Umumiy xususiyatlar Zoledron kislotasining 5 mg li dozasini eng kamida 15 minut davomida yuborish lozim.
Aklasta® preparati infuziyasini patsiyentning adekvat gidratatsiyasi sharoitida o‘tkaziladi.
Bu ayniqsa keksa yoshdagi va diuretiklar bilan davolanayotgan patsiyentlar uchun muhimdir.
Ilgari mavjud bo‘lgan gipokaltsiyemiyani Aklasta® preparati bilan davolash boshlanishigacha kaltsiy va D vitaminini adekvat qabul qilish bilan davolash zarur.
Mineral almashinuvning boshqa buzilishlarini (masalan, qalqonsimon oldi bezi zaxiralarini tugashi, qalqonsimon va qalqonsimon oldi bezlarda o‘tkazilgan operatsiyalar, ichakda kaltsiy so‘rilishini buzilishini) shuningdek samarali davolash zarur.
Shifokor ushbu patsiyentlarni sinchovlik bilan nazorat qilishi kerak.
Aklasta® preparati onkologik kasalliklarni davolash uchun qo‘llaniladigan Zometa® preparati kabi aynan bir xil ta’sir etuvchi moddani (zoledron kislotasini) saqlaydi, shu sababli Zometa® preparatini qabul qilayotgan patsiyentlarga Aklasta® preparati buyurilmaydi.
Buyrak funktsiyasining buzilishi Aklasta® preparatini buyrak funktsiyasini og‘ir buzilishlari (kreatinin klirensi <35 ml/minut) bo‘lgan patsiyentlarda ushbu guruhdagi patsiyentlarda buyrak yetishmovchiligi yuzaga kelishi yuqori xavfi oqibatida qo‘llash mumkin emas.
Aklasta® preparati yuborilganida buyrak funktsiyasini buzilishi anamnezda ilgari buyrak funktsiyasida o‘zgarishlar bo‘lgan yoki boshqa xavf omillari, shu jumladan nefrotoksik preparatlarni, diuretiklarni bir vaqtda qabul qilish, preparat yuborilganidan keyin yuzaga kelgan degidratatsiya kabi omillar bo‘lgan patsiyentlarda kuzatilgan.
Buyrak funktsiyasini buzilishi patsiyentlarda preparatni bir marta qabul qilgandan keyin ham kuzatilgan.
Aklasta® preparati buyurilganida buyrak funktsiyasini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda kam hollarda dializni talab qiladigan buyrak yetishmovchiligi yuzaga kelgan.
Buyrak tomonidan noxush reaktsiyalar xavfini kamaytirish uchun quyidagilarni inobatga olish zarur: – kreatinin klirensini Aklasta® preparatining har bir dozasini qabul qilishdan oldin hisoblab (masalan, Kokroft-Golt formulasi bo‘yicha) topish lozim.
Qon zardobida kreatinin darajasini vaqtincha oshishi buyrak funktsiyasini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda ancha sezilarli bo‘lishi mumkin, ushbu xavf guruhidagi patsiyentlarda qon zardobida kreatinin darajasini oraliq nazorati masalasini ko‘rib chiqish tavsiya etiladi; – agar buyrak funktsiyasiga ta’sir ko‘rsatuvchi boshqa preparatlar bir vaqtda qo‘llanilsa, preparatni ehtiyotkorlik bilan qo‘llash lozim; – preparatni qo‘llashdan oldin patsiyentlar zardobda kreatinin darajasini aniqlashlari lozim; – Aklasta® preparati infuziyasi, ayniqsa diuretiklarni qabul qilayotgan patsiyentlarda, patsiyentning adekvat gidratatsiyasi sharti bilan o‘tkaziladi; – preparatning bir martalik dozasi 5 mg dan oshmasligi kerak, uni eng kamida 15 minut davomida yuborish lozim.
Jag‘ osteonekrozi Jag‘ osteonekrozi haqida eng avvalo bisfosfonatlar, shu jumladan zoledron kislotasi bilan davolash kursini olgan onkologik patsiyentlarda xabar qilingan.
Ularning ko‘pchiligi shuningdek kortikosteroidlarni qo‘llagan va ximoterapiya kursini olgan.
Xabar qilingan hollarning ko‘pchiligi stomatologik muolajalar, masalan tishni olib tashlash bilan bog‘liq bo‘lgan.
Ushbu patsiyentlarning ko‘pchiligida mahalliy infektsiyalar belgilari, shu jumladan osteomiyelit qayd etilgan.
Shunday qilib, birgalikda keluvchi xavf omillari (masalan, rak, ximioterapiya, antiangiogen preparatlar, kortikosteroidlar, og‘iz bo‘shlig‘i gigiyenasiga rioya etmaslik) bo‘lgan patsiyentlarda bisfosfonatlar bilan davolashni boshlashdan oldin stomatologik tekshirishlarni va lozim darajada stomatologik kasalliklarni oldini olish ishlarini o‘tkazish maqsadga muvofiqligi masalasini ko‘rib chiqish lozim.
Davolash davrida ushbu patsiyentlar og‘iz bo‘shlig‘i gigiyenasiga rioya etishlari, stomatologda muntazam ko‘rikdan o‘tishlari va og‘iz bo‘shlig‘idagi har qanday o‘zgarishlar haqida darhol xabar berishlari lozim.
Davolash davrida ushbu patsiyentlar, agar mumkin bo‘lsa, invaziv stomatologik muolajalardan saqlanishlari zarur.
Bisfosfonatlar bilan davolash davrida jag‘ osteonekrozi rivojlangan patsiyentlar uchun stomatologik jarrohlik osteonekroz kechishini og‘irlashtirishi mumkin.
Stomatologik muolajalarga muhtoj bo‘lgan patsiyentlarda bisfosfonatlar bilan davolash bekor qilinganida jag‘ osteonekrozi xavfi kamayishiga doir ma’lumotlar yo‘q.
Patsiyentni davolayotgan shifokor tomonidan klinik baholash xavf/foyda nisbatini individual baholashni inobatga olgan holda patsiyentni davolash rejasiga asoslanishi kerak.
Boshqa suyaklar osteonekrozi Boshqa suyaklar (shu jumladan son suyagi, yelka suyagi, tizza) osteonekrozi hollari haqida xabar berilgan, ammo yuzaga kelishining Aklasta® preparatini qabul qilish bilan bog‘liqlik sababi aniqlanmagan.
Postmenopauzadagi osteoporozni, erkaklarda osteoporozni davolash, glyukokortikoid-induktsiyalangan osteoporozni davolash va oldini olish Osteoporozli patsiyentlarga kaltsiy preparatlari va D vitaminini ushbu moddalar ovqat bilan yetarlicha olinmaganida qo‘shimcha ravishda buyurish tavsiya etiladi.
Son suyagi singanidan keyin takroriy sinishlarni oldini olish Qo‘shimcha ravishda kaltsiy preparatlari va D vitaminini buyurish tavsiya etiladi.
Skelet-mushak og‘rig‘i Bisfosfonatlarni, shu jumladan Aklasta® preparatini qabul qilgan patsiyentlarda suyaklar, bo‘g‘imlar va mushaklarda og‘ir va nogironlikka olib keluvchi og‘riqlarning yakka hollari haqida xabar berilgan.
Pedjet kasalligini davolash Suyak to‘qimasining yuqori rezorbtsiyasi – Pedjet kasalligining xos belgisidir.
Suyaklar rezorbtsiyasiga zoledron kislotasining tezda ta’siri oqibatida tranzitor, gohida simptomatik gipokaltsiyemiya rivojlanishi mumkin bo‘lib, u odatda Aklasta® preparati infuziyasidan keyin birinchi 10 kun maksimal bo‘ladi.
Shu sababli Aklasta® preparati qo‘llanilganida D vitaminini adekvat qabul qilish tavsiya etiladi.
Bundan tashqari, Pedjet kasalligi bo‘lgan patsiyentlar uchun Aklasta® preparati qo‘llanilishi boshlanishidan keyin eng kamida 10 kun davomida kaltsiy qo‘shimchalarini – elementar kaltsiyni kuniga ikki marta kamida 500 mg adekvat qo‘llanilishi qat’iy tavsiya etiladi.
Patsiyentlarni gopokaltsiyemiya simptomlari haqida xabardor qilish lozim.
Xavf guruhidagi patsiyentlar uchun klinik monitoring nazarda tutilishi kerak.
Son suyagining atipik sinishlari Bisfosfonatlar bilan davolash fonida ko‘pincha osteoporozdan uzoq vaqt davomida davolanayotgan patsiyentlarda son suyagining atipik ko‘st ostidagi va diafizar sinishlari hollari haqida xabar berilgan.
Sinish chizig‘i qisqa bo‘lgan ushbu ko‘ndalang yoki egri sinishlar son suyagi bo‘ylab har qanday joyda, kichik ko‘stdan pastroq joydan sharsimon suyak bo‘rtig‘idan yuqori joyga qadar yuzaga kelishi mumkin.
Bunday sinishlar kichik shikastlanishdan so‘ng yoki shikastlanishsiz yuzaga keladi, ayrim patsiyentlarda esa son suyagi yoki chov sohasida stressli sinishning rentgenologik belgilari bilan kechuvchi og‘riq son suyagi sinishi to‘liq aniqlanishiga qadar bir necha hafta yoki oylar oldin paydo bo‘ladi.
Ko‘pincha sinishlar ikki tomonlama bo‘ladi; shu sababli bisfosfonatlar bilan davolanayotgan va son suyagining diafizar sinishi tasdiqlangan patsiyentlarda ikkinchi son suyagini ham tekshirish zarur.
Bunday sinishlarning qiyin bitishi haqida xabarlar mavjud.
Aklasta® preparati bilan davolash vaqtida patsiyentlarga son suyagida, chanoq-son suyagi bo‘g‘imida yoki chovdagi har qanday og‘riq haqida xabar berishni tavsiya etish lozim.
Bunday simptomli barcha patsiyentlarni son suyagining ehtimol sinishi mavjudligiga tekshirish lozim.
Son suyagining atipik sinishlariga shubha bo‘lgan patsiyentlarda Aklasta® preparati bilan davolashni to‘xtatish masalasini foyda/xavf nisbatini individual baholash asosida ko‘rib chiqish lozim.
Homiladorlik va laktatsiya davrida qo‘llanishi