temir bilan xelat birikmalarini hosil qiluvchi vositalar

V03AC.

Absorbtsiyasi Deferaziroks (dispersiyalanuvchi tabletkalar) peroral qo‘llanilganidan keyin plazmada maksimal kontsentratsiyaga (Tmax) erishish vaqti medianasi 1,5–4 soatni tashkil etadi. Deferaziroksning mutlaq biokiraolishligi (AUC) vena ichiga yuboriladigan dozasiga nisbatan deyarli 70% ni tashkil etadi. Summar ekspozitsiyasi (AUC) yog‘ miqdori yuqori bo‘lgan (yog‘ miqdori > 50% kaloriyalar) nonushta bilan birga qabul qilinganida taxminan 2 marta ko‘p va standart nonushta bilan birga qabul qilinganida taxminan 50% ko‘p bo‘lgan. Yog‘ miqdori normal yoki yuqori bo‘lgan ovqatni qabul qilishdan 30 minut oldin preparat qabul qilinganida deferaziroksning biokiraolishligi (AUC) o‘rtacha darajada (taxminan 13-25% ga) yuqoriroq bo‘lgan. Disperslanadigan tabletkalar apelsin yoki olma sharbatida eritilganida deferaziroksning summar ekspozitsiyasi (AUC) suvda eritilganidagi ekspozitsiyaga teng (AUC nisbiy qiymatlari muvofiq ravishda 103% va 90%) bo‘lgan. Taqsimlanishi Deferaziroks plazma oqsillari bilan ko‘proq darajada (99%), zardob albumini bilan deyarli to‘liq bog‘lanadi; kattalarda taqsimlanish hajmi –taxminan 14 l. Biotransformatsiyasi Glyukuronidatsiya – deferaziroksning asosiy metabolik yo‘li bo‘lib, u keyinchalik safro bilan chiqariladi. Ehtimol, ichakda glyukuronidlarning dekon’yugatsiyasi va keyingi reabsorbtsiyasi (ichak-jigar tsirkulyatsiyasi) yuz beradi. Sog‘lom ko‘ngillilar ishtirokida o‘tkazilgan tadqiqot davomida deferaziroksning bir martalik dozasidan keyin xolestiraminni qabul qilinishi deferaziroks ekspozitsiyasini (AUC) 45% pasayishiga olib kelgan. Deferaziroks ko‘proq UDF-glyukuroniltransferaza 1A1 (UGT1A1) vositasida va kamroq darajada UDF-glyukuroniltransferaza 1A3 (UGT1A3) vositasida glyukuronidatsiyaga uchraydi. Odamlarda deferaziroksning katalizatsiyalangan CYP450 (oksidlovchi) metabolizmi sezilarli bo‘lmagan darajada (taxminan 8%) namoyon bo‘ladi. Deferaziroksning metabolizmini gidroksimochevina bilan in vitro ingibitsiya qilish kuzatilmagan. Chiqarilishi Deferaziroks va uning metabolitlari ko‘proq najas bilan (dozaning 84%) chiqariladi. Deferaziroks va uning metabolitlarini buyraklar orqali chiqarilishi minimal darajada (dozaning 8%) bo‘ladi. Yarim chiqarilish o‘rtacha davri (t1/2) 8 soatdan 16 soatgachani tashkil etadi. Chiziqliligi/nochiziqliligi Deferaziroksning Cmax va AUC0-24soat qiymatlari doza bilan birga muvozanat holatiga qadar deyarli chiziqli o‘sib boradi. Ko‘p marta dozalanganidan keyin ekspozitsiya 1,3 dan 2,3 gacha bo‘lgan kumulyatsiya koeffitsiyenti bilan o‘sib borgan.

Katta yoshdagi patsiyentlarda va 2 yosh va undan katta bolalarda qonni ko‘p marta transfuziyalar oqibatida temir bilan surunkali to‘yinishini (transfuzion gemosiderozni) davolash.Notransfuzion-qaram talassemik sindromli 10 yosh va undan katta bo‘lgan patsiyentlarda temir bilan surunkali to‘yinishni davolash.

Temir bilan tranfuzion to‘yinish Davolashni taxminan 20 birlik (≈ 100 ml/kg) eritrotsitar massa transfuziyasidan keyin yoki surunkali ortiqcha temir moddasi mavjudligi haqida dalolat beradigan klinik nazorat ma’lumotlari mavjud (masalan, qon zardobida ferritin kontsentratsiyasi >1000 mkg/l) bo‘lganida boshlash tavsiya etiladi. Dozalar (mg/kg da) butun tabletkaning eng yaqin dozasiga qadar hisoblanishi va shu  holga yetkazilishi  kerak. Temir xelatoriya davolashning maqsadi transfuziyalarda yuborilgan temirni chiqarish va zarurat bo‘lganida temirning mavjud ortiqcha kontsentratsiyasini pasaytirishdir. To‘planib qolgan temirni chiqarish haqidagi qaror individuallashtirilgan bo‘lishi va xelator terapiyasining ehtimol tutiladigan klinik afzalliklari va xavflariga asoslangan bo‘lishi kerak.

Temir bilan tranfuzion to‘yinish bo‘lgan patsiyentlarda klinik tadqiqotlarda Eksidjad preparatining dispersiyalanuvchi tabletkalari kattalar va bolalarda uzoq muddat davomida qo‘llanilganida xabar berilgan eng ko‘p uchraydigan nojo‘ya reaktsiyalar: 26% patsiyentlarda me’da-ichak yo‘llari tomonidan buzilishlardan (asosan ko‘ngil aynishi, qusish, diareya yoki qorinda og‘riqlar) va 7% patsiyentlarda toshmadan iborat bo‘lgan. Mazkur reaktsiyalar dozaga bog‘liq bo‘lib, umuman olganda kuchsiz yoki o‘rtacha ifodalangan, tranzitor xarakterga ega va ko‘pchilik hollarda davolash davom ettirilganida yo‘qoladi. Qon zardobida kreatinin kontsentratsiyasining sezilarli bo‘lmagan miqdorda o‘sib boruvchi oshishi ko‘pincha norma chegarasida bo‘lgan va deyarli 36% patsiyentlarda kuzatilgan. Ushbu nojo‘ya samara preparat dozasiga bog‘liq bo‘lib, ko‘pincha o‘zidan o‘zi yo‘qoladi va gohida preparat dozasi pasaytirilganida uning ifodalanganligi kamayishi mumkin. Deferaziroksning dispersiyalanuvchi tabletkalarini qabul qilgan, temir bilan tranfuzion to‘yinish bo‘lgan patsiyentlarda klinik tadqiqotlarda 2% hollarda preparat dozasiga bog‘liq bo‘lmagan holda jigar transaminazalari faolligini oshishi qayd etilgan. Patsiyentlarning ko‘pchiligida transaminazalar faolligini oshishi deferaziroksni qabul qilishga qadar kuzatilgan. Gepatit rivojlanishini taxmin qilishga imkon bergan jigar transaminazalari faolligini normaning yuqori chegarasidan (NYUCh) 10 martadan ortiq oshishi ko‘p kuzatilmagan (0,3%). Marketingdan keyingi hisobotlarda deferaziroksni qabul qilgan patsiyentlarda jigar yetishmovchiligi hollari, gohida o‘lim bilan yakun topuvchi jigar yetishmovchiligi hollari haqida xabar berilgan. Ko‘pchilik hollarda jigar yetishmovchiligi jigar tsirrozi va multi-organ yetishmovchiligi kabi birgalikda kechadigan jiddiy kasalliklari bo‘lgan patsiyentlarda rivojlangan. Eksidjad preparatining dispersiyalanuvchi tabletkalarini qo‘llagan holda bir yillik, randomizatsiya qilingan, ikki yoqlama, yashirin, platsebo-nazorat qilinadigan klinik tadqiqotda notransfuzion-qaram  talassemik sindromli va temir moddasi ortiqcha bo‘lgan patsiyentlarda Eksidjad preparatini kuniga 10 mg/kg dozada qabul qilayotgan patsiyentlarda qayd etilgan eng ko‘p uchraydigan nojo‘ya ta’sirlar diareya (9,1%), toshma (9,1%) va ko‘ngil aynishi (7,3%) bo‘lgan. Qon zardobida kreatinin darajalari va kreatinin klirensining abnormal qiymatlari muvofiq ravishda 5,5% va 1,8% hollarda qayd etilgan. Eksidjad preparatini kuniga 10 mg/kg dozada qabul qilayotgan 1,8% patsiyentlarda jigar transaminazalarini dastlabki ko‘rsatkichlarga nisbatan 2 marta oshishi va normaning yuqori chegarasidan 5 marta oshishi haqidagi xabarlar olingan. Shuningdek, temirning boshqa xelatorlari bilan davolashdagi kabi deferaziroksni qabul qilgan patsiyentlarda yuqori chastotalarda eshitish qobiliyatini yo‘qolishi va ko‘z qorachig‘ining xiralashishi (katarakta) kam kuzatilgan.

Ta’sir etuvchi moddaga yoki har qanday yordamchi moddaga yuqori sezuvchanlikda. Kreatinin klirensi < 40 ml/min bo‘lgan yoki qon zardobida kreatinin darajasi yoshga muvofiq keladigan normaning yuqori chegarasidan 2 marta ortiq bo‘lgan patsiyentlarda. Yuqori xavfli miyelodisplastik sindromli (MDS) patsiyentlar va boshqa gematologik hamda nogematologik xavfli o‘smalari bo‘lgan, kasallikning tezda rivojlanishi oqibatida xelator davolash kam samarali bo‘lgan patsiyentlarda preparat qo‘llanilishi mumkin emas.

Eksidjad preparatining tizimli ekspozitsiyasini pasaytirishi mumkin bo‘lgan preparatlar Sog‘lom ko‘ngillilar ishtirokida o‘tkazilgan tadqiqotlar davomida deferaziroksni (dispersiyalanuvchi tabletkalar, 30 mg/kg bo‘lgan bir martalik doza) va UDF-glyukuroniltransferazaning (UGT) kuchli induktori – rifampitsinni (takroriy doza sutkada 600 mg) bir vaqtda qo‘llanilishi deferaziroks ekspozitsiyasini 44% ga (90% DI: 37% – 51%) pasayishiga olib kelgan. Shunday qilib, Eksidjad preparatini UGT ning kuchli induktorlari (masalan, rifampitsin, fenitoin, fenobarbital, ritonavir) bilan bir vaqtda qo‘llanilishi Eksidjad preparatining samaradorligini pasayishiga olib kelishi mumkin. Eksidjad preparatini UGT ning kuchli induktori bilan bir vaqtda qo‘llanilganida davolashga nisbatan klinik javobga asoslangan holda Eksidjad preparati dozasini ko‘paytirishni nazarda tutish zarur. Ovqatni ta’siri Deferaziroksning biokiraolishligi ovqat bilan birga qo‘llanilganida turli darajada oshgan. Shuning uchun Eksidjad preparatini nahorga, eng kamida ovqatlanishdan 30 minut oldin, har kuni aynan bir vaqtda qabul qilish maqsadga muvofiq. Midazolam bilan va CYP3A4 yordamida metabolizmga uchraydigan boshqa preparatlar bilan o‘zaro ta’siri Sog‘lom ko‘ngillilar ishtirokida o‘tkazilgan tadqiqotlar davomida deferaziroksning dispersiyalanuvchi tabletkalarini va midazolamni (CYP3A4 izofermentining substratini) bir vaqtda qo‘llanilishi midazolam ekspozitsiyasini 17% ga (90% DI: 8% – 26%) pasayishiga olib kelgan. Klinik sharoitlarda mazkur samara yanada yaqqol ko‘rinishga ega bo‘lishi mumkin. Shunday qilib, samaradorlikning pasayishi mumkinligi tufayli, deferaziroksni CYP3A4 vositasida metabolizmga uchraydigan moddalar (masalan, tsiklosporin, simvastatin, homiladorlikka qarshi gormonal vositalar) bilan kombinatsiyada buyurishda ehtiyotkorlikka rioya qilish lozim. Repaglinid bilan va CYP2S8 yordamida metabolizmga uchraydigan boshqa preparatlar bilan o‘zaro ta’siri Sog‘lom ko‘ngillilar ishtirokida o‘tkazilgan tadqiqotlar davomida deferaziroksni (dispersiyalanuvchi tabletkalar, sutkada 30 mg/kg bo‘lgan takroriy doza) va CYP2C8 izofermenti substrati – repaglinid bilan (sutkada 0,5 mg bo‘lgan bir martalik doza) bir vaqtda qo‘llanilishi repaglinid AUC va Cmax ko‘rsatkichlarini muvofiq ravishda 131% ga (90% DI: 103% – 164%) va 62% (90% DI: 42% – 84%) oshishiga olib kelgan. Deferaziroks va repaglinid bir vaqtda buyurilganida qonda glyukoza darajasini sinchkovlik bilan nazorat qilish lozim. Deferaziroks va CYP2C8 ning paklitaksel kabi boshqa substratlari o‘rtasida o‘zaro ta’sirni istisno etib bo‘lmaydi. Teofillin bilan va CYP1A2 yordamida metabolizmga uchraydigan boshqa preparatlar bilan o‘zaro ta’siri Sog‘lom ko‘ngillilar ishtirokida o‘tkazilgan tadqiqotlar davomida deferaziroksni (dispersiyalanuvchi tabletkalar, sutkada 30 mg/kg bo‘lgan takroriy doza) va CYP1A2 izofermenti substrati – teofillin bilan (sutkada 120 mg bo‘lgan bir martalik doza) bir vaqtda qo‘llanilishi teofillin AUC ko‘rsatkichini 84% ga (90% DI: 73% – 95%) oshishiga olib kelgan. Cmax ko‘rsatkichi bir martalik doza qabul qilinganida o‘zgarmagan, ammo uzoq muddat dozalanganida teofillinning Cmax ko‘rsatkichi oshishi kutiladi. Deferaziroks va teofillin bir vaqtda buyurilganida teofillin kontsentratsiyasini nazorat qilish va uning dozasini pasaytirish imkoniyatini ko‘rib chiqish lozim. Deferaziroks va CYP1A2 ning boshqa substratlari o‘rtasida o‘zaro ta’sirni istisno etib bo‘lmaydi. O‘zaro ta’sirlarning boshqa turlari Sog‘lom katta yoshdagi ko‘ngillilarda deferaziroks va digoksin o‘rtasida o‘zaro ta’sir kuzatilmagan. Deferaziroks va C vitaminini bir vaqtda qo‘llanilishi rasman o‘rganilmagan. C vitaminini sutkada 200 mg gacha dozada buyurilishi nojo‘ya oqibatlar rivojlanishi bilan bog‘lanmagan. Klinik tadqiqotlarda, marketingdan keyingi tadqiqotlarda yoki ilmiy adabiyotlarda (agar qo‘llash mumkin bo‘lsa) kuzatilgan deferaziroksni temirning boshqa xelatorlari (deferoksamin, deferipron) bilan kombinatsiyadagi xavfsizlik profili monoterapiyadagi kabi o‘xshash bo‘lgan. Deferaziroksni va tarkibida alyuminiy saqlaydigan antatsid preparatlarini bir vaqtda qo‘llanilishi rasman o‘rganilmagan. Deferaziroks temirga qaraganda alyuminiyga nisbatan pastroq o‘xshashlikka ega ekanligiga qaramay, deferaziroksni tarkibida alyuminiy saqlaydigan antatsid preparatlari bilan birgalikda qabul qilish tavsiya etilmaydi. Deferaziroksni va NYAQV, kortikosteroidlar yoki peroral bisfosfonatlar kabi ma’lum ultserogen potentsialiga ega bo‘lgan moddalar bilan bir vaqtda qo‘llanilishi, shuningdek deferaziroksni antikoagulyantlarni qabul qilayotgan patsiyentlarga buyurilishi me’da-ichak yo‘llarini bezovta qilish xavfini oshirishi mumkin.

Buyrak faoliyati buzilishlarida qo‘llanilishi Deferaziroksni qabul qilgan patsiyentlarda qon zardobida kreatinin darajasini odatda normal diapazon chegarasida bo‘lgan, o‘sib bormaydigan oshishi qayd etilgan. Deferaziroksni marketingdan keyingi qo‘llanilishida o‘tkir buyrak yetishmovchiligi hollari ro‘yxatdan o‘tkazilgan. Eksidjad preparati qo‘llanilganida sabab-oqibat bog‘liqligi aniqlanmaganligiga qaramay, dializ buyurilishi talab qilinadigan yoki o‘lim bilan yakunlanadigan o‘tkir buyrak yetishmovchiligining kam hollari qayd etilgan. Davolash boshlanishidan oldin ikki marta zardob kreatinini darajasini va/yoki kreatinin klirensini baholash, keyinchalik esa har oyda monitoring o‘tkazish tavsiya etiladi. Anamnezda buyrak kasalliklari bo‘lgan patsiyentlar yoki buyrak faoliyatini yomonlashtirishga qodir bo‘lgan preparatlarni qabul qilayotgan patsiyentlar asoratlar rivojlanishi xavfiga moyil bo‘ladilar. Ushbu holda bunday toifadagi patsiyentlarga qon zardobida kreatinin darajasini va/yoki kreatinin klirensini nazorat qilishni davolash boshlanishida yoki davolash yangilanganida birinchi oy davomida haftada bir marta, so‘ngra esa bir oyda bir marta amalga oshirish tavsiya etiladi. Kreatinin klirensi 40 ml/minut chegarasida va 60 ml/minutdan kam bo‘lgan patsiyentlarda, ayniqsa dori vositalarini bir vaqtda qabul qilish, degidratatsiya yoki og‘ir infektsiyalar kabi buyrak faoliyatini yomonlashtirishi mumkin bo‘lgan qo‘shimcha xavf omillari mavjud bo‘lganida ehtiyotkorlikka rioya qilish lozim. Deferaziroksni qabul qilgan patsiyentlarda buyrak tubulopatiyasi hollari haqida xabar berilgan. Ushbu patsiyentlarning ko‘pchiligini beta-talassemiyali va zardobda ferritin darajasi <1500 mkg/l bo‘lgan bolalar va o‘smirlar tashkil etgan. Proteinuriya darajasini aniqlash uchun tahlillarni bir oyda bir marta o‘tkazish lozim. Davolash fonida diareya yoki qusish rivojlanganida patsiyentlarni mos keladigan gidratatsiyasini qo‘llab-quvvatlash lozim. Katta yoshdagi patsiyentlarda, agar ikkita ketma-ket tadqiqotlarda qon zardobida kreatinin darajasini o‘sib bormaydigan, davolashga qadar bo‘lgan o‘rtacha ko‘rsatkichlaridan yuqori 33% dan ortiq oshishi kuzatilsa va uni boshqa sabablar hisobiga kiritib bo‘lmasa, Eksidjad preparatining sutkalik dozasini 10 mg/kg gacha kamaytirish kerak. Bolalarda, agar ikkita ketma-ket tadqiqotlarda qon zardobida kreatinin darajasini tegishli yosh normasining yuqori chegarasidan yuqori oshishi kuzatilsa, dozani 10 mg/kg gacha kamaytirish lozim. Qon zardobida kreatinin darajasini normaning yuqori chegarasidan yuqori, o‘sib boruvchi ko‘tarilishi kuzatilsa, Eksidjad preparatini qo‘llash bekor qilinishi lozim. Eksidjad preparati bilan davolashni individual klinik-laboratoriya ko‘rsatkichlariga bog‘liq ravishda qayta boshlash mumkin. Jigar faoliyatini buzilishlarida qo‘llanilishi Eksidjad preparati jigar faoliyatini og‘ir buzilishlari (Chayld-Pyu bo‘yicha C sinfi) bo‘lgan patsiyentlarga tavsiya etilmaydi. Deferaziroks bilan davolash faqat jigar transaminazalarining dastlabki darajasi normaning yuqori chegarasidan 5 martagacha ortiq bo‘lgan patsiyentlarga buyurilgan. Transaminazalarning bunday darajasi deferaziroks farmakokinetikasiga ta’sir ko‘rsatmagan. Deferaziroks asosan glyukuronidatsiya vositasida va minimal darajada (taxminan 8%) chiqariladi, R450 tsitoxrom fermentlari bilan katalizatsiyalanadigan oksigenaz reaktsiyalari vositasida metabolizmga uchraydi. Gepatit rivojlanishini taxmin qilishga imkon bergan jigar transaminazalari faolligini normaning yuqori chegarasidan 10 martadan ortiq oshishi ko‘p kuzatilmagan (0,3%). Marketingdan keyingi hisobotlarda deferaziroksni qabul qilgan patsiyentlarda jigar yetishmovchiligi hollari, gohida o‘lim bilan yakun topuvchi jigar yetishmovchiligi hollari haqida xabar berilgan. Ko‘pchilik hollarda jigar yetishmovchiligi jigar tsirrozi va multi-organ yetishmovchiligi kabi birgalikda kechadigan jiddiy kasalliklari bo‘lgan patsiyentlarda rivojlangan. Davolash boshlanishiga qadar transaminazalar, bilirubin va ishqoriy fosfataza darajalarini birinchi oy davomida har 2 haftada hamda so‘ngra bir oyda bir marta tekshirish tavsiya etilgan. Qon zardobida transaminazalar darajasi boshqa sabablarga kiritish mumkin bo‘lmagan turg‘un va rivojlanuvchi ko‘tarilganida, Eksidjad preparatini qabul qilishni to‘xtatish lozim. Og‘ishlar sabablari aniqlanganidan keyin va ushbu ko‘rsatkichlar normaga kelganidan keyin Eksidjad preparati bilan past dozada va keyinchalik dozani bosqichma-bosqich oshirgan holda davolashni qayta boshlash ehtimolini ehtiyotkorlik bilan ko‘rib chiqish mumkin. Me’da-ichak yo‘llari Eksidjad preparati bilan davolash vaqtida me’da-ichak yo‘llarida shikastlanishlar yuzaga kelishi mumkin. Deferaziroksni qabul qilgan patsiyentlarda, jumladan bolalar va o‘smirlarda me’da-ichak yo‘llarining yuqori qismida yaralar hosil bo‘lishi va qon ketishi hollari qayd etilgan. Ayrim patsiyentlarda me’da va ichakda ko‘plab yaralar kuzatilgan. Kam hollarda o‘lim bilan yakun topadigan me’da-ichakdan, ayniqsa gematologik xavfli o‘smalarga ega va/yoki trombotsitlar soni past bo‘lgan keksa yoshdagi patsiyentlarda, qon ketishlar haqida xabar berilgan. Shifokorlar va patsiyentlar Eksidjad preparati bilan davolash vaqtida me’da-ichakda yaralar va qon ketishlarning belgilari va simptomlariga nisbatan ogohlikka rioya qilishlari hamda me’da-ichak yo‘llari tomonidan jiddiy nojo‘ya  hollarga shubha qilinganida qo‘shimcha tekshirish va davolashni o‘z vaqtida boshlashlari lozim. Me’da-ichak yo‘llarida teshilishlar bilan asoratlangan (shu jumladan o‘lim bilan yakun topadigan) yaralar haqida xabar berilgan. Eksidjad preparatini ma’lum ultserogen potentsialga ega bo‘lgan (NYAQP, kortikosteroidlar yoki peroral bisfosfonatlar kabi) preparatlar bilan bir vaqtda qabul qilayotgan patsiyentlar, antikoagulyantlarni qabul qilayotgan patsiyentlar, shuningdek trombotsitlar soni 50 x 109/l dan kam bo‘lgan patsiyentlar ehtiyotkorlikka rioya qilishlari lozim. Teri tomonidan buzilishlar Marketingdan keyingi davrda Stivens-Djonson sindromi (SSD) toksik epidermal nekroliz (TEN) rivojlanishi hollari haqida xabar berilgan. Shuningdek teri tomonidan boshqa reaktsiyalar, jumladan DRESS (eozinofiliyali va tizimli simptomlar bilan preparatga nisbatan reaktsiyalar) rivojlanishi xavfini istisno qilib bo‘lmaydi. Terida og‘ir alomatlar rivojlanishiga shubha bo‘lganida, Eksidjadni darhol to‘xtatish va qayta boshlamaslik lozim. Eksidjad preparati bilan davolash vaqtida kam uchraydigan polimorf eritema hollari qayd etilgan. Eksidjad preparati bilan davolashda terida toshmalar paydo bo‘lishi mumkin. Yengil yoki o‘rtacha darajadagi teri toshmasida Eksidjad preparati bilan davolash dozaga tuzatish kiritmagan holda davom ettirilishi mumkin, chunki ko‘pincha toshmalar o‘zidan o‘zi yo‘q bo‘lib ketadi. Og‘ir darajali teri toshmasida va davolashni to‘xtatish zarurati bo‘lganida, toshma yo‘qolganidan keyin Eksidjad preparati bilan davolashni pastroq dozada, dozani keyingi bosqichma-bosqich oshirib borgan holda qayta boshlash mumkin. Yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari Eksidjad preparatini qabul qilgan patsiyentlarda ko‘p hollarda davolashning birinchi oyi davomida yuzaga keladigan, kam uchraydigan xavfli yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari (masalan, anafilaksiya va angionevrotik shish) qayd etilgan. Og‘ir yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari yuzaga kelganida Eksidjad preparatini qo‘llashni bekor qilish va dorilar bilan tegishli davolashni buyurish lozim. Eksidjad preparatini anamnezda deferaziroks qo‘llanilishi oqibatida yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari yuzaga kelishi hollari bo‘lgan patsiyentlarga anafilaktik shok rivojlanishi xavfi tufayli takroran buyurish kerak emas. Ko‘rish va eshitish a’zolari Deferaziroks bilan davolashda eshitish buzilishlari (eshitishning pasayishi) va ko‘rishning buzilishlari (qorachig‘ning xiralashuvi) kuzatilgan. Davolash boshlanishidan oldin va teng intervallardan keyin (har 12 oyda) eshitish va ko‘rishga tekshiruvdan (jumladan fundoskopiyadan) o‘tish tavsiya etiladi. Davolash vaqtida buzilishlar aniqlanganida dozani pasaytirish yoki davolashni to‘xtatish ehtimolini ko‘rib chiqish lozim. Qon tomonidan buzilishlar Preparatni marketingdan keyingi davrda qo‘llanilganida deferaziroksni qabul qilayotgan patsiyentlarda tsitopeniyalar rivojlanishi hollari (o‘zidan o‘zi berilgan xabarlar va klinik tadqiqotlardan olingan) qayd etilgan. Ko‘pchilik hollarda tsitopeniyalar suyak iligi tomonidan qon hosil qilinishi yetishmovchiligidan kelib chiqadigan dastlabki gematologik buzilishlari bo‘lgan patsiyentlarda kuzatilgan. Tsitopeniyalarning rivojlanishi mazkur hollari va deferaziroksni qo‘llash o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik aniqlanmagan. Qon tahlilini muntazam ravishda, gematologik buzilishlarni nazorat qilish bo‘yicha standart klinik tavsiyalarga muvofiq o‘tkazish lozim. Noma’lum etiologiyadagi tsitopeniya yuzaga kelganida preparatni qabul qilishni to‘xtatib turish lozim. Eksidjad preparati bilan davolashni qayta boshlash masalasi faqat tsitopeniya rivojlanishi sababini aniqlangan taqdirda, ko‘rib chiqilishi mumkin. Boshqa omillar Temirning boshqa xelatorlari qo‘llanilishidagi kabi temir miqdori sezilmas darajada ortiqcha bo‘lgan patsiyentlarda yoki ferritin darajasi sezilmas darajada yuqori bo‘lgan patsiyentlarda asoslanmagan yuqori dozalarda qabul qilinganida Eksidjad preparatining toksikligi xavfi oshishi mumkin. Preparatdan dispersiyalanuvchi tabletkalar shaklida foydalangan holda o‘tkazilgan klinik tadqiqotlar davomida, 5 yil davomida kuzatish olib borilganida deferaziroksni qo‘llash bolalarda o‘sishni to‘xtab qolishi bilan kechmagan. Shunga qaramay, umumiy ehtiyotkorlik chorasi sifatida bolalarning tana vazni, bo‘yi va rivojlanishini teng intervallardan keyin (har 12 oyda) nazorat qilish lozim. Dispersiyalanuvchi tabletkalar laktozani (deferaziroksning har bir mg ga 1,1 mg laktozani) saqlaydi. Galaktozani ko‘tara olmaslik irsiy kasalligi, glyukoza-galaktoza so‘rilishi buzilishi yoki laktazaning og‘ir tanqisligi bo‘lgan patsiyentlarga preparatning ushbu shaklini qabul qilish tavsiya etilmaydi.

Homiladorlik davrida Deferaziroksni homiladorlik kechishiga ta’siriga oid klinik ma’lumotlar yo‘q. Hayvonlarda o‘tkazilgan tadqiqotlarda ona organizmi uchun toksik bo‘lgan dozalarda preparatning reproduktiv toksikligi ko‘rsatilgan. Odam uchun potentsial xavfi noma’lum. Ehtiyotkorlik chorasi sifatida Eksidjad preparatini homiladorlik davrida yaqqol zaruratsiz qo‘llash tavsiya etilmaydi. Laktatsiya davrida Hayvonlarda o‘tkazilgan tadqiqotlarda deferaziroks tezda va sezilarli miqdorda ona sutiga o‘tishi aniqlangan. Deferaziroksning ona organizmi uchun toksik bo‘lmagan dozalari qo‘llanilganida naslga ta’siri aniqlanmagan. Deferaziroks insonning ko‘krak sutiga ajralib chiqishi noma’lum. Eksidjad preparati qabul qilinganida ko‘krak bilan emizish tavsiya etilmagan. Fertilligi Deferaziroks hatto toksik dozalarda ham kalamushlarda fertillikka yoki reproduktiv faoliyatga ta’sir ko‘rsatmaydi. Bola tug‘ish yoshidagi ayollar Hayvonlarda o‘tkazilgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, deferaziroks kalamushlar yoki quyonlar nasliga teratogen ta’sir ko‘rsatmagan, biroq kalamushlarda temir moddasi ortiqcha bo‘lmagan holda ona organizmi uchun yuqori toksik bo‘lgan yuqori dozalar yuborilganida bolalarida sklet o‘zgarishlari va bolalarining o‘lik tug‘ilishi hollari tez-tezligi oshishini keltirib chiqargan. Deferaziroks reproduktiv yoki bola tug‘ish faoliyatiga biror-bir boshqa ta’sir ko‘rsatmagan. Odam uchun potentsial xavfi noma’lum. Deferaziroksni CYP3A4 vositasida metabolizmga uchraydigan gormonal homiladorlikka qarshi vositalar bilan bir vaqtda qo‘llanilganida gormonal homiladorlikka qarshi vosita samaradorligi pasayishi mumkinligi munosabati bilan ehtiyotkorlikka rioya qilish lozim.

30°S dan yuqori bo‘lmagan haroratda namlikdan himoya qilish uchun original o‘ramida saqlansin.

Preparat dozasini oshirib yuborilishi hollari (preparatni bir necha hafta davomida buyurilgan dozadan 2-3 marta ortiq dozalarda qabul qilish) haqida xabar qilingan. Bitta holatda dozani oshirib yuborilishi gepatitning subklinik shakli rivojlanishiga olib kelgan, uning namoyon bo‘lishi preparat bilan davolash to‘xtatilganidan so‘ng keyingi davrda asoratlar rivojlanmagan holda so‘ndirilgan. Preparatni 80 mg/kg dozada bir marta qabul qilinganida temir moddasi ortiqcha bo‘lgan beta-talassemiyali patsiyentlarda kuchsiz ifodalangan ko‘ngil aynishi va diareya qayd etilgan. Sog‘lom shaxslar 40 mg/kg gacha bo‘lgan bir martalik dozani yaxshi qabul qilgan. Dozani oshirib yuborilishining o‘tkir belgilari ko‘ngil aynishi, qusish, bosh og‘rig‘i va diareyani o‘z ichiga olishi mumkin. Doza oshirib yuborilganida qusishni keltirib chiqarish yoki me’dani yuvish, shuningdek simptomatik davolashni buyurish lozim.

Retsept bo‘yicha Ulashish: 5 189 Views

28 tabletkadan o‘ramda.

3 yil.