eritropoezni rag‘batlantiruvchi vosita.

B03AE01

Temir fumarati – ichga qabul qilinganida yuqori so‘rilish va biokiraolishlikka ega. Asosan o‘n ikki barmoqli ichakda va yo‘g‘on ichakning proksimal qismida so‘riladi. Smax 4 soatdan keyin erishiladi. Oqsillar bilan bog‘lanishi 90% va undan ko‘proqni (asosan gemoglobin bilan) tashkil qiladi. Gepatotsitlar va retikuloendotelial tizimda ferritin va gemosiderin ko‘rinishida, mushaklarda ahamiyatsiz miqdorda mioglobin ko‘rinishida to‘planadi. T1/2 – taxminan 12 soat. Temirning chiqarilishini qandaydir fiziologik tizimi mavjud emas va u organizmda toksik xavfli miqdorgacha to‘planishi mumkin. Biroq, temirning ko‘p bo‘lmagan miqdori har kuni terining qipiqlanishi, sochlar va tirnoqlarni tushishi, axlat, ter ajralishi, ko‘krak suti va siydik bilan yo‘qotiladi. Askorbin kislotasi – ichga qabul qilinganidan keyin askorbin kislotasi me’da-ichak yo‘llari (MIY) da to‘liq so‘riladi. Organizmning to‘qimalariga keng taqsimlanadi. Plazmada askorbin kislotaning kontsentratsiyasi normada taxminan 10-20 mkg/ml ni tashkil qiladi. Leykotsitlar va trombotsitlarda askorbin kislotasining kontsentratsiyasi eritrotsitlar va plazmadagiga qaraganda yuqori. Tanqislik holatlarida leykotsitlardagi kontsentratsiyasi kechroq va sekinroq pasayadi va plazmadagi kontsentratsiyaga qaraganda tanqislikni baholash yaxshi mezon sifatida qaraladi. Plazma oqsillari bilan bog‘lanishi taxminan 25% ni tashkil qiladi. Askorbin kislotasi degidroaskorbin kislotasini hosil qilib qayta oksidlanadi, bir qismi faol bo‘lmagan askorbat-2-sulfatini va siydik bilan chiqariladigan shovul kislotasini hosil qilib metabolizmga uchraydi. Folat kislotasi – folat kislotasi MIYda, asosan o‘n ikki barmoqli ichakning yuqori qismida tez so‘riladi, organizmning barcha to‘qimalariga taqsimlanadi, jigarda metabolizmga uchraydi. Chiqarilishi: 24 soat davomida odatda to‘liq chiqariladi. Tsianokobalamin – yonbosh ichakning quyi qismida so‘riladi. Bioto‘planishi – 25%. Dastlab jigarda to‘planadi. Enterogepatik tsirkulyatsiya safro va boshqa ichak ajralmalaridan V12 vitaminini qayta tsirkulyatsiyalanishida muhim rol o‘ynaydi. Agar plazma bilan bog‘langan proteinlar saturatsiyaga uchrasa, u holda erkin V12 vitaminining ortiqchasi buyraklar orqali chiqariladi. Proteinlar bilan yuqori darajada bog‘lanadi. Yarim parchalanish vaqti – taxminan 6 kunga teng.

Temir tanqisligi anemiyasi, megaloblast anemiya, homiladorlik, tug‘ruqdan keyingi davr, V12 vitaminining tanqisligi, folat kislotasining tanqisligi oqibatidagi kam so‘rilish sindromida qo‘llanadi.

Kattalarga sutkada 1 kapsuladan ichga, ovqatdan 30-40 minut oldin, suv bilan birga qabul qilinadi. Zarurati bo‘lganida dozani sutkada 2 kapsulagacha oshirish mumkin. Bolalarga shifokor dozani shaxsiy belgilaydi. Gematonikni 6 oydan ortiq qabul qilishdan saqlanish kerak (qon ketishi, menorragiya davom etayotgan bemorlar, takroriy homilador bo‘lgan bemorlar bundan mustasno).

O‘tkinchi diareya, ko‘ngil aynishi, epigastral og‘riq, qabziyat, umumiy loxaslik va allergik reaktsiyalar. Temir saqlovchi preparatlar qabul qilinganida ahlat odatda qora rangga bo‘yaladi.

Temir tanqisligi bilan bog‘liq bo‘lmagan gemoxromatoz, gemosideroz, gemolitik (nasliy va orttrilgan va boshq.) anemiyalar, jigar tsirrozi, preparatning komponentlariga yuqori sezuvchanlikda qo‘llash mumkin emas.

. Antatsidlar, xloramfenikol va Gematonik® ni bir vaqtda qabul qilish oxirgisining samarasini pasayishiga olib keladi. Tetratsiklinlar bilan bir vaqtda qabul qilinganida – ovqat hazm qilish yo‘llarida so‘rilishini o‘zaro pasayishi kuzatiladi. Bunday holda tetratsiklinlarni Gematonik® qabul qilishdan 2 soat oldin yoki 3 soat keyin qabul qilish kerak.

Samarasining bo‘lmasligi ichakda temirning so‘rilish jarayonini buzilishi, gemopoezni susayishi, ba’zi dori vositalarni yuborish (antimetabolik), shuningdek boshqa vitaminlarning tanqisligi bilan chiqarilishi mumkin. Temir tanqisligi anemiyasi, yashirin qon ketishi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin, uning sababini davolashni boshlashdan oldin aniqlash kerak. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatilmasin.

Yorug‘lik va namlikdan himoyalangan joyda, 30°S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

O‘tkir intoksikatsiya, temirning yuqori dozalari qabul qilinganida ko‘ngil aynishidan boshlab, komagacha bo‘lgan qator simptomlar bilan namoyon bo‘ladi. Ushbu preparatning boshqa komponentlari zaharli emas. Me’dani natriy bikarbonati bilan yuvish va boshqa tutib turuvchi davolash choralarini qo‘llash tavsiya qilinadi. Temir tuzlarini uzoq vaqt qo‘llash gemoxromatoz rivojlanishiga olib kelishi mumkin.

Retsept bo‘yicha

10 kapsula blisterda; 3 yoki 10 blister qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutida.

3 yil.