oq yoki och sariq–yashil tusli oq rangli tabletkalar.

Antibiotiklar (xloramfenikol guruhi).

J01BA01

Streptomyces Venezuelae mikroorganizmining hayot faoliyatini mahsuloti bo‘lgan, tabiiy antibiotikka o‘xshash, sintetik modda. Keng ta’sir doirasiga ega. Preparatga ko‘pgina grammanfiy tayoqchalar (ichak tayoqchasi, salmonellalar, enterobakteriyalar, klebsiyellalar, tsitobakteriyalar, protey, shigellalar) yuqori sezuvchan. Ko‘pchilik grammusbat (stafilokokklar, streptokokklar) va grammanfiy kokklar (gonokokklar, meningokokklar), rikketsiyalarga, spiroxetalarga, xlamidiylarga va ayrim yirik viruslarga (traxoma, psittakoz, venerik limfogranulemani qo‘zg‘atuvchilari va boshqalarga) nisbatan samarali; penitsillin, streptomitsin, sulfanilamidlarga chidamli bakteriyalarning shtammlariga ta’sir qiladi. Mikroorganizmlarning preparatga chidamliligi nisbatan sekin rivojlanadi. Preparat kislotaga chidamli bakteriyalar (shu jumladan mikobakteriyalarga), ko‘k yiring tayoqchalar, anaeroblar va soddalarga nisbatan deyarli samarasiz. Odatdagi dozalarda bakteriostatik ta’sir qiladi. Antimikrob ta’sirining mexanizmi uning ribosomalarga ta’siri va mikroorganizmlar oqsilining sintezini buzilishi bilan bog‘liq.

Preparat ichga qabul qilinganda me’da–ichak yo‘llaridan tez va deyarli to‘liq so‘riladi. Davolovchi dozani bir marta qabul qilinganidan keyin qondagi maksimal kontsentratsiyasiga (Smax) taxminan 2–3 soatdan so‘ng erishiladi, keyinchalik pasayishi bilan 5–6 soat davomida saqlanadi. Biokiraolishligi 75–90% tashkil qiladi. Qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanishi 50–60%. Preparat organizmning to‘qima va suyuqliklariga oson o‘tadi, gematoentsefalik va yo‘ldosh to‘siqlari orqali o‘tadi, ko‘krak sutiga kiradi. Asosiy miqdori jigarda biotransformatsiyaga uchraydi. Asosan siydik bilan nofaol metabolitlar ko‘rinishida, qisman o‘t–safro va axlat bilan ajratib chiqariladi. Preparatning yarimchiqarilish davri (T1/2) 2,5–5 soatni tashkil etadi. Buyrak va jigar yetishmovchiligida T1/2 uzayadi.

Preparatga sezgir mikroorganizmlar chaqirgan infektsion kasalliklarni (qorin va toshmali tifi, paratif, salmonellyozlarning tarqalgan shakllari, dizenteriya, brutsellyoz, tulyaremiya, xlamidioz, ko‘kyo‘tal va rikketsiozlar, traxoma, gonoreya, turli etiologiyali pnevmoniyalar, meningit, sepsis, osteomiyelit, kuydirgi, gazli gangrena, bosh miyaning abstsessi, kichik chanoq azolarining infektsiyalarini) davolashda qo‘llanadi. Aralash aerob va anaerob infektsiyalarda preparat aminoglikozid – antibiotiklar bilan birga qo‘llanadi.

Ichga, ovqatdan 30 minut oldin, ko‘ngil aynishi yoki qusish holatida – ovqatdan 1 soat keyin qabul qilinadi. Preparatning dozasi kasallikning turi va og‘irligiga qarab, shifokor tomondan shaxsiy ravishda belgilanadi. Kattalar uchun bir martalik doza 0,25–0,5 g; sutkalik – 2,0 g; o‘ta og‘ir holatlarda (qorin tifi va boshqalarda) – 4 g gacha (shifokorning qat’iy kuzatuvi va periferik qon manzarasi va buyrak funktsiyasini nazorati ostida). Sutkalik doza 3–4 marta qabul qilishga bo‘linadi. 1 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun bir martalik doza – 10–15 mg/kg tana vazniga, 3–8 yoshlibolalar uchun – 0,15–0,2 g dan; 8 yoshdan katta bolalar uchun – 0,2–0,3 g dan; sutkada 3–4 marta qo‘llanadi. Davolash kursi 7–10 kun (ko‘rsatmalarga ko‘ra, yaxshi o‘zlashtira olinishida – 2 haftagacha).

Ko‘ngil aynishi, qusish, diareya, og‘iz bo‘shlig‘i, tomoq shilliq qavatlarini yallig‘lanishi; alohida hollarda – jigarni shikastlanishi; trombotsitopeniya, retikulotsitopeniya, leykopeniya, agranulotsitozgacha boradigan granulotsitopeniya, og‘ir hollarda – aplastik anemiya, disbakterioz, ikkilamchi zamburug‘li infektsiya, kam hollarda allergik reaktsiyalar, teri toshmasi, eshakemi, orqa teshik atrofida toshma; angionevrotik shish, bosh og‘rig‘i, depressiya, ongni o‘zgarishi, deliriy, ko‘rish va eshitish gallyutsinatsiyalari, ko‘z soqqasining parezi, ta’m bilishni buzilishi; juda kam hollarda – ko‘ruv va periferik nervlarning nevriti bo‘lishi mumkin.

Preparatga, shuningdek tiamfenikol va azidamfenikolga yuqori sezuvchanlik; qon yaratish a’zolarining kasalliklari (qon yaratilishini susayishi, anemiya, leykopeniya va/yoki trombotsitopeniya), o‘tkir intermittirlanuvchi porfiriya, jigar va buyrak funktsiyasini yaqqol buzilishlari; glyukozo–6–fosfatdegidrogenaza yetishmovchiligi; teri kasalliklari (psoriaz, ekzema, zamburug‘li kasalliklar), 1 yoshgacha bo‘lgan bolalar; nur bilan davolash bilan birga, homiladorlik va emizish davrida qo‘llanilmaydi. Preparat shuningdek infektsion jarayonining yengil shakllari (ayniqsa bolalar amaliyotida), o‘tkir respirator kasalliklar, angina va profilaktik maqsadlarda buyurilmaydi.

Birga qo‘llash mumkin bo‘lmagan preparatlar: sulfanilamidlar, pirazolon hosilalari, fenotiazin, fenilbutazon, difenilgidantoin, tsitostatiklar, penitsillinlar, tsefalosporinlar, eritromitsin va boshqa shunga yaqin antibiotiklar. Nur bilan davolash bilan birga qo‘llash mumkin emas. Preparatni kontratseptiv vositalar, barbituratlar va boshqa dori preparatlari (difenin, neodikumarin, paratsetamol, antikoagulyantlar, temir, V12 vitamini, tutqanoqni davolashda qo‘llanadigan preparatlar va boshqalar) bilan birga qo‘llanishi uning ta’sirini pasayishiga olib keladi. Qonda qand miqdorini kamaytiruvchi sulfanilamid preparatlar bilan birga qo‘llanganida gipoglikemik komaga olib kelishi mumkin. Alkogol bilan birga qo‘llanganda disulfiramsimon reaktsiya (terini qizarishi, taxikardiya, ko‘ngil aynishi, reflektor yo‘tal, titroq) paydo bo‘lishi mumkin.

Ichga qabul qilinganda periferik qon manzarasini muntazam nazorat qilish zarur. Avtomobilni boshqaruvchi patsiyentlarga preparatni ehtiyotkorlik bilan qo‘llash tavsiya qilinadi. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tganidan keyin ishlatilmasin.

Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25°C dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Simptomlari: psixomotor buzilishlar: ongni chalkashuvi, ko‘rish va eshitish gallyutsinatsiyalari, ko‘rish va eshitish o‘tkirligini pasayishi, dispeptik holatlar (ko‘ngil aynishi, qusish, qabziyatlar), og‘iz, xalqum, jinsiy a’zolarni, anusni (orqa chiqaruv teshigini) ta’sirlanishi, teri toshmalari ko‘rinishdagi allergik reaktsiyalar bo‘lishi mumkin, ular preparat bekor qilinganidan keyin yo‘qoladi. Davolash: simptomatik davolash.

Retsept bo‘yicha.

Tabletkalar 500 mg dan kontur–uyali va kontur–uyasiz o‘ramlarda.

5 yil.