"İnsult - miya qon aylanishining o'tkir buzilishi"
İnsult yurak-qon tomir kasalliklari va saraton kasalligidan keyin o'limning uchinchi sababi hisoblanadi.Insult miyadagi qon oqimining buzilishi yoki miya arteriyasining yorilishi natijasida paydo bo'ladi.
Qon tomirlarining sabablari:
-ortiqcha vazn;
-miya trombozi;
-miya tomirlarining aterosklerozi;
-anevrizma;
-arterial gipertenziya;
-jarohat (boshga kuchli zarba).
Insultning xarakterli belgilari:
-yuzning, qo'llarning, oyoqlarning mushaklari, ko'pincha tananing bir tomonida uvushishi (miyaning zararlangan hududiga qarama-qarshi tomon);
-gapirish qiyinligi;
-bir yoki ikkala ko'zning hira ko'rishi;
-bosh aylanishi;-harakatlarni muvofiqlashtirishning buzilishi;
-kuchli bosh og'rig'i;
-qon bosimi ortishi;
Insultning oqibatlari quyidagicha:
-tananing bir tomoni mushaklarining pareziyasi, falaji;
-koma;
-nevropatiya;
-nafas olish, yurak faoliyatini buzilishi;
-nutqning buzilishi;
-xotira buzilishi;
-aqliy hushyorlikni pasayishi;
-ko'rishning yomonlashishi.
Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti materiallariga ko'ra, insultning yangi holatlari bir yil ichida 1000 aholiga nisbatan 1,27 dan 7,4 gacha, bu ma'lum darajada tekshirilgan yoshga bog'liq. AQShda 1000 kishiga to'g'ri keladi. 2.6 holatda aniqlangan. Yaponiyada 40 yoshdan oshgan odamlarda gemiplegiya yoki boshqa insult ko'chirilgan alomatlar 1000 aholiga 15,7 ta holatda aniqlangan.
Tromb hosil bo'lishiga qarshi dorilar:
-trombo Ass;
-kurantil;
-kardio magnil.
Demans insultni boshdan kechirganlarning taxminan yarmida rivojlanishi mumkin.Buning oldini olish uchun nootropik va neyroprotektiv dorilar qo'llaniladi:
-lusetam.
Insultdan keyingi davrda nevrologik muammolarni rivojlanish mexanizmlariga ta'sir qiluvchi dorilarga neyroprotektorlar va antioksidantlar kiradi:
-Serakson;
-Korteksin.
2021.01.19