tiniq, rangsiz yoki biroz bo‘yalgan suyuqlik.

Tizimli qo‘llash uchun antibakterial preparatlar. Aminoglikozid antibakterial preparatlar. Boshqa antibiotiklar. Gentamitsin.

J01GB03.

Preparat mushak ichiga yoki vena ichiga yuboriladi. Mushak ichiga yuborilganida tez va to‘liq so‘riladi. Gentamitsin sulfati mushak ichiga yuborilganidan keyin plazmadagi cho‘qqi kontsentratsiyalariga 30-60 minut davomida erishiladi, kontsentratsiyalari plazmada 6 dan 12 soatgacha aniqlanishi mumkin. Gentamitsinning plazma oqsillari bilan bog‘lanishi past 0 dan 10% gacha. Plazma, limfa, to‘qimalar (jigar, buyraklar, o‘pkalarga), balg‘am, plevra, sinovial va peritoneal suyuqliklariga va yo‘ldosh orqali o‘tadi. Buyrakning po‘stloq moddasidagi kontsentratsiyasi plazmadagi odatdagi darajalaridan sakkiz marta yuqori bo‘ladi. Safroda past kontsentratsiyalari aniqlanadi, bu gentamitsinni safro bilan ahamiyatsiz chiqarilishini tasdiqlaydi. Gematoentsefalik to‘siq orqali yomon o‘tadi. Orqa miya suyuqligida gentamitsinning kontsentratsiyalari past va dozaga va bosh miya qobiqlarining yallig‘lanishini yaqqolligiga bog‘liq. Yuqori dozalarda va uzoq vaqt davomida yuborilganida gentamitsin plazmada va patsiyentlarning to‘qimalarida, ayniqsa buyrak faoliyatini buzilishlarida yoki buyraklarning rivojlanishini nuqsonlarida to‘planishi mumkin. Gentamitsin xujayradan tashqari suyuqlikda taqsimlanishi tufayli, xujayradan tashqari suyuqlikning hajmi katta bo‘lgan patsiyentlarda plazmadagi cho‘qqi kontsentratsiyalari, odatdagidan past bo‘lishi mumkin. Gentamitsinni chiqarilishi postnatal yosh va kreatinin klirensiga bog‘liq. Postnatal yoshni oshishi va buyrak yetukligini oshishi bilan gentamitsin tezroq chiqariladi. Gentamitsinning metabolik o‘zgarishlarni minimal, chiqarilishi kalavalar filtratsiyasi yo‘li bilan yuz beradi. Bir necha kun davolashdan keyin chiqarilayotgan gentamitsinning miqdori yuborilgan dozaning miqdoriga yaqin, lekin teng emas. Gentamitsinning yuborilgan dozasining katta bo‘lmagan qismi to‘qimalarda, xususan buyraklarda qolishi mumkin. Ayrim patsiyentlarda aminoglikozidlarning biroz miqdori davolash tugatilgandan keyin bir necha xafta o‘tgach siydikda aniqlangan. Gentamitsinning buyrak klirensi endogen kreatininning klirensiga o‘xshash. Metabolizmga uchramaydi. Gentamitsinning taxminan 90% kalavalar filtratsiyasi yo‘li bilan buyraklar orqali chiqariladi. Kattalarda buyrak faoliyati normada bo‘lganda yarim chiqarilish davri 2-3 soatni, 1 haftalikdan 6 oylikkacha bo‘lgan bolalarda – 3-3,5 soatni, tana vazni 2 kg dan katta bo‘lgan yangi tug‘ilgan va chala tug‘ilgan bolalarda – 5,5 soatni, tana vazni 1,5 kg dan kam bo‘lganda – 11,5 soatni, 2 kg gacha bo‘lganda – 8 soatni tashkil qiladi. Yuqori haroratda va anemiyada yarim chiqarilish davri qisqarishi mumkin. Odatda dozaga tuzatish kiritish talab etilmaydi. Og‘ir kuyishlari bo‘lgan patsiyentlarda yarim chiqarilish davri tana vazniga mg/kg dozalashda kutiladigan bilan solishtirganda, plazmadagi kontsentratsiyalarini pasaytirib, ahamiyatli kamayishi mumkin. Siydik bilan gentamitsinning 70-90% va katta bo‘lmagan miqdori – safro bilan chiqariladi. Og‘ir buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda siydikda gentamitsinning kontsentratsiyasini pasayishi va uni shikastlangan buyrak parenximasiga kirishi kuzatiladi. Bu preparatning chiqarilishini pasayishiga va aminoglikozidlarning nefrotoksik ta’sirini xavfi oshishiga olib keladi, buni siydik chiqarish yo‘llarining infektsiyalari bo‘lgan patsiyentlarni davolashda hisobga olish kerak.

quyi nafas yo‘llarining infektsiyalari, bronxit, pnevmoniya, plevrit, plevra empiyemasimarkaziy nerv tizimining infektsiyalari, shu jumladan meningit, majmuaviy davolash tarkibidasiydik yo‘llarining og‘ir asoratlangan infektsiyalari, piyelonefrit, tsistit, uretrit, prostatitbakterial septitsemiya, sepsiso‘tkir xoletsistit, xolangit, peritonitteri va yumshoq to‘qimalarning yiringli infektsiyalari, kuyish infektsiyasisuyaklar va to‘qimalarning infektsiyalarida qo‘llanadi.

Gentamitsin sulfati mushak ichiga yoki vena ichiga (tomchilab) yuboriladi. Dozalash tartibi patsiyentning tana vazni hisobi bilan shaxsiy ravishda belgilanadi. Kattalarga: sutkada 3 mg/kg, og‘ir infektsiyalarda – sutkada 5 mg/kg (har 8 soatda taxminan 80 mg). Davolashni o‘rtacha davomiyligi – 6-7 kun, maksimal – 10 kunni tashkil etadi. Mushak ichiga ham, vena ichiga ham tavsiya etiladigan dozalari bir xil bo‘ladi. Gentamitsin sulfatining inyektsiyalar uchun eritmasini boshqa preparatlar bilan aralashtirish mumkin emas, yuborish yo‘llari va dozalash tartibiga muvofiq alohida yuborish kerak. Maksimal bir martalik doza: 160 mg (buyrak faoliyati normal bo‘lgan patsiyentlar uchun). Barcha yosh guruhi patsiyentlari uchun maksimal sutkalik doza: sutkada 5 mg/kg. 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarga preparat og‘ir infektsiyalarda faqat hayotiy ko‘rsatmalar bo‘yicha buyuriladi. Tana vaznining hisobi bilan turli yosh guruhi bolalar uchun dozalash: Sutkalik dozalar quyidagilarni tashkil qiladi: yangi tug‘ilgan bolalar va emizikli bolalarga – 2-5 mg/kg, 1 yoshdan 5 yoshgacha bo‘lgan bolalarga – 1,5-3 mg/kg, 6-14 yosh – 3 mg/kg. Barcha yosh guruhlardagi bolalar uchun maksimal sutkalik doza 5 mg/kg ni tashkil qiladi. Preparat sutkada 2-3 marta yuboriladi. Buyrak yetishmovchiligida dozalash tartibiga tuzatish kiritish talab qilinadi. Gemodializ o‘tkazishda tavsiya etiladigan dozalar uning seansidan keyin kattalar uchun – 1-1,7 mg/kg (infektsiyaning og‘irligiga qarab), bolalar uchun – 2-2,5 mg/kg. Infektsiyalarning og‘ir kechishida kichik bir martalik dozalarni ko‘p karralik bilan buyurish tavsiya etiladi; bir martalik doza kattaligini pasaytirilishi yuborishlar orasidagi (8 soat) normal interval kattaligiga intervalni yuqorida keltirilgan formula bo‘yicha hisoblanganga nisbatan karrali bo‘lishi kerak Doza shunday tanlanishi kerakki, unda Smax 12 mkg/ml dan oshmasligi kerak (nefro-, oto- va neyrotoksiklik rivojlanishi xavfini pasayishi). Shishlarda, astsitda, semizlikda “ideal” yoki “quruq” tana vazni bo‘yicha aniqlanadi. Iloji boricha plazmadagi gentamitsinning darajasini nazorat qilish kerak. Vena ichiga yuborish Dozalar mushak ichiga yuborish uchun kabi bir xil. Erituvchining (steril fiziologik eritma yoki 5% li glyukoza eritmasi) odatdagi xajmi kattalar uchun 100-200 ml ni tashkil qiladi; bolalar uchun hajm proportsional ravishda kamaytirilgan bo‘lishi kerak. Gentamitsinning eritmadagi kontsentratsiyasi 1 mg/ml dan oshmasligi kerak. Eritma sekin infuziya ko‘rinishida 1-2 soat davomida yuboriladi. Shpritsda gentamitsin sulfatni biron-bir boshqa dori preparati bilan aralashtirish mumkin emas.

bosh og‘rig‘i, uyquchanlik, nerv-mushak o‘tkazuvchanligini buzilishi, mushak og‘riqlari, tirishishlar, vetibulyar buzilishlar, eshitishni pasayishi (ayrim hollarda – qaytmas karlik)ko‘ngil aynishi, qusish, ishtahani yo‘qolishi, tana vaznini pasayishi, so‘lak ajralishini ko‘payishijigar transaminazalari faolligini oshishi, giperbilirubinemiyaanemiya, leykopeniya, granulotsitopeniya, trombotsitopeniyaoliguriya, proteinuriya, mikrogematuriyabuyrak yetishmovchiligiteri toshmasi, qichishish, eshakemi, isitma, ba’zida – Kvinke shishigipokaltsiyemiya, gipoglikemiya, gipomagniyemiya (bolalarda) Kam hollarda tubulyar nekrozanafilaktik shokmushak ichiga yuborilgan joyda og‘riqvena ichiga yuborilganda flebitlar va tromboflebitlarsuperinfektsiyani rivojlanishi

preparatning komponentlariga va aminoglikozidlar guruhining boshqa preparatlariga yuqori sezuvchanlikeshitish nervining nevritivestibulyar apparatining kasalliklaribuyrak faoliyatining og‘ir buzilishlari, uremiya, azotemiyahomiladorlik va laktatsiya davrimiasteniya, parkinsonizm3 yoshgacha bo‘lgan bolalarda qo‘llash mumkin emas.

Anestetiklar yoki suktsinilxolin, tubokurarin, dekametoniy kabi nerv-mushak blokadasini chaqiruvchi vositalarni qabul qilayotgan patsiyentlarda, shuningdek tsitratli qonning massiv transfuziyasi o‘tkazilayotgan patsiyentlarda aminoglikozidlar har qanday yo‘l bilan yuborilganda, nerv-mushak blokadasi va nafas falajini rivojlanishi mumkinligini hisobga olish kerak. Nerv-mushak blokadasi yuz berganda kaltsiy tuzlari yuboriladi. Tsisplatin, tsefaloridin, kanamitsin, amikatsin, neomitsin, polimiksin-V, kolistin, paromomitsin, streptomitsin, tobramitsin, vankomitsin va viomitsin kabi boshqa potentsial neyrotoksik yoki nefrotoksik preparatlarni bir vaqtda yoki keyingi tizimli yoki mahalliy qo‘llash tavsiya etilmaydi. Gidrokortizon va indometatsin bir vaqtda qo‘llanganida gentamitsinning nefrotoksik ta’siri kuchayishi mumkin. Furosemid va etakrin kislotasi bilan bir vaqtda qo‘llash mumkin emas, chunki ototoksiklik va nefrotoksik ta’siri kuchayishi mumkin. Bundan tashqari, diuretiklar vena ichiga qo‘llanganida plazma va to‘qimalarda antibiotikning kontsentratsiyasi o‘zgarishi mumkin, bu aminoglikozidlar chaqiradigan toksik reaktsiyalarni kuchayishiga olib keladi. Buyrak faoliyatini og‘ir buzilishlari bo‘lgan, bir vaqtda karbenitsillin va gentamitsin qabul qilayotgan patsiyentlarda gentamitsinning plazmadan yarim chiqarilish davrini pasayishi kuzatilgan. Beta-laktam antibiotiklar, geparinlar, amfoteritsin bilan farmatsevtik nomutanosib.

Preparat qo‘llanganida iloji boricha gentamitsinning plazmadagi kontsentratsiyalarini monitoringini o‘tkazish kerak. Yuborishlar orasidagi intervalni oshirish talab qilinishi mumkin. Kreatininning plazmadagi kontsentratsiyalari gentamitsinning yarim chiqarilish davri bilan yaqin korrelyatsiyaga ega bo‘lganligi tufayli, kreatininga laboratoriya testlari yuborishlar orasidagi intervalni belgilash uchun ko‘rsatma bo‘lib xizmat qilishi mumkin. Preparat qo‘llangangida buyrak faoliyatini, eshitish va vestibulyar apparatini nazorat qilish kerak. Botulizm, degidratatsiya, parkinsonizm, gipovolemiyasi bo‘lgan bemorlarda, shuningdek keksa bemorlarda gentamitsinni extiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Ototoksiklik xavfi organizm suvsizlanganida va keksa yoshdagi shaxslarda oshadi, shuning uchun ular yetarli miqdorda suyuqlik iste’mol qilishlari kerak. Buyrak kasalliklari, eshitishni yo‘qotgan, bosh aylanishi yoki quloqlarida shovqin bo‘lgan bemorlar, gentamitsinga ayniqsa sezgir bo‘ladilar. Maydoni 20% dan ko‘proq kuyishlarda, endokarditda, sepsisda gentamitsinning hamma sutkalik dozasini yuborish tavsiya etilmaydi. Preparat nogospital pnevmoniyani ambulator ham, statsionar ham sharoitlarda davolash uchun tavsiya etilmaydi. Davolash fonida mikroorganizmlarning chidamliligi rivojlanishi mumkin. Bunday hollarda preparatni bekor qilish va davolashni antibiotikogramma ma’lumotlari asosida buyurish kerak. Ampulalarda saqlanuvchi bisulfit natriy bemorlarda allergik asoratlar, ayniqsa allergik anamnezi bo‘lgan bemorlarda, chaqirishi mumkin. Pediatriyada qo‘llanishi 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarda og‘ir infektsiyalarda faqat hayotiy ko‘rsatmalar bo‘yicha qo‘llanadi. Dori vositasini transport vositasi yoki potentsial xavfli mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’siri Preparatning nojo‘ya ta’sirlarini hisobga olib, avtotransportni yoki potentsial xavfli mexanizmlarni boshqarishda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatilmasin.

Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 30oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Simptomlari: ko‘ngil aynishi, qusish, jigar transaminazalari faolligini oshishi, giperbilirubinemiya, anemiya, leykopeniya, granulotsitopeniya, trombotsitopeniya, oliguriya, proteinuriya, mikrogematuriya, buyrak yetishmovchiligi, bosh og‘rig‘i (migren), uyquchanlik, nerv-mushak o‘tkazuvchanligining buzilishi, vestibulyar buzilishlar, qaytmas karlik, teri toshmasi, qichishish, eshakemi, isitma, ba’zida – Kvinke shishi. Davolash: preparatni bekor qilish kerak, aylanayotgan qondan gentamitsinni yo‘qotish uchun gemodializ samarali, ayniqsa buyrak faoliyati buzilgan xollarda. Peritoneal dializda, gemodializga qaraganda gentamitsinning organizmdan yo‘qotilish darajasi axamiyatli past.

Retsept bo‘yicha

2 ml dan shpritsni to‘ldirish uchun sindirish nuqtasi yoki halqasi bo‘lgan neytral shisha ampulalarda. Har bir ampulaga yorliqli yoki yozuvli qog‘ozdan tayyorlangan yorliq yopishtiriladi. 5 yoki 10 ampuladan ampula polivinilxlorid plyonka va alyumin folgadan tayyorlangan kontur uyali o‘ramga joylanadi. Kontur uyali o‘ram davlat va rus tillarida tasdiqlangan tibbiyotda qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomalar bilan birga karton yoki gofrirlangan karton qutiga joylanadi.

2 yil.