рангсиз ёки оч-сариқ рангли, тиниқ, қовушқоқ суюқлик.

ўсимликлардан олинган ўсмаларга қарши восита.

L01 CD01.

Вена ичига юборилганида плазма концентрациясининг чўққисига инфузия тугатилган заҳоти эришилади; кейинчалик тўқималарда тарқалиш ва парчаланиш жараёнлари т1/2 (а) – 0,2 cоат, т1/2 (б) -1,9 cоат ва т1/2 (у) – 20,7 соат ярим яшаш даврлари билан уч фазали экспоненциал эгри чизиқ характерига эга, бу, мувофиқ, препаратни аъзолар ва тўқималарда тақсимланиш фазаси (а), чиқарилишини тез фазаси (б) ва чиқарилишини якуний фазасини (у) акс эттиради ва препаратни қонда давомли циркуляциясидан далолат беради. Препаратни организмда тақсимланиши доза ва инфузиянинг давомийлигига боғлиқ. Паклитаксел 300 мг/м2 дан юқори бўлмаган дозаларда 24 соатлик инфузияда, доза ва АУC (ареа ундер cурве) орасидаги боғликлик пропорционал характерга эга; 6 соатлик инфузиялар ва 250 мг/м2 дан юқори дозаларда боғлиқлик пропорционал бўлмаган характерга эга бўлади; ниҳоят кичик дозалардаги (150 мг/м2) 3 соатлик қисқа инфузияларда паклитакселнинг клиренси доза ошган сари пасаяди, бу ҳам фармакокинетикасини тўғри чизиқли эмаслигидан далолат беради. Бу феномен ҳам плазмадаги препаратнинг максимал концентрациясига (Смах) тааллуқли, у дозага экспоненциал ўсади. Организмга тушганидан кейин 88-98% препарат зардоб оқсиллари билан боғланади. Ин витро шароитида паклитаксел одам албуминига ва а1-кислотали гликопротеинга юқори аффинитет аниқланган. Фармакокинетиканинг хусусиятлари аҳамиятли даражада Кремофор ЭЛ эритувчисининг мавжудлиги билан белгиланади, у паклитакселни плазма оқсиллари билан боғланишини кучайтирувчи, ҳозирча идентификацияланмаган бирикмаларнинг ҳосил бўлишига олиб келувчи зардоб липопротеинларнинг диссоциациясини индукция қилади, бу қонда айланувчи препаратнинг эркин фракциясини пасайишига олиб келиши мумкин. Лаборатория ҳайвонларининг организмида паклитаксел асосан сафрода, жигарда, ингичка ичакда, ўпкада, буйракда, талоқда ва миокардда тўпланади. Бош мия тўқимасида, орқа мия суюқлигида ва моякларда, аксинча препаратнинг концентрацияси аҳамияциз. Паклитакселнинг асосий метаболизми жигарда амалга оширилади: аҳлат билан препаратнинг тахминан 70% чиқарилади; тахминан 15% сийдик билан чиқарилади, ва препаратнинг фақат 5% ўзгармаган ҳолда чиқарилади. Паклитакселнинг билиар экскрецияси ва метаболизми, кўпроқ цитохром-Р450-ИИИ-А4 оксидаз тизими иштирокида юз берувчи, препаратнинг тақсимланиш хусусиятини аҳамиятли даражада  тушунтириб бериши мумкин. Бугунги кунда паклитакселнинг камида 11 метаболитлари маълум; ҳозирча фақат 6а-гидроксипаклитаксел (юборилган паклитакселнинг тахминан 26% унга айланади), 3’-р-гидроксипаклитаксел, 6а,3’-р-дигидроксипаклитаксел, баккатин ИИИ ва ВИ тавфсифланган. Метаболитлари дастлабки препарат билан солиштирганда камроқ цито- ва миелотокцикликка эга. Метаболитларининг концентрацияси инфузия тугаганидан кейин бир неча минут ўтгач чўққисига етади ва паклитакселнинг бир марталик дозаси ошган сари ошади. Метаболитларининг юқорироқ концентрацияси доксорубицин билан мажмуада ва жигар фаолиятини бузилишлари бўлган шахсларда қайд этилади. Самарали ўсмаларга қарши химиотерапия икки ва кўпроқ цитостатиклар мажмуаси ишлатилишини кўзда тутади. Мажмуада иштирок этаётган препаратларнинг мумкин бўлган ўзаро таъсири, ўсмаларга қарши самара ва токцикликни сусайишига ёки, аксинча кучайишига олиб келиб, алоҳида компонентларнинг фармакокинетик ва фармакодинамик хусусиятларини ўзгартириши мумкин. Масалан, паклитаксел ва цисплатиннинг юборилишини кетма-кетлигини таъсирини ўрганишда, цисплатин паклитакселдан олдин юборилган холда, нейтропения катта давомийликка эга бўлган. Фармакокинетик мониторинг фарқи кўпроқ паклитакселнинг клиренсини 25% га пасайиши билан боғлиқлигини кўрсатган. Бу кўрсатгич цисплатиндан кейин юборилганда, минутига 321±4 мл ва цисплатин олдидан юборилганда минутига 405±65 мл бўлган. Цисплатин билан бир қаторда бугунги кунда камроқ нефро-, нейротокциклик ва эметогенликка эга бўлган бошқа платинали ҳосилалар – карбоплатин ҳам ишлатилади. Цисплатиндан фарқли равишда, карбоплатин учун охиргиси 3 соатлик инфузияда ишлатилганида паклитаксел билан ҳеч қандай фармакокинетик ўзига хосликлар аниқланмаган. Карбоплатин паклитакселнинг метаболизмига на фақат юборишнинг турли кетма-кетлигида, лекин доза оширилганида ҳам таъсир кўрсатмаган.  Шу билан бирга 1-нчи куни паклитаксел 24 соатлик инфузия кўринишида, карбоплатин эса – 2-нчи куни юборилганида, чуқур тромбоцитопения тез-тезлиги, бир карбоплатин (паклитакселсиз) юборилганида кутиладиганданга қараганда кам бўлган. Атрациклинлар паклитаксел инфузиялари билан мажмуада турли давомийликда ва препаратларни юборишни турли кетма-кетлигида ўрганилган. Паклитаксел қон зардобида доксорубицин билан бир вақтда мавжудлиги, асосий метаболити доксорубицинолнинг жигар клиренсини пасайтириб, охиргисини тақсимланиши ва элиминациясига таъсир қилиш қобилиятига эга. Қатор текширувчиларнинг фикри бўйича, шахсан паклитаксел препаратларни юбориш орасидаги оралиқ вақтига ва паклитакселни инфузияси давомийлигига аҳамиятли даражада боғлиқ бўлган доксорубициннинг метаболитларини элиминациясига таъсири, мажмуанинг кардиотокциклигини кучайишини асосида ётади. Бу позициялардан доксорубицинни юбориш ва паклитакселни инфузияси орасида, доксорубицинни тўлиқ элиминацияси учун керакли интервал (4 соатдан кам бўлсагина) бўлиши керак. Кейинчалик паклитакселнинг давомли инфузияларини доксорубицинни вақт бўйича кечга сурилган юборишни авзаллигини ўрганиш ҳам кўзда тутилади, бу назарий паклитакселни антрациклинларнинг Р-гликопротеин орқали билиар метаболизмига ингибиция қилувчи самарасини камайтириши мумкин. Эпирубицин паклитаксел (охиргиси эпирубицин олдидан 175 мг/м2 дозада 3 соатлик инфузияда) билан бирга ишлатилганида, унинг метаболитларини АУC ошишидан иборат бўлган эпирубициннинг метаболизмини ўзгариши аниқланган: 7-деоксидоксорубицин учун 1,7 марта ва эпирубицинол учун 2,2 марта. Паклитаксел (Т) (24 соатлик инфузия) ва цитоксанни (С) юбориш кетма-кетлиги 1 фаза клиник текширишлар чегарасида 27 беморларда ўрганилган. Дозалар эскалацияси (паклитаксел учун 135 дан то 250 мг/м2 гача, циклофосфан учун – 750 дан 1250 мг/м3 гача), шунингдек колонияни рағбатлантирувчи омиллар билан тутиб туриш кўзда тутилган. Даволаш икки кун давомида ўтказилган. Нейтрофиллар сонини пасайишини максимал чуқурлиги Т=≥С кетма-кетлик учун С=≥Т кетма-кетлик билан солиштирганда яққолроқ бўлган (максимал пасайиш даврида нейтрофилларнинг мутлақ сони, мувофиқ – 551 ва 1546, р≤0,05). Муаллифлар, гематологик токцикликдаги бундай фарқнинг сабаби ўтмишдош-гемопоэтик хужайраларга таъсирининг хусусиятлари деб тахмин қиладилар, лекин бу фарқ ўсма ҳужайраларига тарқалмайди. Бугунги кунда биз шунингдек охирги ўн йил давомида клиника амалиётига кирган бошқа, шу жумладан янги цитостатиклар билан паклитакселнинг ўзаро таъсири ҳақидаги маълумотларга ҳам эгамиз. Ҳозирча катта бўлмаган гуруҳ беморларда ўтказилган текширишлар, паклитакселни топотекан, митомицин, гемцитабин, шунингдек УТФ лейковерин билан бирга ўзаро таъсирининг аҳамиятли белгилари аниқланмаган. Паклитаксел иринотекан билан мажмуада ишлатилганда (иринотекан – 50 мг/м2 суткалик дозада 90 минутлик инфузия кўринишида 1, 8 ва 15-нчи кунлари, паклитаксел эса – 135 мг/м2 суткалик дозада 2 кун 3 соатлик инфузия кўринишида), Паклитаксел юборилганидан кейин иринотекан ва унинг Ш-38 метаболитининг плазмадаги концентрациясини аҳамиятли ошиши аниқланган. Муаллифлар препаратларнинг асосий ўзаро иринотеканнинг элиминациясини охирги фазасига тўғри келганлиги туфайли, бунинг клиник кейинги таъсирлари аҳамиятли бўлмаганлигини таъкидлайдилар. Муаллифлар шунингдек препаратларнинг ўзаро таъсири самарасига, дори шаклига кирувчи эритувчининг таъсирини ҳам истисно қилмайдилар. Паклитакселни бошқа гуруҳ моддалари билан мумкин бўлган ўзаро таъсири ҳақида бир неча сўзлар. Стандарт премедикация сифатида ишлатиладиган Н2-рецепторларининг антагонистлари, Р450 фаолиятига турлича таъсир кўрсатадилар, бу назарий фармакологик профилни, демак, препаратнинг токсик ва ўсмаларга қарши самарасини ўзгартириши мумкин. Сличенмеер ҳам муаллифлари билан 24 соатлик инфузия кўринишида юборилган Паклитаксел ва  Н2-рецепторларининг антагонистлари циметидин ва фамотидин орасида фармакокинетик ўзаро таъсирнинг йўқлиги ҳақида хабар берганлар. Паклитаксел (24 соатлик инфузиялар) билан такрорий даволаш курсларини олган 70 беморлардаги бошқа текширишда, курсларнинг бирида циметидин юқори дозада (100 мг/м2) юборилган, бунда пациентларнинг ҳар бири ўзи учун ўзи назорат бўлган. Бунда паклитакселнинг концентрациясини ҳеч қандай аҳамиятли ўзгаришлари аниқланмаган, бу циметидинни препаратнинг метаболизмига таъсири мумкинлигини амалда истисно қилади. Р450-ИИИ-А4 тизимининг потенциал ингибитори бўлган кетоконазол, ин витро паклитакселнинг икки метаболитларини ҳосил бўлишини пасайтиради. Кетоконазолни бирга буюриш ин виво паклитакселнинг миқдорини ўртача ошишига ва унинг билиар экскрециясини аҳамиятли пасайишига олиб келган. Флюконазол ўхшаш самара кўрсатган, лекин у тахминан 10 марта кам фаолликка эга бўлган. Асосан жигарда амалга ошириладиган паклитакселнинг метаболизмига, CЙП2C  масалан, бензодиазепинлар, барбитуратлар ёки толбутамид) ёки CЙП3А (масалан, циклоспорин, эритромицин, макролидлар, тестостерон, винка алкалоидлари ёки тамоксифен) изоэнзимларини ингибиция қилувчи бошқа воситалар ҳам ўзаро таъсир қилишлари мумкин. Барбитуратлар, хусусан, паклитакселнинг метаболитларини ҳосил бўлишини оширади. Илгари верапамилни МДР-ҳужайралар линияси културасида айрим ўсмаларга қарши агентларнинг цитотоксик хусусиятларини, тахминан бу агентларни ҳужайрадан элиминациясини тормозланиши ҳисобига кучайтириш қобилиятига эга эканлиги кўрсатилган. Паклитаксел верапамил билан юборилганида, паклитаксел билан монотерапия (верапамилсиз) билан солиштирганда гематологик ва неврологик токцикликни кучайиши аниқланган. Кесишган текширишларнинг натижаларини фармакокинетик тахлили, верапамил билан қўшилганда паклитакселнинг клиренсини пасайишини кўрсатади. Юқорида дори шаклининг таркибий қисми бўлган Cремопҳор ЭЛ эритувчисини аҳамиятли рицарьи эслатилган. Бугунги кунда энг камида 4 механизми маълум, улар бу моддани паклитакселнинг фармакокинетикаси ва фармакодинамикасига таъсирини тушунтириши мумкин: Р-гликопротеин билан ассоциацияланган кўпсонли дорили резистентликни модуляцияси; ўсма ҳужайралари културасида паклитакселнинг цитотоксик фаоллигини кучайиши; сичқонлар организмида паклитакселнинг тақсимланишини пропорционал бўлмаган боғлиқлиги; липопротеинлар билан ўзаро таъсири ва паклитакселни плазма оқсиллари билан боғланишини кучайиши. Паклитакселни бошқа препаратлар билан потенциал ўзаро таъсири кундалик амалиётда албатта ҳисобга олинади. Лекин бугунги кунда препаратнинг расмий қўллаш бўйича йўриқномасида, паклитакселни цисплатин ва кетоконазол билан ўзаро таъсири ҳақида фақат эслатиш бор халос. Эҳтимол, кейинчалик бу тавсиялар кенгайтирилиши мумкин.

тухумдонлар ракини кечки босқичлари ёки жаррохлик аралашувдан кейинги қолдиқ ўсмаси (1 см дан каттароқ) бўлган пациентларда цисплатин билан мажмуада биринчи йўналиш даволаш;тухумдонларнинг метастатик раки бўлган пациентларда, платина препаратлари билан стандарт даволаш самарасизлиги холида иккинчи йўналиш даволаш;

Дозалаш тартиби ва дозаларни танлашда ҳар бир шахсий холда махсус адабий маълумотларига амал қилиш керак. Оғир ўта юқори сезувчанлик реакцияларни олдини олиш учун барча пациентларда ГКС, антигистамин препаратлар ва гистамин Н1- ва Н2-рецепторлари антагонистларини қўллаш билан премедикация ўтказиш керак. Премедикациянинг тавсия этилган тартиби 1-жадвалда берилган.

Паклитаксел билан монотерапияда ножўя реакцияларнинг тез-тезлиги ва оғирлиги турли катта ўсмалари (тухумдонлар раки, сут безининг раки, ўпканинг майда ҳужайрали бўлмаган раки) бўлган пациентларда умуман ўхшаш. Паклитакселнинг токциклигини кўринишларни пациентнинг ёшига боғлиқлиги аниқланмаган. Ножўя самараларнинг ривожланиш тез-тезлиги ЖССТ тавсияларига мувофиқ таснифланган: жуда тез-тез (10% дан кам эмас), тез-тез (1% дан кам эмас, лекин 10% дан кам), тез-тез эмас (0,1% дан кам эмас, лекин 1% дан кам), кам ҳолларда (0,01% дан кам эмас, лекин 0,1% дан кам), жуда кам ҳолларда, шу жумладан якка холлар (0,01% дан кам). Инфекцион касалликлар: жуда тез-тез – инфекциялар (асосан сийдик чиқариш йўллари ва юқори нафас йўлларининг), шу жумладан ўлим билан якунланган хабарлар; тез-тез эмас – септик шок; кам ҳолларда – сепсис, перитонит, пневмония. Қон яратиш тизими: жуда тез-тез – миелосупрессия, нейтропения, анемия, тромбоцитопения, лейкопения, қон кетиши; кам ҳолларда – фебрил нейтропения; жуда кам ҳолларда – ўткир миелобласт лейкоз, миелодиспластик синдром. Суяк кўмиги фаолиятини сусайиши, асосан гранулоцитар куртакни, препаратнинг дозасини чекловчи асосий токсик самараси бўлган. НММ максимал пасайиши одатда 8-11 кунлари кузатилади ва нормалланиш 22 куни юз беради. Иммун тизими томонидан: жуда тез-тез – юқори сезувчанликнинг аҳамияциз реакциялари (асосан тери тошмаси); тез-тез эмас – дорилар билан даволашни талаб қилувчи юқори сезувчанликнинг яққол реакциялари (АБ ни пасайиши, ангионевротик шиши, респиратор дистресс-синдром, ёйилган эшакеми, этни увишиши, орқада оғриқ, кўкракда оғриқ, тахикардия, оёқ-қўлларда оғриқ, кўп тер ажралиши ва АБ ни ошиши); кам ҳолларда – анафилактик реакциялар, онгни чалкашиши; жуда кам ҳолларда – анафилактик шок. Моддалар алмашинуви томонидан: тез-тезлиги номаълум – ўсма лизиси синдроми. Нерв тизими томонидан: жуда тез-тез – нейротокциклик, асосан периферик полиневропатия; кам ҳолларда – периферик мотор нейропатия (дистал кучсизликка олиб келувчи); жуда кам ҳолларда – гранд мал тур тиришиш хуружлари, ичакнинг фалажли ўтказмаслигига ва ортостатик гипотензияга олиб келувчи вегетатив невропатия, энцефалопатия, тиришишлар, бош айланиши, атакция, бош оғриғи. Кўриш аъзоси томонидан: жуда кам ҳолларда – кўрув нервини шикастланиши ва/ёки кўришни бузилиши (“микрофильмтилловчи скотома”), айниқса тавсия қилинганга қараганда юқори дозалар олган пациентларда; тез-тезлиги номаълум – макуляр шиш, фотопсия, шиша тананинг “сузувчи” хиралашиши. Эшитиш аъзоси томонидан ва лабиринтли бузилишлар: жуда тез-тез – эшитишни йўқолиши, қулоқларда шовқин, вертиго. Юрак-қон томир тизими томонидан: жуда тез-тез – АБ ни пасайиши, “қизиб кетиш ҳисси”; тез-тез – брадикардия; тез-тез эмас – миокард инфаркти, АВ- блокада, хушдан кетиш, кардиомиопатия, симптомсиз қоринча тахикардияси, шу жумладан бигеминия билан, веноз томирларнинг тромбози, АБ ни ошиши, тромбофлебит; кам ҳолларда – юрак етишмовчилиги; жуда кам ҳолларда – қоринчалар фибрилляцияси, суправентрикуляр тахикардия, шок; тез-тезлиги номаълум – флебит. Нафас тизими томонидан: кам ҳолларда – нафас етишмовчилиги, ўпка эмболияси, ўпка фибрози, интерстициал пневмония, ҳансираш, плеврал суюқлик; жуда кам ҳолларда – йўтал. Овқат ҳазм қилиш тизими томонидан: жуда тез-тез – диарея, қусиш, кўнгил айниши, оғиз бўшлиғи шиллиқ қаватини яллиғланиши; кам ҳолларда – ичакни ўтказмаслиги, ичакни тешилиши, ишемик колит, панкреатит; жуда кам ҳолларда – анорекция, чарвининг мезентериал артерияларини тромбози, сохтамембраноз колит, нейтропеник колит, асцит, эзофагит, қабзият, жигар некрози, ўлим билан якунланувчи жигар энцефалопатияси. Тери ва тери ости тўқималари томонидан: жуда тез-тез – алопеция; тез-тез эмас – тери ва тирноқларнинг қайтувчи ўзгаришлари; кам ҳолларда – терини қичишиши, тери тошмаси, эритема; жуда кам ҳолларда – Стивенс-Джонсон синдроми, эпидермал некролиз, кўпшаклли эритема, эксфолиатив дерматит, эшакеми, онихолизис (қўл ва оёқларга қуёшдан химояловчи крем суркаш тавсия этилади); тез-тезлиги номаълум – склеродермия. Суяк-мушак тизими ва бириктирувчи тўқима томонидан: жуда тез-тез – артралгия, миалгия; тез-тезлиги номаълум – тизимли қизил югурик. Маҳаллий реакциялар: тез-тез – юбориш жойида реакциялар (шиш, оғриқ, эритема ва зичлашиши, алоҳида ҳолларда – қон қуйилиши, у тери ости клетчаткасини яллиғланиши, терининг фибрози ва терининг некрозини сабаби бўлиши мумкин). Лаборатория маълумотлари: тез-тез – АСТ, ИФ фаоллигини яққол ошиши; тез-тез эмас – билирубиннинг концентрациясини ошиши; кам ҳолларда – креатининнинг концентрациясини ошиши. Бошқалар: иситма, сувсизланиш, астения, периферик шишлар, умумий лохаслик, тана ҳароратини кўтарилиши.

Тухумдонлар ракини биринчи йўналиш даволашда паклитакселни цисплатинни қўллаш олдидан қўллаш керак. Паклитаксел цисплатин олдидан қўлланганда, паклитаксел қўллашни хавфсизлик профили паклитаксел билан монотерапиядагига мувофиқ келади. Паклитаксел цисплатиндан кейин қўлланган холда, пациентларда яққолроқ миелосупрессия кузатилади ва паклитакселнинг клиренси 25% га пасаяди. Паклитаксел/цисплатин мажмуасини қабул қилаётган пациентларда, буйрак етишмовчилиги ривожланишини хавфи, аёлларда кичик чаноқ аъзоларининг ракини даволашда цисплатин билан монотерапия билан солиштирганда юқори. Паклитаксел/доксорубицин мажмуаси билан сут безининг ракини даволашда паклитакселнинг инфузиясини доксорубицин юборилгандан кейин 24 соат ўтгач ўтказиш керак. Паклитаксел эртароқ юборилган холда, доксорубицин ва унинг фаол метаболитларини чиқарилиши пасайиши мумкин. Паклитакселнинг метаболизми, хусусан цитохром Р450 тизимининг CЙП2C8 ва CЙП3А4 изоферментлари томонидан катализга учрайди. CЙП3А4 нинг кучли ингибиторлари, масалан, кетоконазолни бир вақтда қўллаш пациентларда паклитакселнинг чиқарилишига тўсқинлик қилмайди, шунинг учун дозага тузатиш киритиш ўтказиш зарурати йўқ. Паклитаксел ва CЙП3А4 изоферментни бошқа ингибиторлари орасида потенциал дориларни ўзаро таъсири бўйича маълумотлар йўқ. Шунинг учун паклитаксел CЙП2C8 ва CЙП3А4 изоферментларининг маълум ингибиторлари (масалан, эритромицин, флуоксетин, гемифибразил) ёки CЙП2C8 ва CЙП3А4 изоферментларининг индукторлари (масалан, рифампицин, карбамазепин, фенитоин, фенобарбитал, эфавиренз, невирапин) билан бир вақтда қўлланганда эҳтиёткорликка риоя қилиш керак. Циметидин, ранитидин, дексаметазон ёки дифенгидрамин билан бир вақтда қўллаш паклитакселни қон плазмаси оқсиллари билан боғланишига таъсир қилмайди. Паклитакселнинг тизимли клиренси нелфинавир ва ритонавир билан қўлланганда аҳамиятли паст бўлган ва индинавир билан қўлланганда ўзгармаган. Паклитакселни протеазанинг бошқа ингибиторлари билан ўзаро таъсири хақида маълумот етарли эмас. Шунинг учун протеаза ингибиторларини олаётган пациентларда паклитаксел қўлланганда эҳтиёткорликка риоя қилиш керак. Паклитаксел препарати таркибига кирувчи полиоксиетилланган канакунжут мойи пластифицикация қилинган ПВХ-контейнерлардан ДEГФ экстракциясини чақириши мумкин, бунда ДEГФ ни ювиб чиқариш даражаси эритманинг концентрацияси ошганда ва вақт ўтиши билан ошади.

Паклитаксел препарати билан даволаш ўсмаларга қарши химиотерапевтик препаратлар билан ишлаш тажрибасига эга бўлган шифокор кузатуви остида ўтказилади. Экстравазация мумкинлигини ҳисобга олиб, паклитаксел препаратини юборишни назорат қилиш керак. Юқори сезувчанликнинг жиддий реакциялари ривожланиши мумкинлиги туфайли, олдиндан эҳтиёткорликнинг мувофиқ чоралари кўрилиши кераклигини ҳисобга олиш керак. Терапевтик аралашувни талаб қилувчи ҳансираш, артериал гипертензия, ёйилган эшакеми билан бирга кечувчи юқори сезувчанликнинг жиддий реакциялари, адекват премедикациядан кейин паклитаксел препаратини олган 1% пациентларда кузатилган. Бу реакциялар, эҳтимол, гистамин – орқали бўлган. Ўта юқори сезувчанликнинг оғир реакциялари ривожланган ҳолда, паклитаксел препаратининг инфузиясини дарҳол тўхтатиш ва симптоматик даволашни бошлаш керак. Агар паклитаксел препарати цисплатин билан мажмуада қўлланаётган бўлса, олдин паклитаксел препаратини, сўнгра эса цисплатинни юбориш керак. Суяк кўмиги фаолиятини сусайиши (биринчи навбатда нейтропения), паклитаксел препаратининг дозасини чекловчи асосий токсик самараси хисобланади. Даволаш вақтида мунтазам қон тахлилини назорат қилиш керак. Жигар етишмовчилиги бўлган пациентлар, паклитаксел препаратининг токсик самарали ривожланиши хавфига энг кўп мойил бўладилар, бу 3-4 даражали миелосупрессия билан номоён бўлиши мумкин. Жигар фаолиятини ўртача бузилиши бўлган пациентларда паклитаксел препаратини 3 соатлик инфузиясида токсик самараси ошиши мумкинлиги хақида маълумотлар йўқ. Паклитаксел препарати давомлироқ юборилганида, ўртача ва оғир даражали жигар етишмовчилиги бўлган пациентларда миелосупрессия даражаси ошади. Жигар фаолиятини енгил ва ўртача бузилиши бўлган пациентларда паклитаксел препаратининг дозасини ўзгартириш учун маълумотлар етарли эмас. Дастлаб оғир холестази бўлган пациентларда паклитаксел препаратини қўллаш бўйича маълумотлар йўқ. Жигар фаолиятини оғир бузилиши бўлган пациентларда паклитаксел препаратини қўллаш тавсия этилмайди. Паклитаксел препарати билан монотерапияда юрак ўтказувчанлигини бузилиши кам ривожланади. АВ-ўтказувчанликни оғир бузилишлари ривожланган холда, такрорий юборишларда мувофиқ даволашни ва узлуксиз кардиомониторинг ўтказиш керак. Кардиомониторинг вақтида қайд этилган АБ ни пасайиши ва ошиши, брадикардия, одатда, разъездив симптоматика билан бирга кечмайди ва даволашни талаб қилмайди. Юрак фаолиятининг ҳаётий муҳим ўзгаришлари энг кўп паклитаксел препарати инфузиясининг биринчи соати давомида кузатилади. Юрак фаолиятини оғир бузилишлари ўпканинг майда ҳужайрали бўлмаган раки бўлган пациентларда, тухумдонлар раки ва сут безининг ракига қараганда кўпроқ кузатилади. Капоши саркомаси бўлган пациентларда юрак етишмовчилиги холлари қайд этилмаган. Сут безининг метастатик ракини паклитаксел препаратини доксорубицин ёки трастузумаб билан мажмуасида биринчи йўналиш даволашни ўтказишдан олдин, пациентнинг юрак фаолияти холатини синчиклаб текшириш керак (анамнез, физикал текшириш маълумотлари, ЭКГ, эхокардиография, кўп тармоқли изотопли артериография). Бу мажмуалар билан даволаш вақтида, юрак фаолиятини ўсиб борувчи бузилиши бўлган пациентларни аниқлаш ва антрациклинларнинг кумулятив дозасини (мг/м2)  ўз вақтида модификация қилиш учун, синчиклаб кардиомониторинг (масалан, ҳар 3 ойда) ўтказиш керак. Юракнинг қисқарувчанлик фаолиятини пасайишида, хатто симптомсиз кечиш холида ҳам, даволовчи шифокор давомли химиотерапиядан кутилаётган фойда ва юрак фаолиятини мумкин бўлган ёмонлашиши хавфини, шу жумладан миокарднинг қайтмас шикастланишларини хавфи пайдо бўлиши нисбатини синчиклаб бахолашлари керак. Химиотерапия давом эттирилган ҳолда кардиомониторинг тез-тезроқ (масалан, 1-2 цикл ўтгач) ўтказилиши керак. Қўшимча маълумотлар билан доксорубицин ва трастузумаб дори препаратларини тиббиётда қўллаш бўйича йўриқномаларида танишиш мумкин. Паклитаксел препаратини қўллашда периферик невропатиянинг симптомлари тез-тез пайдо бўлишига қарамасдан, уларнинг оғир кўринишлари кам кузатилади. Паклитаксел препарати нурли даволаш билан мажмуада, бу даволаш схемасининг хронологиясидан қатъий назар, интерстициал пневмония пайдо бўлишига ёрдам бериши мумкин. Паклитаксел препарати билан бир вақтда антибиотиклар қўлланмаган пациентларда сохтамембраноз колитнинг кам холларини, оғир ёки персистирланувчи диарея холлари билан дифференцация қилиш керак, у паклитаксел препарати билан даволаш вақтида ёки даволаш тугаганидан кейин тезда пайдо бўлиши мумкин. Паклитаксел этанол сақлаши (396 мг/мл) туфайли, МНТ томонидан нохуш реакциялар пайдо бўлиши мумкинлигини ҳисобга олиш керак. Паклитаксел цитотоксик модда ҳисобланади, у билан ишлашда эҳтиёткорликка риоя қилиш, қўлқоплардан фойдаланиш ва уни тери ёки шиллиқ қаватларга тушишидан сақланиш, уларни бундай холларда совунлаб сув билан ёки (кўз) катта миқдордаги сув билан яхшилаб ювиш керак. Концентрат суюлтирилгандан кейин паклитаксел препаратининг физик-кимёвий турғунлиги 25оС дан паст ҳароратда 96 соат давомида сақланади. Суюлтиргандан кейин эритмани музлатиш мумкин эмас.

25оС дан юқори бўлмаган ҳароратда сақлансин.

Симптомлари: суяк кўмиги фаолиятини сусайиши, периферик невропатия, мукозитлар. Даволаш: симптоматик даволаш ўтказиш. Паклитакселга антидот маълум эмас.

Рецепт бўйича

Номинал ҳажми 5 мл, 10 мл, 25 мл, 75 мл ёки 100 мл бўлган рангсиз шиша флаконлар (тур 1 шиша). ЭТФE қавати билан хлорбутилкаучукли тиқинлар. Дастлабки пакет, 5 мл / 10 мл / 25 мл / 75 мл / 100 мл сақловчи 1 ёки 5 флакон (лар). Ўрамларнинг ҳамма ўлчамлари ҳам сотилмаслиги мумкин.

Очилмаган флакон: 2 йил. Очилган флакон: Флакон очилгандан кейин маҳсулот дарҳол ишлатилиши керак. Инфузион эритмани тайёрлаш: 0,5 мг/мл концентрацияда ишлатишдаги химик ва физик турғунлиги, 0,9% ли натрий хлориди ва 5% ли глюкоза эритмасида 2оС дан 8оС гача ҳароратда ёки хона ҳароратида (20оС дан 25оС гача) РЕ-қопчаларда олинганда, ёруғликдан ҳимояланган жойда 7 кунгача намойиш қилинган. Микробиологик нуқтаи назардан, препаратни дарҳол ишлатиш керак. Агар дарҳол ишлатилмаса, ишлатишда, ишлатишдан олдинги сақлаш вақти ва шароитлари фойдаланувчининг жавобгарлигида бўлади ва одатда, агар суюлтириш назоратли ва текширилган асептик шароитларда қилинмаган бўлса, 2оС дан 8оС гача ҳароратда 24 соатдан ортиқ бўлмаслиги керак.