– артериал гипертензия (монодаволаш ёки бошқа антигипертензив воситалари билан мажмуада); – сурункали юрак етишмовчилиги (ангишвонагул препаратлари ва/ёки диуретиклар қабул қилаётган беморларни мажмуавий даволаш учун); – ўткир миокард инфарктини эрта даволаш (биринчи 24 соатда гемодинамика кўрсатгичлари турғунлигида, ушбу кўрсаткичларини тутиб туриш ва чап қоринча дисфункцияси ва юрак етишмовчилигини олдини олиш учун); – диабетик нефропатия (АБ меъёрий бўлган инсулинга қарам беморларда ва артериал гипертензияси бўлган инсулинга қарам бўлмаган беморларда албуминурияни пасайиши).

Ичга, овқат қабул қилишга боғлиқ бўлмаган ҳолда. Артериал гипертензияда бошқа гипотензив воситаларини олмаётган беморларга 5 мг дан суткада 1 марта буюрилади. Самараси бўлмаганида доза ҳар 2-3 кунда 5 мг дан суткада 20-40 мг гача бўлган ўртача терапевтик дозагача (суткада 40 мг дан юқори дозагача ошириши одатда АБ ни кейинги пасайишига олиб келмайди) оширилади. Одатдаги суткалик тутиб турувчи доза – 20 мг. Максимал суткалик доза – 40 мг. Тўлиқ самара одатда даволаш бошланганидан сўнг 2-4 ҳафтадан кейин ривожланади, буни дозани оширишда ҳисобга олиш керак. Етарли клиник самара бўлмаганида препаратни бошқа гипотензив воситалари билан мажмуада қўллаш мумкин. Агарда пациент олдин диуретиклар билан даволанган бўлса, унда бундай препаратларни Лизиноприлни қўллашни бошлашдан 2-3 кун олдин тўхтатиш керак. Агарда буни амалга ошириш мумкин бўлмаса, Лизиноприлни бошланғич дозаси суткада 5 мг дан ошмаслиги керак. Бундай ҳолда биринчи доза қабул қилгандан кейин бир неча соат давомида шифокорнинг назорати тавсия қилинади (максимал таъсирга тахминан 6 соатдан кейин эришилади), чунки АБ ни яққол пасайиши пайдо бўлиши мумкин. Реноваскуляр гипертензияда ёки бошқа ренин – ангиотензин – алдостерон тизимининг фаоллиги юқори бўлган ҳолатларда ҳам паст бошланғич дозани – кунига 2,5–5 мг ни кучайтирилган шифокор назорати остида (АБ, буйрак фаолияти, калийнинг қон зардобидаги концентрациясини назорати) буюриши мақсадга мувофиқдир. Тутиб турувчи дозани, шифокорнинг қаътий назоратини давом эттириб, АБ ни динамикасига қараб аниқлаш лозим. Буйрак етишмовчилигида лизиноприлни буйраклар орқали чиқарилиши туфайли, бошланғич доза креатинин клиренсига қараб аниқланиши керак, кейин реакцияга мувофиқ, тутиб турувчи дозани буйраклар фаолиятини, калий, натрийнинг қон зардобидаги даражасини тез-тез назорати шароитда аниқлаш керак.

Eнг кўп учрайдиган ножўя самаралари: бош айланиши, бош оғриғи (5-6% беморларда), қуввацизлик, диарея, қуруқ йўтал (3%), кўнгил айниши, қусиш, ортостатик гипотензия, тери тошмаси, кўкракда оғриқ (1-3%). Бошқа ножўя самаралари (сони <1%): Иммун тизими томонидан: (0,1%) ангионевротик шиш (юз, лаблар, тил, ҳиқилдоқ, ҳиқилдоқ қопқоғи, оёқ-қўллар). Юрак-томир тизими томонидан: АБ ни яққол пасайиши, ортостатик гипотензия, буйраклар фаолиятини бузилиши, юрак ритмини бузилиши, юрак уриши. Марказий нерв тизими томонидан: юқори чарчоқлик, уйқучанлик, оёқ-қўл ва лаб мушакларининг тортилишлари. Кон яратиш тизими томонидан: лейкопения, нейтропения, агранулоцитоз, тромбоцитопения, узоқ муддат даволанганда – гемоглобин концентрациясини ва гематокритни бироз пасайиши, эритроцитопения. Лаборатория кўрсаткичлари: гиперкалиемия, азотемия, гиперурикемия, гипербилирубинемия, “жигар” ферментлари фаоллигини ошиши, айниқса анамнезда буйрак касалликлари, қандли диабет ва реноваскуляр гипертензия бўлганида. Кам учрайдиган ножўя самаралари (1% дан кам). Юрак-томир тизими томонидан: юрак уриши, тахикардия, миокард инфаркти, касаллик хавфи юқори бўлган беморларда, АБ ни яққол пасайиши оқибатидаги цереброваскуляр импульс. Овқат-ҳазм қилиш йўллари томонидан: оғизни қуриши, анорекция, диспепсия, таъмни ўзгариши, қорин оғриғи, панкреатит, гепатоцеллюлар ёки холестатик сариқлик, гепатит. Тери қопламалари томонидан: эшакеми, кўп тер ажралиб чиқарилиши, терини қичишиши, алопеция. Сийдик-чиқариш тизими томонидан: буйраклар фаолиятини бузилиши, олигурия, анурия, ўткир буйрак етишмовчилиги, уремия, протеинурия. Иммун тизими томонидан: эритроцитларнинг чўкиш тезлигини ошишини (ЭЧТ), артралгия ва антинуклер антителаларни пайдо бўлишини ўз ичига олган синдром. Марказий нерв тизими томонидан: астеник синдром, кайфиятнинг лабиллиги, онгни чалкашуви, потенцияни пасайиши. Бошқалар: миалгия, иситма, ҳомиланинг ривожланишини бузилиши.

Лизиноприл ёки бошқа ААФ ингибиторларига юқори сезувчанлик, анамнездаги ангионевротик шиш, шу жумладан ААФ ингибиторларини қўллашдан бўлган, наслий Квинке шиши, 18 гача бўлган ёш (самараси ва хавфсизлиги аниқланмаган).

Симптоматик гипотензия Кўпроқ АБ ни яққол пасайиши диуретиклар билан даволаш, овқатда тузларни камайиши, диализ, диарея ёки қусиш чақирган суюқлик ҳажмини камайишида пайдо бўлади. Бир вақтда буйрак етишмовчилиги билан ёки усиз бўлган сурункали буйрак етишмовчилиги бўлган беморларда АБ ни яққол пасайиши кузатилиши мумкин. У кўпинча сурункали юрак етишмовчилигининг оғир босқичи бўлган беморларда, диуретикларни катта дозаларда қўллаш, гипонатриемия ёки буйраклар фаолиятининг бузилиши оқибатида сифатида аниқланади. Бундай беморларда Лизиноприл билан лаволашни шифокорнинг қатъий назорати остида (препарат ва диуретиклар дозасини танлаш эҳтиёткорлик билан ўтказилиши керак) бошлаш керак. Шундай қоидаларга юрак ишемик касаллиги, цереброваскуляр етишмовчилиги бўлган беморларга буюришда, уларда АБ ни кескин пасайиши миокард инфаркти ёки импульсга олиб келиши мумкинлиги учун, риоя қилиш керак. Транзитор гипотензив реакция препаратнинг кейинги дозасини қабул қилиш учун қарши кўрсатма бўлмайди. Сурункали юрак етишмовчилиги бўлган, аммо АБ меъёрида ёки пасайган айрим беморларда лизиноприл қўлланганида, АБ ни пасайиши аниқланиши мумкин, бу одатда даволанишни тўхтатиш учун асос бўлиб ҳисобланмайди. Лизиноприл билан даволашни бошлашдан олдин, иложи борича натрий концентрациясини ва/ёки йўқотилган суюқлик ҳажмини меъёрлаштириш лозим, беморга лизиноприлнинг бошланғич дозасининг таъсирини синчиклаб назорат қилиш керак. Буйрак артериясининг стенози ҳолида (айниқса иккитомонлама стенозда ёки якка буйрак артериясининг стенозида), ҳамда натрий ва/ёки суюқлик етишмовчилиги оқибатидаги қон айланишининг етишмовчилигида Лизиноприлни қўллаш, буйраклар фаолиятини бузилишига, ўткир буйрак етишмовчилигига олиб келиши мумкин, у одатда препарат бекор қилингандан кейин орқага қайтмайдиган бўлади.

Ҳомиладорлик даврида лизиноприлни қўллаш мумкин эмас. Ҳомиладорлик аниқланганида препаратни қабул қилишни иложи борича эртароқ тўхтатиш керак. ААФ ингибиторларини ҳомиладорликнинг ИИ ва ИИИ уч ойлигида қабул қилиш ҳомилани ҳолатига салбий таъсир кўрсатади (АБ ни яққол пасайиши, буйрак етишмовчилиги, гиперкалиемия, калла суягини гипоплазияси, она қорнидаги ўлим). И уч ойлик вақтида қўлланганида препаратни ҳомилага салбий таъсири тўғрисида маълумотлар йўқ. Она қорнида ААФ ингибиторларининг таъсирига учраган янги туғилган чақалоқлар ва эмувчи болаларда АБ ни яққол пасайишини, олигурияни, гиперкалемияни ўз вақтида аниқлаш учун, синчиков кузатув ўтказиш тавсия қилинади. Лизиноприл йўлдош орқали ўтади. Лизиноприлни кўкрак сутига ўтиши тўғрисида маълумотлар йўқ. Препарат билан даволаниш даврида эмизишни бекор қилиш керак.

Қуруқ, ва ёруғликдан ҳимояланган жойда, 25°С дан юқори бўлмаган ҳароратда сақлансин.

Симптомлари: (50 мг бир марталик доза қабул қилинганида пайдо бўлади): АБ ни яққол пасайиши; оғизни қуриши, уйқучанлик, сийдик тутилиши, қабзият, безовталик юқори таъсирчанлик. Даволаш: симптоматик даволаш, суюқликни вена ичига юбориш, АБ ни, сув-электролит мувозанати назорат қилиш ва охиргисини меъёрлаштириш. Лизиноприл организмдан гемодиализ ёрдамида чиқарилиши мумкин.

Рецепт бўйича

Таблеткалар 5 мг ва 10 мг дан

3 йил.