Rangsiz yoki och- sarg‘ish rangli, tinik eritma.

Zamburug‘larga qarshi vosita.

J02AC01

Flukonazol – zamburug‘larga qarshi vositalarning, triazol sinfi vakilidir. Ta’sir mexanizmi zamburug‘ hujayrasining tsitoxrom R450 ga qaram 14α-demiiloza fermentini yaqqol ingibirlanishi va buni oqibatida zamburug‘ning hujayra devorini asosiy komponeti – ergosterolni sintezini bostirilishi bilan bog‘liq. Candida spp., Microsporum spp., Trichoptyton spp., Cryptococcus neoformans, Blastomyces dermatitidis, Coccidioides immitis, Histoplasma capsulatum larga nisbatan yuqori faol.

Vena ichiga yuborilgandan so‘ng flukonazol organizmning to‘qima va suyuqliklariga yaxshi o‘tadi Preparatni balg‘am va so‘lakdagi kontsentratsiyasi uning plazmadagi darajasi bilan bir xil. Zamburug‘li meningiti bo‘lgan bemorlarda flukonazolning orqa miya suyuqligidagi miqdori plazmadagi darajasining muvofiq ravishda 80% yetadi. Plazmadagi kontsentratsiyasi dozaga to‘g‘ri proportsional bog‘liq bo‘ladi. 90% muvozanatli kontsentratsiyaga sutkada bir dozadan bir necha marta yuborilgandan so‘ng 4-5 kunga kelib erishiladi. Birinchi kuni odatdagi sutkalik dozadan ikki marta yukori dozani qo‘llanilishi, ikkinchi kunga kelib, plazmadagi preparatning 90 % li muvozanatli kontsentratsiyasiga yaqin darajasiga erishish imkonini beradi. Taxminiy taqsimlanish hajmi organizmdagi suyuqlikning umumiy miqdoriga yaqinlashadi. Plazma oqsillari bilan flukonazolning ozgina qismi (11-12%) bog‘lanadi. Yarim chiqarilish davri – ancha uzoq 30 soat. Flukonazol organizmdan asosan buyrak orqali chiqariladi: bunda yuborilgan dozaning taxminan 80% i o‘zgarmagan holda chiqadi. Flukonazolning klirensi kreatinin klirensiga nisbatan to‘g‘ri proportsional bog‘liqlikka ega. Periferik qonda metabolitlari aniqlanmagan.

Kriptokokkoz: kriptokokkli meningit va o‘pka, teri kriptokokk infektsiyasi OITS bo‘lgan bemorlarda va a’zolarni ko‘chirib o‘tkazishda kriptokokkli infektsiyani oldini olish va immun tanqislikning boshqa hollarida qo‘llaniladi;yoyilgan kandidoz shu jumladan: kandidemiya, disseminatsiyalangan kandidoz va invaziv kandidozli infektsiyaning boshqa shakllari (qorin bo‘shlig‘i, endokard, ko‘z, nafas va siydik yo‘llarining infektsiyalari) da qo‘llaniladi;shilliq qavatlarniig kandidozi, shu jumladan: og‘iz bo‘shlig‘i, xalqumning, qizilo‘ngachning va noinvaziv o‘pka-bronx infektsiyalari. kandidozi (shu jumladan tish protezlarini taqish bilan bog‘lik og‘iz bo‘shlig‘ining atrofik kandidozi), qizilo‘ngach kandidozi, noinvaziv bronx-o‘pka kandidozlari, kandidouriyada qo‘llaniladi;vaginal kandidoz – o‘tkir yoki surunkali qaytalanuvchi shakllarida qo‘llanadi;tsitostatiklar bilan kimyoterapiya yoki nur bilan davolash natijasida bunday infektsiyalarga moyil bo‘lgan xavfli o‘smalari bo‘lgan bemorlarda zamburug‘li infektsiyalarni oldini olish profilaktikasi uchun qo‘llaniladi;genital kandidoz, o‘tkir yoki surunkali vaginal kandidoz, vaginal kandidozning qaytalanish tezligini kamaytirish (yiliga 3 yoki undan ko‘p qism), kandal balanitga qarshi qo‘llaniladi;terining mikozi shu jumladan oyoq osti, tana, qin qismi, kepaksimon temiratki, onixomikoz va teri kandidozining infektsiyasi uchun qo‘llaniladi; • normal immunitetga ega bo‘lgan bemorlarda chuqur endimik mikozlar, koktsidioidomikoz, parakoktsidioidomikoz, sporotrixoz va gistoplazmoz uchun qo‘llaniladi.

Flukonazol infuziya uchun eritma ko‘rinishida vena ichiga tomchilab, minutiga ko‘pi bilan 20 mg (10 ml) tezlikda yuboriladi. Vena ichiga yuborishdan kapsulalarni qabul qilishga o‘tishda va aksincha sutkalik dozani o‘zgartirishni zarurati yo‘q. Infuziya uchun eritma qo‘yidagi erituvchilar bilan mutanosib, 20 %li glyukoza eritmasi, Ringer eritmasi, Xartman eritmasi, kaliy xloridning glyukoza eritmasidagi eritmasi, aminofuzin, natriy xloridning izotonik eritmasi. Flukonazol infuziyalarini transfuziyalar uchun mo‘ljallangan oddiy tizimlar orqali, yuqorida sanab o‘tilgan suyuqliklardan foydalanilagan holda o‘tkazish mumkin. Kattalarda qo‘llanilishi Kriptokokkli meningitda va boshqa sohalarda joylashgan kriptokokkli infektsiyalarda birinchi kuni odatda 400 mg buyuriladi, so‘ngra esa davolash sutkada 1 marta 200-400 mg dozada davom ettiriladi. Kriptokokkli infektsiyalarida davolash davomiyligi mikologik tekshirishlarda tasdiqlangan klinik samaraga bog‘liq; kriptokokkli meningitda davolash odatda kamida 6-8 hafta davom ettiriladi. OITS bo‘lgan bemorlarda kriptokokkli meningitning qaytalanishlarini oldini olish uchun birlamchi davolashning to‘liq kursi tugatilgandan keyin, flukonazol bilan davolashni sutkada 200 mg dozada uzoq vaqt davomida davom ettirish mumkin. Kandidemiyada, disseminatsiyalangan kandidoz va boshqa invaziv kandidozli infektsiyalarda doza odatda birinchi sutkada 400 mg ni, so‘ngra esa – 200 mg danni tashkil qiladi. Klinik samaradorligi yetarli bo‘lmaganida, preparatning dozasi sutkada 400 mg gacha oshirilishi mumkin. Davolash davomiyligi klinik samaradorlikka bog‘liq. Orofaringeal kandidozda preparat odatda sutkada 1 marta 50-100 mg dan buyuriladi; davolash davomiyligi 7-14 kunni tashkil qiladi. Immunitetni yaqqol pasayishi bo‘lgan bemorlarda zarurati bo‘lganida davolash yanada uzoqroq davom etishi mumkin. Kandidozni boshqa sohalarda joylashgani (genital kandidozidan tashqari), masalan ezofagitda, noinvaziv bronx-o‘pka shikastlanishida, kandiduriyada, teri va shillik qavatlarining kandidozida va boshqalarda davolashning davomiyligi 14-30 kun bo‘lganida, samarali doza odatda sutkada 50-100 mg ni tashkil qiladi. Bolalarda  qo‘llanilishi Kattalardagiga o‘xshash infektsiyalarda bo‘lgani kabi, davolash davomiyligi klinik va mikologik samaraga bog‘liq. Bolalarda preparatni kattalardagidan ortiq sutkalik dozada qo‘llash mumkin emas. Xar kuni sutkada 1 marta qo‘llanadi. Shilliq kavatlarining kandidozida flukonazolning tavsiya qilinadigan dozasi sutkada 3 mg/kg ni tashkil qiladi. Birinchi kuni tezroq doimiy muvozanat kontsentratsiyasiga erishish maqsadida 6 mg/kg zarb dozani buyurish mumkin. Yoyilgan kandidozni yoki kriptokokkli infektsiyalarni davolash uchun tavsiya qilinadigan doza kasallikning og‘irligiga qarab, sutkada 6-12 mg/kg ni tashkil qiladi. Immuniteti pasaygan bolalarda, infektsiyani rivojlanish xavfi tsitotoksik kimyoterapiya yoki nur bilan davolash natijasida rivojlanuvchi neytropeniya bilan bog‘liq bo‘lgan zamburug‘li infektsiyalarni oldini olish uchun, preparat kuchaygan neytropeniyaning yaqqolligi va davomiyligini saqlanishiga qarab, sutkada 3-12 mg/kg dan buyuriladi. Buyraklar faoliyatini buzilishi bo‘lgan bolalarda preparatning sutkalik dozasi buyrak yetishmovchiligining og‘irlik darajasiga muvofiq (kattalardagi proportsional bog‘liqlik bilan bir xil) kamaytirilishi kerak. Keksa yoshdagi patsiyentlarda buyraklar faoliyatini buzilishlari bo‘lmaganida preparatning odatdagi dozalash tartibiga rioya qilish lozim. Preparatni buyraklar faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda bir marta qabul qilinganida dozani o‘zgartirish talab qilinmaydi. Preparat ko‘p marta qo‘llanganda kreatinin klirensi (KK) minutiga 50 ml dan ortiq bo‘lganida preparat o‘rtacha dozada qo‘llanadi. KK minutiga 11 dan 50 ml gacha bo‘lganida 400 mg gacha bo‘lgan zarb dozada yuborish lozim, so‘ngra tavsiya qilinadigan dozaning 50% ni tashkil qiluvchi dozasi qo‘llanadi. Muntazam dializda bo‘lgan bemorlarda preparatning bir dozasi gemodializning xar bir seansidan keyin qo‘llanadi.

Ovqat-hazm qilish tizimi tomonidan: ta’mni o‘zgarishi, qusish, ko‘ngil aynishi, diareya, meteorizm, abdominal og‘riqlar, kam hollarda – jigar faoliyatini buzilishi (sariqlik, gepatit, gepatonekroz, giperbilirubinemiya, alaninaminotransferaza, aspartataminotransferaza va ishqoriy fosfatazaning faolligini oshishi) bo‘lishi mumkin. Nerv tizimi tomonidan: bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, kam hollarda – tirishishlar. Qon yaratish a’zolari tomonidan: kam hollarda – leykopeniya, trombotsitopeniya, neytropeniya, agranulotsitoz. Yurak-tomir tizimi tomonidan: QT intervali davomiyligini oshishi: yurak qorinchalarni xilpillashi, lipillashi. Allergik reaktsiyalar: teri toshmasi, kam hollarda – xavfli ekssudativ eritema (Stivens-Djonson sindromi), toksik epidermal nekroliz (Layell sindromi), anafilaktoid reaktsiyalar. Boshqalar: kam hollarda – buyraklar faoliyatini buzilishi, alopetsiya, giperxolesterinemiya, gipertriglitseridemiya, gipokaliyemiya.

Flukonazol varfarin bilan qo‘llanganida protrombin vaqti oshadi, o‘rtacha 12% ga oshishi aniqlangan. Shuning uchun preparatni kumarin antikoagulyantlari bilan birga olayotgan bemorlarda protrombin vaqtini sinchiklab tekshirish lozim. Flukonazol peroral gipoglikemik vositalar – sulfonilmochevina hosilalari (xlorpropanid, glibenklamid, glipizid, tolbutamid) ning plazmadan, yarim chiqarilish davrini (T1/2) oshiradi. Flukonazol va peroral gipoglikemik vositalarni birga qo‘llashga yo‘l qo‘yiladi, ammo shifokor gipoglikemiyani rivojlanishi mumkinligiga e’tiborga olish kerak. Flukonazol va fenitoinni bir vaqtda qo‘llanishi fenitoinning plazmadagi kontsentratsiyasini klinik axamiyatli darajagacha o‘sishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun bu preparatlarni birga qo‘llash zarurati tug‘ilganida, fenitoinning qon plazmasidagi terapevtik kontsentratsiyasini ta’minlash maqsadida, uning dozasini to‘g‘rilash yo‘li bilan kontsentratsiyasini monitoring qilish kerak. Flukonazolni rifampitsin bilan bir vaqtda qo‘llanishi “kontsentratsiya – vaqt” egri chizig‘i osti maydoni (AUC) ni 25% ga pasayishiga va flukonazolning plazmadan yarim chiqarilish davrini (T1/2) 20% ga qisqarishiga olib keladi. Shuning uchun bir vaqtda rifampitsin olayotgan bemorlarda, flukonazolning dozasini oshirish tavsiya qilinadi. Flukonazolni olayotgan patsiyentlarning qonida tsiklosporinning kontsentratsiyasini nazorat qilish tavsiya qilinadi, chunki flukonazol va tsiklosporinni buyragi ko‘chirib o‘tkazilgan bemorlarda qo‘llangan, flukonazolni sutkada 200 mg dozada qabul qilish tsiklosporinning plazmadagi kontsentratsiyasini sekin oshishiga olib keladi. Teofillinni yuqori dozalarda olayotgan yoki teofillin intoksikatsiyasini rivojlanish ehtimoli bo‘lgan bemorlar teofillin dozasini oshirib yuborilishini erta aniqlash maqsadida kuzatuv ostida bo‘lishlari kerak, chunki flukonazolni qabul qilish plazmada teofillinning klirensini o‘rtacha tezligini kamayishiga olib keladi. Flukonazol va terfenadin yoki tsizaprid bir vaqtda qo‘llanganida yurak tomonidan noxush reaktsiyalar, shu jumladan qorinchalar taxikardiyasining paroksizmi (“piruet” turidagi aritmiyalar) hollari ta’riflangan. Flukonazol va rifabutinni bir vaqtda qo‘llanganda, oxirgisining zardobdagi darajasini oshishi bilan kechuvchi o‘zaro ta’siri to‘g‘risida xabarlar bor. Flukonazol va rifabutinni bir vaqtda qo‘llanganda uveit hollari ta’riflangan. Rifabutin va flukonazolni bir vaktda olayotgan bemorlarni sinchiklab kuzatish kerak. Flukonazol va zidovudinnnng kombinatsiyasini olayotgan bemorlarda zidovudinning kontsentratsiyasini oshishi kuzatiladi, bu oxirgisini uning metabolitiga aylanishini pasayishi bilan chaqirilgan. Flukonazolni midozolam bilan bir vaqtda qo‘llanganida psixomotor samaralarning xavfi oshadi, takrolimus bilan – nefrotoksiklik xavfi oshadi.

Flukonazolni qo‘llash kam hollarda, asosan jiddiy yo‘ldosh kasalliklari bo‘lgan bemorlarda jigarning toksik o‘zgarishlari bilan kechgan, shu jumladan o‘lim bilan yakunlangan. Flukonazol bilan bog‘liq gepatotoksik samaralar bo‘lgan hollarda, ularni umumiy sutkalik dozasiga, davolashning davomiyligiga, bemorning jinsi va yoshiga aniq bog‘liqligi aniqlanmagan. Flukonazolning gepatotoksik ta’siri odatda qaytuvchi bo‘lgan; uning belgilari davolash to‘xtatilganidan keyin yo‘qolgan. Jigarning flyukonazol bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin bo‘lgan shikastlanishining klinik belgilari paydo bo‘lganida, preparatni bekor qilish lozim. OITS bo‘lgan bemorlar ko‘pchilik preparatlar qo‘llanganida og‘ir teri reaktsiyalarining rivojlanishiga ko‘prok moyil bo‘ladilar. Yuza joylashgan zamburug‘li infektsiyalari bo‘lgan bemorlarda toshma rivojlangan hollarda va u flyukonazol bilan aniq bog‘liq deb baholanganda, preparatni bekor qilish lozim. Invaziv/tizimli zamburug‘li infektsiyalari bo‘lgan bemorlarda toshma paydo bo‘lganida, sinchiklab kuzatish va bullez o‘zgarishlar yoki ko‘p shaklli eritema paydo bo‘lganida flukonazolni bekor qilish kerak. Buyrak faoliyati buzilgan bemorlarda preparat bir marta qo‘llanganda dozani to‘g‘rilash talab qilinmaydi. Qayta qo‘llanganda kreatinin klirensiga (KK) qarab belgilanadi. Agarda KK minutiga 50 ml dan ortiq bo‘lsa, dozani to‘g‘rilash talab qilinmaydi; KK minutiga 11 dan 20 ml gacha bo‘lganda odatdagi dozaning 33% 72 soat interval bilan qabul qilinadi; KK minutiga 21 dan 40 ml gacha bo‘lganda odatdagi dozaning yarmi 48 soat interval bilan qabul qilinadi. Muntazam dializda bo‘lgan bemorlarda har bir dializ seansidan so‘ng preparatning bir dozasi qabul qilinadi. Flukonazol tsizaprid, rifabutin yoki R 450 tsitoxrom tizimi tomonidan metabolizmga uchraydigan boshqa preparatlar bilan vaqtda qabul qilinganida ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak. Davolashni klinik-gematologik remissiya paydo bo‘lgunga qadar davom ettirish kerak, chunki uni barvaqt to‘xtatilishi qaytalanishlarga olib kelishi mumkun. Faqat shikastlanmagan flakonlardagi tiniq eritma ishlatilsin! Saqlash sharoitiga rioya qilmaslik va noto‘g‘ri transportirovka qilish natijasida flakonlarda mikroyoriqlar paydo bo‘lishi mumkin, uning natijasida eritmaning mikroblar bilan ifloslanish xavfi oshadi. Faqat bir marotabalik qo‘llash uchun! Muzlatilmasin! Isitilmasin!

Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25°S  dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin. Bolalardan asrang!

Gallyutsinatsiya va paranoidal hatti-harakatlar paydo bo‘lgan hollari ta’riflangan. Doza oshirib yuborilganida me’dani yuvish, jadallashtirilgan diurezni ta’minlash va simptomatik davolashni o‘tkazish kerak. 3 soat gemodializ seansi o‘tkazilganidan so‘ng preparatning plazmadagi kontsentratsiyasi 50% ga kamayadi.

Shifokor retsepti bo‘yicha beriladi Ulashish: 20 183 Views

100 ml va 200 ml dan flakonlarda infuzion eritma.

2 yil. Yaroqlilik muddati o‘tganidan so‘ng qo‘llanilmasin.