mukolitik vositalar.

R05CB01.

Atsetiltsistein peroral qabul qilinganda yaxshi so‘riladi. Preparat jigarda tsisteingacha deatsetilizatsiyaga uchraydi. Qonda erkin va plazma oqsillari bilan bog‘langan atsetiltsistein va uning metabolitlarining (tsistein, tsistin, diatsetiltsistein) harakatdagi muvozanati kuzatiladi. Jigar orqali “birinchi o‘tish” samarasi tufayli atsetiltsisteinning biokiraolishligi taxminan 10% ni tashkil qiladi. Atsetiltsistein xujayralararo bo‘shliqqa kiradi, asosan jigarda, buyraklarda, o‘pkada, bronxial sekretda taqsimlanadi. 600 mg atsetiltsistein sog‘lom ko‘ngillilar tomonidan peroral qabul qilingandan keyin plazmadagi maksimal kontsentratsiyasiga taxminan 1 soatdan keyin erishiladi va 15 mmol/l ni tashkil qiladi. Plazmadan yarim chiqarilish davri – 2 soat. Atsetiltsistein va uning metabolitlari organizmdan asosan buyraklar orqali chiqariladi.

Balg‘amning qovushqoqligini kamaytirish, uni ajralishini va balg‘am ko‘chishini yaxshilashni talab etuvchi bronx-o‘pka tizimining o‘tkir va surunkali kasalliklarini davolash uchun qo‘llanadi.

ATs-FS kattalarga va 14 yoshdan oshgan bolalarga 200 mg dan sutkada 2-3 marta buyuriladi. 6 yoshdan 14 yoshgacha bo‘lgan bolalarga – 200 mg dan sutkada 2 marta buyuriladi. Qo‘llash davomiyligini kasallikning og‘irlik darajasi va davolashga klinik javobga qarab shifokor belgilaydi. Kasallikning o‘tkir asoratlanmagan shakllarida davolash davomiyligi 5-7 kunni tashkil qiladi. Preparat ovqatdan keyin qabul qilinsin, tabletkalarni chaynamasdan va yetarli miqdordagi suv bilan qabul qilinsin. Atsetiltsistein bilan davolash vaqtida suyuqlikni qo‘shimcha qabul qilish tavsiya etiladi.

Nojo‘ya ta’sirlar tez-tezligini ta’riflash uchun quyidagi klassifikatsiya ishlatiladi:juda tez-tez (≥ 10%), tez-tez (≥ 1%, < 10%), tez-tez emas (≥ 0,1%, < 1%), yakka hollarda (≥ 0,01%, < 0,1%), kam hollarda (< 0,01%). Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: tez-tez emas – taxikardiya, arterial gipotenziya. Nerv tizimi tomonidan: tez-tez emas – bosh og‘rig‘i. Eshitish a’zolari tomonidan: tez-tez emas – quloqlarda shang‘illash/shovqin. Allergik reaktsiyalar: tez-tez emas – qichishish, eshakemi, ekzantema, ekzema, toshma, angionevrotik shish. Atsetiltsisteinni qo‘llaganda teri tomonidan og‘ir reaktsiya (Stivens-Djonson sindromi va Layell sindromi) ning ayrim holatlari haqida xabar berilgan, ko‘pincha o‘ta yuqori sezuvchanlik reaktsiyalarini rivojlanishi bilan bog‘liq qon ketishning kam holatlari kuzatilgan. Trombotsitlar agregatsiyasini susayishi holatlari kuzatilgan, lekin klinik tasdig‘i yo‘q. Anafilaktik reaktsiya yoki hatto shok, anemiya holatlari haqida xabar berilgan. Teri yoki shilliq qavatlar tomonidan o‘zgarishlar paydo bo‘lgan hollarda darhol shifokorga murojaat etish va ATs-FS ni qabul qilishni to‘xtatish kerak. Nafas tizimi tomonidan: yakka hollarda – dispnoe, bronxospazm (asosan bronxial astma bilan bog‘liq bronxial tizimning giperreaktivligi bo‘lgan patsiyentlarda), rinoreya. Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: tez-tez emas – jig‘ildon qaynashi, ko‘ngil aynishi, qusish, abdominal og‘riq, diareya, dispepsiya, og‘izdan yoqimsiz hid, stomatit. Umumiy buzilishilar: tez-tez emas – isitma, kam hollarda – gemorragiya. Har qanday noxush ko‘rinishlar paydo bo‘lgan hollarda preparatni keyinchalik qo‘llash mumkinligi yuzasidan shifokor bilan maslahatlashish kerak.

Atsetiltsistein yoki preparatning komponentlariga yuqori sezuvchanlik, zo‘rayish bosqichidagi me’da va o‘n ikki barmoq ichak yara kasalligi, o‘pkadan qon ketishi, qon tupurishda qo‘llash mumkin emas.

ATs-FS ni yo‘talga qarshi vositalar bilan bir vaqtda qabul qilish yo‘tal refleksini susaytirishi natijasida balg‘amni dimlanishini kuchaytirishi mumkin. Antibiotiklar (shu jumladan tetratsiklinlar (doksitsiklindan tashqari), ampitsillin, amfoteritsin V, tsefalosporinlar, aminoglikozidlar) bilan bir vaqtda qo‘llanilganda atsetiltsisteinning tiol guruhi bilan o‘zaro ta’sirlashishi mumkin, bu ikkala preparatlarning faolligini pasayishiga olib keladi. Shuning uchun ATs-FS va antibiotiklar peroral qo‘llanilganda ularni qabul qilish orasida kamida ikki soatli intervalga rioya qilish kerak. Faollashtirilgan ko‘mir atsetiltsisteinning samaradorligi kamaytiradi. Atsetiltsisteinni nitroglitserin bilan bir vaqtda qabul qilganda nitroglitserinning qon tomirlarni kengaytiruvchi samarasini kuchayishiga olib kelishi mumkin. Atsetiltsisteinni bronxolitiklar bilan sinergizmi kuzatiladi. Atsetiltsistein paratsetamolning gepatotoksik ta’sirini bartaraf etadi.

Bronxial astmasi va obstruktiv bronxiti bo‘lgan patsiyentlarda ATs-FS ni bronxial o‘tqazuvchanlikni vaqti-vaqti bilan nazorati ostida ehtiyotkorlik bilan buyurish kerak. Atsetiltsisteinni qo‘llash bronxial sekretni suyulishiga olib keladi. Agar patsiyent balg‘amni samarali chiqara olmasa, postural drenaj va bronxoaspiratsiyani ta’minlash kerak. Organizmda azot saqlovchi moddalarni to‘planishidan saqlanish uchun buyrak usti bezi kasalliklari, buyrak va/yoki jigar yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarga ATs-FS ni ehtiyotkorlik bilan buyurish kerak. Anamnezida me’da va o‘n ikki barmoq ichak yara kasalligi bo‘lgan patsiyentlar preparatni ehtiyotkorlik bilan qabul qilishlari kerak, ayniqsa me’da shilliq qavatini ta’sirlovchi boshqa dori vositalarini birga qabul qilganda. Atsetiltsistein gistaminning metabolizmiga ta’sir ko‘rsatadi, shuning uchun gistaminni o‘zlashtiraolmasligi bo‘lgan patsiyentlarga uzoq vaqt davolashni buyurish mumkin emas, chunki bu o‘zlashtiraolmaslik simptomlarini paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin. ATs-FS qo‘llanilganda preparatni metallar va rezina bilan kontaktiga yo‘l qo‘ymaslik kerak. Atsetiltsistein bilan davolash vaqtida suyuqlikni qo‘shimcha qabul qilish tavsiya etiladi, bu mukolitik samarani kuchaytiradi. Preparat laktoza saqlaydi, shuning uchun galaktozani o‘zlashtiraolmaslikning nasliy shakllari, laktaza tanqisligi yoki glyukozo-galaktoza malabsorbtsiya sindromi bo‘lgan patsiyentlarda ATs-FS ni qo‘llash mumkin emas.

Homiladorlik yoki emizish davrida ATs-FS ni qo‘llashni maqsadga muvofiqligini ona uchun kutilayotgan foyda va homila yoki bola uchun bo‘lishi mumkin bo‘lgan xavfni baholashga qarab shifokor aniqlaydi.

Original o‘ramida, 25°S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Atsetiltsisteinni peroral qabul qilinganda dozani oshirib yuborilishi haqidagi ma’lumotlar yo‘q. Simptomlari: ko‘ngil aynishi, qusish, diareya. Bolalarda gipersekretsiya xavfi mavjud. Davolash: simptomatik davolash.

Retseptsiz

10 tabletkadan blisterda, 2 blisterdan karton qutida.

3 yil.