biroz bo‘yalgan benzil spirtining kuchsiz hidiga ega bo‘lgan tiniq suyuqlik.

Nosteroid yallig‘lanishga qarshi va revmatizmga qarshi vositalar. Sirka kislotasining hosilalari va ularning analoglari.

M01AV05.

Diklofenak natriyni mushak ichiga yuborilishi o‘tkir og‘riqda, shu jumladan buyrak sanchig‘ida, osteoartroz va revmatoid artritni zo‘rayishida, beldagi o‘tkir og‘riqda, podagra xurujida, jarohatda va sinishda o‘tkir davrda, operatsiyadan keyingi og‘riqda ko‘rsatilgan.

Mushak ichiga, chuqur yuboriladi. Preparat o‘tkir holatlarni davolash yoki surunkali kasallikni zo‘rayishini bartaraf qilish uchun qo‘llanadi. Kattalar uchun bir martalik doza – 75 mg (bitta ampula). Zarurati bo‘lganida qayta yuborish mumkin, ammo 12 soatdan oldin emas. Maksimal sutkalik doza – 150 mg (2 ampula). Preparatni mushak ichiga yuborishning davomiyligi 2 haftadan oshmasligi kerak, 65 yoshdan oshgan patsiyentlar uchun 2 kundan ko‘p emas, sinchkov tibbiy kuzatuvi ostida, keyinchalik peroral qabulga o‘tiladi. Noxush holatlarni yuz berish xavfini kamaytirish maqsadida preparatni eng kichik samarali dozada eng qisqa vaqt davomida buyurish kerak. Keksalarda dozalash tartibi. Keksa patsiyentlarda diklofenakning farmakokinetikasida klinik ahamiyatli o‘zgarishlar bo‘lmaganiga qaramay, nosteroid yallig‘lanishga qarshi preparatlarni nojo‘ya reaktsiyalarni rivojlanish xavfi yuqori bo‘lgan patsiyentlarda ehtiyotkorlik bilan ishlatish kerak. Keksa yoshdagi kuchsizlangan patsiyentlarda yoki tana vazni kam bo‘lgan patsiyentlarda eng kichik samarali dozani ishlatish tavsiya etiladi; NYAQP ni qabul qilinganda patsiyentlarda me’da-ichakdan qon ketishlarini rivojlanishini nazorat qilish lozim. Buyrak yetishmovchiligida dozalash tartibi. Diklofenakni og‘ir buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda qo‘llash mumkin emas. Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlar orasida maxsus tadqiqotlar o‘tkazilmagan, shuning uchun preparatni dozalash bo‘yicha tavsiyalar yo‘q. Diklofenakni yengil va o‘rtacha darajadagi buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash tavsiya etiladi. Jigar yetishmovchiligida dozalash tartibi. Diklofenakni og‘ir jigar yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda qo‘llash mumkin emas. Jigar yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlar orasida maxsus tadqiqotlar o‘tkazilmagan, shuning uchun preparatni dozalash bo‘yicha aniq tavsiyalar yo‘q. Diklofenakni yengil va o‘rtacha darajadagi jigar yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.

Tez-tez – 1-10%; ba’zida – 0,1-1%; kam hollarda – 0,01-0,1%; juda kam hollarda – 0,001%, shu jumladan alohida holatlar. Ovqat-hazm qilish tizimi tomonidan: tez-tez – NYAQV-gastropatiya (gastralgiya, ko‘ngil aynishi, qusish, diareya, abdominal og‘riq, meteorizm), anoreksiya; kam hollarda – gastrit, proktit, me’da-ichak yo‘llaridan qon ketishlar (qon aralash qusish, melena, qon aralash diareya), me’da-ichak yo‘llarining yaralari (qon ketishi bilan yoki u siz yoki perforatsiyalar), qon ketishi bilan bo‘lgan nospetsifik kolit, og‘izni qurishi; juda kam hollarda – stomatit, glossit, qizilo‘ngachni shikastlanishi, ichakning diafragmasimon strikturalari, nospetsifik gemorragik kolit, yarali kolitni zo‘rayishi yoki Kron kasalligi, qabziyat, pankreatit. Jigar tomonidan: tez-tez – transaminazalar darajasini oshishi; kam hollarda – toksik gepatit (sariqlik bilan yoki u siz), fulminant gepatit, jigar faoliyatini buzilishi; juda kam hollarda – yashin tezligidagi gepatit. Nerv tizimi tomonidan: tez-tez – bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, kuchli charchoqlik; kam hollarda – uyquchanlik; juda kam hollarda – sezuvchanlikni buzilishi, shu jumladan paresteziyalar, xotirani buzilishi, tremor, tirishishlar, xavotirlik, tserebrovaskulyar buzilishlar, dezoriyentatsiya, depressiya, uyqusizlik, tungi “dahshatlar”, jizzakilik, ruhiy buzilishlar, aseptik meningit; tez-tezligi noma’lum – ko‘rish nervining nevriti, ongni chalkashishi, galyutsinatsiyalar, lohaslik. Sezgi a’zolari tomonidan: tez-tez – vertigo; juda kam hollarda – ko‘rish o‘tkirligini pasayishi, diplopiya, skotoma, eshitishni pasayishi, quloqlarni shang‘illashi. Teri qoplamalari tomonidan: tez-tez – toshma; kam hollarda – eshakemi; juda kam hollarda – gematomalar, bullez toshmalar, ekzema, shu jumladan ko‘p shaklli ekzema va Stivens-Djonson sindromi, Layell sindromi, eksfoliativ dermatit, qichishish, sochni to‘kilishi, fotosensibilizatsiya, purpura. Siydik-chiqarish tizimi tomonidan: tez-tez – nefrotik sindrom (shishlar); juda kam hollarda – o‘tkir buyrak yetishmovchiligi, gematuriya, protenuriya, oliguriya, interstitsial nefrit, buyrak so‘rg‘ichi nekrozi, tsistit, antidiuretik gormonining noadekvat sekretsiyasini eslatuvchi sindromi ko‘rinishidagi elektrokolit muvozanatini buzilishi, spontan giponatriyemiya. Qon yaratish a’zolari tomonidan: kam hollarda – trombotsitopeniya, leykopeniya, gemolitik va aplastik anemiya, agranulotsitoz, lokal spontan qon ketishlari va trombotsitlar agregatsiyasini ingibitsiya qilinishi, qon ketishi vaqtini uzayishi. Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: juda kam hollarda – yurakni urib ketishi, ko‘krakda og‘riq, arterial bosim (AB) ni oshishi, vaskulit, yurak yetishmovchigi, miokard infarkti. Nafas tizimi tomonidan: kam hollarda – bronxial astma (shu jumladan hansirash), juda kam hollarda – pnevmonit. Endokrin buzilishlari: juda kam hollarda – impotentsiya. Allergik reaktsiyalar: juda kam hollarda – anafilaktik/anafilaktoid reaktsiyalar, shu jumladan arterial bosimni yaqqol pasayishi va shok; juda kam – angionevrotik shish (shu jumladan yuzni shishi). Mushak ichiga yuborilgan joyida: tez-tez – achishish; juda kam hollarda – infiltratsiya, aseptik nekroz, yog‘ to‘qimasining nekrozi.

O‘ta yuqori sezuvchanlik (shu jumladan boshqa NYAQV ga), me’da-ichak yo‘llarining eroziv-yarali shikastlanishlari (zo‘rayish bosqichidagi), anamnezda NYAQV ni qabul qilish bilan bog‘liq me’da-ichakdan qon ketishlari va perforatsiya; anamnezda me’daning faol yoki qaytalanuvchi yarasi/qon ketishi (tasdiqlangan yara yoki qon ketishining ikki va undan ortiq epizodi); bronxial astma (zo‘rayish xavfi); atsetilsalitsil kislotasi yoki boshqa nosteroid yallig‘lanishga qarshi vositalarini qabul qilish oqibatida qo‘zg‘algan eshakemi yoki o‘tkir rinit; og‘ir buyrak/jigar va yurak yetishmovchiligi; qon yaratilishini buzilishi; bolalar (15 yoshgacha), homiladorlik va laktatsiya davri. Ehtiyotkorlik bilan: me’da va 12-barmoq ichak yara kasalligi, yarali kolit, Kron kasalligi, anamnezdagi jigar kasalliklari, jigar porfiriyasi, surunkali buyrak yetishmovchiligi, surunkali yurak yetishmovchiligi, arterial gipertenziya, aylanib yuruvchi qon hajmini ancha kamayishi (shu jumladan katta jarrohlik aralashuvlaridan keyingi), 65 yoshdan oshgan keksa patsiyentlar (shu jumladan diuretiklar olayotgan, zaiflashgan va tana vazni kam bo‘lgan patsiyentlar), bronxial astma (zo‘rayish xavfi), glyukokortikosteroidlar, antikoagulyantlar, antiagregantlar, serotoninni qayta qamrab olinishining selektiv ingibitorlari bilan bir vaqtda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.

Litiy. Bir vaqtda qo‘llanganida diklofenak litiyning qon plazmasidagi kontsentratsiyasini oshishini chaqiorishi mumkin, bu litiyning qondagi darajasini muntazam nazorat qilishni talab etadi. Digoksin. Bir vaqtda qo‘llanganida diklofenak digoksinning qon plazmasidagi kontsentratsiyasini oshishini chaqiorishi mumkin. bu digoksinning qondagi darajasini muntazam nazorat qilishni talab etadi. Diuretiklar va antigipertenziv vositalar. Diklofenakni diuretiklar yoki antigipertenziv vositalar (masalan, beta-blokatorlar, angiotenzinga aylantiruvchi ferment (AAF) ingibitorlari) bilan bir vaqtda qo‘llash, qon tomirlarni kengaytiruvchi prostaglandinlarni sintezini susayishi natijasida antigipertenziv samarani pasayishiga olib kelishi mumkin. Shu boisdan ushbu majmuani ehtiyotkorlik bilan buyurish lozim va patsiyentlarda esa, ayniqsa keksa yoshli patsiyentlarda arterial bosimni nazorat qilish majburiy hisoblanadi. Gidratatsiyani adekvatligini nazorat qilish va majmuaviy davolashni boshlashdan keyin, ayniqsa diuretiklar va AAF ingibitorlari ishlatilganda, nefrotoksiklik xavfini oshishi tufayli, buyrak faoliyatini monitoringini vaqti-vaqti bilan o‘tkazish lozim. Giperkaliyemiyani chaqirish xususiyatiga ega dori vositalar. Kaliyni tejovchi diuretiklar, tsiklosporin, takrolimus yoki trimetoprim bilan bir vaqtda davolash kaliyning zardobdagi darajasini oshirishi mumkin, uni tez-tez nazorat qilish kerak. Antikoagulyantlar va antitrombotsitar vositalar. Bir vaqtda qo‘llash qon ketishlari xavfini oshishiga olib kelishi mumkin. Diklofenakni antikoagulyantlarning faolligiga ta’siridan dalolat beruvchi klinik tadqiqotlarning ma’lumotlarni yo‘qligiga qaramay, diklofenak va antikoagulyantlarni bir vaqtda olgan patsiyentlarda qon ketish xavfini oshishi to‘g‘risida alohida xabarlar bor. Birga qo‘llanganda gemostaz ko‘rsatkichlarini sinchkov nazorat qilish lozim. Boshqa nosteroid yallig‘lanishga qarshi vositalar kabi, diklofenak ham yuqori dozada trombotsitlar agregatsiyasini qaytuvchan ingibitsiya qilishi mumkin. Boshqa NYAQV, shu jumladan tsiklooksigenaza-2 selektiv ingibitorlari va kortikosteroidlar. Diklofenakni boshqa tizimli NYAQV yoki kortikosteroidlar bilan birga yuborish me’da-ichakdan qon ketishlari yoki yarani paydo bo‘lish xavfini oshirishi mumkin. Ikki va undan ortiq NYAQP ni bir vaqtda buyurishdan saqlanish lozim. Serotoninni qayta qamrab olinishining selektiv ingibitorlari (SQQOSI): Tizimli diklofenak va SQQOSI ni bir vaqtda buyurish me’da-ichak yo‘llaridan qon ketish xavfini oshirishi mumkin. Antidiabetik preparatlar: Klinik tadqiqotlar, diklofenak antidiabetik vositalar bilan birga, ularning klinik samarasiga ta’sir etmay qo‘llanishi mumkinligini ko‘rsatdi. Biroq, ham gipoglikemiyani, ham giperglikemiyani rivojlanishining ayrim hollari aniqlangan, bunday hollarda diklofenak bilan davolash vaqtida diabetga qarshi vositalarning dozasiga tuzatish kiritish talab qilinadi. Bunday holatlar qonda glyukozaning darajasini monitoringini talab qiladi, bu yondosh davolash vaqtida ehtiyotkorlik chorasi hisoblanadi. Metotreksat. Metotreksat bilan davolashdan kamida 24 soat oldin yoki keyin NYAQVlar yuborilganida ehtiyotkorlikka rioya qilish tavsiya etiladi, chunki metotreksatning qondagi kontsentratsiyasini oshishi va uning zaharligini kuchayishi mumkin. Tsiklosporin. Boshqa NYAQV kabi, diklofenak ham buyrakda prostaglandinlar sinteziga ta’sir etishi tufayli, tsiklosporinning nefrotoksikligini oshirishi mumkin. Takrolimus. Diklofenak bilan bir vaqtda qo‘llanganda nefrotoksiklik oshishi mumkin. Antibakterial xinolonlar. Xinolonlar va NYAQV ni birga qo‘llash oqibatida rivojlangan tirishishlar yuzasidan alohida xabarlar bor. Fenitoin. Diklofenakni va fenitoinni bir vaqtda ishlatilganda fenitoinning ekspozitsiyasini oshishi tufayli qon plazmasida fenitoinning darajasini monitring qilish lozim. Kolestipol va xolisteramin. Ushbu preparatlar diklofenakni so‘rilishini oshirishi yoki pasaytirishi mumkin. Shu boisdan diklofenakni kolestipolni/xolesteraminni qabul qilgandan keyin kamida4-6 soatdan keyin qabul qilish tavsiya qilinadi. Yurak glikozidlari. Yurak glikozidlari va NYAQP bir vaqtda buyurilishi yurak yetishmovchiligini og‘irlashishiga, buyrak kalavalari filtratsiyasi tezligini pasayishiga va plazmada yurak glikozidining kontsentratsiyasini oshishiga olib kelishi mumkin. Mifepriston. NYAQV, shu jumladan diklofenak ham, mifepristonning samarasi pasayishi mumkinligi tufayli mifepriston qo‘llanganidan keyin 8-12 kun davomida ishlatilmasligilozim. CYP2S9 potentsial ingibitorlari. Diklofenakni CYP2S9 potentsial ingibitorlari (masalan, vorikonazol) bilan birga buyurilganda ehtiyotkorlikka amal qilish lozim, ular diklofenakning metabolizmini ingibitsiya qilishi tufayli diklofenakning plazmadagi kontsentratsiyasi cho‘qqisini va ekspozitsiyasini oshishigaolib kelishi mumkin.

Noxush holatlarni yuz berish xavfini kamaytirish maqsadida preparatni eng kichik samarali dozada eng qisqa vaqt davomida buyurish kerak. Diklofenakni tizimli NYAQV bilan, shu jumladan tsiklooksigenaza-2 ning selektiv ingibitorlari bilan, sinergik samaradan guvohlik beruvchi dalilllarni yo‘qligi tufayli, shuningdek noxush samaralarni potentsiyalanishi tufayli, bir vaqtda qo‘llashdan saqlanish lozim. Preparatni keksa yoshda ehtiyotkorlik bilan buyurish lozim. Kuchsizlangan keksa patsiyentlarda va tana vazni kam bo‘lgan patsiyentlarda eng kichik samarali dozani ishlatish kerak. Boshqa nosteroid yallig‘lanishga qarshi preparatlarni ishlatilganda bo‘lgani kabi, diklofenak xam allergik reaktsiyalarni, shu jumladan anafilaktik/anafilaktoid reaktsiyalarni, xatto preparat ilgari qo‘llanmagan bo‘lsa xam chaqirishi mumkin. Boshqa NYAQV kabi, diklofenak ham, o‘zining farmakodinamik xususiyatlari tufayli, infektsiya belgilari va simptomlarini niqoblashi mumkin. Eritmada saqlanuvchi natriy metabisulfiti og‘ir darajadagi o‘ta yuqori sezuvchanlik reaktsiyalarini chaqirishi mumkin. Me’da-ichak yo‘llariga ta’siri. Boshqa NYAQV kabi, diklofenak xam me’da-ichakdan qon ketishlarini (qon aralash qusish, melena), davolash vaqtida istalgan vaqtla, simptomlar bilan yoki ularsiz va anamnezda MIY ni shikastlanishlarini borligidan qat’iy nazar yaralar yoki perforatsiya (shu jumladan o‘lim bilan yakunlanuvchi) chaqirishi mumkin. Ushbu asoratlar keksa yoshda jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin. Me’da-ichak yo‘llarida qon ketishlari yoki yara paydo bo‘lganida preparatni bekor qilish lozim. Me’da-ichak yo‘llarining faoliyatini buzilish simptomlari bo‘lgan yoki anamnezida me’da yoki ichak yaralari, qon ketishlari yoki perforatsiyalari bo‘lgan patsiyentlarga diklofenak buyurilganda sinchkov tibbiy kuzatuv o‘tkazish kerak. Me’da-ichakdan qon ketishlari, yaralar yoki perforatsiyalar xavfi diklofenakning dozasi oshirilganda, shuningdek anamnezida qon ketishlari yoki perforatsiyalar bo‘lgan patsiyentlarda yuqori bo‘ladi. Keksa yoshdagi odamlarda NYAQP ga nojo‘ya reaktsiyalarning, ayniqsa fatal bo‘lishi mumkin bo‘lgan me’da-ichakdan qon ketishlari va perforatsiyalar tez-tezligini oshishi kuzatilgan. Patsiyentlarda, ayniqsa anamnezida qon ketishlari va perforatsiya bo‘lgan, shuningdek keksa yoshdagi odamlarda gastrointestinal toksiklik xavfini kamaytirish uchun, davolashni preparatning eng past samarali dozasi bilan boshlash va samarani bir maromda tutib turish kerak. Gastrointestinal toksiklik xavfini kamaytirish uchun, ayniqsa atsetilsalitsil kislotasining past dozalarini saqlovchi dori preparatlarni (ASK/aspirin) yoki me’da-ichak yo‘llarini shikastlanish xavfini oshiruvchi dori vositalarni yondosh qo‘llashga muhtoj bo‘lgan patsiyentlarda protektiv vositalarini (masalan, mizoprstol yoki proton pompa ingibitorlarini) qo‘llash bilan majmuaviy davolashni qo‘llash mumkinligni ko‘rib chiqish kerak. Anamnezida gastrointestinal toksiklik ko‘rinishlari bo‘lgan patsiyentlar, ayniqsa keksalar har qanday g‘ayri-tabiiy abdominal simptomlar to‘g‘risida xabar berishlari lozim. Me’da-ichak yarasini hosil bo‘lishi yoki qon ketishlari xavfini oshiruvchi yondosh preparatlarni: tizimli kortikosteroidlar, antikoagulyantlar (varfarin), serotoninni qayta qamrab olinishining selektiv ingibitorlari (SQQOSI) yoki antitrombotsitar preparatlar (atsetilsalitsil kislotasi) ni qabul qilayotgan patsiyentlarda diklofenakni ehtiyotkorlik bilan ishlatish lozim. Nospetsifik yarali kolit yoki Kron kasalligi bo‘lgan patsiyentlarda, zo‘rayishi rivojlanishi mumkinligi tufayli, diklofenak buyurilganda sinchkov tibbiy kuzatuv va ehtiyotkorlik zarur. Jigar faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlar. Preparatni jigar faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarga buyurilganda jigar faoliyati yomonlashishi mumkin. Diklofenakni qabul qilish fonida prodromal simptomlarsiz gepatit rivojlanishi mumkin. Jigar porfiriyasi bo‘lgan bo‘lgan bemorlarda ishlatilganda ehtiyotkorlikka amal qilish lozim, chunki preparatni qabul qilish xurujlarni rivojlanishini qo‘zg‘atishi mumkin. Diklofenak bilan davolash vaqtida jigar fermentlarining faolligini oshishi kuzatilishi mumkin. Agar fermentlar faolligini oshishi saqlanib tursa yoki avj olsa, diklofenakni qabul qilishni darhol to‘xtatish kerak. Buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlar. NYAQV, shu jumladan diklofenakni qabul qilish fonida suyuqlikni tutilishi va shish holatlari qayd etilgan. O‘ziga xos ehtiyotkorlik diklofenakni yurak va buyrak faoliyatini buzilishi, arterial gipertenziyasi bo‘lgan patsiyentlarga buyurilganda, keksa odamlarda, siydik haydovchi vositalar yoki buyrak faoliyatiga ta’sir etuvchi dori vositalar bilan muvofiq davolashni olayotgan patsiyentlarda, shuningdek sabablaridan qat’iy nazar (masalan, jiddiy jarrohlik aralashuvidan oldin yoki keyin) xujayra tashqarisidagi suyuqlik hajmini jiddiy pasayishi bo‘lgan patsiyentlarda maxsus ehtiyotkorlik talab etiladi. Diklofenak ishlatilganda ehtiyotkorlik chorasi sifatida buyrak faoliyatini nazorat qilish tavsiya qilinadi. Davolashni to‘xtatish buyrak faoliyatini odatda dastlabki darajasigacha tiklanishiga olib keladi. Teriga ta’siri. NYAQV ishlatilganda juda kam hollarda teri tomonidan jiddiy nojo‘ya reaktsiyalar (shu jumladan o‘lim bilan yakunlanuvchi): eksfoliativ dermatit, Stivens-Djonson sindromi va toksik epidermal nekroliz kuzatilgan. Ushbu reaktsiyalarni rivojlanishining eng katta xavfi davolash kursining boshida, davolashning birinchi oyi davomida aniqlangan. Diklofenakni qo‘llashni teri toshmasi, shilliq qavatlarni shikastlanishi yoki o‘ta yuqori sezuvchanlikning har qanday boshqa belgilari ilk bor paydo bo‘lganida to‘xtatish kerak. Tizimli qizil yugurigi va biriktiruvchi to‘qima kasalliklari bo‘lgan patsiyentlar. Tizimli qizil yugurigi (TQYU) va biriktiruvchi to‘qima kasalliklari bo‘lgan patsiyentlarda aseptik meningitni yuz berishining yuqori xavfi qayd etilgan. Yurak-qon tomir tizimiga ta’siri. Arterial gipertenziyasi va/yoki suyulikni tutilishi va shishlarni paydo bo‘lishi mumkinligi tufayli yengil va o‘rtacha surunkali yurak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarning holatini nazorat qilish lozim. Uzoq muddat davomida yoki preparatni yuqori dozada qo‘llanganda yurak-qon tomir asoratlarini xavfini oshishi mumkinligi tufayli, diklofenakni simptomlarni yaqqollik darajasini kamaytirish uchun zarur bo‘lgan minimal samarali dozada va maksimal qisqa vaqt davomida buyurish kerak. Simptomlarni yengillashtirish zarurati va o‘tkazilayotgan davolashga bo‘lgan javobni takroriy baholashni vaqti-vaqti bilan o‘tkazib turish kerak. Klinik sinovlar va epidemiologik ma’lumotlar, diklofenakni, ayniqsa yuqori dozalarda (kuniga 150 mg) ishlatilganda va uzoq muddatli davolashda arterial trombozni (masalan, miokard infarkti yoki insultni) yuz berish xavfini biroz oshishidan dalolat beradi. Nazorat qilib bo‘lmaydigan arterial gipertenziyasi, surunkali yurak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda diklofenakni faqat foyda/xavf nisbati sinchkov baholangandan keyingina buyurish mumkin. Ushbu baholash shuningdek yurak-qon tomir kasalliklarini rivojlanish xavf omillari (arterial gipertenziya, giperlipidemiya, qandli diabet va chekish) bo‘lgan patsiyentlarda davolash boshlanishidan oldin xam o‘tkazilishi kerak. Qon tizimiga ta’siri. Boshqa NYAQP bilan bo‘lgani kabi, diklofenak bilan uzoq muddatli davolash vaqtida qon tizimi monitoringi tavsiya qilinadi. Diklofenak trombotsitlar agregatsiyasini qaytuvchan ingibitsiya qilishi mumkin. Gemostazni buzilishi, gemorragik diatezi yoki gematologik buzilishlari bo‘lgan patsiyentlarni sinchkov kuzatish kerak. Bronxial astmasi bo‘lgan patsiyentlar. Bronxial astmasi, mavsumiy allergik riniti, burun shilliq qavatini shishi (shu jumladan burun poliplari), o‘pkaning surunkali obstruktiv kasalliklari yoki nafas yo‘llarining surunkali infektsiyalari (ayniqsa allergik rinitga o‘xshash simptomlari bilan bog‘liq) bo‘lgan patsiyentlarda, NYAQV ga astma xuruji kabi (ular shuningdek analgetiklarni o‘zlashtiraolmaslik deb nomlanuvchi/“aspirin” astmasi), Kvinke shishi yoki eshakemi kabi reaktsiyalar boshqa patsiyentlarga nisbatan ko‘proq uchraydi. Preparatni ushbu patsiyentlarda maxsus ehtiyotkorlik bilan qo‘llash, iloji bo‘lgan hollarda shoshilinch yordam ko‘rsatish kerak.  Bu tasdiq boshqa moddalarga allergiyasi bo‘lgan patsiyentlarga xam taalluqlidir. Tsiklooksigenaza faolligini susaytiruvchi boshqa preparatlar kabi diklofenak natriy va boshva NYAQP anamnezida bronxial astmasi bo‘lgan patsiyentlarga yuborilganda bronxospazmni chaqirishi mumkin. Ayollarda fertillikka ta’siri. Diklofenakni ishlatilishi ayollarda fertillikni buzilishiga olib kelishi mumkin va shuning uchun homiladorlikni rejalashtirayotgan ayollarga tavsiya etilmaydi. Homilador bo‘lishga qiyinchilik his etayotgan va bepushtlikdan aziyat chekuvchi ayollarda diklofenakni bekor qilish kerak. Homiladorlik vaqtida qo‘llanishi. Prostaglandinlar sintezini susayishi homiladorlikni kechishiga va homilani ona qornida rivojlanishiga salbiy ta’sir qilishi mumkin. Epidemiologik tadqiqotlarning ma’lumotlari homiladorlikning ilk muddatlarida prostaglandinlar sintezining ingibitorlarini qabul qilingandan keyin homila tashlash va/yoki yurak nuqsonlarini va gastroshizisni rivojlanishining yuqori xavfi to‘g‘risidaguvohlik beradi. Xavf doza va davolash davomiyligi oshgani sayin oshadi deb hisoblaydilar. Hayvonlarda prostaglandinlar sintezining ingibitorlarini embrionni implantatsiyasini buzilishiga olib kelishi ko‘rsatilgan. Bundan tashqari, organogenez davrida prostaglandinlar sintezining ingibitorlarini qabul qilgan hayvonlarda turli rivojlanish nuqsonlarini, shu jumladan yurak-qon tomir tizimining rivojlanishini buzilishlarini yuz berish tez-tezligi oshgan. Diklofenakni homilador ayollarda qo‘llash o‘rganilmagan. Preparatni homiladorlik davrida qo‘llash mumkin emas. Prostaglandinlar sintezining ingibitorlarini homiladorlikning uchinchi qabul qilinganda homilada quyidagilar rivojlanishi mumkin: – arterial yo‘lni barvaqt yopilishi va o‘pka gipertenziyasi; – buyrak disfunktsiyasi, u avj olganda oligogidroamnion bilan kechuvchi buyrak yetishmovchiligi rivojlanadi. Onada va homilada/yangi tug‘ilgan chaqaloqda qon ketishining vaqti uzayishi mumkin, antiagregatsion samara xattoki diklofenakning juda kichik dozasini qabul qilinganda xam yuz berishi mumkin. Diklofenakni homiladorlikning oxirida qabul qilinganda tug‘ruq faoliyatini kuchsizligi rivojlanishi va tug‘ruq davomiyligi oshishi mumkin. Emizish davri. Boshqa NYAQV kabi, diklofenak xam ona sutiga oz miqdorda tushadi. Diklofenakni emizish davrida qo‘llash mumkin emas. Fertillikka ta’siri. Boshqa NYAQV kabi, diklofenak xam ayolning fertilligiga ta’sir qilishi mumkin. Uni homiladorlikni rejalashtirayotgan ayollarga tavsiya qilinmaydi. Homilador bo‘lishga qiyinchilik his etayotgan yoki bepushtlik yuzasidan tekshiruv o‘tayotgan ayollar diklofenakni qabul qilishni to‘xtatishlari kerak. Avtotransportni va potentsial xavfli mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’siri. Davolash davrida avtotransportni haydash va diqqatni yuqori jamlash va psixomotor reaktsiyalarning tezligini talab etuvchi boshqa potentsial xavfli faoliyat turlari bilan shug‘ullanishdan saqlanishlari lozim. Preparat bolalar olaolmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.

Yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Simptomlari: bosh aylanishi, bosh og‘rig‘i, o‘pkaning giperventilyatsiyasi, ongni xiralashishi, mioklonik tirishishlar, ko‘ngil aynashi, qusish, abdominal og‘riqlar, qon ketishi, jigar va buyrak faoliyatini buzilishi. Davolash: me’dani yuvish, faollashtirilgan ko‘mir yuborish, arterial bosimning oshishini, buyrak faoliyatini buzilishini, tirishishlar, me’da-ichak yo‘llarining ta’sirlanishini, nafasni susayishini bartaraf qilishga yo‘naltirilgan simptomatik davolash. Jadallashtirilgan diurez gemodializ kam samarali (oqsillar bilan juda jadal bog‘lanishi va jadal metabolizmi tufayli gemodializ kam samaralidir).

Retsept bo‘yicha

3 ml dan ampulalarda, 5 ampuladan kontur uyali o‘ramda, 1 yoki 2 kontur uyali o‘ramlarni qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga qutiga joylanadi.

3 yil.