rangsiz yoki sarg‘ish rangli, yot zarrachalarsiz tiniq eritma.

L01BC02

Ftoruratsil vena orqali yuborilgandan keyin butun organizm bo‘yicha taqsimlanadi va ko‘proq suyak ko‘migi, ichak shilliq qavatida va o‘sma to‘qimasida aniqlanadi. Ftoruratsil gematoentsefalik to‘siqdan o‘tadi. Biokiraolishligi 0-80% ni tashkil etadi. Taqsimlanish hajmi tana vaznining 0,12 l/kg ga teng. Ftoruratsil uratsil metabolizmga o‘xshash jigarda metabolik o‘zgarishlarga uchraydi. Ftoruratsil fermentlar ta’sirida metabolik o‘zgarishlarga uchraydi. Ftoruratsil fermentlar ta’sirida tezda faol metabolit-digidro-5-ftoruratsilga aylanadi, uning yarim parchalanish davri ftoruratsilnikidan ancha yuqori. Bundan tashqari parchalanishning toksik bo‘lmagan mahsulotlari uglerod ikki oksidi va mochevina hosil bo‘ladi. Ftoruratsil yarim chiqarilish davri yuborilgan dozaga bog‘liq bo‘lib, 8-22 minutga teng. Chiqib ketish asosan o‘pka orqali uglerod ikki oksidi ko‘rinishida amalga oshadi. Kam miqdorda buyrak orqali o‘zgarmagan holda chiqariladi. Buyrak klirensi minutiga 170-180 ml orasida. Buyrak faoliyati pasaygan shaxslarda modda sekinroq chiqib ketadi.

5-Ftoruratsil Ebeve tarqalgan kolorektal raki, tarqalgan me’da osti bez raki, tarqalgan va (yoki) metastatik sut bezining raki, bosh va bo‘yinning tarqalgan xavfli o‘smalari, tarqalgan me’da raki, tarqalgan bachadon bo‘yni rakini monoterapiyasida yoki majmuaviy davolashda qo‘llaniladi.

Davolash shifoxona sharoitida, ximioterapiya o‘tkazish tajribasiga ega bo‘lgan shifokor nazorati ostida olib borilishi kerak. 5-Ftoruratsil mono- yoki majmuaviy davolashda qo‘llaniladi. Dozalash tartibi va qo‘llash usuli ancha farq qilishi mumkin bo‘lganligi tufayli, quyidagi tavsiyalar faqat tanishish xarakteriga ega. Aniq dozani tanlayotgan vaqtda konkret kasallikni davolashda samaradorligini tasdiqlagan davolash protokollariga amal qilish kerak.

Nojo‘ya samaralar tez-tezligi quyidagicha tasniflangan: juda tez-tez (≥1/10), tez-tez (≥1/100 dan 1/10), tez-tez emas (≥1/1000 <1/100 gacha), tez emas (≥1/1000 dan <10/100 gacha), kam hollarda (≥1/10000 dan <1/1000 gacha) juda kam hollarda (<1/10000), tez-tezligi noma’lum (bor ma’lumotlarga ko‘ra baholab bo‘lmaydi).

Quyida keltirilgan ma’lumotlar yaqinda qo‘llanilgan dori vositalariga ham tegishli. Patsiyent jismoniy holatini og‘irlashtiradigan yoki miyeloid faoliyatga salbiy ta’sir etadigan (masalan boshqa tsitostatiklarni qo‘llash) barcha davolash choralari ftoruratsilning toksikligini kuchaytirishi mumkin. Ftoruratsil nur bilan davolashda uning teriga toksikligini kuchaytirishi mumkin. DPD fermenti ftoruratsil parchalanishda katta rol o‘ynaydi. Brivudin yoki sorivudin kabi nukleozid analoglari plazma tarkibida ftoruratsil va boshqa ftorpiramidinlar kontsentratsiyasining keskin oshib ketishiga olib kelishi va natijada toksiklikni oshirishi mumkin. Shuning uchun ftoruratsil va brivudin, sorvudin va ularning analoglarini qo‘llash orasidagi vaqt kamida 4 haftaga teng bo‘lishi kerak. Zarurati bo‘lganda 5-ftorpiramidlar bilan davolashni boshlashdan oldin DPD fermenti faolligini aniqlash kerak. Kaltsiy folinati ftoruratsil samarasini kuchaytiradi. Ushbu o‘zaro ta’sir oqibatida jiddiy, bir qator holatlarda o‘limga olib keluvchi diareya, ayniqsa ftoruratsilni tana maydoniga hisoblanganda 600 mg/m2 dozada vena ichiga oqim bilan, haftada bir marta kaltsiy folinati bilan birga yuborilganda yuzaga chiqishi mumkin. Tsimetidin, metronidazol, allopurinol va interferonlar plazmada ftoruratsil darajasinini oshirishi mumkin. Bunda ftoruratsilning toksikligi oshishi mumkin. Tiazidli diuretiklarni tsiklofosfamid, metotreksat yoki ftoruratsil bilan birga qabul qilayotgan ayollarda granulotsitlar soni kamayishi mumkin. Ftoruratsil va varfarinni bir vaqtda qo‘llash protrombin vaqtining uzayishiga olib kelishi mumkin. Ba’zi bir holatlarda varfarinni ftoruratsil bilan (aloxida yoki levamizol bilan majmuada) qabul qilgan patsiyentlarda protrombin indeksining pasayishi kuzatilgan. Ftoruratsil va levamizol bilan davolanayotganda ko‘pincha gepatotoksik samaralar (ishqoriy fosfataza, transaminazalar yoki bilirubin darajasining oshishi) kuzatiladi. Tsiklofosfamid, metotraksat, ftoruratsil yoki tamoksifen bilan majmuaviy davolanayotgan sut bez kartsinomasi bo‘lgan patsiyentlarda tromboembolik asorat rivojlanishi xavfi oshadi. Vinorelbin va ftoruratsil folat kislotasini birga qo‘llanganda o‘limga olib keluvchi og‘ir mukozit rivojlanishi mumkin. Ftoruratsilni aminofenazon, fenilbutazon va sulfonamid bilan birga va keyinchalik qo‘llash mumkin emas. Xlordiazopoksid, disulfiram, grizeofulvin va izoniazid ftoruratsil faolligini oshirishi mumkin. Ftoruratsilni mintomitsin bilan birga uzoq vaqt qo‘llanganda gemolitik uremik sindrom paydo bo‘lishi kuzatilgan. Ftoruratsilni ximoterapiya olib boriladigan boshqa preparatlar (mitomitsin S yoki tsisplatin) bilan birga qo‘llanganda juda kam holatlarda ishemik insult xolatlari to‘g‘risida xabarlar berilgan. Siydikda bilirubin va 5-gidroksiindolsirka kislotasi miqdorini aniqlanganda haqiqatdan yuqori va soxta ijobiy natijalar bo‘lishi mumkin. Ftoruratsilni fenitoin bilan qo‘llanganda fenitoin bilan intoksikatsiya simptomlari paydo bo‘lishiga olib keluvchi fenitoin darajasi oshishiga olib kelishi mumkin.

Ftoruratsil bilan ishlanganda tsitostatiklar uchun umumiy ustun turuvchi printsiplarga amal qilish kerak. Himoyaviy qo‘lqoplar, yuz uchun niqob kiyish va iloji bo‘lsa, shu maqsad uchun ajratilgan alohida honada ishlash kerak. Teri va shilliq qavatlar bilan kontaktdan saqlanish kerak. Agar kontakt bo‘lsa, teri (shilliq qavatlar)ni yaxshilab sovunli suv bilan yuvib tashlash kerak. Agar ko‘zga tushsa, uni ko‘p miqdordagi suv bilan yuvib tashlash, tezda shifokorga murojaat qilish kerak. Homilador xodimlarning ftoruratsil bilan ishlash man qilingan.

Ftoruratsil ko‘ngil aynishi va qusishni chaqirishi mumkin va shu orqali bilvosita xaydash va mexanizmlar bilan ishlash qobiliyatini buzilishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun ftoruratsil bilan davolanayotganda transport vositalarini xaydash va mexanizmlar bilan ishlash tavsiya etilmaydi.

Yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin. Izox: past harorat ta’sirida cho‘kma paydo bo‘lgan bo‘lsa eritmani ishlatishdan oldin kuchli chayqatib turib, 60oS gacha qizdiriladi, keyin xona haroratigacha sovutiladi. Faqat cho‘kma bo‘lmagan tiniq eritma qo‘llanilsin.

Intoksikatsiya simptomlari Dozani oshirib yuborilishi belgilari va simptomlariga ko‘ngil aynishi, qusish, diareya, og‘ir mukozit, me’da-ichak yo‘llarida yaralar va qon ketishlari, miyelosupressiya (trombotsitopeniya, leykopeniya, agranulotsitoz) kiradi. O‘tkir intoksikatsiyada ruhiy reaktsiyalar, uyquchanlik, sedativ dori vositasining samarasi oshib ketishi, alkogol chaqirgan toksiklikning oshishi kuzatiladi. Sedativ preparat qabul qilish kerak bo‘lganida shifokor nazorati ostida kichik dozada diazepam (masalan 5 mg dan boshlab) qabul qilish mumkin. Surunkali intoksikatsiyaga to kritik darajadagi agranulotsitoz va trombotsitopeniyagacha bo‘lgan miyelosupressiya, me’da-ichak yo‘llarida yaralar va qon ketishlari, diareya, soch to‘kilishi xarakterlidir. Intoksikatsiyani davolash Spetsifik antidoti yo‘q. Intoksikatsiya simptomlari rivojlanganda ftoruratsil yuborishni zudlik bilan to‘xtatish kerak. Simptomatik davolashni boshlash kerak. Rivojlangan miyelosupressiyani shifoxonada davolash kerak va unga (zarurati bo‘lganda) yetishmayotgan qon komponentlarini to‘ldirish va bakteriyaga qarshi davolash kiradi. Patsiyentni aseptik palataga o‘tkazish kerak bo‘lib qolishi mumkin. Doza oshirib yuborilganda qon yaratish faoliyatini kamida 4 hafta davomida nazorat qilib borish kerak.

Retsept bo‘yicha

5 va 10 ml dan rangsiz shisha (1 sinf) li ampulalar. 5, 10, 20 va 100 ml dan alyuminli o‘rovchi ostidagi rezina tiqin bilan berkitilgan, teflon himoya qopqoq bilan yopilgan, jigarrang rangli shisha (1 sinf) flakonlar. 1 flakon x 250 mg/5 ml 1 flakon x 500 mg/10 ml 1 flakon x 1000 mg/20 ml 1 flakon x 5000 mg/100 ml 5 ampula x 250 mg/5 ml 5 ampula x 500 mg/10 ml

2 yil.