oksazolidinlar guruhiga mansub antibiotik.

J01XX08

Ichga qabul qilinganidan so‘ng linezolid me’da-ichak yo‘llaridan tez va jadal ravishda so‘riladi. Ovqatlanish preparatning so‘rilishiga ta’sir qilmaydi. Mutloq biokiraolishligi taxminan 100% ni tashkil etadi. 400 mg dozali plyonka qobiq bilan qoplangan tabletka ichga (sutkada bir marta va 2 marta) qabul qilinganida qonda maksimal kontsentratsiyasi (Smax) muvofiq ravishda – 8,1 va 11 mkg/ml; maksimal kontsentratsiyasiga erishish vaqti (TSmax) – 1,52 va 1,12 soat; farmakokinetik egri chizig‘i ostidagi maydoni (AUC) – 55,1 va 73,4 mkg*soat/ml; yarim chiqarilish davri (T1/2) – 5,2 va 4,69 soat; klirensi minutiga 146 va 110 ml ni tashkil etadi. 600 mg dozali plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar (sutkada bir marta yoki 2 marta) qabul qilinganida Smax muvofiq ravishda – 12,7 va 21,2 mkg/ml; TSmax – 1,28 va 1,03 soat; AUC – 91,4 va 138 mkg*soat/ml; T1/2 – 4,26 va 5,4 soat; klirensi minutiga 127 va 80 ml ni tashkil etadi. Qonda preparat muvozanatli kontsentratsiyasiga (Sss) 2-3 kun davomida qo‘llanganida erishiladi. Perfuziyasi yaxshi bo‘lgan to‘qimalarga tez taqsimlanadi. Katta yoshdagi sog‘lom odamda Sss erishilganida taqsimlanish hajmi o‘rtacha 40-50 l ni tashkil etadi. Plazma oqsillari bilan bog‘lanishi – 31% ni (kontsentratsiyasiga bog‘liq emas) tashkil etadi. Tsitoxrom R450 izofermentlari in vitro sharoitlarida linezolidning metabolizmida ishtirok etmasligi aniqlangan. Linezolid shuningdek tsitoxrom R450 ning klinik jihatdan muhim bo‘lgan izofermentlari (CYP1A2, CYP2C9, CYP2C19, CYP2D6, CYP2E1, CYP3A4) ning faolligini ingibitsiya qiladi. Metabolik oksidlanish 2 nofaol metabolitlar: gidroksietilglitsin (odamda asosiy metabolit hisoblanadi va nofermentativ jarayonlar natijasida hosil bo‘ladi) va aminoetoksisirka kislotasi (kamroq miqdorlarda hosil bo‘ladi) metabolitlarini hosil bo‘lishiga olib keladi. Shuningdek boshqa “kichik” nofaol metabolitlari ham ta’riflangan. Linezolid buyraklar orqali gidroksietilglitsin (40%), o‘zgarmagan preparat (30-35%), va aminoetoksisirka kislotasi (10%) holida chiqariladi. Ichak orqali gidroksietilglitsin (6%) va aminoetoksisirka kislotasi (3%) holida chiqariladi. Bolalarda linezolidning klirensi yuqori bo‘ladi va yoshga oshib borgan sari pasayib boradi. Ayollarda taqsimlanish hajmi erkaklarga nisbatan pastroq, klirensi (20% ga kam) va plazmadagi kontsentratsiyasi yuqoriroq bo‘ladi. Ayollarda va erkaklarda linezolidning T1/2 ahamiyatli darajada farqlanmaydi, dozalash tartibiga tuzatish kiritish zarurati yo‘q. Surunkali buyrak yetishmovchiligi (SBЕ) bo‘lgan patsiyentlarda dozalash tartibiga tuzatish kiritish talab etilmaydi, chunki preparatni buyraklar orqali chiqarilishi va kreatinin klirensi o‘rtasida bog‘liqlik yo‘q. 3 soatlik dializ davomida preparatning 30% dozasi chiqarilganligi sababli, shunday davolash olayotgan patsiyentlarda linezolidni dializ muolajasidan so‘ng buyurish kerak. Yengil va o‘rtacha darajada jigar yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda linezolidning farmakokinetikasi o‘zgarmaydi, shu sababli, preparatning dozasiga tuzatish kiritish zarurati yo‘q.

Pnevmoniya (kasalxonadan tashqari va gospital pnevmoniya); teri va yumshoq to‘qimalarning infektsiyalari (shu jumladan, vankomitsinga rezistent shtammlari Enterococcus faecalis va Enterococcus faecium chaqirgan infektsiyalar), sezgir anaerob va aerob grammusbat mikroorganizmlar chaqirgan boshqa infektsiyalarda qo‘llanadi.

Kattalarga preparat ichga sutkada 2 marta buyuriladi. Pnevmoniyada 600 mg dan sutkada 2 marta buyuriladi; teri va yumshoq to‘qimalarning infektsiyalarida – 400-600 mg dan sutkada 2 marta buyuriladi. Davolash kursi 10-14 kunni tashkil etadi. Enterokokkli infektsiyalarda – 600 mg dan sutkada 2 marta 14-28 kun davomida qabul qilinadi. 5 yosh va undan oshgan bolalarga ichga, tana vazniga 10 mg dan sutkada 2 marta buyuriladi. Kattalar va bolalar uchun maksimal doza sutkada 1,2 g ni tashkil etadi.

Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: ta’m bilishni buzilishi, ko‘ngil aynishi, qusish, diareya, qorinda og‘riq, meteorizm. Qon yaratish tizimi tomonidan: anemiya, trombotsitopeniya, leykopeniya, pantsitopeniya. Laborator ko‘rsatkichlar: giperbilirubinemiya, alaninaminotransferaza, aspartataminotransferaza, ishqoriy fosfatazaning faolligini oshishi. Boshqalar: allergik reaktsiyalar, bosh og‘rig‘i, kandidoz bo‘lishi mumkin.

O‘ta yuqori sezuvchanlik, 3 yoshgacha bolalar (ushbu dori shakli uchun). Ehtiyotkorlik bilan Homiladorlik va laktatsiya davri.

Farmatsevtik jihatdan: 5% li dekstroza eritmasi, 0,9% li natriy xloridi eritmasi, laktoza bilan inyektsiya uchun Ringer eritmasi bilan mutanosibdir. Amfoteritsin V, xlorpromazin, diazepam, pentamidin izetionat, fenitoin, eritromitsin, ko-trimoksazol, tseftriakson natriy bilan nomutanosibdir. Farmakodinamik jihatdan: psevdoefedrin va fenilpropanolamin (MAO ni kuchsiz, qaytuvchan noselektiv ingibitori hisoblanadi) ning pressor ta’sirini o‘rtacha darajada qaytar kuchaytirishi mumkin. Serotoninni qayta qamrab olinishini selektiv ingibitorlari (SQQSI) bilan bir vaqtda qabul qilish – serotonin sindromini rivojlanish havfi mavjud; linezolidni buyurishdan oldin kamida 14 kun davomida SQQSI qabul qilishdan saqlanish kerak. Birga buyurilganida adrenergik dori vositalar (dopamin yoki uning agonistlari) ning boshlang‘ich dozalarini kamaytirish va keyinchalik dozani titrlash tavsiya etiladi.

Davolanish vaqtida anamnezida qon ketishi, anemiya yoki trombotsitopeniyani rivojlanish xavfi yuqori bo‘lgan patsiyentlar, shuningdek bir vaqtda qonda gemoglobinning darajasini yoki trombotsitlarning sonini pasaytirishi mumkin bo‘lgan preparatlarni olayotgan patsiyentlar yoki linezolidni 2 haftadan ortiq vaqt davomida olayotgan patsiyentlarning konidagi trombotsitlar sonini va gemoglobinning darajasini nazorat qilish kerak. Patsiyentda diareya rivojlanganida soxta membranoz kolit rivojlanishi mumkinligini inobatga olish kerak. Homiladorlik va laktatsiya davrida qo‘llanishi Homiladorlikda ona uchun davolashdan kutilgan foyda homila uchun potentsial xavfdan ustun bo‘lgan hollardagina linezolidni qo‘llash mumkin. Linezolidni ona suti bilan ajralib chiqishi noma’lum, shuning uchun preparat onalarga emizikli davrda buyurilganida alohida ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak. Transport vositalari va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’siri Linezolid avtotransportni haydash va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’sir ko‘rsatmaydi. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati tugaganidan so‘ng ishlatilmasin.

Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25oS dan yuqori bo‘lmagan xaroratda saqlansin.

Davolash: zarurat bo‘lganida simptomatik davolash (shu jumladan kalavalar filtratsiyasi darajasini tutib turish) kerak. Dozaning taxminan 30% gemodializda 3 soat davomida chiqariladi.

Retsept bo‘yicha

Plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar, 200 mg, 400 mg va 600 mg dan 10 tabletkadan PVX/alyumin folgali blisterda. 1 blister qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutiga joylanagan.

3 yil.