oq rangli yoki och sariq-oq rangli tabletkalar.

tuberkulyozga qarshi vositalar.

J04AS01

Ovqat hazm qilish yo‘llaridan yaxshi so‘riladi, gematoentsefalik to‘siq orqali yaxshi o‘tadi va organizmning turli to‘qimalari va suyuqliklarida aniqlanadi. Ichga qabul qilinganidan keyin qonda maksimal kontsentratsiyasi 1-4 soat o‘tgach kuzatiladi, qonda tuberkulostatik kontsentratsiyasi bir martalik dozada qabul qilinganidan keyin 6-24 soat saqlanib qoladi. Asosan buyraklar orqali chiqariladi. Qabul qilingan dozaga nisbatan faol izoniazidning siydik bilan ajralgan miqdori bo‘yicha bemorlar “sekin” va tez faolsizlantiruvchilarga mansubdirlar. Birinchi toifaga sutkada siydik bilan 10% gacha, ikkinchisiga sutkada 10% dan ko‘proq izoniazid chiqariladigan bemorlar kiradilar. Plazmada izoniazidning yarim chiqarilish davri tez atsetillanganida – 0,5-1,6 soatni, sekin atsetillanganida – 2-4 soatni, buyrak yetishmovchiligida – 2-5 soatni, og‘ir buyrak yetishmovchiligida – 5-7 soatni tashkil qiladi.

– 3-4 boshqa tuberkulyozga qarshi preparatlar bilan majmuada – faol tuberkulyozning barcha shakli va turli sohalarda joylashgan turlarini davolash uchun; – monoterapiya sifatida – yashirin tuberkulyoz infektsiyasini davolash va tuberkulyozli bemorlar  bilan yaqin muloqotda bo‘lgan yoki muloqotdagi shaxslarda  tuberkulyozni oldini olish uchun qo‘llanadi.

Sutkalik yoki kurslik doza kasallikning kechishi va shakli, izoniazidni faolsizlanish darajasi, davolashning samaradorligi va preparatni o‘zlashtira olinishiga qarab, shaxsiy ravishda belgilanadi. Izoniazid ovqatdan oldin yoki ovqat qabul qilinganidan keyin 30-40 minut o‘tgach ichga qabul qilinadi. Kattalar va 4 yoshdan oshgan bolalarga har kuni qo‘llanganida tana vazniga 5 mg/kg sutkalik dozada yoki intermittirlab qabul qilinganida (haftada 3 marta) tana vazniga 10 mg/kg sutkalik dozada buyuriladi. Kattalar uchun maksimal sutkalik doza – 600 mg; bolalar uchun – 500 mg ni tashkil qiladi. Faol tuberkulyozni davolash 6-8 oy davom etadi, oldini olish maqsadida 2-3 oy qo‘llanadi.

Markaziy va periferik nerv tizimi tomonidan: bosh aylanishi, bosh og‘rig‘i, ta’sirchanlik, eyforiya, uyquni buzilishi, paresteziyalar, periferik nevritlar, psixozlar, tutqanog‘i bo‘lgan bemorlarda xurujlarni ko‘payishi, tirishishlar, toksik entsefalopatiya, xotirani buzilishi. Sezgi a’zolari tomonidan: ko‘rish nervining nevriti, ko‘rish nervining atrofiyasi. Me’da-ichak yo‘llari tomonidan: anoreksiya, ko‘ngil aynishi, qusish. Jigar va o‘t yo‘llari tomonidan: jigar faoliyatini buzilishi, gepatit, zardob transaminazalarining (SGOT, SGPT) darajasini oshishi, bilirubinemiya, bilirubinuriya. Endokrin tizimi va moddalar almashinuvi tomonidan: piridoksin tanqisligi, pellagra, giperglikemiya, metabolik atsidoz. Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: yurak urishini hissi, to‘sh orqasi va yurak sohasida og‘riq, arterial gipertenziya, keksa shaxslarda miokard ishemiyasi. Qon tizimi tomonidan: agranulotsitoz, gemolitik anemiya, sideroblast anemiya, aplastik anemiya, trombotsitopeniya, eozinofiliya. Jinsiy tizim tomonidan: ginekomastiya va menorragiyalar. Allergik reaktsiyalar: terining qichishishi, dermatit, tana haroratini oshishi, limfadenopatiya, vaskulit, teri toshmalari (eksfoliativ, makulopapulyoz, purpura, ko‘pshaklli eritema, yugirik sindromi). Odatda nojo‘ya samaralari doza kamaytirilganida yoki preparatni qo‘llashda vaqtincha tanaffus qilinganida o‘tib ketadi.

– izoniazid yoki  preparatning yordamchi vositalariga yuqori sezuvchanlik; – tutqanoq, tirishish xurujlariga moyillik; – og‘ir psixozlar, poliomiyelit (shu jumladan anamnezdagi); – izonikotin kislotasining gidrazidi (ftivazid va boshq.) hosilalarini qo‘llash oqibatidagi anamnezdagi toksik gepatit; – o‘tkir jigar va/yoki buyrak yetishmovchiligi; – yaqqol ateroskleroz; – emizish davri. Homiladorlikda, III darajali o‘pka-yurak yetishmovchiligida, II-III bosqichdagi arterial gipertenziyada, yurak ishemik kasalligida, nerv tizimi kasalliklarida, surunkali buyrak yetishmovchiligida, gepatitni zo‘rayish davrida, jigar tsirrozida, bronxial astmada, psoriazda, ekzemani zo‘rayish bosqichida, gipotireozda, miksedemada izoniazidni sutkada tana vazniga 10 mg/kg dan yuqori dozada qo‘llash mumkin emas.

Bir vaqtda paraaminosalitsil kislotasi olayotgan, preparatning faolsizlanishi sekin bo‘lgan patsiyentlarga izoniazid buyurilganida, preparatning to‘qimadagi kontsentratsiyasi oshishi mumkin, buning oqibatida nojo‘ya samaralarini rivojlanish xavfi oshadi. Izoniazid jigarda ba’zi dori preparatlarning metabolizmini sekinlashtirishi mumkin, bu toksikligini oshishiga olib kelishi mumkin. Bunday preparatlarga: karbamazepin, primidon, fenitoin, diazepam, triazolam, xlorzoksozon, disulfiram kiradi. Izoniazid levodopaning terapevtik samarasini kamaytirishi mumkin. Izoniazidni bir vaqtda qo‘llash: rifampitsin bilan – jigarning shikastlanish xavfi oshadi; glyukokortikosteroidlar bilan – izoniazidning metabolizmi va eliminatsiyasi oshadi; itrakonazol bilan – zardobda itrakonazolning kontsentratsiyasi ahamiyatli pasayishi mumkin va terapevtik samarasi bo‘lmasligii mumkin. Bir vaqtda qo‘llash tavsiya qilinmaydi. ketakonazol bilan – zardobda ketakonazolning darajasi pasayishi mumkin: qonda preparatning kontsentratsiyasini nazorat qilish va zarurati bo‘lganida dozani oshirish kerak; atsetaminofen bilan – taqsimlanishi va jigarda toksik metabolitlarining to‘planishi hisobiga, oxirgisining toksikligi oshadi, bu jiddiy nojo‘ya reaktsiyalarga olib kelishi mumkin; teofillin bilan – plazmada teofillinning kontsentratsiyasi oshadi: qonda teofillinning kontsentratsiyasini nazorat qilish va mos ravishda preparatning dozasini to‘g‘rilash kerak valproat bilan – plazmada valproatning kontsentratsiyasi oshadi: valproatning dozasini to‘g‘rilash kerak; zaltsitabin bilan – OITV bilan infektsiyalangan patsiyentlarda – izoniazidning klirensi ikki barobar oshadi, shuning uchun davolash samaradorligini ta’minlash uchun izoniazid va zaltsitabinning  kontsentratsiyasini nazorat qilish kerak; stavudin bilan – distal sensor neyropatiyaning yuqori xavfi yuz beradi; V6 vitamini va glutamin kislotasi bilan – izoniazidning nojo‘ya samaralarining ehtimoli pasayadi; difenin bilan – difeninning aritmiyaga qarshi xususiyatlari kuchayadi. Shuningdek gistamin va tiramin saqlovchi ovqat mahsulotlari (qattiq pishloq, qizil vino, tunets, tropik baliqlar) bilan izoniazid potentsial o‘zaro ta’sir qilishi mumkin: bosh og‘rig‘i, terlash, yurak urishi hissi, oqib kelishlar hissi, arterial gipotenziya kabi nojo‘ya reaktsiyalari rivojlanishi mumkin.

Davolash vaqtida shifokor nazorati, funktsional jigar sinamalarini muntazam o‘tkazish va oftalmologik tekshiruvlarni o‘tkazish kerak. Birinchi oyda tekshirishlar kamida 2 marta, so‘ngra – oyda 1 marta o‘tkaziladi. Nojo‘ya samaralar paydo bo‘lgan hollarda, ularni kamaytirish uchun piridoksin, masalan, piridoksin gidroxloridi, tiamin xloridi yoki tiamin bromidi, glutamin kislotasi, ATFni natriyli tuzi qo‘llanadi. Izoniazidning jigarga mumkin bo‘lgan toksik ta’sirini oldini olish uchun, u gepatoprotektorlar (masalan Darsil, Ursoxol) bilan birga buyuriladi. Davolash vaqtida spirtli ichimliklarni iste’mol qilmaslik maqsadga muvofiqdir. O‘pka-yurak yetishmovchiligining III darajasi,  arterial gipertenziyaning II-III bosqichi, yurak ishemik kasalligi, nerv tizimi kasalliklari, zo‘rayish bosqichidagi bronxial astma, psoriaz, ekzema, surunkali buyrak yetishmovchiligi, zo‘rayish yuosqichidagi gepatit, jigar tsirrozi, gipotireoz, miksidemada preparatni 10 mg/kg dan yuqori dozada qabul qilish tavsiya qilinmaydi. Izoniazid bilan monoterapiya o‘tkazilganida unga nisbatan qo‘zg‘atuvchilarning chidamliligi tez rivojlanganligi uchun (70% hollarda), bu jarayonni sekinlashtirish uchun, preparat faqat boshqa tuberkulyozga qarshi preparatlar bilan birga buyuriladi. Aralash infektsiyada izoniazid bilan bir vaqtda keng ta’sir doirasiga ega antibiotiklar, ftorxinolonlar, sulfanilamidlar va hokazolar buyuriladi. Qandli diabeti bo‘lgan bemorlarda glyukozurik sinamaning natijasi ijobiy bo‘lishi mumkin. Homiladorlik va emizish davrida qo‘llanishi. Homiladorlikda preparatni sutkada 10 mg/kg dan yuqori dozada qo‘llash mumkin emas. Izoniazid homilador ayollarda qo‘llanganida (tana vazniga 10 mg/kg gacha sutkalik dozada) izoniazid yo‘ldosh orqali o‘tishi va miyelomeningotsele va gipostadiya, gemorragiyalarning (K gipovitaminozi oqibatida) rivojlanishini, shuningdek homilada psixomotor rivojlanishni kechikishini chaqirishi mumkinligini hisobga olish kerak. Izoniazid ko‘krak sutiga o‘tadi, shuning uchun bolada gepatit va periferik  nevritlarning rivojlanishi ehtimolini hisobga olib, emizishni yoki preparatni qo‘llashi to‘xtatish masalasini hal qilish kerak. Bolalar. Preparat bolalarga yangi tug‘ilgan davridan boshlab buyuriladi. Avtotransportni yoki boshqa mexanizmlarni boshqarishda reaktsiya tezligiga ta’sir qilish qobiliyati. Murakkab mexanizmlarni boshqaruvchilari va operatorlari nerv tizimi tomonidan nojo‘ya samaralarni rivojlanishi ehtimolini hisobga olishlari kerak, diqqatni jamlash va reaktsiya tezligi qobiliyatiga ta’sir qilishi mumkin. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tganidan so‘ng qo‘llanmasin.

Yorug‘likdan himoyalangan joyda saqlansin.

Doza oshirib yuborilganida preparat qo‘llanganidan keyin 0,5-3 soat o‘tgach ovqat hazm qilish yo‘llari faoliyatini buzilishi, ko‘ngil aynishi, qusish, neyrotoksik ko‘rinishlar, bosh aylanishi, ko‘rishni yomonlashishi, tushunarsiz nutq va ko‘rish gallyutsinatsiyalari paydo bo‘lishi mumkin. Og‘ir intoksikatsiya nafas va markaziy nerv tizimini susayishiga, tirishishlar va komani yuz berishiga paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin. Doza oshirib yuborilishining tipik laborator ko‘rsatkichlari bo‘lib, metabolik atsidoz, atsetonuriya, giperglikemiya hisoblanadi. Davolash. Me’dani yuvish, faollashtirilgan ko‘mir, vena ichiga – piridoksinning yuqori dozalarini buyurish kerak. Gemodializ samarali.

Retsept bilan

0,1 g, 0,2 g yoki 0,3 g dan tabletkalar 20, 30, 40, 50 yoki 100 ta dan banka yoki flakonlarda.

6 yil.