oq mayda kristallik kukun oʼziga xos kuchsiz hidli.

Penisillinlar (Beta-laktam)

J01CE01

Biosintetik penitsillinlar guruhining antibiotikidir. Mikroorganizmlarning hujayra devori sintezini susaytirishi hisobiga bakteritsid taʼsir koʼrsatadi. Grammusbat bakteriyalar: Staphylococcus spp., Streptococcus spp. (shu jumladan Streptococcus pneumoniae), Corynebacterium diphtheriae, Bacillus anthracis; grammanfiy bakteriyalar: Neisseria meningitides, Neisseria gonorrhoeae; anaerob spora hosil qiluvchi tayoqchalar, shuningdek Actinomyces spp., Spirochaetaceae ga nisbatan faol. Penitsillinazani ishlab chiqaruvchi Staphylococcus spp. shtammlari benzilpenitsillinning taʼsiriga chidamlidir. Benzilpenitsillinning natriyli tuzi kaliyli tuziga nisbatan taʼsirining uzoq davomliligi bilan xarakterlanadi.

Mushak ichiga yuborilganidan soʼng inʼektsiya qilingan joydan tez soʼriladi. Organizmning toʼqimalari va suyuqliklarida keng taqsimlanadi. Benzilpenitsillin yoʼldosh toʼsigʼi orqali yaxshi oʼtadi. Bosh miya pardalari yalligʼlanishida gematoentsefalik toʼsiq orqali yaxshi oʼtadi. Yarim chiqarilish davri (T½) – 30 minutni tashkil qiladi. Siydik bilan chiqariladi.

Benzilpenitsillinga sezgir mikroorganizmlar tomonidan chaqirilgan kasalliklar: krupoz va oʼchoqli pnevmoniya, plevra empiemasi, sepsis, septitsemiya, piemiya, oʼtkir va oʼtkir osti septik endokardit, meningit, oʼtkir surunkali osteomielit, siydik chiqarish va oʼt yoʼllarining infektsiyalari, angina; teri, yumshoq toʼqimalar va shilliq qavatlarning yiringli infektsiyalari, saramas, difteriya (boʼgʼma), qizilcha, kuydirgi (sibirskaya yazva), aktinomikozni davolashda, akusherlik-ginekologiya amaliyotidagi yiringli­yalligʼlanish kasalliklar, LOR–kasalliklari, koʼz kasalliklarini davolashda, gonoreya, blennoreya, sifilisda qoʼllaniladi.

Infektsiyalarni oʼrtacha ogʼirlikda kechishida mushak ichiga va vena ichiga 250000-500000 TB dozada yuboriladi; sutkalik dozalar 1000000–2000000 TB ni tashkil qiladi. Ogʼir infektsiyalarda (sepsis, septik endokardit, meningit) sutkada 10000000–20000000 TB gacha; gazli gangrenada 40000000–60000000 TB gacha yuboriladi. 1 yoshgacha boʼlgan bolalarga tana vaznining har kg ga 50000–100000 TB sutkalik dozalarda, 1 yoshdan oshgan bolalarga 50000 TB/(kg/sut) dan buyuriladi. Ogʼir infektsiyalarda (meningit, sepsis, oʼtkir pnevmoniyaning ogʼir shakllarida) sutkalik dozani 200000–300000 TB/kg gacha; hayotiy zarurat tugʼilganda 500000 TB/kg gacha oshirish mumkin. Sutkalik doza 4­6 marta qabul qilishga taqsimlanadi. Vena ichiga oqim bilan yuborish uchun 1000000–2000000 TB 5­10 ml inʼektsiya uchun suvda yoki natriy xloridining izotonik eritmasida eritiladi, mushak ichiga inʼektsiyalar bilan birga sutkada 1-2 marta yuboriladi; vena ichiga tomchilab yuborish uchun 2000000–5000000 TB 100–200 ml natriy xloridining izotonik eritmasida yoki 5­10% li glyukoza eritmasida eritiladi. Endolyumbal yuborish uchun kasallikning xarakteriga qarab, kattalarga 5000–10000 TB, bolalarga 2000 dan 5000 TB gacha yuboriladi. Preparat 1 ml ga 1000 TB hisobida eritiladi. Teri ostiga infiltratlarni sanchib inʼektsiya qilish uchun qoʼllaniladi (100000- 200000 TB 1 mg 0,25-0,5% novokain eritmasida eritiladi). Eritmalar, ularga boshqa dorilarni qoʼshishga yoʼl qoʼyilmay, tayyorlanishi bilan darhol qoʼllaniladi.

Allergik reaktsiyalar: tana haroratini oshishi, eshakemi, teri toshmasi, shilliq qavatlarda toshma, boʼgʼimlarda ogʼriqlar, eozinofiliya, angionevrotik shish boʼlishi mumkin. Oʼlimga olib keluvchi anafilaktik shok holatlari kuzatilgan. Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: diareya, koʼngil aynishi, qusish boʼlishi mumkin. Kimyoterapevtik taʼsiri bilan bogʼliq samaralari: qin kandidozi, ogʼiz boʼshligʼining kandidozi kuzatilishi mumkin. Markaziy nerv tizimi tomonidan: benzilpenitsillin yuqori dozalarda, ayniqsa endolyumbal qoʼllanganda neyrotoksik reaktsiyalar: koʼngil aynishi, qusish, reflektor qoʼzgʼaluvchanlikni oshishi, meningizm simptomlari, tirishishlar, koma rivojlanishi mumkin.

Benzilpenitsillin va boshqa penitsillin va sefalosporinlar guruhidagi preparatlarga yuqori sezuvchanlikda qoʼllash mumkin emas. Tutqanoq bilan xastalangan patsientlarga endolyumbal yuborish mumkin emas.

Probenetsid benzilpenitsillinning buyrak naychalari orqali sekretsiyasini pasaytiradi, natijada uning qon plazmasidagi kontsentratsiyasi oshadi, yarim chiqarilish davri uzayadi. Bakteriostatik taʼsir etuvchi antibiotiklar (tetratsiklin) bilan bir vaqtda qoʼllanganda benzilpenitsillinning bakteritsid taʼsiri pasayadi.

Buyrak faoliyatini buzilishi boʼlgan patsientlarda, yurak yetishmovchiligida, allergik reaktsiyalarga moyillikda (ayniqsa dori vositalariga allergiya boʼlganida), sefalosporinlarga yuqori sezuvchanlikda (kesishgan allergiya rivojlanishi mumkinligi tufayli) ehtiyotkorlik bilan qoʼllash kerak. Agar preparatni qoʼllashni boshlagandan keyin 3-5 kundan keyin samara kuzatilmasa, boshqa antibiotiklarni qoʼllash yoki majmuaviy davolashga oʼtish kerak. Zamburugʼli superinfektsiya rivojlanishi mumkinligi tufayli, benzilpenitsillin bilan davolashda zamburugʼlarga qarshi preparatlarni buyurish maqsadida muvofiqdir. Benzilpenitsillin subterapevtik dozalarda qoʼllanilishi yoki davolashni muddatidan avval toʼxtatish koʼpincha qoʼzgʼatuvchilarning rezistent shtammlarini rivojlanishiga olib kelishi mumkinligini eʼtiborga olish kerak.

Homiladorlikda faqat kutilayotgan foyda, boʼlishi mumkin boʼlgan nojoʼya taʼsirlardan ustun boʼlsagina qoʼllash mumkin. Laktatsiya davrida qoʼllash zarurati boʼlganida emizishni toʼxtatish masalasini xal qilish kerak. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati oʼtgach qoʼllanilmasin.

Quruq, yorugʼlikdan himoyalangan joyda, 25°S dan yuqori boʼlmagan haroratda saqlansin.

Retsep bilan

3 yil.