Дозаловчи клапан ва пуркагичли баллонда жойлашган оқ ёки сарғиш тусли оқ суспензия. Препаратнинг 5 дозаси шишага пуркалгандан кейин оқ рангли доғ қолади.

бронхларни кенгайтирувчи восита – селектив бета2-адреномиметик.

R03AC02

Ингаляция қилингандан кейин ингаляция қилиндан дозанинг 10-20% майда бронхларга етиб боради ва метаболизмга учрамасдан тизимли қон оқимига аста-секин сўрилади, қолган қисми эса юқори нафас йўллари ёки оғиз-ҳалқумда чўкади, сўнгра ютиб юборилади. Салбутамол қонга тушиб жигарда метаболизмга учрайди ва ўзгармаган кўринишда ва фенол судьяи шаклида асосан сийдик билан чиқарилади. Ингаляцион дозанинг ютиб юборилган қисми меъда-ичак йўлларидан сўрилади ва фенол судьяига айланиб “жигардан биринчи марта ўтишда” жадал метаболизмга учрайди. Ўзгармаган ва салбутамол ва конъюгат асосий сийдик билан чиқарилади. Организмга вена ичига, перорал ёки ингаляцион усулда юборилган салбутамол дозасининг катта қисми 72 соат давомида чиқарилади. Салбутамолни плазма оқсиллари билан боғланиши тахминан 10% ни ташкил қилади. Қондаги максимал концентрацияси – 30 нг/мл. Ярим чиқарилиш даври – 3,7-5 соат.

Бронхиал астма: бронхиал астма хуружлари, шу жумладан оғир кечувчи бронхиал астма зўрайишларини бартараф этиш;аллерген таъсири билан боғлиқ ёки жисмоний юклама чақирган бронхоспазм хуружларини олдини олиш;бронхиал астмани узоқ вақт самарани бир маромда ушлаб турувчи даволашда компонентларнинг бири сифатида қўллаш. Нафас йўлларининг қайтувчан обструкцияси билан кечувчи ўпканинг сурункали обструктив касаллиги, сурункали бронхитда қўлланади.

Фақат ингаляцион юбориш учун қўлланади. Препаратнинг дозасини ёки қўллаш тез-тезлигини ошириш масаласини фақат шифокор хал қилиши мумкин. Препаратни суткада 4 мартадан кўпроқ қўллаш тавсия этилмайди. Препаратнинг максимал дозаларини тез-тез қўллашга ёки дозани тўсатдан оширишга эҳтиёж касалликни кечишини ёмонлашишидан далолат беради.

Ножўя самаралар тез-тезлиги бўйича қуйидаги тоифаларга ажратилган: жуда тез-тез (≥1/10), тез-тез (≥1/100 ва <1/10), тез-тез эмас (≥1/1000 ва <1/100), кам ҳолларда                (≥1/10000 ва <1/1000), жуда кам ҳолларда (<1/10000). Иммун тизими томонидан: жуда кам ҳолларда – ўта юқори сезувчанлик реакциялари, шу жумладан ангионевротик шиш, эшакеми, тошма, бронхоспазм, артериал босимни пасайиши, коллапс. Алмашинув жараёнлари томонидан: кам ҳолларда – гипокалиемия, қонда глюкоза ва эркин ёғ кислоталари концентрациясини ошиши. Оғир гипокалиемия потенциал β2-агонистлар билан даволаш оқибати бўлиши мумкин. Нерв тизими томонидан: тез-тез – тремор, бош оғриғи, бош айланиши; жуда кам ҳолларда – гиперфаоллик, хавотирлик. Юрак-қон томир тизими томонидан: тез-тез – тахикардия; кам ҳолларда – юрак уришини тезлашиши; жуда кам ҳолларда – аритмия, шу жумладан юрак бўлмачалари фибрилляцияси, суправентрикуляр тахикардия, экстрасистолия, артериал босимни ошиши; кам ҳолларда – периферик қон томирларни кенгайиши. Нафас тизими томонидан: жуда кам ҳолларда – парадоксал бронхоспазм, йўтал. Меъда-ичак йўллари томонидан: кам ҳолларда – оғиз бўшлиғи ва ҳиқилдоқ шиллиқ қаватини таъсирланиши. Суяк мушак тизими томонидан: кам ҳолларда – тиришишлар.

препаратнинг ҳар қандай компонентига ўта юқори сезувчанлик;2 ёшгача бўлган болалар;ҳомиладорликда қўллаш мумкин эмас. Агар анамнезда беморда тахиаритмия, миокардит, юрак нуқсонлари, аортал стеноз, юрак ишемик касаллиги, оғир сурункали юрак етишмовчилиги, артериал гипертензия, тиреотоксикоз, феохромоцитома, декомпенсацияланган қандли диабет, глаукома, тутқаноқ хуружлари, буйрак ёки жигар етишмовчилиги, β-адреноблокаторларни бир вақтда қабул қилиш, лактация даврида бўлса эҳтиёткорлик билан қўлланади.

Марказий нерв тизимини рағбатлантирувчиларининг таъсирини, тиреотоксикози бўлган беморларда тахикардияни кучайтиради, юрак гликозидларини қабул қилиш фонида экстрасистолия ривожланиши эҳтимолини оширади. Теофиллин ва бошқа ксантинлар бир вақтда қўлланганида тахиаритмияларнинг; ингаляцион анестезия учун воситалар, леводопа – оғир юрак қоринчалари аритмияларини ривожланиши эҳтимолини оширади. Моноаминооксидаза ингибиторлари ва трициклик антидепрессантлар салбутамолнинг таъсирини кучайтириб, артериал босимни кескин пасайишига олиб келишлари мумкин. Носелектив бета-адреноблокаторлар билан номутаносиб (фармакологик антагонизм) (шунингдек бета-адреноблокаторларнинг кўз шаклларини қўллаганда ҳам эътиборга олиш керак). М-холиноблокаторлар билан (шу жумладан ингаляцион) бир вақтда буюриш, кўз ички босимини ошишига олиб келиши мумкин. Диуретиклар, ксантинлар ва глюкокортикостероидлар салбутамолнинг гипогликемик таъсирини кучайтирадилар.

Салбутамолни тез-тез қўллаш бронхоспазмни кучайишига, тўсатдан ўлимга олиб келиши мумкин, шунинг учун препаратнинг навбатдаги дозаларини қабул қилишлар орасида бир неча соатга (6 соат) танаффус қилиш керак. Бу интервалларни фақат истисно ҳолларида қисқартириш мумкин. Дозаланган аэрозол қўлланилганда қуйидаги йўриқномаларга аниқ риоя қилиш зарур: ҳар бир қўллашдан олдин аэрозол сақловчи баллонни чайқатиш, нафас олиш ва препаратни тушишини бир вақтда олиб бориш, максимал чуқур, жадал ва етарли давомийликда нафас олиш, препарат ингаляциясидан кейин нафасни 10 секунд тутиб туриш. Нафас олиш тўғри бажаришда қийналадиган пациентлар (шу жумладан кичик ёшдаги болалар) га препарат ингаляциясини амалга ошириш учун нафас хажмини оширувчи ва асинхрон нафас олишни мослаштирувчи махсус мослама (спейсер) дан фойдаланиш тавсия этилади. Бошқа ингаляцион препаратларни қўллагандаги каби баллон совутилганда терапевтик самара пасайиши мумкин. Шунинг учун қўллашдан олдин препарат сақловчи баллон ҳона хароратигача иситилиши керак (бир неча минут давомида қўллар билан иситиш, бошқа усулларни қўллаш мумкин эмас!). Баллон ичидагиси босим остида бўлади, шунинг учун баллонни қиздириш, қисмларга ажратиш, тешиш ёки ёқиш мумкин эмас, ҳатто улар бўш бўлса ҳам. Ингаляциядан кейин оғизда ёқимсиз ҳислар ва томоқда қирилиш бўлганида оғизни сув билан чайиш керак. Бронходилататорлар бронхиал астмани беқарор кечиши ёки оғир кечишида даволашнинг ягона ёки асосий компоненти бўлмаслиги керак. Агар препаратнинг одатдаги дозасининг таъсири камроқ самарали ёки қисқа таъсирли бўлса (препаратнинг таъсири камида 3 соат сақланиши керак), пациент шифокорга мурожаат этиши керак. Бронхиал астмани даволаш учун қисқа таъсирли бета2-адренорецепторларнинг ингаляцион агонистларини қўллашга эҳтиёжни ошиши касалликни зўрайишидан далолат беради. Бундай ҳолларда пациентни даволаш режасини такроран кўриб чиқиш керак. Астмани зўрайишида салбутамолнинг юқори дозаларини қўллаш “рикошет” синдромини чақириши мумкин (ҳар бир кейинги хуруж жадалроқ бўлади). Бўғилишнинг оғир хуружида ингаляциялар орасидаги танаффус камида 20 минут бўлиши керак. Узоқ вақт даволаганда, шунингдек препаратни тўсатдан бекор қилганда асоратлар хавфи ошади. Салбутамолни узоқ вақт қўллаш базис даволаш учун яллиғланишга қарши дори воситаларини қўлллаш билан амалга оширилиши керак. Бронхиал астмани тўсатдан ва авж олувчи ёмонлашиши пациентнинг хаёти учун хавф туғдириши мумкин, шунинг учун бундай ҳолларда глюкокортикостероидларни буюриш ёки дозасини ошириш масаласини дарҳол ҳал қилиш керак. Бундай пациентларда нафас чиқаришнинг чўққи тезлиги мониторингини олиб бориш керак. Тиреотоксикози бўлган пациентларда препаратни эҳтиёткорлик билан қўллаш керак. β2-адренорецепторлар агонистлари билан даволаш гипокалиемияга олиб келиши мумкин. Бронхиал астманинг оғир хуружларини даволаганда алоҳида эҳтиёткорликка риоя қилиш керак, чунки бундай ҳолларда ксантин ҳосилалари, глюкокортикостероидлар, диуретикларни бир вақтда қўллаш оқибатида, шунингдек гипокция оқибатида гипокалиемия кучайиши мумкин. Бундай ҳолларда қон зардобида калий даражасини назорат қилиш керак.

Ҳомиладорлик вақтида қўллаш мумкин эмас. Препарат эмизиш даврида эҳтиёткорлик билан (салбутамол кўкрак сутига ўтиши номаълум) ва она учун кутилаётган фойда, ҳомила ёки бола учун ҳар қандай хавфдан юқори бўлган ҳолда қўллаш мумкин.

300С дан юқори бўлмаган ҳароратда сақлансин.

Салбтамол дозасини ошириб юборилишининг симптомлари: жуда тез-тез – гипокалиемия, артериал босимни пасайиши, тахикардия, мушак тремори, қусиш; тез-тез эмас – қўзғалиш, гипергликемия, гипоксемия, лактоацидоз, лейкоцитоз, респиратор алкалоз, бош оғриғи; кам ҳолларда – галлюцинациялар, тиришишлар, тахиаритмия, юрак қоринчалари хилпиллаши. Даволаш: симптоматик (препаратни бекор қилиш керак), тахиаритмияда кардиоселектив бета-адреноблокаторлар юборилади (бронхоспазм юзага келиши хавфи туфайли).

Рецепт бўйича

Ингаляциялар учун дозаланган аэрозол 100 мкг/доза. 7 г (200 доза) ёки 11 г (300 доза) дан дозаловчи клапан ва ҳимоя қалпоқчали пурковчи учлик билан алюмин аэрозол баллонда. Ҳар бир баллон пурковчи учлик ва қўллаш бўйича йўриқномаси билан картон қутига жойланади.

2 йил.