Буйрак фаолияти бузилишларида қўлланилиши Деферазироксни қабул қилган пациентларда қон зардобида креатинин даражасини одатда нормал диапазон чегарасида бўлган, ўсиб бормайдиган ошиши қайд этилган.
Деферазироксни маркетингдан кейинги қўлланилишида ўткир буйрак етишмовчилиги ҳоллари рўйхатдан ўтказилган.
Эксиджад препарати қўлланилганида сабаб-оқибат боғлиқлиги аниқланмаганлигига қарамай, диализ буюрилиши талаб қилинадиган ёки ўлим билан якунланадиган ўткир буйрак етишмовчилигининг кам ҳоллари қайд этилган.
Даволаш бошланишидан олдин икки марта зардоб креатинини даражасини ва/ёки креатинин клиренсини баҳолаш, кейинчалик эса ҳар ойда мониторинг ўтказиш тавсия этилади.
Анамнезда буйрак касалликлари бўлган пациентлар ёки буйрак фаолиятини ёмонлаштиришга қодир бўлган препаратларни қабул қилаётган пациентлар асоратлар ривожланиши хавфига мойил бўладилар.
Ушбу ҳолда бундай тоифадаги пациентларга қон зардобида креатинин даражасини ва/ёки креатинин клиренсини назорат қилишни даволаш бошланишида ёки даволаш янгиланганида биринчи ой давомида ҳафтада бир марта, сўнгра эса бир ойда бир марта амалга ошириш тавсия этилади.
Креатинин клиренси 40 мл/минут чегарасида ва 60 мл/минутдан кам бўлган пациентларда, айниқса дори воситаларини бир вақтда қабул қилиш, дегидратация ёки оғир инфекциялар каби буйрак фаолиятини ёмонлаштириши мумкин бўлган қўшимча хавф омиллари мавжуд бўлганида эҳтиёткорликка риоя қилиш лозим.
Деферазироксни қабул қилган пациентларда буйрак тубулопатияси ҳоллари ҳақида хабар берилган.
Ушбу пациентларнинг кўпчилигини бета-талассемияли ва зардобда ферритин даражаси <1500 мкг/л бўлган болалар ва ўсмирлар ташкил этган.
Протеинурия даражасини аниқлаш учун таҳлилларни бир ойда бир марта ўтказиш лозим.
Даволаш фонида диарея ёки қусиш ривожланганида пациентларни мос келадиган гидратациясини қўллаб-қувватлаш лозим.
Катта ёшдаги пациентларда, агар иккита кетма-кет тадқиқотларда қон зардобида креатинин даражасини ўсиб бормайдиган, даволашга қадар бўлган ўртача кўрсаткичларидан юқори 33% дан ортиқ ошиши кузатилса ва уни бошқа сабаблар ҳисобига киритиб бўлмаса, Эксиджад препаратининг суткалик дозасини 10 мг/кг гача камайтириш керак.
Болаларда, агар иккита кетма-кет тадқиқотларда қон зардобида креатинин даражасини тегишли ёш нормасининг юқори чегарасидан юқори ошиши кузатилса, дозани 10 мг/кг гача камайтириш лозим.
Қон зардобида креатинин даражасини норманинг юқори чегарасидан юқори, ўсиб борувчи кўтарилиши кузатилса, Эксиджад препаратини қўллаш бекор қилиниши лозим.
Эксиджад препарати билан даволашни индивидуал клиник-лаборатория кўрсаткичларига боғлиқ равишда қайта бошлаш мумкин.
Жигар фаолиятини бузилишларида қўлланилиши Эксиджад препарати жигар фаолиятини оғир бузилишлари (Чайлд-Пю бўйича C синфи) бўлган пациентларга тавсия этилмайди.
Деферазирокс билан даволаш фақат жигар трансаминазаларининг дастлабки даражаси норманинг юқори чегарасидан 5 мартагача ортиқ бўлган пациентларга буюрилган.
Трансаминазаларнинг бундай даражаси деферазирокс фармакокинетикасига таъсир кўрсатмаган.
Деферазирокс асосан глюкуронидация воситасида ва минимал даражада (тахминан 8%) чиқарилади, Р450 цитохром ферментлари билан катализацияланадиган оксигеназ реакциялари воситасида метаболизмга учрайди.
Гепатит ривожланишини тахмин қилишга имкон берган жигар трансаминазалари фаоллигини норманинг юқори чегарасидан 10 мартадан ортиқ ошиши кўп кузатилмаган (0,3%).
Маркетингдан кейинги ҳисоботларда деферазироксни қабул қилган пациентларда жигар етишмовчилиги ҳоллари, гоҳида ўлим билан якун топувчи жигар етишмовчилиги ҳоллари ҳақида хабар берилган.
Кўпчилик ҳолларда жигар етишмовчилиги жигар циррози ва мулти-орган етишмовчилиги каби биргаликда кечадиган жиддий касалликлари бўлган пациентларда ривожланган.
Даволаш бошланишига қадар трансаминазалар, билирубин ва ишқорий фосфатаза даражаларини биринчи ой давомида ҳар 2 ҳафтада ҳамда сўнгра бир ойда бир марта текшириш тавсия этилган.
Қон зардобида трансаминазалар даражаси бошқа сабабларга киритиш мумкин бўлмаган турғун ва ривожланувчи кўтарилганида, Эксиджад препаратини қабул қилишни тўхтатиш лозим.
Оғишлар сабаблари аниқланганидан кейин ва ушбу кўрсаткичлар нормага келганидан кейин Эксиджад препарати билан паст дозада ва кейинчалик дозани босқичма-босқич оширган ҳолда даволашни қайта бошлаш эҳтимолини эҳтиёткорлик билан кўриб чиқиш мумкин.
Меъда-ичак йўллари Эксиджад препарати билан даволаш вақтида меъда-ичак йўлларида шикастланишлар юзага келиши мумкин.
Деферазироксни қабул қилган пациентларда, жумладан болалар ва ўсмирларда меъда-ичак йўлларининг юқори қисмида яралар ҳосил бўлиши ва қон кетиши ҳоллари қайд этилган.
Айрим пациентларда меъда ва ичакда кўплаб яралар кузатилган.
Кам ҳолларда ўлим билан якун топадиган меъда-ичакдан, айниқса гематологик хавфли ўсмаларга эга ва/ёки тромбоцитлар сони паст бўлган кекса ёшдаги пациентларда, қон кетишлар ҳақида хабар берилган.
Шифокорлар ва пациентлар Эксиджад препарати билан даволаш вақтида меъда-ичакда яралар ва қон кетишларнинг белгилари ва симптомларига нисбатан огоҳликка риоя қилишлари ҳамда меъда-ичак йўллари томонидан жиддий ножўя ҳолларга шубҳа қилинганида қўшимча текшириш ва даволашни ўз вақтида бошлашлари лозим.
Меъда-ичак йўлларида тешилишлар билан асоратланган (шу жумладан ўлим билан якун топадиган) яралар ҳақида хабар берилган.
Эксиджад препаратини маълум улцероген потенциалга эга бўлган (НЯҚП, кортикостероидлар ёки перорал бисфосфонатлар каби) препаратлар билан бир вақтда қабул қилаётган пациентлар, антикоагулянтларни қабул қилаётган пациентлар, шунингдек тромбоцитлар сони 50 х 109/л дан кам бўлган пациентлар эҳтиёткорликка риоя қилишлари лозим.
Тери томонидан бузилишлар Маркетингдан кейинги даврда Стивенс-Джонсон синдроми (ССД) токсик эпидермал некролиз (ТEН) ривожланиши ҳоллари ҳақида хабар берилган.
Шунингдек тери томонидан бошқа реакциялар, жумладан ДРEСС (эозинофилияли ва тизимли симптомлар билан препаратга нисбатан реакциялар) ривожланиши хавфини истисно қилиб бўлмайди.
Терида оғир аломатлар ривожланишига шубҳа бўлганида, Эксиджадни дарҳол тўхтатиш ва қайта бошламаслик лозим.
Эксиджад препарати билан даволаш вақтида кам учрайдиган полиморф эритема ҳоллари қайд этилган.
Эксиджад препарати билан даволашда терида тошмалар пайдо бўлиши мумкин.
Енгил ёки ўртача даражадаги тери тошмасида Эксиджад препарати билан даволаш дозага тузатиш киритмаган ҳолда давом эттирилиши мумкин, чунки кўпинча тошмалар ўзидан ўзи йўқ бўлиб кетади.
Оғир даражали тери тошмасида ва даволашни тўхтатиш зарурати бўлганида, тошма йўқолганидан кейин Эксиджад препарати билан даволашни пастроқ дозада, дозани кейинги босқичма-босқич ошириб борган ҳолда қайта бошлаш мумкин.
Юқори сезувчанлик реакциялари Эксиджад препаратини қабул қилган пациентларда кўп ҳолларда даволашнинг биринчи ойи давомида юзага келадиган, кам учрайдиган хавфли юқори сезувчанлик реакциялари (масалан, анафилакция ва ангионевротик шиш) қайд этилган.
Оғир юқори сезувчанлик реакциялари юзага келганида Эксиджад препаратини қўллашни бекор қилиш ва дорилар билан тегишли даволашни буюриш лозим.
Эксиджад препаратини анамнезда деферазирокс қўлланилиши оқибатида юқори сезувчанлик реакциялари юзага келиши ҳоллари бўлган пациентларга анафилактик шок ривожланиши хавфи туфайли такроран буюриш керак эмас.
Кўриш ва эшитиш аъзолари Деферазирокс билан даволашда эшитиш бузилишлари (эшитишнинг пасайиши) ва кўришнинг бузилишлари (қорачиғнинг хиралашуви) кузатилган.
Даволаш бошланишидан олдин ва тенг интерваллардан кейин (ҳар 12 ойда) эшитиш ва кўришга текширувдан (жумладан фундоскопиядан) ўтиш тавсия этилади.
Даволаш вақтида бузилишлар аниқланганида дозани пасайтириш ёки даволашни тўхтатиш эҳтимолини кўриб чиқиш лозим.
Қон томонидан бузилишлар Препаратни маркетингдан кейинги даврда қўлланилганида деферазироксни қабул қилаётган пациентларда цитопениялар ривожланиши ҳоллари (ўзидан ўзи берилган хабарлар ва клиник тадқиқотлардан олинган) қайд этилган.
Кўпчилик ҳолларда цитопениялар суяк илиги томонидан қон ҳосил қилиниши етишмовчилигидан келиб чиқадиган дастлабки гематологик бузилишлари бўлган пациентларда кузатилган.
Цитопенияларнинг ривожланиши мазкур ҳоллари ва деферазироксни қўллаш ўртасидаги ўзаро боғлиқлик аниқланмаган.
Қон таҳлилини мунтазам равишда, гематологик бузилишларни назорат қилиш бўйича стандарт клиник тавсияларга мувофиқ ўтказиш лозим.
Номаълум этиологиядаги цитопения юзага келганида препаратни қабул қилишни тўхтатиб туриш лозим.
Эксиджад препарати билан даволашни қайта бошлаш масаласи фақат цитопения ривожланиши сабабини аниқланган тақдирда, кўриб чиқилиши мумкин.
Бошқа омиллар Темирнинг бошқа хелаторлари қўлланилишидаги каби темир миқдори сезилмас даражада ортиқча бўлган пациентларда ёки ферритин даражаси сезилмас даражада юқори бўлган пациентларда асосланмаган юқори дозаларда қабул қилинганида Эксиджад препаратининг токциклиги хавфи ошиши мумкин.
Препаратдан дисперсияланувчи таблеткалар шаклида фойдаланган ҳолда ўтказилган клиник тадқиқотлар давомида, 5 йил давомида кузатиш олиб борилганида деферазироксни қўллаш болаларда ўсишни тўхтаб қолиши билан кечмаган.
Шунга қарамай, умумий эҳтиёткорлик чораси сифатида болаларнинг тана вазни, бўйи ва ривожланишини тенг интерваллардан кейин (ҳар 12 ойда) назорат қилиш лозим.
Дисперсияланувчи таблеткалар лактозани (деферазирокснинг ҳар бир мг га 1,1 мг лактозани) сақлайди.
Галактозани кўтара олмаслик ирсий касаллиги, глюкоза-галактоза сўрилиши бузилиши ёки лактазанинг оғир танқислиги бўлган пациентларга препаратнинг ушбу шаклини қабул қилиш тавсия этилмайди.