biroz tovlanuvchi, rangsiz yoki och sariq rangli suyuqlik.

Qon o‘rnini bosuvchi va perfuzion eritmalar. Gidroksietil kraxmali preparatlari.

V05AA07.

GEK turli darajadagi molyar almashinish va molekulyar massali molekulalar aralashmasidir, bu ikki ko‘rsatkich chiqarilish tezligiga ta’sir ko‘rsatadi. Uncha katta bo‘lmagan molekulalar kalavalar filtratsiyasi yordamida chiqariladi, yiriklari esa α-amilaza tomonidan fermentativ gidrolizga uchraydi va keyinchalik buyraklar orqali chiqariladi. Molekula almashinishini darajasi qancha yuqori bo‘lsa, gidroliz tezligi shuncha kam bo‘ladi. 24 soat davomida taxminan 50% siydik bilan chiqariladi. 1000 ml Gekodez® bir marta yuborilganidan so‘ng plazma klirensi minutiga 19 ml ni, dori vositasining umumiy so‘rilishi soatiga 58 mg/ml ni tashkil qiladi. Zardobdan yarim chiqarilish davri 12 soat.

Faqat kristalloidlarni qo‘llash yetarli hisoblanmagan hollarda, O‘tkir qon yo‘qotish bilan yuzaga kelgan gipovolemiyada qo‘llanadi.

GEK ni kichik samarali dozalarda qisqa muddatli vaqt davomida qo‘llash mumkin. Davolash gemodinamikani uzluksiz kuzatuvi ostida olib borilishi va gemodinamikaning kerakli ko‘rsatkichlariga erishilgan zahoti to‘xtatilishi zarur. Preparat vena ichiga yuborish uchun mo‘ljallangan.  Sutkalik dozasi va yuborish tezligi qon yo‘qotish hajmi va gemodinamika ko‘rsatkichlariga bog‘liq. Anafilaktiod reaktsiya kuzatilishi mumkinligi sababli, boshlang‘ich 10-20 ml Gekodez® ni soatiga 500 ml dan oshirmasdan (minutiga 0,1 ml/kg to‘g‘ri keladi), doimo vrach nazorati ostida, sekin yuborish kerak. Gekodez® ning maksimal sutkalik dozasi 1 kg tana vazniga 50 ml/kg dan oshib ketmasligi kerak, bu sutkada 3 g GEK/kg to‘g‘ri keladi (70 kg vaznli bemorga sutkada 3500 ml/sutkaga yaqin). Yuborishning maksimal tezligi klinik vaziyatga bog‘liq. Shok davrida tavsiya etilgan yuborish tezligi 1 kg tana vazniga soatiga 20 ml/kg, bu 1 kg tana vazniga minutiga 0,33 ml/kg to‘g‘ri keladi (1 kg tana vazniga soatiga 1,2 g GEK). Kritik vaziyatlarda 500 ml eritmani tez yuborish mumkin (bosim ostida). Preparat bosim ostida yuborilganida plastik konteynerlardagi Gekodez® ishlatilgan holda emboliya rivojlanishini oldini olish uchun oldindan konteynerdan va yuboriladigan sistemadan hamma havo chiqarib yuborilishi kerak. Davolash davomiyligi, gipovelemiyaning davomiyligi va yaqqolligi, davolashning gemodinamik samarasi va gemodilyutsiyaga bog‘liq.

Eng ko‘p uchraydigan nojo‘ya ta’sirlari GEK eritmalarining asosiy ta’siri va preparatning dozasiga to‘g‘ridan to‘g‘ri bog‘liq. Har xil og‘irlik darajasidagi yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari, xususan anafilaktoid reaktsiyalar (grippsimon simptomlar (bosh og‘rig‘i, mushak og‘rig‘i, bel og‘rig‘i), bradikardiya, taxikardiya, bronxospazm, o‘pkalarning nokardial shishi), eshakemi, gipotenziya, ko‘ngil aynishi, qusish kuzatilishi mumkin. Tana haroratini ko‘tarilishi, qaltirash, oyoqlarning shishi, so‘lak bezlarini kattalashishi, anafilaktik shok. Parallel qon komponentlarini yuborishsiz GEK eritmalarini yuborish natijasida gemodilyutsiya oqibatida koagulyatsiya omillarining susayishi kuzatilishi mumkin. Allergik reaktsiyalar kam hollarda kuzatiladi va preparatning yuborilgan dozasiga bog‘liq bo‘lmaydi. Uzoq muddat yuqori dozada yuborilganida gidroksietilkraxmalning ma’lum bo‘lgan nojo‘ya samarasi terining qichishi hisoblanadi. Qon va limfatik tizimga ta’siri. Ko‘pincha gemodilyutsiya natijasida gematokritni pasayishi va qon plazmasida oqsillarning kontsentratsiyasini kamayishi kuzatiladi. GEK eritmalari yuborilgan dozaga qarab koagulyatsiya omillarining kontsentratsiyasini kamayishini chaqirishi va shunday qilib qon ivish tizimiga ta’sir qilishi mumkin. Qon ketish va FPTV indeksi (Faollashtirilgan partsial tromboplastin vaqti) oshishi mumkin, FVIII va WFF (Villebrand VIII omili) faolligi esa kamayishi mumkin. Biokimyoviy ko‘rsatkichlarga ta’siri. GEK eritmalarini yuborish plazmada α-amilaza miqdorini oshishiga olib kelishi mumkin, bu α-amilazani kraxmal bilan kompleksini shakllanishi bilan bog‘liq, u asta-sekin buyrak va buyrakdan tashqari yo‘llar bilan chiqariladi, bu o‘z navbatida pankreatitning biokimyoviy xuruji sifatida noto‘g‘ri baholanishi mumkin. Anafilaktik reaktsiyalar. GEK eritmalari yuborilganida turli og‘irlikdagi anafilaktik reaktsiyalar kuzatilishi mumkin. Shuning uchun GEK eritmalari yuborilayotgan hamma bemorlar doimo tibbiyot xodimlari nazoratida bo‘lishlari kerak. Har qanday anafilaktik reaktsiyalarning boshlang‘ich belgilari paydo bo‘lganida, darhol infuziyani to‘xtatish va shoshilinch yordam ko‘rsatishni boshlash kerak. Kortikosteroidlarni profilaktik qo‘llashning samaradorligi tasdiqlanmagan. Bir necha kun davomida takroriy infuziyalar terining qichishini paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin.

Preparatning tarkibiy qismlariga o‘ta yuqori sezuvchanlik, gipergidratatsiya, gipervolemiya, yaqqol gipernatriyemiya, surunkali yurak yetishmovchiligi, qon ivish tizimini og‘ir buzilishlari, og‘ir giperxloremiya, bosh miya ichki yoki tserebral qon quyilishi, yaqqol jigar yetshmovchiligi, suv-elektrolit muvozanatini muvofiqlashtirishni talab etadigane degidratatsiya holati, GEKga yuqori sensibilizatsiya aniqlanganida, buyrak yetishmovchiligi yoki buyrak o‘rinbosar davolashlari, og‘ir koagulopatiyalar. O‘pkani shishishi. Preparat sepsis, kuyish, a’zolari ko‘chirib o‘tkazilgan va kritik og‘ir patsiyentlarga buyrakning shikastlanish xavfi va o‘lim bilan yakunlanish xavfi bo‘lgani sababli qo‘llash mumkin emas.

Nomutanosiblikni oldini olish uchun, Gekodez® ni boshqa preparatlar bilan aralashtirish tavsiya etilmaydi. Preparat aminoglikozid antibiotiklarining nefrotoksikligini oshiradi. Gidroksietilkraxmalni yuborish zardob amilazasining darajasini oshishiga olib kelishi mumkin. Bu samarasi me’da osti bezi faoliyatini buzilishi emas, balki gidroksietilkraxmalning amilaza bilan bog‘lanishi, natijada uning buyraklar va buyrakdan tashqari yo‘llar bilan chiqarilishining kechikishi deb qaralishi kerak.

Hozirgi vaqtda GEK ni jarrohlik aralashuvlardan so‘ng va travmali patsiyentlarda uzoq muddat qo‘llashning xavfsizligi haqida ishonarli ma’lumotlar yo‘q. GEK ni bunday bemorlarda qo‘llashdan oldin kutilayotgan foyda va nisbiy uzoq muddatli xavfsizligini  noaniqligini hisobga olish kerak, shuningdek davolashning muqobil imkoniyatlarini ko‘rib chiqish zarur. Gekodez® qon ivishining buzilishlarida, ayniqsa gemofiliyada va aniqlangan yoki shubha qilingan Villebrand kasalligida alhida ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi. Buyrak shikastlanishining birinchi belgilari paydo bo‘lgandayoq, GEK ni qo‘llashni darxol to‘xtatish zarur. Buyrak o‘rin bosar kasalligini davolash o‘tkazish GEK infuziyasidan keyin 90 kun davomida o‘tkazish zarurligi haqida ma’lumot berilgan. Shuning uchun GEK ni qo‘llagandan so‘ng bemorlarni buyrak faoliyatini qat’iy nazorat qilish zarur. Koagulopatiyaning birinchi belgilari paydo bo‘lgandayoq GEK yuborishni darxol to‘xtatish zarur. Takror qo‘llanilganda qon ivish tizimi ko‘rsatkichlarini qat’iy nazorat qilish talab etiladi. Gekodez® ning dozasi oshirib yuborilganida paydo bo‘lishi mumkin bo‘lgan hajmli yuklamani oldini olish kerak, u ayniqsa keksa yoshdagi bemorlar, buyrak yetishmovchiligi, yondosh yurak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlar uchun xavfli. Qon zardobida elektorlitlarni, suv muvozanatini, buyraklar faoliyatini nazorat qilish kerak. Suvni adekvat yuborilishini ta’minlash kerak (adekvat gidratatsiya). Yaqqol degidratatsiya holida birinchi navbatda suv-elektrolit muvozanatini tiklash kerak. Qonda Gekodez® ning mavjudligi, bemor qon guruhini aniqlashda adashishga olib kelishi mumkin. Qon guruhini to‘g‘ri aniqlash uchun sinama Gekodez® ni yuborishdan oldin olinishi kerak. Anafilaktoid reaktsiyalar rivojlanish xavfini maksimal erta aniqlash uchun, birinchi 10-20 ml Gekodez® ni sekin, tibbiy xodim doimiy nazorati ostida yuborish kerak. Allergik (anafilaktoid) reaktsiyalar xavfi sababli bemor holatini qat’iy nazorat qilish, infuziyanikichik tezlikda yuborish zarur. Har doim dozani oshirib yuborish yoki tez yuborishdan yuzaga keladigan hajmli yuklamani oshirib yuborishdan saqlanish kerak. Dozaga sinchkovlik bilan tuzatish kiritish kerak, ayniqsa o‘pka kasalliklari bor bemorlar uchun. Sun’iy ekstrakorporal qon aylanishi bilan birgalikda yurakda ochiq o‘tkazilayotgan jarrohlik amaliyotlarida GEK preparatlarini ko‘p qon ketish xavfi bo‘lganligi sababli tavsiya etilmaydi. Preparat quyidagi klinik va biokimyoviy taxlillar natijasiga ta’sir qilishi mumkin, qonda glyukoza miqdori, qonda oqsil miqdori, ECHT, biuret sinama, qonda xolesterin va sorbit-degidrogenaza, yog‘ kislotalari darajasi, siydikning nisbiy zichligi kabi. Agar eritma xira bo‘lsa yoki ko‘rinadigan zarrachalar saqlasa, agar butilka yoki konteyner shikastlangan yoki oldindan ochilgan bo‘lsa preparatni qo‘llash mumkin emas. Davomli har kunli o‘rtacha (sutkada 500 ml) yoki yuqori (sutkada 1 000 ml) dozalarda qo‘llashda davolash qiyin bo‘lgan terining qichishishi paydo bo‘lishi mumkin. Qichish davolash tugatganidan keyin bir necha hafta o‘tgach boshlanishi va oylab davom etishi mumkin. Homiladorlik va emizish davrida qo‘llanishi. Homiladorlik davrida Gekodez® ni qo‘llash bo‘yicha klinik ma’lumotlar yo‘q. Hayvonlarda olib borilgan tadqiqotlarda homiladorlikning kechishiga embrion/homilani rivojlanishiga, tug‘ruq va postnatal rivojlanishiga bevosita yoki bilvosita noxush ta’siri aniqlanmagan. Teratogenlik belgilari ham aniqlanmagan. Homiladorlikda Gekodez® ni davolashdan kutilayotgan foyda homila uchun mumkin bo‘lgan xavfidan yuqori bo‘lsagina qo‘llash mumkin. Emizish davrida Gekodez®ni qo‘llash bo‘yicha klinik ma’lumotlar yo‘q. Bolalar Bolalarda Gekodez® ni qo‘llashni samaradorligi va xavfsizligini tekshirish o‘tqazilmagan, shuning uchun uni bolalarda qo‘llashga ehtiyot bo‘lish kerak va faqat uni qo‘llashdan kutilayotgan foyda yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan xavfdan ustun bo‘lsagina qo‘llash mumkin. Avtotransportni boshqarish yoki boshqa mexanizmlar bilan ishlashda reaktsiya tezligiga ta’sir qilish qobiliyati Ma’lumotlar yo‘q. Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatilmasin.

250S dan yuqori bulmagan haroratda, haqiqiy o‘ramida saqlansin. Muzlatilmasin. Ichki yuzasining ho‘llanmasligi qo‘llash uchun qarshi ko‘rsatma hisoblanmaydi.

Dozani oshirib yuborilishi yoki preparatni juda tez yuborish hajmli yuklanishga yoki gipernatriyemiyaga olib kelishi mumkin, u periferik, interstitsial yoki o‘pka shishi va o‘tkir yurak yetishmovchiligi bilan birga kechadi. Xloridni oshiqcha yuborish giperxloremik metabolik atsidozga olib kelishi mumkin. Anafilaktik reaktsiyalarning boshlang‘ich belgilari yoki gipervolemik yuklanish belgilari paydo bo‘lganida Gekodez® yuborishni to‘xtatish, zarurati bo‘lganida diuretiklarni buyurish kerak.

Retsept bo‘yicha

200 ml yoki 250 ml yoki 400 ml yoki 500 ml, dan shisha butilkalarda; 250 ml yoki 500 ml dan konteynerlarda.

2 yil.