Aertalni boshqa NYAQP, shu jumladan tsiklooksigenaza-2 ning selektiv ingibitori bilan bir vaqtda qo‘llashdan saqlanish kerak.
Simptomlarni nazorat qilish uchun minimal samarali dozani qo‘llash va davolash davomiyligini qisqartirish yo‘li bilan noxush ko‘rinishlarni kamaytirish mumkin (“Qo‘llash usuli va dozalari” bo‘limiga va quyida me’da-ichak yo‘llari va yurak-qon tomir tizimiga xavflari ta’rifiga qarang).
Me’da-ichak yo‘llariga ta’siri O‘lim bilan tugaydigan MIYdan qon ketishi, yara yoki teshilishi xavfli simptomlar mavjudligida ham, mavjud bo‘lmaganida ham, anamnezdagi MIYning jiddiy patologik holatlari mavjudligida ham, mavjud bo‘lmaganida ham, har qanday NYAQPni qo‘llashda har qanday davrda kuzatilgan.
Yara, ayniqsa u qon ketishi yoki yarani teshilishi bilan kechgan patsiyentlarda (“Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar” bo‘limiga qarang) va keksa yoshli patsiyentlarda NYAQPning dozasi oshishi bilan MIYdan qon ketishi, yarani hosil bo‘lishi va teshilishi xavfi oshadi.
Bunday patsiyentlar preparatning minimal samarali dozasini qabul qilishlari kerak.
Ularga protektor-preparatlarni (masalan, mizoprostol yoki proton nasosi ingibitori) qo‘llash bilan majmuaviy davolash zarur, shuningdek aspirin yoki me’da-ichak yo‘llari holatiga salbiy ta’sir qiluvchi preparatlarning katta bo‘lmagan dozalarini qabul qiluvchi patsiyentlarda ham shunday davolash zarur (“Dorilarning o‘zaro ta’siri” bo‘limiga qarang).
MIY kasalligi bo‘lgan, shu jumladan keksa yoshli patsiyentlar MIY bilan bog‘liq bo‘lgan (ayniqsa qon ketishi) har qanday odatdagi bo‘lmagan simptomlar haqida xabar berishlari kerak, shu jumladan preparatni birlamchi qabul qilishda.
Tizimli kortikosteroidlar, antikoagulyantlar (varfarin kabi), serotoninni qayta qamrab olinishining selektiv ingibitori yoki antiagregantlar (atsetilsalitsil kislotasi) kabi qon ketishi yoki yara paydo bo‘lishi xavfini oshirishi mumkin bo‘lgan preparatlarni bir vaqtda qabul qilayotgan patsiyentlar, alohida ehtiyotkorlikka rioya qilishlari kerak (“Dorilarning o‘zaro ta’siri” bo‘limiga qarang).
Aertal qabul qilayotgan patsiyentlarda MIYdan qon ketishi yoki yara paydo bo‘lganida davolash bekor qilinishi kerak.
Yurak-qon tomir va markaziy nerv tizimiga ta’siri Arterial gipertenziya va/yoki yengil yoki o‘rtacha darajali dimlangan yurak yeishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlar uchun zarur: muvofiq monitoring va maxsus ko‘rsatmalar, chunki NYAQP qabul qilish bilan assostsiatsiya bo‘lgan organizmda suyuqlikni tutilib qolishi va shishlar haqida xabar berilgan.
Klinik tadqiqotlar va epidemiologik ma’lumotlar ayrim NYAQP ni (xususan, yuqori dozalarda va uzoq muddat qo‘llanganida) qo‘llash arterial trombotik ko‘rinishlar (masalan, miokard infarkti yoki insult) xavfini ahamiyatsiz darajada oshirishi mumkin.
Atseklofenakni qabul qilishda bu xavfning yo‘qligi haqida ishonchli ma’lumotlar yo‘q.
Nazoratlanmagan arterial gipertenziya, yurak yetishmovchiligi (NYHA bo‘yicha I funktsional sinfi), dimlangan yurak yetishmovchiligi, Yurak-qon tomir tizimi uchun xavf omillari (masalan, arterial gipertenziya, giperlipidemiya, qandli diabet va chekish), shuningdek bosh miya qon quyilishi bo‘lgan patsiyentlar atseklofenakni qabul qilishda ehtiyotkorlikka rioya qilishlari kerak.
Atseklofenakni quyida keltirilgan holatlarda ehtiyotkorlik bilan va shifokor nazorati ostida qabul qilish kerak, chunki kasallikni zo‘rayish xavfi mavjud (“Nojo‘ya ta’sirlari” bo‘limiga qarang): me’da-ichak yo‘llari, shu jumladan yuqori va pastki bo‘limlarining kasalliklari mavjudlidan darak beruvchi simptomlar;anamnezda me’da-ichak yo‘llarining yarasi, qon ketishi yoki teshilishi mavjudligi;yarali kolit;Kron kasalligi;qon ketishiga moyillik, TQYU (tizimli qizil yugurik), porfiriya, gemopoez va gemostazni buzilishi.
Anamnezida gemorragik insulti bo‘lgan patsiyentlar atseklofenakni ehtiyotkorlik bilan va shifokor nazorati ostida qo‘llashlari kerak.
Jigar va buyrakka ta’siri NYAQP qabul qilish prostaglandinni hosil bo‘lishini dozaga bog‘liq reduktsiyasini va to‘satdan buyrak yetishmovchiligini chaqirishi mumkin.
Yurak, buyrak yoki jigar funktsiyasi buzilgan patsiyentlarda, diuretiklar qabul qilayotgan shaxslarda yoki jarrohlik amaliyoti o‘tkazilgan patsiyentlarda, shuningdek keksa yoshli patsiyentlarda preparatni qabul qilishda buyrak qon aylanishini ta’minlash uchun prostaglandinning muhimligini hisobga olish kerak.
Jigar va buyrak funktsiyasini yengil yoki o‘rtacha og‘irlik darajali buzilishi, shuningdek organizmda suyuqlikni tutib qolinishiga moyil boshqa holatlari bo‘lgan patsiyentlarda preparatni qabul qilishda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak.
Bunday patsiyentlarda NYAQP qo‘llash buyrak funktsiyasini buzilishi va suyuqlikni tutib qolinishiga olib kelishi mumkin.
Shuningdek diuretiklar qabul qilayotgan patsiyentlarda yoki gipovolemiyaning xavfi yuqori bo‘lgan shaxslarda Aertalni qabul qilishda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak.
Minimal samarali dozani qo‘llash va shifokor buyraklar funktsiyasini muntazam nazorat qilishi kerak.
Buyrak tomonidan ko‘rinishlar odatda atseklofenakni qabul qilish to‘xtatilganidan keyin bartaraf bo‘ladi.
Agar jigar funktsiyasining ko‘rsatkichlarini o‘zgarishi saqlansa yoki yomonlashsa, jigar kasalligining klinik belgilari yoki simptomlari rivojlansa, yoki boshqa ko‘rinishlar (eozinofiliya, toshma) paydo bo‘lsa atseklofenakni qabul qilishni to‘xtatish kerak.
Gepatit prodromal simptomlarsiz rivojlanishi mumkin.
Jigar porfiriyasi bo‘lgan patsiyentlarda NYAQP qo‘llash xurujni qo‘zg‘atishi mumkin.
O‘ta yuqori sezuvchanlik va teri reaktsiyalari Boshqa NYAQP kabi preparat allergik reaktsiyalar, shu jumladan anafilaktik/anafilaktoid reaktsiyalarni chaqirishi mumkin, hatto preparat birinchi marta qabul qilinayotgan bo‘lsa ham.
Og‘ir darajali teri reaktsiyalari (ularning ba’zilari o‘limga olib kelishi mumkin), shu jumladan eksfoliativ dermatit, Stivens-Djonson sindromi va toksik epidermal nekroliz, NYAQP qabul qilgandan keyin juda kam rivojlangan (“Nojo‘ya ta’sirlari” bo‘limiga qarang).
Patsiyentlarda bu reaktsiyalarni rivojlanishini eng yuqori xavfi preparat qabul qilishni boshida, shuningdek ushbu noxush reaktsiyalarni rivojlanishi preparat qabul qilishning birinchi oyi davomida kuzatiladi.
Teri toshmalari, og‘iz bo‘shlig‘i shilliq qavatida shikastlanishlar yoki o‘ta yuqori sezuvchanlikning boshqa belgilari paydo bo‘lganida atseklofenakni qabul qilishni to‘xtatish kerak.
Alohida hollarda, suvchechakda asoratlar paydo bo‘lishi mumkin: teri va yumshoq to‘qimalarning jiddiy infektsiyalari.
Hozirgi vaqtda bu infektsiyalarning kechishini yomonlashishida NYAQP rolini inkor qilib bo‘lmaydi.
Shuning uchun suvchechakda Aertal 100 mg plenka qobiq bilan qoplangan tabletkalarini qabul qilishdan saqlanish kerak.
Gematologik buzilishlar Atseklofenak trombotsitlar agregatsiyasini qaytuvchi ingibitsiya qilishini chaqirishi mumkin (“Dorilarning o‘zaro ta’siri” bo‘limiga qarang).
Nafas tizimi tomonidan buzilishlar Hozirgi vaqtda yoki anamnezida bronxial astmasi bo‘lgan patsiyentlarda preparatni qabul qilishda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak, chunki NYAQP qabul qilish bunday patsiyentlarda to‘satdan bronxospazm rivojlanishini qo‘zg‘atishi mumkin.
Keksalar