‘rtacha og‘irlikdagi gestoz, turli etiologiyali shok va boshqa kritik holatlar) da jarroxlik aralashuvlarida qo‘llanadi. Qat’iy shifokor ko‘rsatmasi bo‘yicha qo‘llanilsin.

Gemaksam vena ichiga (tomchilab, oqim bilan) yuboriladi. Dozalash tartibi individual ravishda belgilanadi, klinik holatga bog‘liq. Tarqalgan fibrinolizda tana vazniga 15 mg/kg bir martalik dozada har 6-8 soatda yuboriladi, yuborish tezligi – minutiga 1 ml. Mahalliy fibrinolizda preparatni 200-500 mg dan sutkada 2-3 marta qo‘llash tavsiya etiladi. Prostatektomiyada yoki qovuqdagi operatsiyalarda operatsiya vaqtida 1 g, so‘ngra 1 g dan har 8 soatda 3 kun yuboriladi, undan keyin makrogematuriya bartaraf etilguncha tabletka shaklini qabul qilishga o‘tiladi. Agar tizimli yallig‘lanish jarayonida qon ketishining katta xavfi mavjud bo‘lganida preparatni operatsiyadan 20-30 minut oldin 10-11 mg/kg dozada qo‘llash tavsiya etiladi. Koagulopatiyasi bo‘lgan bemorlarda tish ekstraktsiyasidan oldin tana vazniga 10 mg/kg dozada yuboriladi, tish ekstraktsiyasidan keyin traneksam kislotasining tabletka shaklini qabul qilishga o‘tiladi. Buyrakning ajratish funktsiyasini buzilishi bo‘lgan hollarda dozalash tartibiga tuzatish kiritish: qonda kreatinin kontsentratsiyasi 120-250 mkmol/l bo‘lganda 10 mg/kg dan sutkada 2 marta;250-500 mkmol/l kontsentratsiyada – 10 mg/kg dan sutkada 1 marta;500 mkmol/l dan yuqori kontsentratsiyada – 5 mg/kg dan sutkada 1 marta buyuriladi. Bolalar. Maksimal bir martalik dozasi tana vazniga 10 mg/kg dan oshmasligi kerak. Maksimal sutkalik doza tana vazniga 20 mg/kg.

Immun tizimi tomonidan: allergik reaktsiyalar (toshma, qichishish, eshakemi). Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: anoreksiya, ko‘ngil aynishi, qusish, jig‘ildon qaynashi, diareya. Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: taxikardiya, ko‘krak qafasida og‘riq, arterial gipotenziya (vena ichiga tez yuborilganda). Ko‘rish a’zosi tomonidan: rang ajratishni buzilishi, ko‘rishni noaniqligi. Qon va limfatik tizim tomonidan: tromboz yoki tromboemboliya (minimalen rivojlanishi xavfi). Umumiy buzilishlar: bosh aylanishi, holsizlik, uyquchanlik.

Anamnezida tromboembolik kasalliklar;tromb hosil bo‘lishining yuqori xavfi;makroskopik gematuriya;fibrinolizni ahamiyatli faollashishisiz qon tomir ichida diffuz qon ivishi (QTIDQI-sindrom) oqibatidagi koagulopatiya;miokard infarkti;subaraxnoidal qon quyilishi;og‘ir buyrak yetishmovchiligi;rang ajratishni buzilishi;preparatga yuqori sezuvchanlikda qo‘llash mumkin emas.

Ma’lumotlarni cheklanganligi tufayli, yuqori faol protrombin komplekslari va boshqa antifibrinolitik agentlar, antiingibitor koagulyatsion komplekslarni traneksam kislotasi bilan bir vaqtda qo‘llash mumkin emas. Traneksam kislotasini ko‘pgina eritmalar (elektrolitlar, glyukoza eritmasi, shokka qarshi eritmalar) bilan aralashtirish mumkin. Vena ichiga tomchilab yuborganda geparin qo‘shish mumkin. Subaraxnoidal qon quyilishi bo‘lgan patsiyentlarda xlorpromazin va traneksam kislotasi bilan birga davolash bosh miya qon tomirlarining spazmlari va tserebral ishemiyaga olib kelishi mumkin, shuningdek tserebral qon aylanishi pasayishi mumkin. Traneksam kislotasi urokinaza, noradrenalin bitartrati, dezoksiepinefrin gidroxlridi, dipiridamol, diazepam bilan nomutanosib.

Traneksam kislotasi asosan o‘zgarmagan ko‘rinishda siydik bilan chiqariladi, shuning uchun buyrak funktsiyasini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda dozani va yuborishlar sonini kamaytirish tavsiya etiladi. Vena ichiga yuborish uchun dozaga tuzatish kiritish kerak (“Qo‘llash usuli va dozalari” bo‘limiga qarang). Buyrak tufayli gematuriyani davolaganda uretrada qon lahtalarini hosil bo‘lishi tufayli mexanik anuriya xavfi oshadi. Traneksam kislotasini qabul qilgan patsiyentlarda venoz va arterial tromboz yoki tromboemboliya holatlari kuzatilishi mumkin. Bundan tashqari tromboembolik kasalligi bo‘lgan patsiyentlarda traneksam kislotasini qo‘llash mumkin emas, chunki venoz yoki arterial trombozlar yuzaga kelishining yuqori xavfi mavjud. Traneksam kislotasini IX faktor kompleksi (Factor IX complex) yoki antiingibitor koagulyatsion komplekslar bilan bir vaqda qo‘llash mumkin emas, chunki trombozlar xavfi oshadi. Subaraxnoidal qon quyilishi bo‘lgan patsiyentlarda xlorpromazin va traneksam kislotasi bilan birga davolash bosh miya qon tomirlarining spazmlari va tserebral ishemiyaga olib kelishi mumkin, shuningdek tserebral qon aylanishi pasayishi mumkin. Ko‘z to‘r pardasi qon tomirlarini va markaziy renital venani berkilishi mumkinligi tufayli, davolash vaqtida bir necha kun davomida ko‘rish o‘tkirligi, ko‘ruv maydoni va rang ajratish, ko‘z tubini tekshirish bilan oftalmolog kuzatuvi zarur.

Homiladorlik vaqtida traneksam kislotasini qo‘llashning xavfsizligi yuzasidan o‘tkazilgan adekvat nazoratli klinik tadqiqot ma’lumotlari noma’lum. Lekin teratogen va embriotoksik samarasi yo‘qligi haqida ma’lumotlar bor. Gemostatik davolash uchun homiladorlikning I-II uch oyligida homila tushishi xavfida traneksam kislotasini qo‘llash ta’riflangan, bu homilani tushishi xavfini tez bartaraf etish imkonini beradi va homiladorlikni muvaffaqiyatli kechishiga yordam beradi. Preparat tug‘ruq va kesar kesishda odatda dozalarda qo‘llanadi. Traneksam kislotasi ahamiyatsiz miqdorda (<0,01%) ko‘krak sutiga kiradi. Preparatni emizish davrida buyurish mumkin.

Original o‘ramida, 25°S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Doza oshirib yuborilganda ko‘ngil aynishi, qusish, ortostatik gipotenziya kuzatilishi mumkin. Davolash simptomatik, jadallashtirilgan diurez ko‘rsatilgan. Suv-tuz muvozanatini tutib turish kerak.

Retsept bo‘yicha

Inyektsiya uchun eritma 50 mg/ml. 5 ml dan eritma polietilen ampulalarda №10.

2 yil. Ampula ochilgandan keyin yaroqlilik muddati Ishlatilmagan ampula ichidagisini yo‘q qilish kerak, uni keyinchalik qo‘llash uchun saqlash mumkin emas.