оч-жигарранг ёки сарғиш тусли оч-жигарранг тусли рангдан жигарранг ёки сарғиш тусли жигарранггача рангли, ўзига хос мева ҳидли гомоген суспензия.

аналгетик – антипиретик.

N02BE01

Сўрилиши – юқори, максимал концентрацияга эришиш вақти 0,5-2 соат, максимал концентрацияси – 5-20 мкг/мл. Плазма оқсиллари билан боғланиши – 15%. Гематоэнцефалик тўсиқ орқали ўтади. Эмизикли она томонидан қабул қилинган препарат дозасининг 2% дан камроғи кўкрак сутига ўтади. Парацетамолнинг плазмадаги терапевтик самарали концентрациясига, у 10-15 мг/кг дозада буюрилганида эришилади. Жигарда метаболизмга учрайди: 80% фаол бўлмаган метаболитларини ҳосил бўлиши билан глюкурон кислотаси билан конъюгация реакциясига киришади, 17% 8 фаол метаболитларини ҳосил бўлиши билан гидрокси гуруҳини қўшилишига учрайди, улар глутатион билан конъюгация қилади, сўнгра эса цистеин ва меркаптопур кислотаси билан ва фаол бўлмаган метаболитлар ҳосил қилади. Метаболизмининг ушбу йўли учун цитохром Р450 нинг асосий изоферментлари CЙП2Э1 (асосий) изоферментидир, CЙП1А2 ва CЙП3А4 (иккинчи даражали рицарь ўйнайди). Глутатион етишмаганида бу метаболитлари гепатоцитларнинг фермент тизимларини блоклаши ва уларнинг некрозини чақириши мумкин. Метаболизмининг қўшимча йўллари 3-гидроксипарацетамолгача гидрокси гуруҳини қўшилиши ва 3-метоксипарацетамолгача метокси гуруҳини қўшилиши бўлиб, улар кейинчалик глюкурон ва судья кислотаси билан конъюгация қилади. Катталарда глюкуронизация, янги туғилган (шу жумладан чала туғилган) чақалоқларда ва кичик болаларда – судья билан бирикиши юқори бўлади. Парацетамолнинг конъюгация қилинган метаболитлари (глюкуронидлар, судьялар ва глутатион билан конъюгатлари) паст фармакологик (шу жумладан токсик ҳам) фаолликка эга. Ярим чиқарилиш даври– 2-3 соат. 24 соат давомида парацетамолнинг 85-95% буйраклар орқали глюкуронидлар ва судьялар кўринишида, 3% – ўзгармаган кўринишда чиқарилади. Кекса ёшдаги пациентларда парацетамолнинг клиренсини пасаяди ва ярим чиқарилиш даври ошади.

Кучсиз ёки ўртача жадалликдаги оғриқ синдроми, инфекцион-яллиғланиш касалликларидаги (шу жумладан вирусли инфекциялар) иситма, поствакцинал гипертермияда қўлланади.

5 мл суспензия 120 мг парацетамол сақлайди. Бир флаконда 5 мл дан: 100 г да – 16 доза, 200 г да – 32 доза сақланади. Препарат ичга овқатдан олдин суюлтирилмаган ҳолда, катта миқдордаги суюқлик билан бирга қабул қилинади. Қўллаш олдидан препарат яхшилаб чайқатилади. Қабул қилиш сони 4 соатдан кам бўлмаган интервал билан суткада 4 мартадан кўп эмас. Болалар учун парацетамолнинг дозаси ёшга ва тана вазнига қараб ҳисобланади. Парацетамолнинг бир марталик дозаси тана вазнига 10-15 мг/кг ни ташкил қилади, суткалик – тана вазнига 60 мг/кг дан кўп эмас. Препаратни аниқ дозалаш учун илова қилинган тўпламга қараб ўлчов қошиқчаси ёки ўлчов шприци ишлатилади. Ўлчов шприци ишлатилган ҳолда: Суспензияни яхшилаб чайқатинг.Флакон қопқоғини очинг.Флаконнинг учига ўрнатилган адаптер тешигига ўлчов шприцини зич ўрнатинг.Флаконни тубини юқорига қаратинг ва керакли белгигача ўлчов шприцига суспензияни олиб, почтальонни пастга тортинг.Флаконни дастлабки ҳолатга қайтаринг ва ўлчов шприцини эҳтиёткорлик билан айлантириб, уни чиқаринг.Ўлчов шприци ёрдамида препаратни болага беринг. Оғиз бўшлиғига суспензияни бир маромда тушишини таъминлаш учун почтальонга секин босинг. Ҳар бир қўллагандан кейин ўлчоқ шприцини оқава сувда яхшилаб ювинг ва болалар ололмайдиган жойда хона ҳароратида ажратилган ҳолда қуритинг. Ўлчов шприцини препарат билан бирга ўрамда сақлаш керак. Ёшга қараб «Болалар парацетамоли» қуйидаги бир марталик дозаларда буюрилади: -1 ойликдан 3 ойликкача – вакцинацияга реакцияларини сиптоматик даволаш учун суспензияни 2,5 мл бир марталик дозаси қўлланади. Зарурати бўлганида дозани такрорлаш мумкин, лекин камида 4 соатдан кейин. Агар такрорий дозадан кейин боланинг ҳарорати пасаймаса, шифокорга мурожаат қилиш керак. Кўрсатилган ёшдаги болаларда поствакцинал гипертермияни даволаш учун препаратни кейинчалик қўллаш, шунингдек   1-3 ойлик болаларда бошқа кўрсатмалар бўйича қўллаш, фақат шифокорнинг кузатуви остида мумкин. 1-3 ойлик чала туғилган болага препаратни қўллашнинг зарурати бўлган ҳолда, препарат фақат шифокорнинг тавсияси бўйича буюрилади. – 3 ойликдан 1 ёшгача – 2,5-5 мл ёки 60-120 мг парацетамол боланинг тана вазнига қараб (қуйидаги жадвалга қаранг); -1 ёшдан 6 ёшгача – 5-10 мл ёки 120-240 мг парацетамол боланинг тана вазнига қараб (қуйидаги жадвалга қаранг); -6 ёшдан 14 ёшгача – 10-20 мг ёки 240-480 мг парацетамол боланинг тана вазнига қараб (қуйидаги жадвалга қаранг); Бола танасининг вазниПрепаратнинг бир марталик дозаси4-8 кг8-16 кг16-32 кг32 кг дан ортиқ2,5 мг5 мл10 мл15-20 мл – катталарга – бир марталик доза 20 мл суткада 4 мартадан кўп эмас. Даволаш давомийлиги иситмани туширувчи восита сифатида 3 кундан ортиқ ва оғриқни қолдирувчи сифатида 5 кундан ортиқ бўлмаслиги керак. Препарат билан даволашни давом эттириш фақат шифокор билан маслаҳатлашгандан кейин мумкин!!!

Кўнгил айниши, қусиш, қорин оғриғи. Аллергик реакциялар (тери тошмаси, қичишиш, эшакеми, Квинке шиши), лейкопения, агранулоцитоз, тромбоцитопения. Узоқ муддат катта дозаларда қўлланганида – гепатотоксик ва нефротоксик (интерстициал нефрит ва папилляр некроз) таъсири; гемолитик анемия, апластик анемия, метгемоглобинемия, панцитопения.

Жигарда микросомал оксидланиш индукторлари (фенитоин, этанол, барбитуратлар, флумецинол, рифампицин, фенилбутазон, трициклик антидепрессантлар) гидрокси гуруҳи қўшилган фаол метаболитларининг ҳосил бўлишини оширадилар, бу катта бўлмаган дозани ошириб юборилишида оғир даражали интоксикация ривожланиши мумкинлигини белгилайди. Микросомал оксидланиш ингибиторлари (шу жумладан циметидин) гепатотоксик таъсири хавфини пасайтиради. Парацетамол юқори дозаларда ва салицилатларни бир вақтда узоқ муддат буюриш буйрак ва қовуқ ракининг ривожланиши хавфини оширади. Хлорамфеникол билан бирга қўллаш хлорамфениколнинг токсик хусусиятларини ошишига олиб келади. Билвосита антикоагулянтларнинг таъсирини кучайтиради ва урикозурик препаратларнинг самарадорлигини пасайтиради. Барбитуратларни узоқ вақт қўллаш парацетамолнинг самарадорлигини камайтиради. Миелотоксик дори воситалари парацетамолнинг гематотоксик кўринишларини кучайтиради. Этанол ўткир панкреатит ривожланишига ёрдам беради. Парацетамол ва ностероид яллиғланишга қарши препаратларни узоқ муддат бирга қўллаш, «аналгетик» нефропатия ва буйрак папилляр некрозининг ривожланиши, буйрак етишмовчилигининг терминал босқичини юз бериши хавфини оширади. Дифлунисал парацетамолнинг плазмадаги концентрациясини 50% га – гепатотокциклик ривожланиши хавфини оширади.

Парацетамолни бошқа парацетамол сақловчи парпаратлар билан бир вақтда қўллашдан сақланиш керак, чунки бу парацетамолнинг дозасини ошириб юборилишини чақириши мумкин. Препарат 5 кундан ортиқ қўлланганида периферик қоннинг кўрсатгичларини ва жигарнинг функционал ҳолатини назорат қилиш керак. Препарат сахароза ва сорбитол сақлайди, буни қандли диабети бўлган пациентларни даволашда ҳисобга олиш керак (5 мл суспензия 0,25 нон бирлигини сақлайди). Парацетамол қон плазмасида глюкоза ва сийдик кислотаси миқдорини лаборатория текширишларининг натижаларини бузиши мумкин. Иситма 3 кундан кўпроқ ва оғриқ синдроми 5 кундан кўпроқ давом этганида шифокорга мурожаат қилиш керак. Ҳомиладорлик ва лактация даврида қўлланиши Парацетамол йўлдош орқали ўтади, терапевтик дозаларда қабул қилинганида, препарат ҳомила учун хавфсиз, юқори дозаларда гепатотоксик таъсир кўрсатиши мумкин, шунинг учун дозалаш тартибига қатъий риоя қилиш керак. Эмизишда кўкрак сутидаги концентрацияси паст (она дозасидан 1-2%). Эмизикли болалар учун нохуш асоратлар қайд қилинмаган. Дозалаш тартибига қатъий риоя қилинганида қўллаш мумкин. Транспорт воситалари, механизмларни бошқариш қобилиятига таъсири Препарат ательени ҳайдаш ёки турли механизмларни бошқариш, шунингдек юқори диққатни ва руҳий ва ҳаракат реакциялар тезлигини талаб қилувчи потенциал хавфли фаолият турлари билан шуғулланиш қобилиятига таъсир қилмайди. Препарат болалар ололмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач қўлланилмасин.

25ºС дан юқори бўлмаган хароратда сақлансин. Музлатилмасин!

Симптомлари: Дозани ўткир ошириб юборилиши: тери қопламаларининг оқариши, ўткир жигар етишмовчилиги, меъда-ичак йўллари томонидан бузилишлар (диарея, иштаҳани йўқолиши, кўнгил айниши, қусиш, ичак спазмлари, меъдада оғриқ), кўп терлаш. Жигар фаолиятининг бузилишларини симптомлари доза ошириб юборилганидан кейин 12-48 соат ўтгач пайдо бўлиши мумкин.. Оғир даражали дозани ошириб юборилишида – ривожланиб борувчи энцефалопатия билан кечувчи жигар етишмовчилиги, кома, ўлим; тубуляр некроз билан кечувчи ўткир буйрак етишмовчилиги (шу жумладан жигарни оғир шикастланиши бўлмаганида ҳам), аритмия, панкреатит. Дозани сурункали ошириб юборилиши: гепатотокциклик, нефротокциклик. Даволаш: меъдани ювиш захарланишдан кейин 4 соат ўтгандан кеч эмас, адсорбентларни қабул қилиш (фаоллаштирилган кўмир); Ш-гуруҳи донаторларини ва глутатион синтезининг ўтмишдошлари – метионинни доза ошириб юборилганидан кейин 8-9 соат давомида  ва ацетилцистеинни – 8 соат давомида юбориш. Қўшимча даволаш чораларини (метионинни яна юбориш, вена ичига ацетилцистеинни юбориш) ўтказишнинг зарурати, парацетамолнинг қондаги концентрацияси, шунингдек уни қабул қилгандан кейин ўтган вақтга қараб аниқланади.

Рецепциз

Ичга қабул қилиш учун суспензия (апелсинли, қулупнайли) 120 мг/5 мл. 100 г дан ёки 200 г дан тўқ шиша флаконда. Бир флакон давлат ва рус тилларидаги тиббиётда қўллаш бўйича йўриқномаси ва ўлчов қошиқчаси ёки ўлчов шприци билан картон қутига жойланади.

3 йил.