яссицилиндрик шаклли, бироз мармарли оқ рангли, риска ва фаскали, ҳидсиз ёки ўзига хос кучсиз ҳидли таблеткалар.

ностероид яллиғланишга қарши препарат (НЯҚП).

N02BA01.

Ичга қабул қилинганида сўрилиши тўлиқ. Сўрилиш вақтида ичак деворида ва жигарда тизим олди элиминациясига дучор бўлади (диацетилланади). Сўрилган қисми плазманинг носпецифик эстеразалари билан тез гидролизланади, шунинг учун ярим чиқарилиш даври – 15-20 минутдан кўп эмас. Организмда айланиб юради (75-90% албумин билан боғланган ҳолда) ва тўқималарда салицил кислотасининг аниони кўринишида тақсимланади. Максимал концентрациясига эришиш вақти – 2 соат. Салицил кислотасининг зардобдаги даражаси жуда ўзгарувчан. Салицилатлар организмнинг кўпчилик тўқима ва суюқликларига, шу жумладан орқа мия, перитонеал ва синовиал суюқликларга осон киради. Бўғим бўшлиқларига кириши гиперемия ва шиш бўлганида тезлашади ва яллиғланишнинг пролифератив фазасида секинлашади. Салицилатлар оз миқдорда мия тўқимасида, қолдиқ миқдорда – сафро, тер, аҳлатда аниқланади. Ацидоз пайдо бўлганида салицилатларнинг кўп қисми тўқималарга, шу жумладан мия тўқимасига яхши кирувчи ионлашмаган кислотага айланади. Йўлдош орқали тез ўтади, оз миқдорда кўкрак сути билан чиқарилади. Асосан жигарда метаболизмга учрайди. Ацетилсалицил кислотасининг ва салицил кислотасининг метаболитлари бўлиб гентизин кислотаси ва унинг глицинконъюганти ҳисобланади. Асосан буйракларнинг найчаларида фаол секреция йўли билан ўзгармаган ҳолда (60%) ва метаболитлари кўринишида чиқарилади. Салицил кислотасини чиқарилиши сийдикни рН га боғлиқ (сийдик ишқорийлашганда салицилатларнинг ионлашиши ошади, уларнинг қайта сўрилиши ёмонлашади ва чиқарилиши аҳамиятли ошади). Чиқарилиш тезлиги дозага боғлиқ: катта бўлмаган дозалар қабул қилинганида яримчиқарилиш даври – 2-3 соат, доза оширилиши билан 15-30 соатгача ошиши мумкин

Ўртача ёки кучсиз ифодаланган оғриқ синдроми: бош оғриғи (шу жумладан асбтинент синдромида), тиш оғриғида, томоқ оғриғида, орқа ва мушак оғриқларида, бўғимлардаги оғриқда, ҳайз кўришдаги оғриқларни даволаш. Шамоллаш ва бошқа инфекцион-яллиғланиш касалликларидаги юқори ҳароратда (катталар ва 15 ёшдан ошган болаларда) қўлланади.

Ичга, катталарга ва 12 ёшдан ошган болаларга: бир марталик доза 0,25-0,5 г ни ташкил қилади, максимал бир марталик доза 1,0 г (2 таблетка 0,5 г дан), максимал суткалик 3,0 г (6 таблетка 0,5 г дан), бир марталик дозани зарурати бўлганида суткада 3-4 марта, камида 4 соатлик оралиқ билан қабул қилиш мумкин. 3 ёшдан ошган болаларга вирусли инфекциялар чақирган ўткир респиратор касалликларда, Рея синдромини ривожланиш хавфи туфайли (энцефалопатия ва жигарнинг ўткир жигар етишмовчилигини ривожланиши билан бўлган ёғли дистрофияси) бир марталик доза 0,125 г (1/2 таблетка 250 мг дан) ташкил қилади, 6 ёшдан бошлаб бир қабулда 0,25 г ли таблеткаларни буюриш мумкин. Қўллаш усули: препаратни овқатдан кейин сув, сут ёки ишқорий минерал сув билан бирга қабул қилиш керак. Қабуллар сони ва вақти: бир марталик дозани зарурати бўлганида суткада 3-4 марта камида 4 соатлик оралиқда қабул қилиш мумкин. Препаратнинг қабуллари тартибига мунтазам риоя қилиш ҳароратни кескин ошишидан сақланиш ва оғриқ синдромининг жадаллигини камайтириш имконини беради. Даволаш давомийлиги (шифокор билан маслаҳатлашмасдан) оғриқни қолдирувчи восита сифатида буюрилганида – 7 кундан ва иситмани туширувчи восита сифатида – 3 кундан ошмаслиги керак.

ацетилсалицил кислотасига ва бошқа НЯҚП ёки препаратнинг бошқа компонентларига юқори сезувчанлик;меъда-ичак йўлларининг эрозив-ярали шикастланишлари (зўрайиш босқичида);меъда-ичак қон кетиши;геморрагик диатезлар;метотрексатни бир ҳафта ёки ундан кўпроқ 15 мг дозада бирга қўллаш;бронхиал астмани, буруннинг ва бурун олди бўшлиқларининг қайталанувчи полипози ва ацетилсалицил кислотасини ўзлаштираолмаслик;салицилат ва бошқа НЯҚП қабул қилиш индукциялаган бронхиал астма;ҳомиладорлик (И ва ИИИ уч ойлиги), эмизиш даври;3 ёшгача бўлган болалар – 250 мг ли таблеткалар учун; 6 ёшгача – 500 мг ли таблеткалар учун. Препарат вирус инфекциялари чақирган ўткир респиратор касалликлари бўлган 15 ёшгача болаларга, Рей синдромини ривожланиш хавфи туфайли (энцефалопатия ва жигарнинг ўткир жигар етишмовчилигини ривожланиши билан бўлган ёғли дистрофияси) буюрилмайди.

15 мг доза метотрексат билан бир ҳафтада ёки кўпроқда: метотрексатнинг гемолитик цитотокциклиги ошади (метотрексатнинг буйрак клиренси пасаяди ва метотрексатни қон плазмаси оқсиллари билан боғланиши салицилатлар билан алмашинади);антикоагулянтлар билан, масалан, гепарин билан: тромбоцитларнинг фаолиятини бузилиши, меъда-ичак йўлларининг шиллиқ қаватини шикастланиши, антикоагулянтларни (билвосита) қон плазмаси оқсиллари боғланишидан суриб чиқарилиши оқибатида қон кетишини хавфи ошади;бошқа ностероид яллиғланишга қарши препаратлар билан: синергик ўзаро таъсири натижасида меъда ва ўникки бармоқ ичакда яра ва қон кетишни пайдо бўлишининг хавфи ошади;урикозурик дори воситалари билан, масалан, бензбромарон билан: урикозурик самарани пасайтиради;дигоксин билан: дигоксиннинг концентрацияси буйрак экскрециясини пасайиши натижасида ошади;гипогликемик препаратлар билан: гипогликемик препаратларнинг ацетилсалицил кислотасининг гипогликемик таъсири натижасида гипогликемик таъсири ошади;тромболитиклар гуруҳи препаратлари билан: тромболитикларнинг фибринолитик самараси кучаяди ва қон кетиш хавфини пайдо бўлиши ошади;глюкокортикостероидлар билан: гидрокортизондан ташқари, Аддисон касаллигида ўринбосар даволаш сифатида: глюкокортикостероидлар қўлланганида салицилатларнинг қондаги концентрацияси, охиргиларнинг чиқарилишини ошиши ҳисобига камаяди;антигиотензин айлантирувчи фермент ингибиторлари билан: простагландинларнинг синтезини ингибирланиши ҳисобига гломеруляр февральация пасаяди ва, оқибати сифатида антигипертензив самара пасаяди;валпроат кислотаси билан: валпроат кислотасининг токциклиги ошади;глюкокортикостероидлар, этанол (алкоголли ичимликлар) ва этанол сақловчи дори воситалари билан: меъда-ичак йўлларининг шиллиқ қаватига шикастловчи таъсирнинг хавфи ошади, меъда-ичак қон кетишларини ривожланиш хавфи ошади;наркотик аналгетиклар, билвосита антикоагулянтлар ва антиагрегантлар, сулфаниламидлар (шу жумладан ко-тримоксазолнинг – уларнинг фаоллигини ва токциклигини кучайтиради), триёдтирониннинг (уларнинг фаоллигини кучайтиради ва ножўя самараларини ривожланиш хавфини оширади) самараларини кучайтиради;гипотензив дори воситалари, диуретикларнинг (спиронолактон, фуросемид) самарасини пасайтиради;плазмада барбирутларнинг, литийнинг концентрациясини оширади;магний ва/ёки алюминий сақловчи антацидлар ацетилсалицил кислотасининг сўрилишини секинлаштиради ва ёмонлаштиради;миелотоксик дори воситалари препаратнинг гематотоксик кўринишларини кучайтиради.

Ацетилсалицил кислотаси бронхоспазм, бронхиал астманинг хуружлари ёки юқори сезувчанликнинг бошқа реакцияларини чақириши мумкин. Хавф омиллари бўлиб, бронхиал астма, бурун полиплари, иситма, сурункали бронх-ўпка касалликлари, анамнездаги аллергия ҳолатлар (аллергик ринитлар, тери тошмалари) ҳисобланади. Ацетилсалицил кислотаси қон кетишга мойилликни ошириш мумкин, бу уни тромбоцитларнинг агрегацияга ингибирловчи таъсири билан боғлиқ. Буни жарроҳлик аралашувларининг зарурати бўлганида, шу жумладан тишни суғуриш каби унчалик катта бўлмаган аралашувларда ҳисобга олиш керак. Жарроҳлик аралашувларидан олдин, операция вақтида ва операциядан кейинги даврда қон кетишини камайтириш учун, препарат қабул қилишни 5-7 кун олдин бекор қилиш ва шифокорни хабардор қилиш керак. Болаларга ацетилсалицил кислотасини сақловчи препаратларни буюриш мумкин эмас, чунки вирусли инфекцияси ҳолида Рей синдромини пайдо бўлиш хавфини оширади. Рей синдромининг белгилари бўлиб давомли қусиш, ўткир энцефалопатия, жигарни катталашиши ҳисобланади. Препаратни лактация даврида қўллашнинг зарурати бўлганида эмизишни тўхтатиш керак. Ацетилсалицил кислотаси сийдик кислотасини организмдан чиқарилишини камайтиради, бу мойиллиги бўлган пациентларда подагранинг ўткир хуружини сабабчиси бўлиши мумкин. Препаратни қабул қилишни автотранспортни ва бошқа механизмларни бошқаришга таъсири аниқланмаган. Ацетилсалицил кислотаси тератоген таъсирга эга; ҳомиладорликнинг И уч ойлигида қўлланганида юқори танглайнинг кемтигини ривожланишига олиб келади. ИИИ уч ойликда туғруқ фаолиятини тормозланишини чақиради (простагландинлар синтезини ингибирланиши), ҳомилада артериал йўлини муддатдан илгари ёпилиши, ўпка томирларининг гиперплазияси ва “кичик” қон айланиш доирасида гипертензиясини чақиради. Кўкрак сути билан чиқарилади, бу болада тромбоцитларнинг фаолиятини бузилиши оқибатида қон кетишни пайдо бўлиши хавфини оширади. Даволаниш вақтида этанолни қабул қилишдан сақланиш керак. Препарат болалар ололмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач қўлланилмасин.

Қуруқ, ёруғликдан ҳимояланган жойда, 25оС дан юқори бўлмаган ҳароратда сақлансин.

Ўртача оғирлик даражасидаги дозани ошириб юборилиши: кўнгил айниши, қусиш, қулоқларда шовқин, эшитишни бузилиши, бош оғриғи, бош айланиши ва онгни чалкашиши. Бу белгилар доза камайтирилганида ёки препарат бекор қилинганида ўтиб кетади. Дозани оғир ошириб юборилиши: иситма, гипервентиляция, кетоацидоз, респиратор алкалоз, метаболик ацидоз, кома, кардиоген шок, нафас етишмовчилиги, яққол гипогликемия. Сурункали дозани ошириб юборилиши: плазмада аниқланадиган концентрация интоксикациянинг оғирлик даражаси билан мос келмайди. Сурункали интоксикацияни ривожланишини энг юқори хавфи кекса ёшдаги шахсларда бир неча сутка давомида суткада 100 мг дан кўпроқ қабул қилинганида аниқланади. Болалар ва кекса ёшдаги пациентларда салицилизмнинг бошланғич белгилари ҳар доим сезиларли эмас, шунинг учун салицилатларнинг қондаги концентрациясини вақти-вақти билан аниқлаш мақсадга мувофиқдир: 70 мг% дан юқори даража ўртача ёки оғир заҳарланишдан дарак беради; 100 мг% дан юқори – жуда оғир, прогностик нохуш. Ўртача ва оғир даражали оғирликдаги заҳарланишда гильзаизация зарур.

Шифокор рецептисиз

10 таблеткадан контур уясиз ўрамда. 10 таблеткадан контур уяли ўрамда. 2 контур уяли ўрам қўллаш бўйича йўриқномаси билан бирга картон қутига жойланади. 1000 контур уяли ўрам ёки 550 контур уясиз ўрам тенг миқдордаги қўллаш бўйича йўриқномаси билан картон қутига жойланади.

4 йил.